Хятадын коммунист намын 5 дахь залгамж халаа болсон удирдагчдаа өнгөрсөн 11-р сард хуралдсан намын 18-р их хурлаараа сонгосон. Хятадад төр засгийн удирдлага солигдсон нь яахын аргагүй өнгөрч байгаа 2012 оны улс төрийн анхаарал татсан гол үйл явдал байлаа. Хятадын Коммунист нам их хурлаараа улс орноо ирэх 10 жилд удирдан жолоодох шинэ залуу удирдагчид, залгамж халаагаа нэрлэж, улс төрийн төв зөвлөлийн гишүүдээ сонгосон нь дэлхий нийтийг анхаарлыг хамгийн ихээр татсан юм. Дэлхийн улс орнууд, гадны ажиглагчдын таамаглаж байсанчлан Хятадын дараагийн төрийн тэргүүнээр энэ улсын дэд ерөнхийлөгч Си Циньпин сонгогдсон. Си Циньпинь Хятадын удирдагч Ху Жинтаог залгамжлан улсынхаа эрх баригч Коммунист намын ерөнхий нарийн бичгийн даргаар сонгогдсон байна. Энэ жил 59 настай Си Циньпин нь БНХАУ-ыг ирэх 10 жилийн хугацаанд удирдан тэргүүлэх юм. Тэрээр өөрийн өмнөх удирдагчийн нэгэн адил Коммунист намын улс төрийн аппаратаар дамжин, намын бүхий л шат дарааллаар дээш ахин их улс төрд орсон эрхэм юм. Си Циньпин сүүлийн жилүүдэд албан тушаал дэвшин, шат дараалан ахиж, 2 сая хүний бүрэлдэхүүнтэй Хятадын Үндэсний чөлөөлөх армийг тэргүүлэн, 2010 онд Цэргийн төв зөвлөлийн орлогчоор сонгогдсон юм. Ингэснээр тэрээр маш богино хугацаанд Ху Жинтаод шууд захирагдах төрийн хоёр дахь нөлөө бүхий хүн болж чаджээ. Си Циньпин 2007 оны 10-р сараас эхлэн Ху Жинтаогийн орлогчоор томилогдож, БНХАУ-ын улс төрийн зөвлөлийн байнгын зөвлөлийн гишүүн болсон юм. 2008 онд Си Циньпин Хятадын төрийн төв зөвлөлийн орлогчоор сонгогдож, 2008 оны Бээжингийн олимпийн зохион байгуулах хорооны даргаар ажиллаж байжээ. Си Циньпин нь Хятадын коммунист намыг үүсгэн байгуулагчдын нэг Си Чуньсюний хүү юм. Түүний эцэг Хятадын аугаа удирдагч Мао Зедуны ойрын хамсаатан, түүний тойрон хүрээлэлд багтсан төрийн өндөр алба хашиж байсан хүн байжээ. Тиймээс Си Циньпиныг зарим ажиглагчид гэр бүлийн холбоо, уламжлалаа даган улс төрийн тогоонд орж ирэн, богино хугацаанд дэвшсэн хүн ч гэж тооцдог байна. Бээжингийн их сургуулийг хими-технологийн чиглэлээр сурч төгссөн Си Циньпин ажлын гараагаа хөдөө орон нутгаас эхэлж, Жэцянь мужид ажиллан, улмаар мужийнхаа амбан захирагчаар томилогдон ажиллах хүртлээ дэвшчээ. Гадаад ертөнцөд, дэлхий дахинд түүнийг төдийлөн сайн мэдэхгүй ч Си Циньпин улс орноо төлөөлөн гадаад улс орон олон тооны айлчлал хийж, эдийн засгийн хэдэн тэрбумын хөрөнгө оруулалтын гэрээ хэлцэл байгуулж байсан юм. Тэрээр он гарсны дараа албан ёсоор үүрэгт албандаа орсныхоо дараа Хятадын төрийн тэргүүний хувиар хийх анхны айлчлалаа ОХУ-аас эхлэхээр төлөвлөөд байгаа. СОНИ: Си Циньпин Мао Зедуны үзэл баримтлал, марксизм-ленинизмын онол, үзэл суртлыг Хятад улсынх эрх баригч намын гол бодлого, чиглэл хэвээр байх болно. Хятад улс цаашид онол практикийн инновацийг хөгжлийн хөтөлбөртөө нэвтрүүлж, дэлхийн улс орнуудтай мөр зэрэгцэн хөгжин дэвжих болно гэдгийг тунхагласан. Хятадын Коммунист намын төрийн төв зөвлөл өмнө нь 9 гишүүнтэй байсан бол энэ удаад шинэчлэгдэн байгуулагдахдаа 7 гишүүнтэй болсон. Хятадын Коммунист намын улс төрийн зөвлөлд Си Циньпин, Ли Кэцян, Ван Цишань, Лю Юньшань, Жан Гаоли, Жан Дэцян болон Юй Жэншэн нар багтаж, нийтдээ 7 хүний бүрэлдэхүүнтэй болжээ. Хятадын одоогийн төрийн тэргүүн Ху Жинтао 2013 оны 3-р сард парламентын жил бүрийн нэгдсэн чуулганы үеэр өөрийн бүрэн эрхийн хугацааг дуусгавар болгож, өөрийн залгамжлагч Си Циньпинд албан тушаалаа шилжүүлэн өгөх юм.
2. ЕХ-ны санхүүгийн хямрал 2012 оны санхүүгийн ертөнцийн онцлох үйл явдлыг нэрлэ гэвэл хэн хүнгүй дэлхийн улс орнуудад нүүрлээд байгаа санхүү эдийн засгийн хямрал, тэр дундаа ЕХ-ны улс орнууд ар араасаа нүүрлэсэн санхүүгийн хямрал байсан. Еврозоны гишүүн улс орнууд энэ онд эдийн засгийн хүндхэн сорилтуудтай нүүр туллаа. Зарим улс орнууд Еврозоноос гарч, хуучин үндэсний мөнгөн тэмдэгтээ дахин хэрэглэдэг болох замыг ч эрэлхийлсэн. Гэвч эцэстээ Еврозоныг задрахаас зайлсхийж чадсан юм. Еврозон, Европын холбооны удирдлагууд санхүүгийн гүн хямралд ороод байгаа Грек улсад хоёр дахь ээлжийн зээл олгох асуудлыг улиран одож байгаа 2012 онд хэлэлцэж, амжилттай баталлаа. Афин улсад олон улсын зээл олгогч нар 50 тэрбум гаруй еврогийн ээлжит зээл тусламж үзүүлэхээр болсон. Ингэснээр Афин гадаад өрөө төлж, ойрын хугацаанд төсвийн зардлаа танах боломж бүрдэнэ. Грек улс 2010 оноос хойш ЕХ болон ОУВС-аас санхүүгийн зээл тусламж авч, зээлийн хэмжээ нь 300 тэрбум еврод хүрээд байсан юм. Санхүүгийн хямрал Грек улсад мөн улс төрийн маргаан үүсэхэд түлхсэн. Улиран одож байгаа 2012 онд хоёр ч удаа Парламентын урьдчилсан сонгууль болсон. Эхний сонгууль 5-р сард болсон ч, сонгуульд олонхийн суудал авсан хоёр нам эвсэл хамтарсан Эвслийн Засгийн газар байгуулж чадаагүй учраас, 6-р сард дахин сонгууль явуулах шаардлагатай болсон юм. Мөн түүнчлэн эдийн засаг, санхүүгийн хямрал дан ганц улс төрийн хямралыг дагуулаад зогсохгүй, эрх баригчдын хэрэгжүүлж байгаа санхүү эдийн засгийн хатуу чанга бодлого ард иргэдийн зүгээс ихээхэн эсэргүүцэлтэй тулгарсан юм. Грекийн нийслэл Афин төдийгүй бусад томоохон хотуудад байнга шахуу эсэргүүцлийн жагсаал цуглаан, ажил хаялт болох болсон юм. Энэ бүхнээс үүдэн бүр Грек улс Еврозоны гишүүнчлэлээс гарч, хуучин мөнгөн дэвсгэрт драхмад шилжих асуудал ч сөхөгдсөн. Тэр үед Германы Бертельсманы сан Грек улс Еврозоны гишүүнчлэлээс гарснаар дэлхийн эдийн засагт учрах хор хохирлын хэмжээ 2020 он гэхэд 17 их наяд еврод хүрнэ гэдгийг ч урьдчилан тооцоолоод байсан юм. Мөн Испани болон Португаль улсыг ч гэсэн араасаа дагуулан, санхүү эдийн засгийн гүн хямралд унагана, ямартай Афин Еврозоноос гарвал дэлхийн 42 улс орны эдийн засагт сөргөөр нөлөөлнө гэсэн урьдчилсан тооцоог энэ сангаас гаргаад байсан. Хэдий Грекийн асуудлыг шийдвэрлэж, түр хугацаагаар Афинд амс хийх боломж олгоод байгаа ч, Афин санаа амарч болохгүй юм. Учир нь санхүүгийн дэмжлэг авахын тулд Афин ирэх оны төсвөөсөө ихээхэн таналт хийх шаардлагатай байгаа юм. Харин энэ нь олон мянган иргэний эсэргүүцэлтэй тулгараад байгаа. Еврозоны бүрэлдэхүүнд багтдаг Испани, Португаль, Итали улсад ч гэсэн санхүү эдийн засгийн байдал хүнд байгаа юм. Эдгээр улс орнууд ЕХ, ЕТБ болон ОУВС-аас санхүү эдийн засгийн зээл тусламж авч, хариуд нь эдийн засгийн хатуу чанга бодлогыг улс орондоо хэрэгжүүлж эхлээд байгаа нь ард иргэдийн ширүүхэн эсэргүүцэлтэй тулгарах болоод байгаа. Улсын төсвийн зардлыг бууруулахын тулд ард иргэдийн цалин болон тэтгэвэр, тэтгэмжийг танаж, харин татварын хэмжээг нэмж байна. Европын улс орнууд интеграцчлалыг дэмжсэнээр, хуучин мөнгөн тэмдэгтдээ нэгдэхээс татгалзсанаар санхүүгийн эрх чөлөөт байдлаа хязгаарлагдмал болгож, санхүүгийн хямралыг улам лавшруулж, ажилгүйдлийг өсөхөд голлон нөлөөлсөн гэж үзэх шинжээчид ч байгаа юм. Еврозоны эдийн засгийн хямрал сүүлийн гурван жилийн турш дэлхий нийтийн анхааралд байлаа. Энэ бүсийн эдийн засгийн хямрал ганцхан Европ төдийгүй бусад тивийн улс орнуудад шууд болон шууд бусаар нөлөөлж байгаа юм. Ялангуяа Испани, Грек, Голланд, Италийн эдийн засаг хамгийн хүндхэн байдалд орсон. Энэ уналт, удаашралыг тогтворжуулахад томоохон улсуудын гүйцэтгэх үүрэг нөлөө их. 2012 оны сүүлээр л эдийн засаг харьцангуй тогтворжих хандлага илэрч байна. Ийнхүү сайжрах болсон шалтгаан нь хямралтай байгаа бүх улс орон дор бүрнээ төсвөө танаж, илүү зардал гаргаагүйтэй холбоотой гэж эдийн засагчид тайлбарлаж байгаа юм. ОУВС энэ оны болон ирэх жилийн дэлхийн эдийн засгийн өсөлтийн хандлагыг тодорхойлж, ойрын хоёр жилийн хугацаанд дэлхийн эдийн засаг өсөх таатай мэдээ мөн гарч эхлээд байгаа юм. Дэлхийн эдийн засагчдын гаргасан урьдчилсан тооцоогоор 2014 он гэхэд Дэлхийн улсууд ихэд тогтвортой эдийн засагтай болж чадна гэсэн байна. Ийнхүү өнгөрч байгаа 2012 онд Еврозоны эдийн засгийн хямрал салбарынхаа онцлох үйл явдал боллоо.
3. Хойд Солонгос – пуужингийн туршилт, сансрын хиймэл дагуул Улиран өнгөрч байгаа 2012 оны онцлох үйл явдлын тоонд Хойд Солонгос түүхэндээ анх удаа сансрын уудам руу өөрийн сансрын хиймэл дагуулаа хөөргөж, өмнөд хөршөөсөө урьтаж сансар огторгуйг эзэгнэсэн явдал зүй ёсоор багтаж байна. Хойд Солонгосын инженерүүд өнгөрсөн 4-р сард анх хиймэл дагуулаа хөөргөхөөр туршиж амжилтад хүрээгүй ч 12/12-нд энэхүү зорилгоо амжилттай биелүүлж, сансрын хиймэл дагуулаа хөөргөсөн юм. Хойд Солонгосын тал олон улсын анхаарлыг татаж, ихээхэн дуулиан шуугиан дагуулаад байсан сансрын хөтөлбөрөө хэрэгжүүлж, Ынха-3 сансрын пуужин зөөгч хөлгөө амжилттай хөөргөлөө. Ынха-3 гурван үе шатлал бүхий пуужин зөөгч хөлгөөр Кван-мёнсон 3 сансрын хиймэл дагуулыг хөөргөж, дэлхийн тойрог замд байршуулсан юм. Хойд Солонгосын тал 2012 онд сансрын хөтөлбөрөө амжилттай хэрэгжүүлж, дэлхийн газрын зурган дээр сансрын уудмыг бие даан эзэмшсэн улс орны тоог нэгээр нэмлээ. Тэд Өмнөд Солонгосыг ардаа орхин өмнөд хөршөөсөө түрүүлэн сансарт сансрын хиймэл дагуулаа хөөргөсөн юм. Хэдийгээр эхний удаад өнгөрсөн 4-р сард хөөргөхөөр төлөвлөсөн сансрын пуужин зөөгч хөлгийн нислэг амжилтгүй болсон ч хоёр дахь оролдлого нь бүтэмжтэй болжээ. Өнгөрсөн 12/12-нд Пхёнан-Пукто муж дахь Сохэ сансрын нислэгийн полигоноос пуужин зөөгч Ынха-3 хөлгийн тусламжтай Кван-мёнсон 3 аппаратаа хөөргөсөн байна. Хойд Солонгосын залуу удирдагч Ким Чен Ун сансрын хиймэл дагуул хөөргөх ажиллагааг биечлэн хянаж байжээ. Холбоо харилцаа, тандалт судалгааны үүрэгтэй сансрын хиймэл дагуулыг сансрын тойрог замд, дэлхийгээс 500-аад км-ийн өндөрт байршуулсныг Америкийн тандалт, судалгааны төвийн мэргэжилтнүүд баталсан юм. Хойд Солонгосын залуу удирдагч Ким Чен Ун хиймэл дагуул хөөргөх сүүлийн оролдлого амжилттай болсны дараа тусгай мэдэгдэл хийж, Хойд Солонгосын ард түмэн өөрсдийн оюун ухаан, хүч чадлаар сансрын хиймэл дагуул бүтээж, дэлхийн тойрог замд амжилттай гаргаснаараа сансрын уудмыг бие даан эзэмшсэн улс орнуудын тоонд багтсаныг тэмдэглэжээ. Ким Чен Ун:-Хойд Солонгосын ард түмэн сансрын уудмыг дэлхийн бусад улс орнуудын нэгэн адил энхийн зорилгоор эзэмших эрхтэй гэдгийг онцолж, Пхеньян цаашид ч шинжлэх ухаан, технологийн хөгжлийн төлөө сансрын хөтөлбөрөө үргэлжлүүлэн хөгжүүлэх болно гэсэн байна. Хэдийгээр Хойд Солонгосын тал цөмийн пуужин биш сансрын хиймэл дагуул хөөргөсөн ч энэ алхмыг Өмнөд Солонгос эрс эсэргүүцэн, дээрх явдал Пхеньян алсын зайн тусгалтай пуужин хөөргөх чадалтай болохыг нотлон харуулж байна гэжээ. Өмнөд Солонгосын гадаад хэргийн яамны албаны төлөөлөгч, Пхеньяныг НҮБ-ын Аюулгүйн зөвлөлөөс гаргасан тогтоол шийдвэрийг үл хүндэтгэж, олон улсын нийгэмлэгээс тавьж байгаа шаардлагыг уландаа гишгэж байгааг шүүмжилсэн байна. Олон улсын нийгэмлэг, тэр дундаа Солонгосын хойгийн бүс дэх Өмнөд Солонгос, Япон улсууд, мөн Барууны зарим улс орон Хойд Солонгосын сансрын хөтөлбөрийг эрс эсэргүүцэж, Пхеньяныг сансрын хиймэл дагуул хөөргөх нэрийдлээр алсын зайн тусгалтай баллистик пуужингийн туршилт давхар явуулахаар завдаж байгаад хардаж байгаа юм. Өмнөд Солонгосын албаны төлөөлөгчид саяхны нэгэн мэдэгдэлдээ Хойд Солонгосын хөөргөсөн пуужин 10 мянган км-ийн алсын зайд тусах чадвартай гэдгийг онцлон мэдээлж байна. Сансрын хиймэл дагуул зөөвөрлөгч Хойд Солонгосын пуужингийн хүчин чадлаас харахад Пхеньян алсын зайн тусгалтай пуужинтай байж болох таамаглал бараг батлагдаж байгааг Сөүл ийнхүү онцолж байгаа юм. Шинжээчид Хойд Солонгост алсын зайн тусгалтай пуужин бүтээх технологи байгаа гэдэгт итгэлгүй байгаа ч магадгүй тив хоорондын алсын зайн тусгалтай пуужин үйлдвэрлэхэд ойртоод байгааг саяхны сансрын хиймэл дагуул хөөргөсөн пуужин зөөгч нотолж байна. Хойд Солонгосын тал сансрын пуужингаа улсынхаа аугаа удирдагч Ким Ир Сены мэндэлсний 100 жилийн ойд зориулан өнгөрсөн жил таалал төгссөн их удирдагч Ким Чен Ирын захиас даалгавраар хөөргөсөн байна.
4. Хятад, Японы газрын маргаан Өнгөрч байгаа 2012 онд дэлхий нийтийн анхаарлыг татаж, улс төрийн тавцанд багагүй шуугиан дэгдээсэн Хятад-Японы газрын маргааныг бид онцлон нэрлэж байна. Байгалийн хий, нефтийн баялаг орд газар бүхий арлаас болж Хятад, ЯПон улсуудын хооронд дэгдсэн газар нутгийн маргаантай асуудал дипломат хүрээнээс хэтэрч, хоёр улсын хооронд бараг л дайсагналцсан харилцаа бий болгосон. Бүх зүйл өнгөрсөн 9-р сарын 11-нд Японы засгийн газар, газар нутгийн маргаантай Сэнкаку арлын хэсэг болох гурван жижиг арлыг хувийн эзэмшигчдээс нь худалдан авч, улмаар төрийн мэдэлд авсан тухайгаа мэдэгдсэнээс болж дэгдсэн байна. Японы Окинава мужийн өмнөд хэсэгт байрлах Сенкаку буюу Хятадуудын нэрлэдгээр Дяоюй-дао арлын асуудал өнөөдрийг хүртэл шийдвэрлэгдээгүй, маргаантай хэвээр байгаа юм. Японы сайд нарын танхимын гишүүд өнгөрсөн 9-р сард улсынхаа нөөцийн сангаас 26 сая доллар гаргаж, Сэнкаку арлын 3-ыг төрийн өмчид багтаан, газар эзэмшигчдээс нь худалдан авсан явдал Хятадын зүгээс ширүүхэн эсэргүүцэлтэй тулгарсан юм. Хятад улс Япончуудын Сэнкаку гэж нэрлэдэг Дяйоюдао арлыг өөрийн газар нутгийн салшгүй хэсэг гэж үзэн, Токиогийн дээрх шийдвэрийг газар нутгийн бүрэн бүтэн байдалд нь халдсан хэрэг гэж эсэргүүцжээ. Тэгвэл маргаантай арлын төлөө зөвхөн Япон, Хятад төдийгүй мөн Тайвань ч өөрийн газар нутаг гэж тооцдог байна. Хятадын засгийн газар Дяоюй-дао арлыг өөрийн газар нутгийн нэг хэсэг гэж тооцон, Японы талд тийм ч амархан бууж өгөхгүй гэдгээ мэдэгдсээр байгаа юм. Япон улс Сенкаку арлыг 1895 оноос хойш хууль ёсоор эзэмшиж байгаа гэж байгаа ч Хятадын тал эдгээр арал бүр 18-р зууны үеэс Хятадын газар нутаг гэж тэмдэглэгдэн ирсэн гэж байгаа юм. Дэлхийн 2-р дайны үед энэ арал АНУ-ын мэдэлд байсан ч сүүлд 1972 онд Вашингтон эдгээр арлуудыг Японы мэдэлд шилжүүлэн өгсөн байна. Японы засгийн газраас мэдэгдэж байгаагаар Сенкаку арал дээрээс байгалийн хийн баялаг нөөц илэрсний дараа л Хятад улс энэ арлуудыг өөрийн газар нутаг гэж үзэн булаалдах болсон гэж үзэж байгаа юм.
5. Сирийн хямрал Дэлхий дахины анхаарал өнгөрсөн бараг жилийн туршид Сирийн дотоодын хямрал, хүчирхийлэл, энэ улсад өрнөж байгаа үйл явдалд чиглэгдээд байсан. Сирид энэ улсын ерөнхийлөгч Башар Асадын дэглэмийг эсэргүүцэж байгаа хүчний тэмцэл тулаан, дотоодын үймээн самуун бараг 2 жил үргэлжилж байна. Энэ хооронд Сирийн сөрөг хүчний мэдээлж байгаагаар 40 гаруй мянган хүн амиа алдаж, Сирийн дотоодын хямрал хүчирхийлэл иргэний дайн тулааны хэмжээнд тулж очсон юм. Сирид өрнөсөн улс төрийн хямрал, дотоодын үймээн, зөрчил бараг л Ливид өрнөж байсан хувьсгалт тэмцэлтэй адил хувилбараар өрнөж байна. “Сирийн анд нөхөд” гэж нэрлэгдэх бүлэгт багтах Франц, Америк зэрэг орнууд Башар Асадын дэглэмийг эсэргүүцэгч сөрөг хүчний зөвлөлийг хүлээн зөвшөөрсөн нь энэ улсад дайн тулаан гаарч, төр засгийн эрх мэдлийн төлөөх тэмцэл гаарахад нөлөөлсөн гэж ажиглагчид үзэж байгаа юм. Тэгвэл нэг талд нь эрх мэдэлд улайрсан алан хядагч, террористуудаас дутахгүй сөрөг хүчний босогчид, нөгөө талд эрх мэдлээ алдахгүйн тулд ард иргэдийнхээ эсрэг буу шагайн, химийн зэр зэвсэг хэрэглэхээс буцахгүй Башар Асад тэргүүтэй засгийн газрын хүчнийхэн өөр хоорондоо бууж өгөх бодолгүй дайтсаар байна. Нөхцөл байдал ийнхүү мухардмал байдалд орж, Сирийн сөргөлдөгч талууд энхийн гэрээ хэлэлцээрийн ширээнд суух нь битгий хэл олон улсын нийгэмлэгээс санал болгосон “замын зураг” төлөвлөгөөг ч дагаж мөрдөхөөс татгалзаж байсан нь бүс нутгийн хямралыг шийдвэрлэх тусгай элч төлөөлөгчөөр томилогдон ажиллаж байсан Кофи Аннаныг ажлаа өгөн татгалзахад хүргэсэн. Түүний мандат дууссаны дараа Арабын Лиг болон НҮБ-ын тусгай элчээр Алжирын гадаад хэргийн сайд асан Лахдар Брахими томилогдон ажиллаж байгаа ч түүний хүчин чармайлт ч мөн хямралыг дуусгавар болоход тус дэм үзүүлж чадахгүй байгаа. Англи, АМерик зэрэг орнууд Башар Асадын дэглэм өөрсдийн зорилгодоо хүрэхийн тулд химийн зэр зэвсэг ашиглаж болзошгүй гэх мэдээлэл авч, Дамаскийг ийм алхам хийхгүй байхад ятган, шаардаж байсан. Чухам батлагдаагүй энэ мэтийн таамгаас шалтгаалан олон улсын хүчин Ирак луу халдан довтолж байсныг энд эргэн санах нь зүйтэй болов уу. Хэдийгээр олон улсын нийгэмлэг Сирийн хямралыг эцэс болгохын тулд цэргийн хүч хэрэглэж, хөндлөнгөөс оролцох санал гаргаж байсан ч Орос, Хятад зэрэг орнууд НҮБ-ын Аюулгүйн зөвлөлийн худалдаан дээр дээрх саналд хориг тавьсаар байгаа юм. Тиймээс ирэх онд Сирийн хямрал хаашаа, хэрхэн яаж шийдэгдэхийг анхааралтай ажиглаж суух үлдээд байна.
7. АНУ- зэвсгийн хориг, халдлага Эрх чөлөөний оронд өнгөрч байгаа 2012 онд галт зэвсэг хэрэглэн үйлдсэн халдлага дайралтын тоо эрс нэмэгдэж, гэм зэмгүй хүмүүс өртөн амиа алдаж, балмад аллага ар араасаа гарах болсон нь энэ улсын ард иргэдийн зүгээс ихээхэн эсэргүүцэлтэй тулгарсан. Хамгийн сүүлд Америкийн Коннектикут мужийн Сэнди-Хук нэртэй жижиг хотод 20 настай нэгэн залуу хотынхоо бага сургуулийн барилга руу галт зэвсэг барин халдаж, бага насны 20 хүүхэд, тэдний 6 багш хүмүүжүүлэгчийн аминд халдсан юм. Энэхүү балмад халдлага дайралтын дараа Америкийн хууль боловсруулагчид улс орондоо мөрдөгдөж байгаа зэвсгийн тухай хуулинд нэмэлт өөрчлөлт оруулж, хяналтаа чангатган, хуулиа эргэн харахаар боллоо. Түүнчлэн галт зэвсэг ашиглан үйлдэж байгаа балмад гэмт хэрэгтэй тэмцэх зорилгоор тодорхой алхам авч хэрэгжүүлэх цаг нь болсныг Цагаан ордны тэргүүн мэдэгдэж байгаа юм. Энэ балмад хэрэг явдлын дараа ерөнхийлөгч Обама зэвсгийн тухай хуулийг шинэчлэн, хүйтэн зэр зэвсэг худалдаалах, эзэмших эрхийг хуульчлан чангатгах, түүнчлэн цэргийн зориулалттай зэр зэвсгийг энгийн иргэнд худалдаалахад хатуу хяналт тавихад уриалжээ. Цагаан ордны тэргүүн түүнчлэн 2004 онд хүчинтэй хугацаа нь дуусгавар болсон байлдааны зэвсгийн худалдааг хориглох журмыг нэн даруй сэргээхийг хүсч байна. Мөн түүнчлэн иргэд биеэ хамгаалах зорилгоор зэр зэвсэг худалдан авдаг, хадгалдаг журманд өөрчлөлт оруулж, энэ талаарх хууль журмыг шинэчлэхийг АНУ-ын ерөнхийлөгч дэмжиж байгаа юм. АНУ-ын ерөнхийлөгч Барак Обама улс орондоо галт зэвсэг ашигласан халдлага дайралт гаарч, хүчирхийлэл гэмт хэрэг нэмэгдэж байгаатай тэмцэх зорилгоор сайд нарын түвшний тусгай ажлын хэсэг томилжээ. Энэхүү ажлын хэсгийг Америкийн дэд ерөнхийлөгч Жо Байден тэргүүлэх юм. АНУ-д буу барин сургуульд орж, олон хүний амийг авах үзэгдэл 1982 оноос хойш жирийн үзэгдэл мэт болжээ. Эдгээр халдлагуудыг нягталж харвал ихэвчлэн өсвөр насны хүүхдүүд үйлдсэн байдаг. Өсвөр насныханыг хэрэг үйлдсэнийх нь дараа тэр бүр удаан хориод байдаггүй. Сүүлийн 20 жилийн хугацаанд халдлага үйлдсэн өсвөр насныхны зөвхөн гурван хүнийг л бүх насаар нь шоронд хорих ял өгчээ. Бусад нь 6-10, 25-30 жилийн ял эдэлсэн байх жишээтэй. 1982-1992 оны хооронд болсон халдлагууд шоовдорлогдсон, ангийнхандаа дарамтлуулж өссөн хүүхдүүд байсан бол сүүлийн жилүүдэд өөрчлөгдсөн. 1992 оноос хойш гэр бүлийн тогтворгүй байдал, үеийнх нь хүүхдүүдийн зүгээс ирүүлдэг дарамт шахалтыг тэсэлгүй ийм хэрэг үйлдэх болжээ. Галт зэвсгийг олгох үйл явцыг илүү нарийн чанд, тусгай эрхийн бичгийн дагуу олгодог болох тухай Америкт яригдаж эхлээд байгаа юм. АНУ-ын ерөнхийлөгч галт зэвсгийн тухай хуулийг өөрчлөх боломжтой гэдгийг ард түмэндээ хандсан мэдэгдэлдээ дурьдсан. Америк 1968 онд Галт зэвсэг хяналтын тухай хууль баталжээ. Энэ хуулиар галт зэвсгийг ямар нэгэн чөлөөтэй зарж борлуулахыг зөвшөөрч, хяналтын бичиг ч шаардахаа больсон байна. Харин энэхүү хуулийн цоорхойг дагасан гэмт хэргүүд ар, араасаа гарах болжээ. Аймшигт явдалын дараа Коннектикут муж “Галт зэсвгийн хяналтын тухай хуулиа өөрчилж олгох асуудлыг цэгцлэн, өмнөх жилүүдэд галт зэвсэг худалдаж авсан айлуудыг бүртгэх ажлыг эхлүүлэхээ амлалаа. Удалгүй Барак Обама ч ойрын хугацаанд энэ хуулийг шинэчлэхээ амласан юм. Галт зэвсгийн хяналтын хуулийг шинэчлэх ажил ирэх оноос ажил хэрэг болохоор болсон.
8. Норвегийн мэргэн буучид 21 жилийн хорих ял оноолоо Өнгөрч байгаа 2012 онд хамгийн их дуулиан шуугиан тарьсан нэгэн шүүх үйл явцыг бид онцлон нэрлэж байна. Норвегийн мэргэн бууч нэр авсан балмад алуурчин Андерс Брейвикийг шүүх ажиллагаа өнгөрсөн 8-р сард болж, түүнд Осло хотын шүүх 21 жилийн хорих ял оноосон юм. Андерс Брейвик гэх этгээд 2011 оны 7/22-нд Норвегийн нийслэл Осло хотын засгийн газрын дүүрэгт халдлага дэлбэрэлт зохион байгуулж, дараагаар нь Утейя гэх газар залуусын хотхонд хүмүүс рүү галт зэвсгээр гал нээн, нийтдээ 77 хүний аминд халдсан юм. Ослод болсон шүүх хуралдаан дээр Андерс Брейвик өөрийгөө тамплиерын удмын зоригт дайчин гэж нэрлэн, тэрээр өөрийн үйлдлээрээ засгийн газар болоод нийгмийн анхаарлыг Европ дахь исламын асуудалд хандуулахыг зорьсон гэжээ. Андерс Брейвик гэм зэмгүй олон хүний амь насанд балмад зэрлэгээр халдаж, гэмт хэрэг үйлдсэн мөртлөө шүүх хурал дуусч, ял шийтгэл оногдуулах хүртэл өөрийгөө гэм буруугүй гэж үзсээр байсан юм. Брейвикийг сэтгэлзүйн хувьд хэрэг хүлээх чадвартай эсэхийг шүүх эмнэлгээр нэг бус удаа оруулсны эцэст шүүх ялын дүгнэлтээ гаргасан. Норвегид ялын дээд хэмжээ, цаазаар авах ял байхгүй учраас хэрэгтэнд хамгийн олон жил хоригдох ял буюу 21 жилийг өргөст торны цаана өнгөрүүлэх ял оноосон. Гэхдээ хэрвээ түүний ялын хугацаа дуусгавар болбол шүүх байгууллага түүний ялын хэмжээг 5, 5 жилээр сунгах асуудлыг гарган тавих эрхтэй юм. Хэдийгээр Норвегийн алуурчны хэрэг жил хагасын өмнө гарсан ч энэ талаарх дуулиан шуугиан өнгөрсөн жил олны анхаарлыг хамгийн их татсан юм. Норвегид бүр Андерс Брейвикийн 7 мянган захидлаар гаргасан ном хүртэл гарч, олны анхаарлыг татжээ. Түүнчлэн олон хүний аминд балмад зэрлэгээр халдсан алуурчин чухам ямар бодол сэтгэхүйн дээр үндэслэн хэрэг үйлдсэнийг тогтоохын тулд зохиолчид түүний бага насны талаар, түүний ертөнцийг үзэх үзлийн талаар ном зохиол бичиж байгаа юм.
9. 2-р Елизаветагийн хаан ширээнд заларсны алмаазан ой Өнгөрч байгаа 2012 онд дэлхий нийтийн анхаарлыг татсан, бидний танд онцлон хүргэж байгаа дараагийн үйл явдал нь улиран одож байгаа онд Английн хатан хаан 2-р Елизаветагийн хаан ширээнд заларсны 60 жил буюу алмаазан ой тохиосон юм. Хатан хааны хаан ширээнд заларсны түүхэн ойг өнгөрсөн 2-р сараас эхлэн тэмдэглэж, өнгөрсөн 6-р сарын эхээр ойн арга хэмжээний хамгийн сүр дуулиантай, ёслол хүндэтгэлтэй арга хэмжээнүүд ар араасаа болсон юм. Английн хатан хаан 2-р Елизавета улсынхаа хаан ширээнд суусны 60 жил буюу алмаазан ойгоо энэ жил тэмдэглэж байгаа. Английн хатан хаан 1952 оны 2/6-ны өдөр улсынхаа хаан ширээнд заларсан юм. Елизавета- Александра- Мария 1926 оны 4-р сарын 21-нд 6-р Георг хааны охин болон мэндэлсэн. Хааны ордны хатуу дэг жаягийн дагуу боловсрол мэдлэг олж авсан Елизавета гүнж 1952 оны 2-р сарын 6-нд эцгээ таалал төгссөн өдөр улсынхаа хаан ширээнд сууж, 1953 оны 6-р сард хатан хаанаар өргөмжлөгдөн залагдсан юм. Түүний хаан ширээнд залрах ёслол 1953 оны 6/2-нд болж байжээ. 2-р Елизавета хаан ширээнд залрахаасаа өмнө Английн түүхэнд анх удаа хатан хаанаар өргөмжлөгдсөнийхээ дараа хүү Эндрю болон Эдвард нараа төрүүлж байжээ. Тэрээр хатан хаан болохоосоо өмнө том хүү Чарльз болон гүнж Анна нараа төрүүлээд байсан юм. Елизавета 1947 онд дэслэгч Филипп Маунт-баттентай Вестминстерын ордонд гэрлэж, 2007 онд тэд хамтын амьдралынхаа 60 жилийн ойгоо тэмдэглэн алмаазан хуримаа хийж байсан. Өдгөө 86 нас сүүдэр зооглоод байгаа хатан хаан амьд хөшөө болон дуурсагдахыг хүсээгүй учраас нас дээр гарсан ч идэвхтэй амьдарч, дэлхийн хаа сайгүй айлчлан, улсынхаа улс төрийн амьдралд нөлөөлсөн хэвээр байгаа. 2-р Елизавета Зөвлөлтийн аугаа удирдагч Иосиф Сталин, Английн ерөнхий сайд Уинстон Черчилль нарын үед л хаан ширээнд хэдийнэ суусан байсан. Дэлхийн 2-р дайны дараах 60 жилийн хугацаанд ерөнхий сайдууд, төрийн тэргүүлэгчид, ерөнхийлөгчид өөрчлөгдөн зайгаа тавьж өгөн, жаз –рок-н-ролл гэхчлэн бүх зүйл цагийн уртад хувьсан өөрчлөгдөж, өөр өөрийн цаг үеийг хэдийнэ өнгөрүүлээд байгаа ч 2-р Елизавета өнөөг хэр хаан ширээндээ заларсан хэвээр байгаа юм. Энэ жил түүний хаан ширээнд заларсны алмаазан ойг өргөн дэлгэр болж, хатан хаан Эдинбургийн гүнтэний хамтаар Британийн нөхөрлөлийн орнуудаар айлчлал хийж, өнгөрсөн 6-р сард алмаазан ойд зориулсан гол ёслол хүндэтгэлийн арга хэмжээнүүд болжээ. Хатан хаан 2-р Елизаветад улсынхаа түүхэнд хаан ширээний хамгийн урт удаан хугацаанд заларсан гэж түүхэнд бичигдэхийн тулд дахин 3 жил энэ суудалдаа суух үлдээд байна. Английн хаадын угсааныхнаас хатан хаан Виктория хамгийн удаан буюу 63 жил хаан ширээнд суужээ.
10. Сэнди далайн хар салхи Жил ирэх тусам хүн төрөлхтөний өнөөгийн гол ярианы сэдэв, анхаарлаа зайлшгүй хандуулбал зохих асуудал нь дэлхийн цаг агаарын дулаарал, байгалийн гамшигт үзэгдэл, байгаль экологийн асуудал болоод байна. 2012 онд дэлхий дээр хэлж ирдэггүй хийсч ирдэг байгалийн гамшигт үзэгдэл цөөнгүй болж, хүний алтан амь нас, эд хөрөнгө, улс орны дэд бүтэц хохирч сүйдсэн цөөнгүй тохиолдол боллоо. Эдгээрээс бид үзэгч танд Атлантын далайд дэгдсэн Сэнди далайн хар салхины учруулсан хор хохиролыг онцлон хүргэж байна. Атлантын далайн уснаа өнгөрсөн 10/22-нд дэгдсэн далайн хар шуурга ердөө хэдхэн цагийн дотор хүчтэй хүчээ нэмсээр 24-ний өдөр нь Сэнди нэр авсан далайн хар салхи болон хувирчээ. Сэнди далайн хар салхи Антилын арлууд, Ямайк, Куба, Багамын арлууд, мөн түүнчлэн Карибын тэнгисийн сав газрыг дайран өнгөрч нийтдээ 69 хүний аминд хүрсэн байна. Түүнчлэн дээрх газар нутагт ХАА-н салбарт ихээхэн гамшиг сүйрэл авчирчээ. Сэнди 10/30-ны өдөр Америкийн ерөнхийлөгчийн сонгууль болоход ердөө хэдхэн хоног үлдээд байхад Америкийн зүүн эргийн нутагт хүрч, ихээхэн гамшиг сүйрэл дагуулсан байна. Сэнди далайн хар салхины улмаас Америк болон Канадад 120 гаруй хүн амиа алдаж, 8 сая гаруй айл өрх гэрэл цахилгаангүй хоцрон, барилга байшин, зам гүүр эвдэрч сүйдэн дэд бүтцэд багагүй хор хохирол учирсан юм. Байгалийн гамшигт үзэгдэлд Америкийн Нью Йорк болон Нью Жерси муж хамгийн ихээр өртсөн юм. Хүчтэй хар салхины улмаас Нью Йоркийн метро усанд автаж, нийтийн тээврийн хэрэгсэл бүрэн зогсч, 19 мянган агаарын нислэг цуцлагдан, 1980-аад оноос хойш анх удаа Нью Йоркийн хөрөнгийн бирж хоёр хоногоор үйл ажиллагаагаа зогсоожээ. Хэдэн сая хүн амтай Америкийн томоохон мегаполис болох Нью Йорк хот гамшигт ихээр нэрвэгдсэн. Нью Йоркийн метро л гэхэд байгуулагдсан 108 жилийн түүхэндээ өмнө нь ийм их гамшиг сүйрэл амсч байгаагүй гэнэ. Түүнчлэн Америкийн хэд хэдэн цөмийн цахилгаан станц цөмийн хөдөлгүүрээ зогсоосон байна. Өнөөдрийг хүртэл Америк орны гол билэг тэмдэг, нүүр царай болсон Эрх чөлөөний хөшөө олон нийтэд хаалттай хэвээр байгаа юм. Сэнди далайн хар салхи Эрх чөлөөний хөшөөний зогсоолуудыг сүйтгэсэн байна. Нью Йоркийн эрх баригчдын мэдэгдэж байгаагаар Сэнди далайн хар салхины учруулсан хор хохиролыг бүрэн дүүрэн арилгахад 42 тэрбум доллар шаардлагатай гэнэ. Сэнди далайн хар салхи Америкийн зүүн эргийн нутгийг дамнан нийтдээ 24-36 цагийн туршид шууран өнгөрч, Америкийн 12 мужийн нутгийг дайрчээ. Сэнди хар салхины улмаас Цагаан ордны тэргүүн Барак Обама өөрийн сонгуулийн ажлаа түр хойш тавихад хүрсэн. Сонгуулий үеэр зөвхөн Барак Обама төдийгүй мөн түүний өрсөлдөгч нь байсан Митт Ромни ч мөн сонгуулийн өмнөх уулзалт болоод төлөвлөсөн ажлаа тасалдуулахад хүрчээ. Америкт нүүрлэсэн далайн хар салхийг супер-шторм гэж нэрлэн зарим нь өнгөрсөн жил Японд болсон байгалийн гамшигт үзэгдэлтэй хамарсан хүрээ, учруулсан хор хохиролыг нь зүйрлэж байсан юм.
11. ЛАЛЫН КИНО Америкт бүтээгдсэн сонирхогчийн уран бүтээл болох “Мусульманы гэмшил” гэх киноны танилцуулга интернэтэд тавигдсан нь Арабын ертөнцийг донсолгож, жил хагасын өмнөх Арабын хаврын бослого тэмцлийг санагдуулам үйл явдал өрнөж, лалын улс орнуудад хаа сайгүй Америкийг эсэргүүцсэн жагсаал цуглаан, эмх замбараагүй байдал дэгдэхэд хүргэсэн. Арабын хаврын хувьсгалт бослого тэмцэл хуурай өвсөнд шидсэн гал аятай дүрэлзэн асч байсан шиг өнгөрч байгаа 2012 онд дээрх киног тойрсон шуугиан Арабын намрын бослого болон хоромхон хугацаанд хүрээгээ тэлсэн юм. Үзэгч танд бид энэ явдлыг оны онцлох үйл явдлын тоонд оруулан хүргэж байна. Америкт бүтээгдсэн “Мусульманы гэмшил” гэх киног эсэргүүцэн дэгдсэн олныг хамарсан жагсаал цуглаан өдрөөс өдөрт хүрээгээ тэлсээр Арабын улс орнуудад төдийгүй Газрын дундад тэнгисээс авхуулаад Ази тивд байрлах лалын орнуудыг хамарсан юм. Тэр байтугай Австрали, Бельги, Англи, Герман, Грек, Серби, Норвеги, Франц дахь лалын шашинт хэсгийг хөндөж, жагсаал цуглаан ар араасаа дэгдэж байжээ. Лалын ертөнцөд дуулиан шуугиан, эгдүүцэл бухимдал гаарахтай зэрэгцэн Ливийн Бенгази хотод Америкийн дипломатч Крис Стивенс болон Америкийн өөр гурван дипломатчийн аминд халдсан балмад хэрэг гарсан юм. Энэ явдал 1979 оноос хойш гадны улс оронд Америкийн элчингийн аминд халдсан анхны тохиолдол болжээ. Америкт бүтээгдсэн лалын шашны ариун номлогч Мухаммедын тухай кино Арабын ертөнцийг донсолгож, олныг хамарсан эсэргүүцлийн жагсаал цуглаан дэгдсэн. Олны анхаарлыг татсан хамгийн томоохон жагсаал цуглаан Ливаны нийслэл Бейрут хотод болж, энд Исламын Хезболла радикал бүлэглэлийн тэргүүн Хасан Насралла Америкийн бусдыг доромжлон гутааж байгаа үйлдлийг эсэргүүцэн босоход уриалж байсан юм. Барагтаа бол олны нүдэнд ил гардаггүй Хасан Насралла Америкийн эрх баригчдаас лалын ариун номлогчийг гутаан доромжилсон утга агуулга бүхий сонирхогчийн кинонд хориг тавихыг шаардаж байжээ. Шуугиан тарьсан киног Египт гаралтай коптын шашинт Накула Басели Накула гэгч бүтээсэн болж таарсан. Сүүлд түүнийг баривчлан, шүүх зохих ял шийтгэлийг нь оноосон. Дэлхийн бараг тэн хагасыг үймүүлж, дуулиан шуугиан дэгдээсэн энэ явдлыг бид оны онцлох үйл явдлаар нэрлэн хүргэлээ.
11. Пусси Риот панк хамтлагийг тойрсон дуулиан Онцлон хүргэж байгаа дараагийн үйл явдал нь өнгөрч байгаа 2012 онд дэлхий дахины анхаарлыг татаж, ихээхэн хэл ам дэгдээсэн Оросын Пусси Риот панк хамтлагийг тойрсон дуулиан шуугиан байсан. Оросын охидын хамтлаг болох Pussy Riot 2012 оны 2-р сарын 21-ны өдөр Москва хотын Аврагч Христийн сүмд тэр үед Оросын Ерөнхий сайдаар ажиллаж байсан Владимир Путиныг дахин төрийн тэргүүний суудлын төлөө өрсөлдөж байгаа явдлыг эсэргүүцэж, толгойдоо баг өмсөн, панк бүжиг бүжиглэж, "Бурхан минь, Путиныг хөөн зайлуулж өгөөч" гэж дуулан, танхайрсныхаа төлөө хууль сахиулагчдад баривчлагдан саатуулагдсан юм. Хамтлаг 2011 оны 8-р сард байгуулагджээ. Тэд байгуулагдсан цагаасаа хойш нийгмийн зүй бус үйлдлүүдийн эсрэг өөрсдийн өвөрмөц хэлбэрээр эсэргүүцлээ илэрхийлж, метроны буудалд, троллейбусны дээр, Цагдаагийн газрын урьдчилан саатуулах төвийн барилгын дээвэр дээр, Улаан талбайд хүртэл толгойдоо баг углан, эсэргүүцлээ илэрхийлж байжээ. Ингэхдээ охидууд гадаа хэдий хүйтэн байсан ч, тод өнгийн даашинз болон трико өмсөж, толгойдоо мөн л тод өнгийн баг өмсдөг байна. Аврагч Христийн сүмд танхайрсан хэргээр хамтлагийн гурван гишүүн болох Надежда Толоконникова, Мария Алёхина, Екатерина Самуцевич нарыг баривчлан, олон нийтийн газар танхайрсан хэргээр шалгаж эхэлсэн юм. Тэд анхан шатны байцаалт болон шүүх хурлын үеэр өөрсдийгөө гэм буруугүй гэж мэдүүлж байсан ч, сүүл рүүгээ өөрсдийн үйлдлийг зөвтгөж эхэлсэн. Ийнхүү хэргийг эхний шатны шүүхэд хэлэлцээд, охидод тус бүрт нь 2 жил энгийн дэглэмтэй шоронд хорих ял оноосон байна. Ял оноосны дараагаар Олон улсын хүний эрхийг хамгаалах Amnesty International байгууллага Pussy Riot-ын охидуудыг, шударга ёсны золиос боллоо гэж дүгнэж байсан юм. Өнгөрсөн 10-р сарын 10-ны өдөр Москва хотын давж заалдах шатны шүүх Екатерина Самуцевичийн хорих ялыг тэнсэн харгалзах ял болгон өөрчилж, харин үлдсэн хоёр охины ялын тогтоолыг хэвээр үлдээсэн юм. Харин энэ сард Надежда Толоконниковаг мөн батлан даалтанд суллан, харин Мария Алёхинаг 2 жилийн хорих ялыг нь биеэр эдлүүлэхээр шийдвэр гаргасан. Ийнхүү охидод сүмийн өмнө танхайрсан хэргийнх нь төлөө 2 жилийн хорих ял оноосноор Дэлхий дахины анхаарал Орос руу хандах болсон юм. Өнгөрсөн 7-р сарын 31-нд АНУ-н Төрийн Департамент энэ хэрэг явдлыг улс төрийн сэдэлтэй, охидын ирээдүйд санаа зовниж байгаагаа илэрхийлсан байна. Харин 10-р сард ЕХ мөн л түнчлэн Pussy Riot-ын охидуудыг яаралтай суллах хүсэлт Оросын талд тавьжээ. Охидуудыг дэлхийн хэмжээний алдартай хүмүүс, одууд нээлттэй дэмжсэн юм. Тэдний дунд Пол Маккартни, Мадонна, Йоко Оно багтжээ. Мөн түүнчлэн Европын улс орнуудад нэгэн зэрэг Pussy Riot-ын охидуудыг дэмжсэн жагсаал болж, жагсагчид тэднийг дуурайн хувцаслаж, гартаа охидуудыг суллахыг шаардсан уриа лоозон барьсан байжээ. Тэгвэл Барууны хэвлэлүүд 2012 оны онцлох хүнийг шалгаруулахдаа, Pussy Riot-ын охидыг мартсангүй. Businees Insider-и онцлох 20 хүний жагсаалтын 15-т Pussy Riot оржээ. Мөн түүнчлэн 10-р сард Английн Art Review сэтгүүл дэлхийн хамгийн нөлөө бүхий 100 хүний жагсаалтыг гаргахад, охидууд 57-р байранд жагсчээ. Харин Foreign Policy сэтгүүлийн санал асуулгаар 2012 оны суут сэтгэгчдийн жагсаалтын 16-т Pussy Riot мөн бичигдсэн байна. Мөн түүнчлэн ЕХ-оос олгодог Сахаровын нэрэмжит шагналд ч гэсэн Pussy Riot-ын охидуудын нэрийг дэвшүүлээд байсан юм.

Улиран одож байгаа 2012 он улс оронд маань төдийгүй дэлхий дахинаа үйл явдлаар арвин, түүхэнд өөрийн гэсэн ул мөрөө үлдээсэн онцгой жил байлаа. 2012 он гадаад ертөнцөд ямар үйл явдлаар илүү тэмдэглэгдэн үлдсэнийг гадаад мэдээний редактор Б.Оюуны бэлтгэснээр хүргэж байна.

Мэдээг бэлтгэсэн : Д.Отгонсүрэн

ЭХ СУРВАЛЖ: TV5.MN