Н.Бадарч. Арлингтон, АНУ.

Миний нэрийг Мөрөн дүүг маань Түвшин гэдэг. Бид хоёр угаасаа л ээж ааваасаа ч илүүтэй эмээ, өвөө хоёрын эрх хүүхдүүд гэвэл яах ч аргагүй мөн. Яагаад гэвэл тэр хоёр маань л биднийгг хар нялхаас минь ууж өлгий, угж сүү, уух идэх, унтах босохоос эхлээд гадаа нарлаж тоглох, гэртээ ороод гараа угаах, орондоо орохдоо шүдээ угаах, найтааж ханиахыг минь ч хүртэл чагнаж, анхны алхам хийхэд араас минь түшин, дороос минь тулж тойлсоор өсгөсөн билээ. Харин хөлд орж том болсны дараа бүдрээд уначихвал өвөө маань “Унахаас босох нь, унтахаас сэрэх нь гэдэг юм. Миний хүү өөрөө бос, эр хүн чинь өөрөө босдог юм гэдэг байв. Ээж аав хоёр маань ажил ихтэй өглөө гараад орой бүр шөнө идэх юм юу байна гээд л заримдаа бүр ядраад гуйвчихсан ирдэг юм. Тэр үед бид унтсан байх тул зарим өдөр би тэднийг олж харахгүй үе ч бий. Гэсэнч бидэнд ээж аавтайгаа өдөр хоногоор уулзахгүй байхаас ч илүү зовлон тулгарсан юм даа.

Ээж маань өвөө эмээ хоёрын охин нь, харин хүү Түмэн нь холын Амеркид суралцахаар болоход нөгөөх хоёр маань хүүгээ дагаад явчихсан даа. Тэгээд л бид хоёр тэднээсээ хоцорч гэртээ үлдсэн хэрэг. Ангир уургаа бус ч алган дээрээ бөөцийлж өсгөсөн эмээ өвөөгүй ямар хэцүү байсныг нуух юун. Гэсэнч тэр хоёр маань биднийг их санаж гоё хувцас, тоглоом, чихэр үргэлж явуулдаг болохоор надад их l сайхан байсаан. Зөвхөн тэр үед нь л. Тэгээд л дараа нь боддог мөрөөддөг зүйл нь дахиж хэзээ, ямар гоё тоглоом надад явуулах болдоо гэж хүлээгээд л өдрийн бодол, шөнийн зүүд болдог байв. Шинэ жил дөхөж байсан юмдаг. Ер нь бол амралтын өдөр би хоёр өглөө яагаа ч үгүй эрт босч цайгаа уучихаад л гадаа гарч тоглоод өдөр дуудуулж хоолоо идээд мөн гарч мөн л дуудуулсаар л оройдоо л гэрийн бараа хардаг л даа. Гэтэл өнөөдөр би гараад тун ч удаагүй байтал аав маань биднийг дуудаж шинэ жилийн сүлд модоо хамт чимье гэв. Бид дөрөв ээж, Түмэн агаа хоёрын бага байх үеийн гэрлэн чимэг, тоглоомуудыг гарган өлгөж байснаа ээж маань Ааяагийн {Би эмээгээ ингэж авгайлдаг юм.} явуулсан гоё өнгөтөй янз бүрийн олон бөмбөлөг болон өөрөө явж мөн гараа хөдөлгөдөг бас англиар “твинкел, твинкел, литл стар” гээд л дуулж өгдөг улаан дээлтэй өвлийн өвгөн гаргахад бид хоёр бөмбөлгүүдээ ногоон гацуурт өлгөн, нөгөө дуулдаг өвгөнөө өмнө нь зогсоов. Сүлд модоо чимж дуусахад аав маань

-Шинэ жилийн үдэш миний хүүд Америкаас Aаяа, өвөө, агаа нар нь бэлэг явуулна даа гэхэд би ааваасаа

-Тэгээд тэрийг чинь Aaяа өвөө хоер авчрах юм уу?

-Үгүй ээ, миний хүү. Өвлийн өвгөн авчрана.

-Тэр өвгөн чинь тэгээд Амеркаас надад бэлэг өхөөр ирэх юм уу?

-Тэгэлгүй яахав.

-Надад бэлэг авчрах гээд үү ?

-Чамд бас ээж аавынхаа үгэнд ордог олон хүүхдэд.

-Тэр чинь жинхэнэ өвгөн юм уу? гэхэд аав

-Жинхэн байлгүй яахав, жинхэнэ өвгөн л жинхэнэ бэлэг авчирдаг шүү дээ гэж байна. Би ихэд гайхсан ч тэр жинхэн өвгөнийг мөн ч их тэвчээртэй хүлээсэн дээ. Чухам ямар бэлэг авчрах бол хэмээн хүлээсээр шинэ жилийн орой сүлд модныхоо гэрлийг асаагаад сууж байтал хаалга дуугарч миний нөгөөх дуулдаг өвгөнөөс хамаагүй том жинхэнэ өвгөн ороод ирлээ. Улаанхүрэн дээл өмсч, мөнгөн цаасаар бүрсэн таяг тулан, салж унах гээд байгаа урт сахлаа байн байн эргүүлж наавч тэр нь ер тогтох шинжгүй. Их танил дуутай бас манай аавынхтай яг адилхан гутал өмсчихсөн байсан гээч. Түүний шуудай дотор нь ердөө л ганцхан бэлэг байсаар атал нөгөөхийгөө байн байн эргүүлж тойруулж уудлаад л бас сахлаа нааж тэгсээр нэг юм гаргаж ирэв шүү.

-Энд Мөрөн гэдэг хүүхэд бий юу” гэхэд нь

-Би байна, гээд тэсэлгүй хашгирчихав. Өвлийн өвгөн нөгөөх бэлгээ сая гаргаж надад өгөөд

-Америкаас өвгөн аав нь чамд бэлэг авчирлаа, гэв. Дээр нь “Зээ хүү Мөрөндөө. Aaяа, өвөө, агаа, нараас нь” гэж бичсэн байна гэнээ. Түмэн ахыгаа би “агаа” гэж авгайлдаг юм. Би яаран задлахаар зөвшөөрөл гуйсан харцаа ээждээ дэвсэхүйд толгой дохив. Ээж бид хоёр заримдаа юу ч ярьж хэлэхгүйгээр бие биенийхээ харцаар юу хүсч буйгаа ойлголцоод байдаг юм л даа. Яаран задалтал тэр гурвын маань надад илгээсэн үүлэн цэнхэр өнгөтөй, үй олон чимэгтэй, үнэн гоё тоглоомын машин гарч ирлээ. Би харангуут л “Хаммэр жип амеркийн хамгийн хүчтэй суудлын тэрэг” гэж агаагийнхаа үзүүлж байсан түлхүүрийн оосор дээрх алх шиг хэлбэртэй машины зургийг санасан юм. Би заримдаа түлхүүрээс нь нөгөөхийг нь салгаад тоглодог байсан юм л даа. Харин энэ бол яг жинхэн машин шиг, хаалга, цонх, хамар нь онгойж жолоог нь мушгихад урд дугуй нь эргэдэг, ар өврийн гэрэл, суудал, антен нь хүртэл байрандаа. Бас дөрвөн дугуйндаа “Хаммэр” гэсэн бичигтэй байна гэж ээж маань надад хэллээ. Баярласан гэж хязгааргүй. Өглөө эртлэн босч машиндаа чирэх уяа ээжийнхээ угаалгын хэцнээс хийж аваад дүүгээ дагуулаад гадаа гарлаа.

Манай байр анх хашаан дотроо хүүхдийн тоглоомын талбайтай, их олон мод бут сөөгтөй тэр нь хавар цэцэглэдэг бүр мойл, нохойн хошуу, чачаргана, үхрийн нүд хүртэл ургадаг байсиймаа. Айлууд том том гарааш барьж сахилагагүй жаалууд тоглоомыг нь эвдсээр энэ бүхнээс одоо ул мөр төдий л үлдсэндээ.

Хүүхдүүд бүгд миний машиныг харахаар намайг тойрон ирж төдөлгүй бид тоглосоор нэг харахад үүлэн цэнхэр өнгө нь тоосонд дарагдсаныг гэртээ бушуухан орж угаагаад гарахад наранд гялалзаж улам ч өнгө орчихсон юм шиг. Хүүхдүүд манай цонхон дор намайг хүлээж гарч ирэнгүүт л хамт тоглоцгоож эхлэв. Тэр өдөр тэнгэрт нар, гадаа миний машин хоёр хамгаас өнгөтөй гялалзаж байв шүү. Нэг нь чирч явахад бусад нь дагалдан нааш цааш гүйлдэж, би жипээ амраахыг санал болгоход тэд сандал дээр миний хажууд бөөгнөрч, би тоглоомоо өвөр дээрээ бүүвэйлэх шахам тэвэрч суулаа. Гэтэл гадаа хашааны цаанаас өрөвдөлтөй гингэнэх дуу гарч манай байрны Энэрэл гэдэг хүүхэд нэг жижигхэн гөлгийг хүзүүвчнээс нь төмөр утсаар оосорлон чирч нөгөөдөх нь өрөвдмөөр гаслан хойшоо бүх хүчээрээ чаргуулдавч хүчэнд автсан өчүүхэн амьтан яалтай ч билээ. Энэрэл бол их сахилгагүй хүүхэд. Тэр юу ч хийж магадгүй, дугуйгаараа хашаан доторхи зүлэг сөөг, тоглоомын талбай дахь элсний хашлагыг дайруулж эвдэлсэн. Элдэв муухай хараал хэлдэг, ханан дээр муухай үг бичиж, худлаа хэлдэг, бас муур дүүжилж алсан гэж хүүхдүүд надад ярьж байсан. Нэг удаа тэрээр хашаан доторхи өндөр улиас өөд авирч тэндээс манай байрны яг ард байх Төв банкны цонхоор өнгийж байгаад харуулд нь баригдаж байсан шүү. Тийм болохоор өвлийн өвгөн юу гэж түүнд билэг авчрах вэ дээ. Нэг удаа гадаа тоглож байгаад тэр миний толгой руу модоор цохисонд ээж намайг өмөөрч түүнийг загнахад ээжийг бас зодох гээд байгаа юм даа. Ийм муухай хүүхдэд Энэрэл гэдэг нэр яагаад өгчихсөн юм болдоо гэж би бодоод бодоод олдоггүй юм.

Өрөвдөм нялх амьтныг тэр хааш нь авч яваа, хүзүүнд дэх төмөр утас чухам юунд хүргэхэв гэдгийг би шууд л ойлгосон. Ээж энэ хүүхэдтэй нийлэхгүй байхыг захиж, би ч түүнд ойртоогүй, харин энэ удаад би жипээ найздаа бариулаад түүний өмнө очиж

- Чи энэ нялх амьтныг хааш нь аваачих гэж байгаа юм? гэхэд

- Чамд ямар хамаатай юм, гээд хөл дор минь нулимав.

- Наадахыгаа надад өгчих гэвээс тэрээр тоосон ч шинжгүй явахыг завдтал би түүний ханцуйнаас татан

- Хүлээж бай л даа гэхэд тэрээр эргэж харав. Би халааснаасаа ээжийнхээ өгсөн мянган төгрөгийг гарган

- Надад наад гөлгөө өгчих гэв. Энэрэл мөнгөтөй гарыг минь түлхэн

-Ганц мянгахан төгрөгөөр амьд гөлгөө өх гэж үү? хэмээн оосрын үзүүрээс дээш өргөхөд нөгөөх гөлөгний дөрвөн мөч нь агаарт сарвалзан, тавихад нь хамраараа газар хатган унаж гингэнэв. Би халааснаасаа үлэг гүрвэлийн зураг, өнгийн пламастр харандаа гарган түүнд барихад

- Надад жинхэнэ гөлөг байхад чиний энэ зургаар би яах юм? гээд намайг замаасаа холдуулав.

- Тэгээд чамд юу хэрэгтэй юм бэ? хэмээн Энэрэл гөлөг хоёрыг нулимс доголдсон нүдээр ээлжлэн харж зогстол намайг үл тоомсорлосон түүний харц миний тоглоом дээр тусахад дүү маань ардаа нуучихаад өөрөө миний араар орчихлоо. Энэрэл араар минь тойрсноо миний жипийг заан

- Энэ чинийх үү? гэхэд миний хоолой зангираад

- Тийм гэж арай ядан бувтнав.

- За, за. Чи намайг ятгалаа, гээд нөгөөх гөлгийг хөлөөрөө түлхэн миний өмнө авчирч төмөр утасны үзүүрийг өвөр дээр минь шидчихээд гараа сунгахад найз маань над руу харснаа өөрийн эрхгүй араасаа миний машиныг гарган өгөв. Энэрэл нөгөөхийг чирч замын хашлага шавхай шороон дээгүүр хангир янгир дуугаргасаар талийн одвоо. Хөл дор минь үлдсэн нөгөөх гөлгийг харваас шороо тоосонд дарагдаж өнгө зүс нь мэдэгдэхээргүй нойтон дорой амьтан миний өмнө гэм хийсэн харцаа буруулан, уйчлалт гуйх мэт чичрэн зогсож байлаа. Ийм л амьтнаар Ааяа, өвөө, агаагийнхаа Америкаас явуулсан Хаммэр жипээ сольждээ би. Гөлөгний хүзүүвч гэмээр шидэмснээс төмөр утсыг тайлваас тэр надаас айж газар хөрвөөн царгахад

- Битгий ай, одоо чи минийх болсон, чамайг хэн ч гомдоохгүй гээд нурууг нь илэхэд тэр намайг ойлгосон бололтой гарыг минь долоон үзүүр цагаан, мойног сүүлээ годогнуулан хөлд минь наалдан паацагнав. Би түүнийг өрөвдөн тэвэрч үнэхээр уйлсан юм. Энэрэл жип хоёр хашаанаас гарч хаа ч юм алга болж миний дэргэд хүний хайраар дутсан амьд амьтан ингэж үлдсэн билээ. Би гөлгөө тэврээд уруу царайлсан амьтан гэртээ орлоо. Ээж аав хоёр маань жипээ яасан миий хүү гэж байна. Би загнуулахаа мэдэж байсан ч аргагүй үнэнээ л хэллээ. Гайхалтай нь манай хоёр ихэд гайхширч бие биерүүгээ нүдээ бүлтийлгэн харсаар байвч намайг ерөөс загнаагүй юмдаг. Үүнээс хойш гөлөг бид хоёр ер салаагүй, би түүндээ өөрийнхөө суран тэлээгээр хүзүүвч хийн Борхон хэмээн нэрлэж тэрээр надад хэзээ ч мартагдашгүй баяр баясгаланг авчирч бидэнтэй ижилдэн дассан юм даа. Одоо би Борхоноо юугаар ч солихгүй.

Удалгүй би сургуульд орж аав орой намайг тосохдоо Борхоноо дагуулан ирж бид хоёр замдаа тоглосоор гэртээ харьдаг байв. Нэг орой аав алга, харин Aаяа өвөө хоёр маань миний түрүүчийнхтэй яг адилхан Хаммэр жип барьчихсан намайг хүлээж байв. Би Aаяа , өвөө хоёртоо үнсүүлэн сургуульд сурсан зүйлээ ярьж, Борхон жип хоёроо ээлжлэн харсаар явлаа. Харин байрныхаа гадаа хаалгаар орохоос өмнө Ааяа өвөө хоёроо жипны хамт миний араас ороорой гэж орхичихоод хүүхдүүдийн өмнө ганцаараа сургуулиас ирж буйгаа үзүүлэн, улаан цүнхээ үүрч тэдний хажуугаар гарахад мөн ч догь байсан шүү. Нэгэнт би сургуульд орсон болохоор одоо яаж жижигхэн хүүхэд шиг тоглоомын машин чирч явахав дээ.Тэр машинаа би дүүдээ өгсөн.

Өнөөдөр хичээлийн сүүлчийн өдөр, маргааш зуны амралт эхэлнэ. Гадаа төөнөсөн хаврын нарны илчинд газрын урь дээш хөөрч, дөнгөж дэлгэсэн шинэхэн навч ногооны үнэр ханхлан шувууд цэцэрлэгт жиргээд хашаанд хүүхдүүдийн дуу хадна. Гэрт лав эмээд миний захисан “плэй стэйшн” хэмээх маш сонин компьютрийн тоглоом бий гэж бодохоос над шиг жаргалтай хүүхэд энэ байранд үгүй мэт санагдаж гэрийн зүг яаран алхав.