Ерөнхийлөгч маань ёстой гоё үг хэллээ чи сонсов уу? Бидний ярьдагийг ярьлаа.

Бас ч гэж шударга хэлж байна шүү! гээд л нэг биш нөхөд маань надруу утасдлаа. Монгол Улсын тусгаар тогтнолын 100 жилийн ойд зориулсан УИХ-ын хүндэтгэлийн чуулган дээр Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийн хэлсэн үгийг сонсож чадаагүй учраас хэрэг болгон интернетээс хайж олж уншлаа. Харамсалтай нь ард түмнийг хуурах гэсэн нөгөө гоё үгсийн цуглуулгад нь итгэл найдвар төрүүлэх үг нэг ч байсангүй. Хэлсэн үгсээс нь уншигч та ч гэсэн одоо эргээд нухацтайхан хар л даа.

“Ажил хэрэгч монгол хүмүүс, жижиг дунд үйлдвэр эрхлэгчид, хамгийн өндөр үнийг төлж байна. Хамгийн үнэтэй бизнес тэдэнд ноогдож байна. Дээр нь төв суурин газраас алс хол ажиллаж амьдардаг хүмүүс бүр нэмж хэлмэгдэж байна. Тэдэнд зээл олдвол хугацаа нь богино, хүү нь өндөр. Бизнес олдвол ашиг нь бага, дарамт нь их, ийм л байна. Үүнийг өөрчлөхгүйгээр монгол хүний амьдрал сайжрахгүй, монголд нийтлэг сайн сайхан ирэхгүй.”

Энэ үнэн. Тэгээд үүнийг өөрчлөхийн тулд яана гэнэ вэ?!

ТАТВАР ТӨЛДӨГГҮЙ УЛС БОЛЪЁ ГЭВ ҮҮ?

“Үүнийг өөрчлөхийн тулд төр ажил хэрэгч иргэддээ гадныханд өгдөгөөс илүү, дотоодын олигархуудад олгодогоос илүү таатай орчин бүрдүүлэх ёстой.”  Тэр таатай орчин гэдэг нь ямар байх, хэн яаж бүрдүүлэх юм бол доо. Цааш нь дахиад харъя.

“Энэ байдлыг өөрчлөх нууц нь, томъёолол нь энэ. Тодорхой түвшин тогтоогоод жижиг дунд бизнес эрхлэгчдийг, магадгүй сарын 20 сая төгрөгнөөс доош орлоготойг нь татвараас чөлөөлөх хэрэгтэй. Архи, тамхи, уул уурхайн бүтээгдэхүүнээс өөр худалдаа, үйлдвэрлэл эрхэлж байгаа бол нэмүү өртөг, аж ахуйн нэгжийнх нь татвараас 5, 10 жил заагаад нэмж чөлөөлье. Нийслэлээс алсад байгаа бол гааль, худалдаа үнийн дарамтыг нь хөнгөлөх арга хэмжээ авъя. Бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж, нэмүү өртөг бүтээж байгаа жижиг дунд аж ахуйн нэгжүүдэд зээл өгвөл хугацааг нь уртасгах шаардлага тавь. Хүүгийнх нь дарамтыг төр төл. Дахиад хэлье татвар, дарамт хоёроос нь иргэдээ, жижиг дунд бизнес эрхлэгчдийг чөлөөл. Тааламжтай нөхцөлийг тэдэнд олго.”

Оо ёо ёо мөн мундаг тунхагласан байна шүү. Монголд сардаа 20 сая төгрөгнөөс дээш орлоготой хэд байгаа бол. Одоо бүгдээрээ татвараас чөлөөлөгдөж татвар огт төлдөггүй орон болох юм байна л даа. Олигархиуд тэртэй тэргүй татвар төлдөггүй, тэр ч байтугай ямар ч боловсруулалт хийлгүйгээр экспортолж байгаа нүүрснээсээ татвар авах гээд чадахгүй ам руугаа алгадуулаад сууж байгаа шүү дээ.

Авах зээлийхээ хугацааг нь уртасгах шаардлагыг хэн нь хэнд ч тавих ёстой болоод байгааг ч ойлгосонгүй. Ард иргэд жагсаж шаардаад ч шаадлагыг нь хүлээж авдаг газар монголд байхгүй болсон шүү дээ. “Тааламжтай нөхцөлийг тэдэнд олго” гэсэн шаардлагаа ерөнхийлөгч маань ингэхэд хэнд тавиад байгаа юм бол доо. Уг нь гудамжинд жагсаж байсан иргэдтэй нэгдээд энэ шаардлагаа тавьж байсан бол арай хүчтэй сонсогдох байсан байх. Гэхдээ “тааламжтай нөхцөл гэдгээ яаж олгох арга замаа хэлээтэх дээ” гээд л захын дарга ам таглана шүү дээ. Тиймээс арай тодорхой ажил хэрэгч шаардлага хэрэгтэй. Өөрөөр хэлбэл арга замаа тодорхой хэлэх хэрэгтэй болно. Гэвч цааш нь юу гэж хэлснийг харъя

”Үндэсний эрх чөлөөнийхөө 100 жилийг тэмдэглэж байгаа монгол улс иргэддээ эдийн засгийнх нь эрх чөлөөг эдлүүлэх цаг болсон. Энэ ажил, энэ санаачлага руу маргаашаас эхлэн уралдаж орох ёстой. Энэ талаар сайн санаа шийдэл байгаа бол төр лүү аваад ир.”

Өө хөөрхий, ерөнхийлөгчийн маань нөгөө сүржин шаардлага даржин шувтарчихлаа. “Энэ байдлыг өөрчлөх нууц нь, томъёолол нь энэ” гээд байсан чинь хэдэн өгүүлбэрийн дараа “Энэ талаар сайн санаа шийдэл байгаа бол төр лүү аваад ир.” гэнэ үү. Хоёр өгүүлбэрийн дараа л хэлснээсээ буцах юм даа.

Ерөнхийлөгч таны олоогүй байгаа тэр шийдэл арга замыг өнөөгийн төр засгийн ямар ч эрх мэдэлтэн гаргаж ирэхгүй. “Тэгэх ёстой” гэж индрээс хэлсэн хийрхэлийн үгийг байтугай “яг ингэж хий” гээд арга замыг нь зааж хуульчилсан тогтоолуудаа ч УИХ, Засгийн газар нь өөрсдөө хэрэгжүүлэхийг эсэргүүцээд сууж байгаа шүү дээ.

Ер нь хэрэгжүүлэх арга зам нь тодорхойгүй “тэгэх ёстой” гэх мэт уриа лоозонг хэн ч хэлж чадна.

Харин Төрийн тэргүүн хүн ингэж хэрэгжих боломж нөхцөл, үүсэн гарах үр дагаварыг нь тооцож нягтлаагүй, хариуцах эзэн, хэрэгжих хугацаа нь тодорхойгүй уриа, тунхагийг амны зоргоороо дэмий ярих нь наад зах нь үүрэг хариуцлагаа ухамсарлаагүйн шинж билээ.

Цаашилбал иймэрхүү сүржин лоозон тунхагийн ар талд олон нийтийн ашиг сонирхолд харшилсан, хэсэг бүлэг этгээдийн гэмт хэргийн шинжтэй ашиг сонирхол, далд хуйвалдааны үйл ажиллагаа халхлагдан зохион байгуулагдаж, хэрэгжиж болдогийг ч өршөөлийн тухай хууль гэх мэтээс ард иргэд бишгүй харсан.

ХОЁР НҮҮРТЭЙ УУЧЛАЛ ГУЙЛТ

Цааш нь 2008 оны 7 дугаар сарын 1-ний хэргийн талаарх Ерөнхийлөгчийн хэлсэн үг бүр ч тохуутай сонсогдоно.

“Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар тогтоосон онцгой байдлын орчинд 2008 оны 7 дугаар сарын 1-нээс 2-нд шилжих шөнө хүний амьд явах эрх, эрх чөлөө ноцтой зөрчигдөж, хүний амь нас хохирсон. Энэ харамсалтай үйл явдал манай нийгэм, төрд гүн сургамж үлдээсэн.        “

Тэр өдрүүдэд иргэнийхээ аюулгүй байдал, эрүүл мэнд, амьд явах үндсэн эрх, эрх чөлөөг нь хангаж чадаагүйнхээ төлөө ард иргэдээсээ болон амь насаа алдсан, эрүүл мэнд, эрх чөлөөгөөрөө хохирсон нийт иргэдийнхээ гэр бүл, ойр дотныхноос Монгол улсын төрийн нэрийн өмнөөс уучлал гуйя. ???

Иргэнийхээ үндсэн эрх, эрх чөлөө ноцтой зөрчигдөх, эрүүл мэнд, амь нас нь хохироход хүргэсэн учир шалтгааныг төрийн зохих байгууллагууд хуулиар хүлээсэн чиг үүргийнхээ дагуу хариуцлагатай шалган тогтоох ёстой.  (хэзээ тэр вэ???)”

Сургамж биш харин ч туршлага суучихаад ард түмнийхээ эсрэг буудах хуультай болж авахаар хэлэлцэж суугаа биш үү?!

Хэрэв үнэхээр 7 дугаар сарын 1-нд амь үрэгдэгсдийн төлөө чин сэтгэлээсээ харамсаж байсан бол Монгол Улсын төрийн тэргүүний хувьд Үндсэн хууль зөрчин сонгуулийн дүнг луйвардаж, төрийн эрх мэдлийг хууль бусаар булаан авч, олон хүний амь насыг хөнөөсөн гэмт хэргийнх нь төлөө өнөөгийн МАН-ын үйл ажиллагааг нь хориглох үүргийг Улсын Дээд Шүүхэд өгч /УДШ-д хуулиар хүлээсэн үүргээ гүйцэтгэхийг үүрэг болгож/, гэмт хэргээ дахин үйлдэх бодит хүчин зүйл болсон нам гэх бүлэглэлийн зохион байгуулалтыг саринуулж, эрх мэдлийн гинжин холбоосыг нь таслан зогсоочихоод, тухайн шөнийн гэмт хэргийн үйл ажиллагааг газар дээр нь хянан зохицуулж явсан тус намын дарга, Ерөнхий сайд асан С.Баяр, Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд асан Ц.Мөнх-Оргил нарт ял шийтгэлийг нь эдлүүлчихээд холбогдох гэмт этгээдүүдийг бүгдийг нь шоронд нь суулгачихаад сая “Монголын төрд сургамж боллоо” гэж ярьж, үнэхээр гэмшиж байгаагаа ажил хэргээрээ харуулах байсан.

Гэтэл гэмт хэргийн жинхэнэ эздийг огтхон ч хөндөлгүйгээр сул чөлөөтэй  тавьчихаад монгол төрийн нэр барьж уучлалт гуйх нь хоёр нүүр гаргасан ичгүүрт хэрэг биш гэж үү. Битгий ингэж жүжиг тавь.

Тэгээд бүр “учир шалтгааныг төрийн зохих байгууллагууд хуулиар хүлээсэн чиг үүргийнхээ дагуу хариуцлагатай шалган тогтоох ёстой” гэнэ үү. Хэзээ тэр вэ? 100 жилийн дараа юу?! Төрийн тэргүүн хүн ингэж ярьдаггүй юм.

Ёстой ёсгүйг хэлүүлэлтгүй ард олон мэднэ. Гагцхүү ёстой юмыг ёсоор нь, хуультай юмыг хуулийнх нь дагуу хэрэгжүүлдэг төр нь байхгүй болчихоод байгаа учраас л засаж өөрчлөхийг ард түмэн Төрийн тэргүүнээсээ хүлээж, итгэж найдаж ирсэн. Олон жил харж хүлээж байна. Гэтэл Ерөнхийлөгч маань “ёстой” гэдийг дөнгөж одоо л ойлгож байгаа бололтой юм. Засаж сайжруулах талаар бол энэ хүнээс юм горьдоод хэрэггүй гэдэг нь ойлгомжтой боллоо л доо.

ТӨРИЙН ЭРХИЙГ ХАСАХ ХЭРЭГТЭЙ ГЭНЭ  

Үүнийг цааш хэлсэн үг нь улам ч тодорхой харуулж байна. Тухайлбал “Төрийн захиргаанаас иргэний удирдлага руу бид шилжих ёстой. Төрийн албаа нийтийн үйлчилгээ болгож солих ёстой”, “Манай улс иргэнээсээ илүү, бүр их эрхтэй төртэй. Иймээс ч төр нь баян, иргэн нь ядуу байгаа юм” гэжээ. Тун хачирхалтай дүгнэлт шүү!

Иргэний удирдлагад шилжинэ гэдэг нь яахыг хэлээд байгаа юм бэ? Ерөнхийлөгч өө!

Одоо тэгээд ерөнхийлөгчийн захирамжийг иргэн би, Засгийн газрын тогтоолыг иргэний хөдөлгөөнийхөн гаргадаг болох уу?! Эсвэл Монгол улсын иргэд бүгдээрээ УИХ, Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын гишүүд болцгоох юм уу?

Үгүй бол төрийн бус байгууллага нэртэй зарим нэгний амыг барихын тулд, цаашилбал тэмдэглэлт ой, баяраар эрх баригчдаа шилдгээр шалгаруулдаг зусардан гүйгчдээр тойрон хүрээлэгчдээ өргөжүүлэхийн тулд улсын татварын хөрөнгөөр далдуур урамшуулан санхүүжүүлдэг “авлигаа” нэмэгдүүлэх санаагаа хэлээд байна уу?!

Тэгээд өдий олон жил иргэний удирдлага руугаа шилжүүлчихгүй юугаа хийгээд л худлаа яриад суудаг юм бэ дээ!

Их гүрнүүд далд эзлэн түрэмгийлэх бодлогоо хэрэгжүүлэх гол нөхцөл нь болох тусгаар улсын төрийг хүчгүйдүүлэх, удирдлага хяналтгүй болгохын тулд эдийн засгийн алуурчдынх нь явуулдаг төрийг үгүйсгэх гэнэн сэтгэл зүйг нийгэмд төлөвшүүлэх зорилго бүхий энэ “айлдвар”-ыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч ингэж тоть шиг давтсаар…

Сүүлийн 20 гаруй жилд нийгмийн сэтгэл зүйд суулгахыг зорьсон энэ бодлогын үр дүнд Төрийн алба аль хэзээний нийтийн үйлчилгээ болчихоод лангууны ард зогсож байгаа худалдагч шиг газар нутаг, байгалийн баялагаа лицензээр худалдаад дуусгаж байгааг, УИХ-ын гишүүдээсээ эхлээд төрийн албыг хашиж байгаа биш хувийн үйлчилгээний цэгээ ажиллуулж байна гэж бодоод дуртай үедээ хуралдаа сууж, дураараа гадаадаар зугаалж, төсвийн мөнгийг хувийн дансныхаа мөнгө гэж андуураад дураараа зарцуулж, тэрбумаар нь хуваан авцгааж байгааг бид харж л байгаа.

Энэ нь тэгээд  төр нь иргэнээсээ илүү эрхтэй байгаагаас болоод баяжчихсаных юм байна л даа. Эрх мэдлийг баяжих хэрэгсэл мөн гэж үздэгээ Ерөнхийлөгч маань ёстой илэн далангүй зарлаж дээ.

Уг нь ард түмэн хувийн болоод нийгмийн хөрөнгө баялагаа хамгаалуулахын тулд Төрөө байгуулдагаас биш Төр гэж тусгай айл өрх тугаарлан өмч таслаж өгөөгүй л юмсан. Гэтэл Ерөнхийлөгчөөсөө эхлээд Төрд данстай бүхнийг эрх мэдэлтэй хэдэн хүн хувааж идэж байх ёстой гээд ойлгочихсон байдаг. Эрх мэдэлтэй болохоор идэж баяжиж болдог, тиймээс бүгдээрээ эрх мэдэлтэй болж байж л баяжих болж байна л даа.

Энэ “онол”-ын баталгаагаа тэгээд сонины нийтлэлээр баримтжуулж “Өдөр тутмын нэгэн сонинд гарсан нийтлэлээс иш татъя. Хуулиар Ерөнхийлөгчид 41 эрх 2 үүрэг, УИХ-ын удирдлага гишүүдэд 281 эрх 14 үүрэг, Ерөнхий сайдад 67 эрх, Засгийн газрын гишүүн, агентлагийн дарга нарт 1721 эрх 264 үүрэг ноогджээ. Дунджаар төрийн нэг эрх мэдэлтэн 7 эрх эдэлж 1 үүрэг хүлээж байхад, иргэнийг 1 эрх дагаж 7 үүрэг дарж байна. Төрийн эрх 7 сарын 1-н шиг, иргэний эрх 1 сарын 7-н шиг харгадаж байна.Зарим газар эрх үүргийн харьцаа 10 сарын1 шиг бас 1 сарын10-н шиг байгаа нь тохиолдол биш. Энэ талаар та бүхэн нэмэлт судалгаа авъя гэвэл УИХ-ын гишүүн Лу.Гантөмөрөөс асуугаарай. Гантөмөр гишүүн уг судалгаанаас үүдсэн нэг ярилцлагадаа: –“Монголд эрхийн биш, үүргийн хувьсгал хэрэгтэй байна” гэж хэлсэн байна лээ. Би санал нэг байна.” гэжээ. Ёстой өрөөсөн дугуйгаа олсон байна шүү.

Эрх зүйн ямар ч ойлголтгүй, өөрөө ер нь ямар үүрэг хариуцлага үүрч яваа хэн бэ гэдгээ ч ухаардаггүй ийм л хүн өнөөдөр Төрийн тэргүүн байна шүү дээ.

Эрхтэй байж үүрэг бий болдог юм. Бүр тодорхой жишээгээр хэлбэл Засгийн газар хууль хэрэгжүүлэхээсээ, ажлаа хийхээсээ татгалзаж байхад түүнтэй хариуцлага тооцож буруу үйл ажиллагааг нь таслан зогсоох үүрэг иргэдэд байхгүй. Яагаад гэвэл иргэдэд тэр эрх нь байхгүй болохоор тэр. Харин Засгийн газрын буруу үйл ажиллагааг таслан зогсоохын тулд огцруулахаар УИХ-д санал оруулах эрх Ерөнхийлөгч танд бий учраас Засгийн газрын буруу үйл ажиллагааг өөгшүүлсэн үүрэг хариуцлага нь танд ч бас хамаарч яригдана. Гэтэл эрх нь илүүдээд үүрэг нь дутуу байна гэж ярихаасаа өмнө хуульч хүнээс ядахнаа зөвлөгөө авахгүй дээ!

ЕРӨНХИЙЛӨГЧ ЯМАР ЭРХ ЧӨЛӨӨНИЙ ХҮЧИЙГ БАХДАВ    

Ингээд цаашаа ч бүр онгод нь оржээ.

“Үндсэн хуулинд заасан бүрэн эрхүүдийг үүрэг гэж үзье. Бусад хуулиар нэмж албан тушаалтанд, төрд эрх олгохоо зогсооё. Үндсэн хуулийн бус улс төрийн болон төрийн албан тушаалтны бүх эрх ямба, халдашгүй байдлыг хуулиар халъя. Бүх албан тушаалтныг үүрэгжүүлье, үүргээ биелүүлээгүй бол хариуцлага тооцъё. “Үүргийн хувьсгалдаа урагшаа” гэж би УИХ-ын эрхэм гишүүн, шат шатны иргэдийн хурлын төлөөлөгч нэг бүрийг уриалж байна.

Би эрх чөлөөний хүчинд итгэдэг.”

Үүний хариуд манай УИХ-ын хуралдаанд оролцогчид ура хашгирсан болов уу яагаа бол!!!

Харин Ерөнхийлөгч маань ямар эрх чөлөөний хүчинд итгэж бишрээ юм бол. Манайд ч “ардчиллын” гэх жилүүдэд нураах сүйтгэх эрх чөлөө ёстой хүчээ үзүүлж, амьдрах, амьд явах эрх чөлөө хумигдсан гэдгийг хэлсэн үгэндээ ч хүлээн зөвшөөрөөд л байх шиг санагдах юм.

Уг нь аливаа эрх чөлөө гэгч нь нөхцөл, цаг хугацаа, орон зайн хүрээнд л яригддаг юм. Үүний жишээг голдуу Америкийн кинонд гардаг, шоронгийн эрх чөлөөг хоригдлууд нь хэрхэн эдлэж, хоорондоо яаж алалцаж байгааг харуулсан дүр зургаас үзэгчид бишгүй л үзсэн дээ. Мэдээж шоронгийн эрх чөлөө нь хоригдлуудад түүнээс өөр сайхан зүйл хийх нөхцөл боломж олгохгүй шүү дээ. Ухамсар сэтгэхүйн хувьд өөр хоорондоо уралцахаас илүү юмыг хийж чадахгүй хүмүүсийн бөөгнөрлийг бий болгочихсон юм чинь.

Манайд ч гэсэн эрх чөлөөгөө эдлээд хар тамхи зөөж харийн шоронд өдий төдийгөөрөө хоригдож, биесээ худалдаж, гэр бүлээ орхин эх орноосоо дайжин дэмий тэнэцгээж, архидаж, мансуурч, хог түүж, амиа хорлож байгаа өдий төдий баримтыг дурдаж болно. Ёстой л Холлевудын нэгэн кинонд гардагчилан хар тамхинд мансууран амиа алдацгаасан хэсэг залуусын хэргийн газарт очсон цагдаа шүүрс алдан “эрх чөлөөг хичнээн их эдлэх тусам үхэл рүүгээ төдий чинээ хурдан очих юм даа” гэж хэлдэг үг манай өнөөгийн нийгэмд хандаж хэлээд байх шиг… Манай өнөөгийн нөхцөл байдал ийм л эрх чөлөөг монголын ард түмний олонхид тулган хүлээлгэж байгааг ч Ерөнхийлөгч маань өөрөө тодорхой хэлчихсэн дээ. Тэгээд ийм эрх чөлөөг бахархах өнгө аясаар тунхаглаад байгаа нь сэг зэм үзээд баярласан хэрээ гуаглах лугаа адил сэтгэл жихүүцэм зэвүүцэл төрүүлэх юм.

НАМААС ТАТГАЛЗАХ ҮЗЭЛ САНААГ ГАЗАР АВАХУУЛАХГҮЙ УНТРААХ САНААРХАЛ

Юу яриад байгаагаа ер нь ухаарч байгаа юм болов уу гэж асуумаар …

“Нам бол манай орны хамгийн чухал зүйл биш. Нам бол байх боломжтой олон байгууллагын нэг. Намаас чухал үнэ цэнэтэй эрх ашиг гэж монголчуудад бий.” гэж ярьж байснаа “Шинэ цаг үе шинэ шийдлийг, шинэ зохион байгуулалтыг, шинэ намыг, шинэ бодлогыг шаардаж байна. Шинэ улс төр гэдэг бол асуудлын шийдлийг шинээр харахыг, шинэ арга барилыг, шинэ өнгө төрхийг хэлдэг юм.” гээд л өмнөх үгээ үгүйсгээд унах юм. Чухал бус намруугаа л санаа тавиад эхлэх шив.

Монгол улсын эрх ашиг шинэ намыг шаардаж байгаа биш харин намгүй байхыг шаардаж байгаа. Учир нь олон намын тогтолцоо гэгч нь нийгмийг өөр өөр үзэл бодлоор таслан хагаралдуулах харийн бодлого зорилгын үүд хаалга мөн бөгөөд үүнийг ч манай өнөөгийн амьдрал өдөр бүр илэрхийлж байгаа. Тэр тусмаа МАН, АН хоёр айл гэр, ах дүүсийг ч салган бутаргаж, иргэдийн ажил хөдөлмөр эрхлэх эрхийг ч намаар ялгаварлан боогдуулж, олон жилийн турш тэмцэл сөргөлдөөнийг газар сайгүй өдөөсөөр ирсэн.

Монгол Улсын эрх ашиг, аюулгүй байдалд нам ямар гай тарьж байгаа талаар, эх орон тусгаар тогтнолоо авран хамгаалахын тулд намаас татгалзах зайлшгүй шаардлага үүсээд байгааг урьд нь бид /Гал үндэстэн холбооноос/ нэг биш удаа ярьж бичиж, олон нийтэд сонордуулга мэдээлэл тарааж байсан. Цаашид улам ч их ярих болно.

Дашрамд дурьдахад намаас татгалзах бодлого нийгэмд нэлээд газар авч, УИХ-ын гишүүд дотроос ч үүнийг дэмжсэн эрүүл саруул дуу хоолой сонсогдож эхлэмэгц нэрийг нь бүртгэхээс татгалзаж байсан Улсын Дээд Шүүхийн шүүгчид олон сарын дараа гэнэтхэн “хуулиа ойлгож” шударга ажилладаг, эрх баригчдаас айдаггүй хүмүүс болцгоон МАХН-ыг бүртгэсэн нь “Хэрэв нэрийг нь өгөхгүй бол уг намыг дэмжиж байгаа хэсэг ч намаас татгалзаж буй нийгмийн дуу хоолойд нэгдэж жинхэнэ ард түмний эв нэгдлийн хүч бий болно. Тэр цагт эрх баригч танай хоёр нам МАН, АН ч улс төрийн тавцангаас үгүй болно” гэсэн харийн зөвлөхүүдийн “сэрэмжлүүлэг” Ерөнхийлөгч танаар дамжин хүрсэн гэдгийг ч ярих хүн байдаг л юм.

Харин тэгээд одоо улс төрийн намуудаас татгалзах монголын ард түмний эв нэгдлийн санаа бодлыг “шинэ зохион байгуулалтыг, шинэ намыг,” гаргаж ирснээр тасалдуулан, хагалан бутаргах ажиллагааг шинээр эхлэх гээ юу?!

Энэ мэтээр Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн хэлсэн урт нуршуу үгсийн цуглуулгад нь монголын ард түмэнд хэрэг болох юм даанч алга.

Төр улсын төвшин сайхныг гое үгээр биш чин сэтгэлээр л бий болгодог юм гэдгийг төрийн тогооноос хорь гаруй жил хоол хүртэхдээ энэ хүн даанч ойлгосонгүй дээ!

Нөгөө л “ард түмнийг хошгоруулах” гэдэг санаагаа орхихгүй л юм даа.

О.Лхагвадорж