Тэгвэл гэр бүл дотроо ах дүүс хоорондоо хэрэлдэж зодолдох үед хажууд нь байгаа хүмүүс ч тэр, өөрсдөө ч тэр нэг их сүр болдоггүй. Бараг л уруул дордойвч элэг дордойхгүй гэх маягаар цайруулан боддог. Даанч харамсалтай нь иймэрхүү хэрүүл зодоон л гэмт хэргийн үндэс болдог аж. Хэрүүлээс болж терсөн дүү нь ахыгаа хөнөөсөн нэгэн хэргийн тухай өгүүлье.

Элдэв хэмээх усан морин жилийн намрын тэргүүн сарын хөх бар өдөр Эхийн голын говь отрын сүргээр дүүрэн байжээ. Зуны эхэн сард сүрэг малаа таргалуулахаар отрын аянд гарсан хонгор нутгийнхан буцаж ирцгээж байгаа нь энэ аж. Сумын худалдаа бэлтгэлийн ангийн агент Шоовдор гэх өндөр хөх өвгөн ойр зуурын хэрэгцээний хүнсний барааг хоёр тэмээнд ачаалан хоёр хоног аялаад оторчдоо угтан очжээ. Тэр өдөр оторчин Пүрэвсүрэнгийн эхнэр Мядаа хоол, ундаа зэхчихээд галынхаа дөрвийг нилээд хүлээсэн боловч цаадуул нь ирэхгүй л байж. Оторчид Эхийн голд бөөнөөрөө ирцгээж байгаа болохоор хонь малаа нийлэхээс болгоомжлоод орхиод ирж чадахгүй байгаа юм байх даа гэж бодон хийх юмаа олж цөхсөн Мядаа Шоовдор агент ямар бараатай ирснийг сонирхохоор явжээ. Тэгээд тэр цай, гурил, будаанаас эхлээд шуудай шахуу юм аваад эргэж ирэхэд галын ахлагч болох нөхөр Пүрэвсүрэн нь ирчихсэн цайгаа чанаж суужээ. Тэр агентад юу юу байгааг сонирхож сууснаа сахюу гөлөм байна гэж дуулаад "Энэ муу тасрах шахсан гөлмөө солих юмсан. Зээлээр өгнө гэвэл авна" гээд ихэд яаран морджээ.

Тэгээд хүссэнээрээ гөлмөө зээлээр авч, бас нэг шил юм, амттай юм гэж нэг кило "пиранек" хэмээх боов аваад буцаж ирсэн байна. Энэ үед хоёр дүү нь хонь ямаагаа ойртуулаад ирчихсэн, эгчтэйгээ хоол ундаа идэж уугаад бужигнаж байжээ. Пүрэвсүрэн шил юмаа морины шонгийн хажуугийн нүхэнд шургуулчихаад орж иржээ. Тэд дуутай шуутай хоол цайгаа идэж уусны дараа Иүрэвсүрэн гарч морь харах далимдаа нөгөө нэг шил архиа аван орж ирэхэд хавь ойрд архины бараа хараагүй хоёр дүүгийн нь царайд баярын туяа татаад явчихсан аж. Харин тэдний туслах хоньчиноор явж байсан Начин гэдэг залуу хэзээнээс архи амсдаггүй учир аяга аягаар архи залгилах ах дүү гурвыг орхин майхнаас гарчээ. Удалгүй нөгөө гурав нилээд халамцаж агент руу дахиад явах юм болцгоосон байна. Пүрэвсүрэн агентаас гөлөм зээлээр авчихсан болохоор дахиад архи зээлээр авна гэж хэлэх зүрх байсангүй тиймээс эхнэр лүүгээ царайчилбал Мядаа "Мөнгө байхгүй, байсан хэдээрээ хоол хүнс аваад дуусгачихсан" гээд халгаагаагүй аж. Гэтэл Пүрэвсүрэнгийн дүү Гансүх "Ах та ер нь надад хоёр ч морины үнэ өгөх естой. Хэчнээн ч жил болов доо, Одоо тэр өрнөөсөө өг. Эсвэл Шоовдор гуайгаас яаж ийж байгаад архи зээлээд аваад ирээч" гэж агсрах янзтай юм ярьжээ.

Тэгмэгц Пүрэвсүрэн мөн өөдөөс нь сөрвөлзөж "Чи битгий дэмий донгосоод бай. Аль хэзээний хоёр адсагаа согтох тоолондоо л нэхэж байдагаа боливол таарна шүү. Дуртай юм бол чи өөрее зээлээд уухгүй юу" гэж хэлжээ. Гансүх түүнийг ингэж хэлэнгүүт ухасхийн босоод "Та ер нь дандаа намайг шулж байдаг биз дээ. Наадмаар би танд дөрөө даах гутал авчирч өгсөн. Тэглээ гээд надад сохор зоос ч өгөөгүй. Одоо та ичихгүй өмсөөд явж байгаа биз дээ. Битгий ингэж царай алдаж бай мэдэв үү. Би тань шиг хорголоо тоолдог хүн биш одоо явж Шоовдор гуайгаас архи зээлж авчраад ганцаараа ууна" гээд майхан саваа нураачих шахам гарахад Пүрэвсүрэн угийн агсам зантай дүү нь мориндоо чирэгдэх вий гэж бодон хорьж зогсоогоод хэд хэд цохиод майхан руугаа түлхээд оруулчихаж. Тэгснээ өөрөө цааш эргэн явснаа удалгүй орж ирэхдээ ханцуйнаасаа нэг шил архи гарган Гансүхэд өгч "Май өр цайрлаа шүү" гэжээ. Энэ үед Гансүх гомдсондоо ч юмуу, архи хараад баярласандаа ч юм уу уйлж байсан байна. Хэрүүл намдаж ах дүү гурав архиа уун элдэв юм чалчиж байх зуур Мядаа туслах хоньчныхоо хамт сүргээ хотлуулаад унтахаар хэвтжээ.

Нөгөө гурав ч баахан шуугилдаж байгаад унтацгаах юм болж тус тусынхаа оронд оржээ. Дахин хэрүүл уруул гараагүй учир хэн хүнгүй тайвширч нам унтацгаасан байна. Харин Гансүх ер цурам хийлгүй бухимдан, ундууцаж хэвтжээ. Гансүхийн архины халуунд манарсан толгойд ах нь үргэлж өөрийг нь дээрэлхэж байдаг мэт бодогдохийн чацуу ахыгаа цааш харуулчихаад өөрийгөө алах юм уу, насаараа шоронд суусан ч яадаг юм бэ гэсэн хар бодол эргэлдэн байжээ. Хамгийн аймшигтай нь тэр зүгээр бодоод орхисонгүй маргааш нь харанхуй шөнөөр архины халуунд бодсон ёрын бодлоо хэрэгжүүлэх хар ажилдаа оржээ. Ахыгаа туслах малчныхаа хамт малаа хариулангаа зам дөхөхөөр явахад тэр бэр эгч Мядаатайгаа хамт майхан саваа ачаалчихаад өөрөө Шоовдор агентийнх руу морджээ. Тэд аажуухан явлаа гэхэд маргаашдаа намаржаандаа оччих байсан учир Мядаа ч хорьж цагдсангүй.

Гансүхийг Шоовдор агентын гадаа очиход үеийнх нь хэдэн залуу халамцуухан угтсан аж. Тэд отроос бууж байгаагаа тэмдэглэж байна хэмээхийн хажуугаар очоод үлдэгдэл ноос ноолуураа тушааж ууж идэх тухайгаа ярьцгаан дуу шуу болцгооход Гансүх ч дунд нь ороод явчихсан байна. Гэтэл түүнтэй нэг ангид сурч байсан Эрэвгийлхам гэгч залуу энэ жилийн наадамд айрагдсан морио магтсанаас болж Гансүх тэр хоёр түр тар хийжээ. Мэдээж хоёр согтуу хэн хэнийхээ дээр гарах гэж хорон үгийг хайр найргүй шидэлцэж. Тэгтэл Эрэвгийлхамын найз нь Гансүхийг үг сүггүй ташуурдан авч үүнээс үүдэн бөөн зодоон болж тэд үдшийн бүрий болсон хойно хөөгдөн туугдан тарцгаажээ.

Гэвч Гансүх Шоовдор агент руу буцан ирж уран үгийг урсган хөлд нь сууж байгаад нэг шил архи зээлж аваад гулзгай Бадрал гэгч нутгийнхаа залуутай морджээ. Тэд ганц намхан толгой өнгийв үү үгүй юу буун архиа уугаад явах гэтэл Бадрал нь тасарчихсан учир Гансүх морийг нь дэргэд чөдөрлөчихөөд харихаар явжээ. Тэр шөнийн харанхуйд байдаг тэнхээгээрээ хашгиран дуулсаар ахынхаа майхны гадаа буугаад харанхуйд майхны хатавчинд тээглэн харуулдажунан бөөн хараал зүхэл болсоор майхан руу шагайжээ. Өврөө ухсаар шүдэнз гарган лаа асаахад ах нь ганцаараа унтаж байж. Хажууд нь хоосон лонх хэвтэж байгааг харвал тэр бас зүгээргүй бололтой байж. Тэгтэл майхны үүдээр туслах хоньчин нь шагайснаа "Чи ирчихсэн юм уу. Мядаа эгч дүүтэй чинь хамт агент руу явсан. Чамайг яав ийв гээд байсан замдаа таарсангүй юу?" гэхэд Гансүх "Таараагүй шүү. Би шууд ирээгүй" гэснээр тэр хоёрын яриа дуусч залуу майхан руугаа буцахад Гансүх ахынхаа хажууд зогссоор хоцорчээ.

Тухайн үед түүнийг ахыгаа хөнөөх атгаг санаа агуулан зогсч буй гэдгийгхэн мэдэх билээ. Тэр чимээ чагнан хэсэг зогсоод тулганы хажууд байсан шавга, хожуул, модны хугархайг зуухны хойно овоолон цаасаар галджээ. Задгай галд хуурай мод төдөлгүй дүрэлзэн асахад түүний гэрэлд ах Пүрэвсүрэнгийн нь царай хүрэнтэн харагджээ. Их гал ноцон асах үед Пүрэвсүрэн өндийх гэж үзсэнээ хий ханиалгаад буцаад хэвтээд өгч. Гансүх энэ бүхнийг харж зогссоноо ах нь уусан архиндаа нам цохиулж гэдгийг баттай ойлгоод толгойг нь тэрлэгээр нь бүтээгээд олон юм бодолгүй мориндоо мордон хар хурдаараа харанхуйд уусан алга болжээ. Ийнхүү Гансүх гэгч этгээд архины халуун, архинаас үүдсэн явган хэрүүлээс болж төрсөн ахыгаа отрын бэлчээрт цэл залуугаар нь шатааж алжээ Энэ явдлаас хойш арваад сарын дараа шүүхээс Гансүхэд цаазаар авах ял онооход тэр юугаа ч бодсон юм бэ мэгшүүлэн уйлж байжээ. Архи дагасан гунигт тавилан гэж.

ХУВИЙН МӨРДӨГЧ

Рэнцэнгийн Гансүхэд цаазаар авах ял онооход тэр мэгшүүлэн уйлжээ /Гэмт хэргийн мөрөөр//
Tweet
Bolod.mn