Иргэд хувьцаанд хууртахгүйгээр шийджээ

2012-05-09

Сар шинийн өмнөөс эхэлсэн сая төгрөгийн хүлээлт өнөөдөр ч үргэлжилсээр байна.

Энэ сард өгнө, сарын сүүлээр өгчих байх, ирэх долоо хоногоос тараана, бараг л энэ долоо хоногт багтаад өгчих болов уу гэсэн албаны хүмүүсийг үгээр бол хөгшид болоод хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд аль хэдийн сая төгрөгөө гар дээрээ авчих байсан бизээ. Даанч дансанд мөнгө байхгүй гэдгээр тэднийг мөн ч их хуурч бас хүлээлгэж байна даа. Түүнийх нь сургаар хүнсний болоод бараа бүтээгдэхүүний үнэ өсч, ямар сайндаа л Монголбанк инфляци хаданд гарах вий гэхдээ махны үнээр далимдуулан урьтаад бодлогынхоо хүүг өсгөчихаж байхав. Үүнийгээ ч төв банк их эвтэйхэн тайлбарлаж буй. Төсөв болоод төсөвтэй адилтгах зардлаар өдөөгдсөн илүүдэл эрэлтийн дээр сүүлийн үед гаднаас нэлээд хөрөнгө орж ирж байгаа нь инфляцийн дарамтыг нэмэгдүүлэхээр байгаа гэж.

2012 оны төсөвт 334 мянган иргэнд нийтдээ 334 тэрбум төгрөгийг өгөхөөр Засгийн газар тусгасан бөгөөд өнгөрсөн сард эхлүүлсэн сая төгрөгийн бүртгэлээр 166 мянган өндөр настан, 73847 хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн, 3380 хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэд нийтдээ 243 мянган хүн сая төгрөгөө бэлнээр авах хүсэлтээ ирүүлээд байгаа юм байна. Хөдөлмөр, халамж үйлчилгээний газраас иргэдийн ирүүлсэн материалыг Сангийн яаманд өгсний дараа тус яамныхан иргэдээс ирүүлсэн материалыг нягталсны эцэст сая төгрөгийн санхүүжилтийг хийх юм байна. Гэхдээ энэ нь зөвхөн цаг хожих гэсэн арга гэх хүмүүс ч байгаа юм. Учир нь сая төгрөг байтугай, ирэх долдугаар сар хүртэл тараах 21 мянган төгрөгийн эх үүсвэргүй болчихоод Монголбанк аргаа ядахдаа 100 тэрбум төгрөг шинээр хэвлэж тараах вэ дээ. Тэгвэл хөгшид болоод хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд өгөх эхний ээлжийн 340 мянган төгрөгийг өгөхийн тулд төв банк мөн л 100 тэрбум төгрөг хэвлэж байгаа гэх мэдээлэл бий. Мэдээж, төв банк мөнгөө хэвлэж л дууссан цагт Сангийн яам сая төгрөгийн санхүүжилтийг хийнэ. Тэр болтол хөгшид, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд хүлээлтийн байдалтай байхаас өөрөөр яах билээ.

Засгийн газрын өнгөрсөн долоо хоногийн хуралдаанаар хувьцаа авах уу, сая төгрөгөө авах уу гэдэг сонголт хийх боломжийг иргэдэд олгосон. Тодруулбал “Эрдэнэс Тавантолгой” компанийн хувьцааг авахгүйгээр сая төгрөгөө бэлнээр авах хүсэлтэй иргэдийг бүртгэж эхэлсэн бөгөөд тавдугаа сарын 20-ноос өмнөм материалаа бүртгүүлж өгөөгүй бол автоматаар хувьцаа өгнө гэдгээ ч зарлачихсан юм. Энэхүү “зарлал”-ын мөрөөр сая төгрөгөө авахыг хүссэн иргэдийн хөлд хороо хориныхон дарагдаад байгаа гэнэ. Хөгшид болоод хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд өгөх сая төгрөгөө товлосон цагтаа өгчихөж чадахгүй хэрнээ хувьцаа авахгүй гэсэн иргэдийн мөнгийг хаанаас босгох гээд байгаа нь ч бүү мэд. Эсвэл Монголбанкаар дахиад мөнгө хэвлүүлэх үү. Энд бүгд өнөөдөр нууцын байдалтай байна.

Коксжих нүүрснийхээ чанараар дэлхийд тэргүүлж буй зургаан тэрбум тонн нөөцтэй Тавантолгойн ордыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулж, иргэн бүрт байгалийн баялгаа тэгш хуваарилах үүднээс Засгийн газар “Эрдэнэс Тавантолгой”-н хувьцаанаас иргэн бүрт 1072 ширхэгийг өгөхөө мэдэгдээд байгаа.
Тэгвэл хөгшид, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд гэлтгүй энгийн хүмүүсийн дунд сая төгрөгөө бэлнээр авах сонирхол багагүй байгаа юм билээ. Тэд их санасан газар есөн шөнө хоосон хонох вий гэхээс айж байгаа бололтой. Олон улсын хөрөнгийн зах зээлд гаргахаар өнгөрсөн жилээс бэлтгэж эхэлсэн “Эрдэнэс Тавантолгой”-н IPO хэзээ Лондонгийн болон Хонконгийн бирж дээр гарах нь тодорхойгүй байгаа. “Эрдэнэс Тавантолгой” компанийн захирал Б.Энэбиш Англид болсон хөрөнгийн зах зээлийн талаарх уулзалтын үеэр ирэх онд гарах болов уу гэдгээ итгэл муутайхан хэлснээс нь харвал иргэд 1072 ширхэг хувьцаатай болж, тэр нь хэдэн зуу дахин өснө гээд байгаа эрхбаригчдын үгэнд итгэхэд хэцүү. Тиймээс Засгийн газар хувьцаагаар дахиад молигодож, хувьцаа ч үгүй, сая төгрөг ч үгүй хоосон хоцрох вий гэхээс болгоомжилж байгаа бололтой, сая төгрөгөө авах хүсэлтэй байгаагаа олон хүн илэрхийлсэн гэх. Засгийн газрын зүгээс иргэдийн авахгүй гэсэн сая төгрөгийг үндэсний аж ахуйн нэгжид худалдах замаар мөнгийг нь гаргаж өгнө гэдэг тайлбарыг хийж буй ч харин аж ахуйн нэгжүүд энэ талаар ямар нэгэн байр суурь илэрхийлээгүй байгаа юм. Хэрвээ аж ахуйн нэгжүүд бид худалдаж авахгүй гэвэл Засгийн газар дахиад л мөнгөний эрэлд хатах нь. Магадгүй сурсан аргаараа маргааш, нөгөөдөр, нөгөөдрийн маргааш өгнө гэх биз. Монголын маргааш ямар дуусах биш дээ.

Ж.ЭРХЭС