Дархан 70467, Хонгор, 113 мянга 87, Орхон 36812, Шарын гол сум 36444 толгой мал тус тус тоолуулжээ. Мал сүргийн бүтцэээр авч үзвэл ямаа, хонин сүргийн тоо өссөн үзүүлэлттэй байна. Аймгийн Статистикийн хэлтсийн мэргэжилтэн Д.Жавзанлхам:-Энэ удаагийн тооллогоор мал төллөлт, төл бойжилт, зүй бус хорогдлын мэдээг давхар гаргасан. Өнгөрсөн жил аймгийн хэмжээнд нийт 2287 толгой мал зүй бусаар хорогдсон. Малтай болон малчин өрхийн тоо ч өссөн.

Малчид нэг хэсэг малын тооны төлөө байсан бол одоо чанарыг нь эрхэмлэх болсон нь 2011 оны мал, тэжээвэр амьтдын улсын тооллогоос харагдаж байна. Тооллогоор таван хошуу малаас гадна малтай, малгүй өрхийн илжиг, гахай, галуу, цацагт хяруул зэрэг тэжээвэр амьтадыг өсгөдөг аж ахуй эрхэлдэг өрхийг ч тоолсон. Жилийн эцсийн манай аймагт тооллогоор Цаа буга шинээр тоологдлоо. Мал бүхий иргэд эрчимжсэн мал аж ахуйг эрхэлдэг болсон төдийгүй тэжээвэр амьтдаас туулай, зөгийн аж ахуй өссөн дүнтэй байна гэв.

Хоёр тэрбум 281 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж нийлүүлжээ.Өнгөрсөн онд аймгийн Боловсролын салбарт эрчимтэй шинэчлэл хийгдэж багагүй хөрөнгө оруулалт хийгджээ.Тухайлбал 2011 онд сургууль, цэцэрлэгийн сургалтын тоног төхөөрөмжийн шинэчлэлд хоёр тэрбум 281 сая төгрөгийг зарцуулсан бол 2009 оноос хойш нийт таван тэрбум 400 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмжийг нийлүүлжээ.

Мөн боловсролын салбарын барилгын засварт 732 сая төгрөг, нийт 153 ширхэг иж бүрдэл, 31 принтэр, хоёр хувилагч, хоёр проектор зэрэг 250 гаруй сая төгрөгний тоног төхөөрөмжийг сургууль, цэцэрлэг болон их дээд сургуульд хуваарилжээ. Дархан Политехник сургуульд 12, ХААИС-д 12, Энэрэл цогцолборт 10, ОИЦ-д 10 иж бүрдэл нийлүүлж, Жигүүр цогцолборт “Багш хөгжлийн төв”-ийг байгуулсан. Харин 2012 онд найман цэцэрлэгийн гаднах тоглоомын талбайг тохижуулахаар төлөвлөжээ. Гэмт хэрэг буурчээ.Дархан-Уул аймгийн хэмжээнд өнгөрсөн онд нийтдээ 557 гэмт хэрэг бүртгэгдэж, 569 хүн холбогджээ.Үүнийг өмнөх онтой нь харь¬цуулахад гэмт хэрэг 9.3, холбогдогч 10.3 хувиар буурсан байна.

Үүнд булаалт, дээрэм, хулгай, малын хулгай зэрэг гэмт хэргүүд дорвитой буураагүй ч согтуугаар үйлдсэн гэмт хэрэг эрс буурчээ.Аймгийн Цагдаагийн газрын ОНХ албаны ахлах байцаагч Д.Лонжидсүрэн: -Гэмт хэргийн гаралт буурсан хэдий ч өссөн үзүүлэлттэй гарсан зарим гэмт хэргийг бууруулахын тулд цагдаа олон нийтийн хамтын ажиллагааг сайжруулж гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх олон талт ажлыг зохион байгуулж байна. Аливаа гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлж таслан зогсооход зөвхөн цагдаа хүч тавин анхаарах биш иргэдийн оролцоо чухал. Гэмт хэрэг буурсан нь хяналтын камерын системтэй холбоотой гэв. Шинэ лаборатори байгуулна

Аймаг дахь ХААИС-д энэ хичээлийн жилд 19 мэргэжлээр 1600 гаруй оюутан суралцаж байна.

Төрийн бодлогод нөлөөлөхүйц эрдэм шинэжилгээ судалгааны ажлын чадавхтай, дотоод хөдөлмөрийн зах зээлд өрсөлдөж ажил¬лах чадвар бүхий мэргэжилтэн бэлтгэдэг газар тариалан, байгаль орчин судлалын тэргүүлэх их сургууль байх эрхэм зорилготой тус сургууль БСШУЯ-ны хөрөнгө оруулалтаар сургалтын зарим шинэ тоног төхөөрөмжтэй болов.

Тус сургууль нь сүүлийн үед мэдээллийн технологийг сургалтдаа нэвтрүүлэхийг зорьсон. Эдгээр хөрөнгө оруулалтыг түшиглэн Бай¬галь орчны мэдээллийн системийн лаборатори байгуулахаар болжээ. Дархан хот дахь ХААИС-ийн захирал М.Ганболд:

-Манай сургуулийн сургалтын материаллаг баазыг нэмэгдүүлэхэд яамнаас их анхаарч хөрөнгө оруулалт хийлээ. Ингэснээр манай сургууль байгаль орчны мэдээллийн системийн лаборатори байгуулах тү¬шиц баазтай болж оюутнуудад зориулсан хэвлэлийн үйлчилгээ үзүүлэх боломж ч бүрдлээ гэв.

Өмнө нь сургалтын тоног төхөөрөмжүүд зөвхөн Боловсролын салбарт ирдэг байсан бол энэ удаа их дээд сургуулиудын материаллаг баазыг нэмэгдүүлэхэд зориулсанд сургуулиуд баяртай байна. 869 иргэнд газар өмчлүүлжээ

Аймгийн хэмжээнд 2011 онд 869 иргэн газар өмчлөн авчээ.

Өнгөрсөн оны газар зохион байгуулалтын төлөвлөгөөний дагуу гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтаар олгох газрын өргөдлийг тавдугаар сараас хүлээж авсан өргөдлүүдэд газар олголт эхэлж дулааны улиралд долоо хоногт дунджаар 60 айлд газар олгосон дүн гарчээ. Газар зохион байгуулагч, инженер Б.Баярмаа:

-Иргэд газраа өмчилж авсан ч нэг сарын дотор хашаа татаж гэр барих зэргээр ашиглахгүй бол буцаагаад хураан авах болно. “Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хууль” 2002 оны 6 дугаар сарын 27-нд батлагдаж, 2003 оны тавдугаар сарын нэгнээс мөрдөгдсөн. Уг хууль хэрэгжих хугацаанд гурван удаа нэмэлт өөрчлөлт орсон.

2013 оны тавдугаар сарын нэгний өдөр хүртэл Монгол Улсын иргэн бүрт гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтаар газрыг нэг удаа үнэ төлбөргүй хуульд заасан хэмжээгээр өмчлүүлэхээр нэмэлт өөрчлөлт орсон. “Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хууль”-д иргэн бүрт газар өмчлүүлэхээр заасан тул 0-18 насны хүүхэд бүр хууль ёсны төлөөлөгчөөрөө дамжуулан газар өмчилж авах эрхтэй. Харин газрын төлбөрийн хувьд нийтдээ 415 сая төгрөгийг орон нутгийн төсөвт төвлөрүүлэх төлөвлөгөөтэйгээс 450 сая төгрөгийг төвлөрүүлжээ.

Б.Норовсамбуу

Эх сурвалж: “Монцамэ”