гээд юм бүхнээ нямбайлан шалгаж дуусаад бүхээг рүүгээ тонгойн замын хүнс, пүүгээ тэргүүтнээ эвцүүлж зогстол ард нь,
-Ах аа! Сайн байна уу? гэх эмэгтэй хүний дуунаар эргэж харвал 20 лав хүрээгүй байлтай булцгар шар охин зогсож байв. Дэрэм хажуудах модон хайрцаг руу нь хяламхийн харснаа төвөгшөөж байгаагаа үл нуун хайнгадуухан хариу мэндлээд хийж байсан юмаа үргэлжлүүлэв. Нөгөө охин,

-Ах аа, таныг Архангай явах юм гэж сонслоо, та намайг аваад явахгүй юу? Энэ хайрцагнаас өөр ачаа бараа байхгүй. Сургууль тараад гэртээ харин гэж унаа эрж явна гэж учирлахад Дэрэм,
-Би гарахдаа хүн авна гээд хэлчихсэн. Ер нь зуур замд айл хунараар орох ажилтай. Ийм яаруу, гэрээ санасан хүний аяар явж чадахгүй. Ачаа хүнд, замд шавар шалбааг ихтэй гэж шалтаглав. Уг нь тэр ганцаар гарах гэж байгаа бөгөөд хүн дайгдахаас тээршээхдээ л ингэж хэлсэн байлаа. Юмаа янзалж дуусаад явах гэтэл нөгөө охин гуйгаад ер салах янзгүйд Дэрэм дургүй ч гэсэн бас өрөвдөж авч явахаар болов.

Охины нэрийг Цэцэглэн гэх агаад нүдээр олзломгүй сүрхий яриа хөөрөөтэй, аманцардуу бололтой, танилцангуут л нүүр хагарч Дэрэмээс зам зуур элдэв зүйл асууж, өөрөө амандаа орсноо шулганан ярьж явах нь бас ч зугаатай аятайхан санагдаж байлаа. Гэвч түүнийг Дэрэм эр хүний хувьд шохоорхох сэтгэл төрсөнгүй. Дэрэмийн хамгийн бага дүү нь мөн энэ үе насных болохоор тэр л сэтгэхүйгээр ахархуу байдлаар харилцаж явлаа. Дэрэм одоо 37 настай. Арав гаран жил жолоо мушгихад авгай хүүхний адал учрал тохиолдож байсан нь цөөнгүй ч эм сүвтэй болгоны элдүүрийг хангахын төлөө хамгаа хайрлахгүй зүтгэгчдийн тоонд орохооргүй хэдийд, хэнтэй… гэдгээ мэддэг хашир “анчны” нэгээ. Бүрий болох үед тэд нэгэн намагтай хөндийн эхэнд хүрч зогсов. Бороо элбэгтэй ийм цагт шөнө байтугай өдөр туулахад бэрх учир Дэрэм эндээ хоноглохоор шийдлээ. Энэ тухайгаа Цэцэглэнд хэлбэл дурамжхан шинжтэй, үг яриа нь татуураад эхлэв. Тэр хоёр хүнсээ задлан цай хоол хийж идэж уугаад унтахаар болоход Дэрэм Цэцэглэнг бүхээгэнд багталцахаараа яаж ийгээд өглөө болгоё гэсэн боловч тэрээр өөрөөс нь их л болгоомжилж байгаа бололтой.

-Дулаахан, сайхан байна. Би гадаа, ачаан дээр чинь унтая, надад хучлага дэвсгэр хийх юм байгаа гээд юмаа авч тэвшин дээр гарав.
Дэрэм түүнд:
-Шөнө бороо орж магадгүй гэж анхааруулсан боловч Цэцэглэн шийдвэрээ өөрчилсөнгүй. Дэрэм, өөрөө ч дээр гарч унтдаг байж уу гэж бодсоноо замд дайгдсан аль хүний аяыг тааруулж тух алдаж байхав гэсэн гэдэн санаа нь дийлж төдөлгүй өдрийнхөө алжаалд автан нойрны ертөнцөд шилжлээ. Шөнө дундын үед ямар нэгэн чимээнээр сэрж гэрэл асаавал гадаа бороо шаагиж шалба норчихсон Цэцэглэн бүхээгний нь цонхыг балбаж зогсоно. Тэрхэн зуур Дэрэм Цэцэглэнг орой өөрөөс нь болгоомжлоод байсныг санан “бас их хүүхэмсүү” гэж бодсоноо хаалгаа тайлаад зориуд царай өгөлгүй,

-Би хэлээгүй юү, бороо орноо гэж. Дүү охин нойтон хувцаснуудаа бүгдийг тайлж наанаа тавиад өвөрт орвол ор. Ах нь чамайг яав л гэж. Тэгэхгүй бол наад хувцаснууд чинь хамаг юм норгочино гэв. Цэцэглэн хэсэг тээнэгэлзсэнээ их даарсан байртай хувцсаа тайчин бүхээгт орж ирэхэд Дэрэм,
-Наад хөхөвч, агтавчаа ч тайл, чи чинь бүр хуурай юмгүй болоо шив дээ гэхэд Цэцэглэн,
-Тэгвэл та гэрлээ унтраа л даа гэв. Гэрэл унтрангуут Цэцэглэн эхээс төрсөн биенийх нь эмзэг хэсгийг халхалж байсан тэр ёс төдий хувцаснуудаа тайчин өвөртнь шурган орж ирлээ. Түүний бие хүйтэн, нойтон бас даарснаасаа дагжин чичрэх ажээ.

Давчуухан сандал дээр зассан орон дотроо Цэцэглэнг багтаах гэж түүнийг цээж рүүгээ шахаж тэвэрлээ. Цэцэглэн ч түүнд наалдан хэвтлээ. Түүний үс хэдий нойтон ч эмэгтэй хүний тэр гэмээргүй өвөрмөц сайхан үнэр ханхалж Дэрэмийн цээжийг томбогор хоёр хөх нь гижигдэн хүрэлцэхүй өдрийн турш өдөөгдөөгүй өнөөх айхтар сэрэл тачаал үүсэж бүх биеийг нь эзэмдэн баргийн бүсгүйг “Ямар том, сайхан юм бэ?” гэж уулга алдуулдаг эмзэг эрхтэн нь өндийж гүрэлзэн чинэрч гарлаа.

Дэрэм хэзээний хөнжилдөө ямар ч хувцасгүй унтах дуртай. Энэ удаа ч тэр заншлаасаа гажаагүй байв. Залуу бүсгүйн зөөлөн булбарай, чийрэг бие цогцост өдөөгдсөн Дэрэмийн хуял туйлдаа хүрч Цэцэглэнгийн хөхийг цээжиндээ улам шахаж гараа доошлуулан махлаг тонтгор хонгыг нь илэн нөгөөдөх рүүгээ дөхүүлээ. Цэцэглэн,
-Дэрэм ах аа, та яаж байгаа юм бэ? Яах юм бэ, болохгүй шүү дээ гэсэн боловч амьсгаа нь түргэсэж биеэ түүнд улам наалдуулан гантайтал боссон эрхтэн рүү нь Дэрэмийн гарын аясаар бөгсөө шахаж гуяныхаа завсар хавчуулсан байлаа.

Дэрэм өдий хүртэл өөрөөсөө нас залуу хүүхнүүдтэй энгэр зөрүүлж энхрийлэлцэж, янаглалцаж явсан ч гэсэн одооных шиг олон дүү өндийж ургаж байгаа нялх хэнз цэцэг шиг эмзэгхэн булбарай биеийг тэвэрч эдэлж үзнэ гэж зүүдэлж ч байсангүй. Дэрэм, Цэцэглэнгийн өхөөрдөм хөөрхөн тонтгор зөөлөн хонгыг нь ажилд эвэршсэн том алгаараа илэн тэр аяар нь атган өөрийнхөө омогт хатуу “догшин сахиус руу” улам нааж байсан боловч бүсгүйн салтаан дахь шидэт сүв рүү оруулахыг яарахгүй, зөвхөн гуяны нь завсар эрхтэнийх нь тачир үстэй зөөлөн амсар уруулыг нь шүргүүлэн хөдөлгөж байлаа. Цэцэглэн ч салтаа гуяыг нь нойт оргиулан нялцагнуулж гүрс гүрсхийн тэмтчих Дэрэмийн түрэмгий эрхтэн рүү өөрийнхийгөө өөрийн эрхгүй дөхүүлж байв.

Цэцэглэнгийн уруулыг Дэрэм шимэн үнсэхэд Цэцэглэн чухам л ингэхийг хүлээж байсан мэт харилцан шимэлцэж биеэ барьсан байдал нь огтоос алга болж янцаглан янаглалцаж эхлэв. Дэрэм чих, хүзүүг нь үнсэж улмаар мээмний нь жижигхэн товчийг хэлээрээ оролдон хөдөлгөж мээмийг нь үнсэж хөхөж байхад Цэцэглэн дур нь улам хүрч байгаа бололтой нуруу нь хотолзон хөлөө байдгаараа алцайн нөгөөх “шүлс” нь савирсан “галзуу” эрхтэнг нь атгаж авлаа. Ямар гоё зөөлхөн, энхрий гар вэ гэж Дэрэм бодон түүний гарын аясаар эрхтэнээ явуулсан хэдий ч хараахан оруулсангүй. Хэдийгээр тэр урьд өмнө чухам ингэж байсан гэж чадахааргүйгээр дур сэрэл нь дээд цэгтээ хүрсэн хэдий ч өөрийгөө хязгаарлаж цэцэг цэврүү шиг залуу бүсгүйг тийм гэхийн аргагүй болтол нь үүл борооны ертөнц тийм удирдан тэсч чадахгүй болох тэр мөчийг нь туршлага заан хүлээж чадаж байлаа. Энэ бол насны, амьдралын туршлага, хэнээр ч заалгаагүй түүний зөвхөн өөрийнхнь эрдэм билээ.
Харин Цэцэглэнд эр хүнтэй эвцэлдэн цэнгэх энэ нандин чухаг ажил урьд нь танил болсон хэдий ч эм хүний илбэ жилбэийн эрдэм ухаанд нэвтрээгүй өөрийнхөө л мэдрэмж зөнгөөр аяглаж байгаа нь Дэрэмд харин ч аятай санагдаж түүнийг бүрэн эзэмшиж эдлэх хүслийг нь улам бадрааж байв.

Дэрэм Цэцэглэнгийн биеийг үнсэн доошилсоор “ялалтын хаалганы нь үүдэнд” хүрснээ эргэж уруулыг нь озон яраглахад түүний хүсэн хүлээсэн мөч ирж Цэцэглэн эрхтэнг нь атган өнөөх рүүгээ чихэнгээ
-Хийгээрэй… түлхээч… ёо, ёо… ямар гоё юм бэ! хэмээн гиншин янцаглаж салтаагаа байдгаар нь дэлгэн умдаг руу нь шахаж байв. Дэрэм ч одоо бүх л хүлээлт тэвчээрээ зад татан азарганых шиг зантгар толгойтой агсан эрхтэнээ Цэцэглэнгийн чийрэг бариу сүв рүү углаж угт нь тулгахаар оцогнон оволзон хөдөлж, хөдлөх болгондоо лавлуулан углаж байлаа. Энэ үедээ ч гэсэн Дэрэм өөрийнхөө хуял хөөрлийг зөнд нь тавилгүй Цэцэглэнг аль болох олон хангахыг хичээн түүний эвхрэн чичирхийлэн дураа тавихыг мэдрэх болгондоо нас тогтсон идэр эрийн ёсоор өөртөө ханамж авч дахиад өнөөх багтаж ядсан аварга хэрэгслээрээ бэлгийг нь зугуухан бүлж хөдөлгөөнөө үе үе өөрчлөн дурыг нь дахин дахин өдөөн хөөрөгдөж чадаж байв.

Цэцэглэн Дэрэмийн тэрхүү хур мэдлэгийн үр шимийг хүртэж байгаагаа үл ойлгон зөвхөн л бөгсөн бие рүү нь бөглөж таглан холхиж буй эр бэлгийн шуналд бүрэн автаж үүл борооны ертөнцөд мансууран умбаж авай. Тэр одоо өөрийгөө ухаарахаа нэгэнт больж хамаг ухаан биеийг нь залуу халуун насны бадрангуй тачаалын бурхан эзэмджээ.
Ингэсээр Дэрэмийн өнөөх харамлаад байсан халуун хайлмаг оргилон гарах цаг болж өөрийн эрхгүй арынхаа хоёр бөндгөрийг амсарт нь тултал Цэцэглэнгийнх рүү эрхтнээ шахаж хэдэн цагийн турш биенд нь зангиран хөвчрөөд байсан бүх зүйл хөхөлцөн эвцэлдсэн хоёр эрхтнээр дамжин бүсгүйн биед юүлэгдлээ. Залуу бүсгүйн үтрээний ёроол руу эр бэлэг эрхтэн гүрэлзэх болгонд сар сар хийн асгарах тэр халуун шингэн энэ шөнийн үргэлжилсэн их цэнгэл, дур, хүсэл тачаал, мансуурал, согтуурлын тайлал байлаа. Одоо тэдний хэн хэнийх нь бие сулран тайвширчээ. Дэрэм түүний дээрээс өндийх гэтэл Цэцэглэн,

-Жаахан байг л дээ. Таных яасан гоё юм бэ! хэмээн цээжийг нь тэврэн уруулыг хүч муутай хөхөн үнсэж сульдсан гараар бөгсийг нь илж байв. Дэрэм Цэцэглэнг тэвэрсэн чигээр хөлбөрөн түүнийг дээрээ гаргав. Цэцэглэн ч бүх биеэ сул тавин түүнийг цээжийг дэрлэн хэвтлээ. Гэхдээ алгуурхан ухрах түүний эрхтэнг гаргах дургүй дагуулан бөгсөө шахаж байлаа. Гэвч нэгэнт хэргээ бүтээсэн тэрээр амсар руу нь гулган түүнийг даган Цэцэглэнгийн эрхтэнээс тэр хоёрын нийлэн үерлэсэн өтгөн цайвар шингэн Дэрэмийн хушгыг нь даган урсаж байв. Тэр хоёр хөлсөндөө, шингэндээ норж эр эм хүний аль нь үл ялгарах хурц содон үнэр бүхээг дүүрэн ханхлах ажээ. Цэцэглэн,

-Тантай байх яасан гоё юм бэ, би энэ шөнө шиг сайхан байж үзээгүй л юм шиг санагдлаа. Таны энэ /эрхтэнийг нь атган нөгөөх рүүгээ буцаан шахаж/ ямар том гээч. Дотор нь байлгаад л баймаар. Би орой таныг яах бол гэж бодож айж цэрвэж байсан. Одоо бол өглөө битгий болоосой гэж бодож байна. Ямар хурдан юм бэ үүр цайчихаж гэв.
Дэрэм өндийж харвал үнэхээр үүр манхайтал цайж байна. Цэцэглэнг түүний өвөрт хөөж оруулсан “гэмт” бороо хэдийн зогссон бололтой юунаас ч юм ганц нэг дусал бүхээгний төмөр дээр тог тог тогших ажээ.
Дэрэм Цэцэглэнг тэврэн хонго нурууг нь илэн энхрийлж байснаа
-За хоёулаа босож эртхэн газар дөхөх үү дээ гэв.
Хурмастын хураар дэлхий дэвтэж хоносон тэр шөнө өнгөрдгөөрөө өнгөрч хорвоогийн шинэ өдөр айсуй. Хүмүүний тавилан болоод учрал гэдэг…