Арлын орны сумогийн дэвжээг эзэгнэж мэхний их дэлгүүр гэгддэг байсан түүнийг онцлох болсны учир сүүлийн үед яригдах болсон “Эх орон TV”-гээ зарсан тухай дуулиантай холбоотой. Намрын отгон чуулганы нээлтийн дараа түүнтэй уулзаж, ярилцахаар өрөөнд орохдоо их л тансаг суудаг байх гэж бодон дагаж явсан. Гэхдээ тэр их энгийн тохижуулсан байна билээ, өрөөгөө

-Сүүлийн үед манай улс Японы стратегийн номер нэг түнш улс болохоор гэрээ байгуулсан гэж дуулдах болсон. Энэ нь энгийн иргэдийн дунд таагүй сэтгэгдлийг төрүүлж, эрсдэлтэй газар зүйн байршилтай улстай стратегийн түнш болох гэрээ байгуулаад байхдаа яах вэ дээ гэх яриа түгсэн. Хэдийгээр албан ёсоор гэрээ байгуулагдсан гэх нотолгоогүй ч таны хувьд япончуудтай ойр ажилладаг учраас энэ талаар ямар байр суурьтай байдаг юм бэ, үнэхээр ийм яриа албан болон албан бусаар яригдсан уу гэж асуух нь зүйтэй байх?

-Энэ чинь хоёр улсын хооронд албан ёсоор яригдаад байгаа асуудал биш шүү дээ. Хувь хүмүүс ярьж хөөрдөг л байх. Өөрийн чинь хэлснээр япончуудтай хамгийн ойр байдаг, уулздаг хүний хувьд энэ тал дээр өөрийн гэсэн бодол байдаг. Газар нутгаа түрээслүүлнэ гэхээр шууд татгалзаад байхаар шалтаг байхгүй гэж боддог. Мэдээж эх нутгийнхаа алга дарам газрыг ч бүр өгнө гэсэн юм бол байхгүй. Газар нутгаа бурхан гуйсан ч бүү өг гэдэг биз дээ. Харин Гонконг, Макао шиг гэрээ байгуулж түрээсэлж болно шүү дээ. Тэр хэрээр хөгжил, хөрөнгө оруулалт дагадаг л байхгүй юу. Адилхан хүн төрөлхтөн гэдэг утгаараа газар нутгаа түрээсэлж ашиглуулах бололцоотой, тэрнийгээ ашиглаж чадахгүй мөртлөө хүнд байдалд орсон хүмүүст муу зан гаргаад, татгалзаад байж болохгүй л дээ, хүмүүнлэг талаасаа…

-Намрын чуулган нээлтээ хийлээ. Мэдээж намрын отгон чуулган учраас хийж амжуулахаар төлөвлөсөн зүйл их л байгаа биз?

-Тийм ээ, миний хувьд хийхээр төлөвлөсөн, амжуулах ёстой маш олон ажил байгаа. Олон хуулийн төслийн ажлын хэсэгт орсон, бас өөрөө санаачилсан, санасан бодсон зүйлээс гадна дүүрэгтээ, сонгогч түмэндээ хийнэ гэж амласан амлалтуудаа биелүүлэх гээд ажил их. Дээр нь чуулганд ажлын хэсэг ахалсан ганц хоёр ажил бий. Энэ бүхнийгээ гүйцээх гэж зүтгэнэ дээ. Амжуулна гэдэгтээ итгэлтэй байгаа. За тэгээд аяндаа явцын дунд ажил доор доороосоо ундраад л ирдэг. Тэр утгаараа намрын отгон чуулганаар их зүйл хийхээр бодож төлөвлөөд урд урдахаасаа эрчтэй ажиллана даа. Ер нь бол отгон чуулган ганцхан миний хувьд ч бус, бусад гишүүдийн хувьд ч нэлээд халуухан байх болов уу. Яагаад гэвэл сонгуулийн хууль, сонгуулийн асуудал шийдэгдээгүй байна. Энэ янзаараа 2012 оны сонгууль хуучнаараа явагдах болтлоо цагт баригдах шинжтэй байна. Нөгөөтэйгүүр хэвлэлийнхэн та бүхэн гишүүдийг анзаарсан байх. Гишүүд Оюутолгойн гэрээний асуудлыг их шүүмжилж байна. Цаашлаад Тавантолгойн асуудал ч босоод ирнэ. Нүсэр том асуудал шүү дээ. Энэ мэтчилэн олон асуудалтай байгаа гэдэг утгаараа отгон чуулган халуухан болох нь тодорхой. Түмнийхээ өмнө амласан амлалтын тухайд гадагшаа ажиллах хүчин гаргах ажил ид өрнөж байна. Япон руу мэргэжлийн ажилчид гаргаад эхэлчихлээ. Эхний ээлжинд зөвхөн Сонгинохайрхан дүүрэгт ажиллаж, амьдардаг, ажиллах гэрээ байгуулсан хүмүүсээ гаргана даа.

-Өнөөдрийн байдлаар хэдэн хүн Японд ажиллаж байгаа вэ?

-Хамтарсан шугамаар гэх юм бол 300 орчим хүн гарсан. Бидэнтэй хамтарч олон байгуулага ажилладаг. Сургуулиуд ч байгаа. Угаасаа би УИХ-ын гишүүн болоогүй барилдаж байхдаа л эмч нарын болон оюутан солилцоонд их анхаардаг байсан. Үнэнийг хэлэхэд гишүүн болсон болчихоор ажил ихсээд энэ тал дээр анхаарал хандуулах нь суларсан байж магадгүй.

-Ажиллах хүчин авч байгаа улсууд хүйсийн харьцааг заадаг. Нэг нь эргээд гэр бүл сарних ч гэдэг юм уу эрсдэл их дагуулдаг нь нууц биш. Япон ч гэсэн хүйс зааж байна уу. Санаагаар болдог бол гэр бүлээрээ явах хэрэгтэй юм шиг байгаа юм?

-Хүйс заасан юм байхгүй ээ. Гэхдээ сүүлийн үед тус улс цунамид нэрвэгдсэнээс болоод далан барих асуудал босч ирсэн. Эхний үед Хятад ажилчид авах тухай яригдаж байсан ч япончууд өөр орон, ялангуяа Монголоос хүн авах хүсэлтэйгээ илэрхийлсэн. Бид тэрэн дээр нь дөрөөлж цөөнгүй хүн гаргахаар гэрээ хэлцэл хийж байна. Мэдээж газар шорооны хүнд ажилд эмэгтэй хүн ажиллах боломжгүй. Эмэгтэйчүүдийн тухайд ихэвчлэн газар тариалан дээр ажилладаг. Ташрамд өгүүлэхэд бид ажилчид гаргаад тэнд нь шингээхийг боддоггүй. Хэсэг хугацаанд ажиллаж, мэргэшиж байгаад эх орондоо буцаж ирээд ажиллаж байсан тэр чиглэлээрээ ажиллах болов уу гэсэн хүмүүсийг гаргахыг чухалчилдаг. Та бүхэн мэдэж байгаа байх. Дэлхий нийт сүүлийн үед дулаарал, агаарын бохирдлоос илүү хүнсний хомсдолд санаа зовж байгааг… Хүнсний үйлдвэрлэл, тариан талбайд ажиллах хүчин гаргаж байгаагийн цаана бодсон зүйл бий.

Япон Солонгос бол хүнсний ногоо, будаа тариагаараа дэлхийд тэргүүлдэг. Миний бодож буйгаар Монгол Улсад, жишээлбэл газар нутаг байна. Хүн ам бага учраас монголчууд өлсөөд үхчихэлгүй боломжоороо яваад байхад 2070 он гартал ямар ч асуудал үүсэхгүй. Нэг үгээр хэлбэл бид зөв бодлоготой хандвал хүнсний хомсдолын аюулд өртөх эрсдэл маш бага юм шиг санагдаад байдаг гэсэн үг л дээ. Сая би Зүүнхараа, Мандал сумаар очоод ирлээ. Зүүнхараагийнхан хүнсний ногоогоо өөрсдөө тарьж, хэрэгцээгээ 100 хувь хангадаг юм байна. Тэр нь бүр хэвшил болчихож. Тэрэн шиг л хаа сайгүй бүх монголчууд хүнс, ногооныхоо хэрэгцээг өөрсдөө хангах боломж бий. Хувийн аж ахуйгаа өөд нь татаж амьдралаа дээшлүүлэх боломжыг ашиглан хүнсний нөөцтэй болчихвол аль ч талаас нь харсан манай улсын нутаг дэвсгэртэй харьцуулсан хүн амын тоон дээр бид нар санаа зовох зүйлгүй санаа амар байж болно.

Дэлхий дээр ялангуяа Энэтхэг, Куба, Африкийн орнууд хүнсний хомсдолд ороод ямар хэцүү байдалтай тулгарч байгаа та бид харж л байгаа шүү дээ. Америк ч гэсэн дэлхийн дулаарал энэ тэр яахав ээ, хамгийн гол нь хүнсний хомсдол л гэж байна. Хүнсний асуудал ийм хурцаар яригдаж байгаа өнөө үед Монголд хүнсний асуудалд эмзэглэхээр зүйл байхгүй байгаа нь бидний зол заяа. Тэр утаа, бөглөрөл яахав, зохицуулж болох асуудал. Гэхдээ бид дэлхийг айдаст автуулж буй асуудал маньд хамаагүй гээд суугаад байж болохгүй. Бага ч болов тус нэмэр болох үүднээс ядаж л газар тариалангаа хөгжүүлж, хүнсний хомсдолын асуудалд анхаарал хандуулах ёстой. Энэ бүхнийг зохицуулах бодлого хэрэгтэй байна. Тэр утгаараа газар тариаланг стандартын дагуу эрхлэх наад зах нь талбайгаа хэрхэн арчлах, хамгаалах нөхөн сэргээх “урлаг”-т хүмүүсээ суралцуулж ажиллаж чаддаг чадвартай болгох хэрэгтэй. Бодит байдал дээр манайхан дуртйа газраа газар ухаад хэдэн төмс булчихдаг. Ганц хоёр жилийн дараа өнөө талбайгаа эзэнгүйдүүлж хаячихаад л явчихдаг. Нөгөө талаас нь харах юм бол газар нутгаа цөлжих боломж нөхцөлөөр нь хангах ажил л хийгээд байна шүү дээ.

-Ингэхэд таныхаар манай улсын хөгжлийн түлхүүр уул уурхай мөн үү?

-Уул уурхай бол Монгол Улсын хөгжлийн түлхүүр биш. Анхнаасаа л уул уурхай руу ингэтлээ улангасаж орох шаардлагагүй байсан гэж би боддог. Анх гишүүн болчихоод хэлж л байсан. Оюутолгойн 60 орчим хувь нь “Монгол газар”-ын Ц.Мянганбаярт байж байгаад зарчихсан шүү дээ. Тэр үед л айхтар юм зарагдлаа л гэж бодож байсан. Дараа нь УИХ-ын гишүүн болсны дараахнаас л дэлхийд үнэлэгдсэн том ордоо ашиглахаас өөр аргагүй гээд шуугиал эхэлсэн. Ÿмар нэг байдлаар хөдөлгөөнд орууллаа, эрдэс баялаг маань эдийн засгийн эргэлтэнд орлоо. Гэхдээ хаана ч, хэнтэй ч, ямар ч наймаа хийсэн бид алдагдал хүлээж л таарна. Бараг жам гэж болно.

Тухайлбал сэтгүүлч хүн нэг будааны наймаачинтай будааны наймаа хийвэл алдаа гарч, алдагдал хүлээх нь гарцаагүйтэй адил хэрэг. Түүн шиг дэлхийн энд яригддаг, хүч чадлаа үнэлүүлдэг компаниуд манийг зальдаад ашиг хонжоо олох нь бид алдагдал хүлээх нь ойлгомжтой асуудал. Их үү, бага уу гэдэгтээ л болохоос… Тиймээс бид алдагдал хүлээхгүйн тулд байгалийн нөөцөө энэ чигээр нь хав дарчихаад хүмүүсээ мэргэшүүлэх учиртай. Тухайн салбарт тухайн улс орнд нь тэр том том компани корпорацид нь дэд захирал болтлоо дэвшиж ажиллах , туршлагажих боломжийг нь хангаж өг. Харин дараа нь тэд эх орондоо ирээд эх орныхоо баялгийг “чулуу” болгох наймааг хйих ёстой юм шүү дээ. Тэгсэн цагт л алдагдал хүлээхгүй. Гэхдээ одоо бид нэгэнт хөдөлчихсөн галт тэрэгний араас явган гүйв гэдэг шиг Оюутолгойн ордын талаар олон юм яриад яахав дээ. Тэр ч утгаараа би Монгол Улсынхөгжлийг түлхүүр уул уурхай гэдэгтэй санал нийлдэггүй. Монголын хөгжлийн түлхүүр бол иргэдээ боловсролтой болгох л асуудал.

Манай өнөөгийн улстөр, ер аль ч салбарын хөгжлийн бодлого нь маш буруу байдаг. Бид үүнийг мэдэж байгаа гээд шууд өөрсдөө, өнөө маргаашгүй өөрчилчихөж чадахгүй. Тиймээс дөнгөж төрж буй нялхас, сургуульд орж буй тав зургаан настангууддаа анхаарал хандуулж, тэднйи хөгжил, боловсролд мөнгө төсөв харамгүй “хаях” ёстой. Тэд 20 жилийн дараа шижигнэсэн залуус болно. Жинхэнэ утгаараа эх орноо өөд нь татаж л таарна. Шал өөр сэтгэхүйтэй хүмүүс болж төлөвшинө гэж боддог. Тэр утгаараа боловсролын асуудалд хөрөнгө “хаях” учиртай. Мэдээж хүүхдийн боловсролын цаадтай багш нарын ур чадварын асуудал босч ирнэ. Тиймээс боловсролын салбарт анхаарлаа хандуулж ирээдүйгээ бэлдэх нь л хамгийн зөв, оновчтой хөгжлийн гарц болж чадна.

-Сүүлийн үед таныг “Эх орон” телевизээ 1.5 тэрбум төгрөгөөр зарсан гэж ярих болсон. Хэдийгээр арилжааны телезийн зарагдсан үнийн ханшийг боломжийн үнээр тогтоож чадсан ч сонгууль дөхөж байхад яагаад гэх асуулт гарч ирээд байна л даа?

-Би телевизээ зараагүй шүү дээ. УИХ-ын гишүүн ажнай Д.Бат-Эрдэнэ “Эх орон” гэдэг сайхан нэртэй телевизэд чинь хөрөнгө оруулалт хийгээд хамтраад ажиллая гэсэн болохоос зарчихсан юм биш. Гадуур янз бүрийн яриа гарч байгааг дуулсан. Гэхдээ ёстой тийм юм байхгүй. Д.Бат-Эрдэнэ гишүүний хувьд бид ах дүү, журмын нөхөд гэдэг утгаараа хамтарч ажиллаж байгаа төдийхөн. Одоо ч манай телевиз Кёкүшю цамхагт байрлаж, үйл ажиллагаагаа явуулж байгаа. Д.Галаарид гуай захирлаар нь ажиллаж байгаа. Баясаа өөрөө зав муутай байгаа болохоор телевиз рүү нэг их анхаарлаа хандуулж амжихгүй байгаа. Тэгээд ч мэргэжлийн хүмүүс ажиллаж байгаа болохоор тэгтлээ эсана зовох хэрэггүй л дээ.

Яахав, хамтарч хөрөнгө оруулалт хийгээд эхлэхээр хүмүүс зарагдчихаж гэж ойлгосон байх. Ер нь бол 100 хувь өгөөч гэсэн санал тавьсан ч эцсийн шийдэлд хүрээгүй байгаа. Тэгээд тэр асуудлыг би ганцаараа толгой мэдэн шийдчихдэг юм биш. ТУЗ-ийн дарга нарын шийдэх асуудал шүү дээ. Нөгөөтэйгүүр сонгуулийн үеэр сайн ажиллавал ганц сарын дотор л хоёр тэрбумыг олох боломжтой байдаг юм, телевиз. Тийм байтал яалаа гэж 1.5 тэрбум төгрөгөөр зарахав. Ер нь бол 1.5 тэрбум төгрөг чинь нэг мөнгө биш шүү дээ. Нэг сонин гэхэд л хоёр тэрбум хүрдэг болчихоод байхад чинь.

-Олны төсөөлдгөөр та хөрөнгөтэй хүн. Тэгсэн атлаа яагаад үйлдвэрлэл эрхэлдэггүй юм бэ?

-Хүмүүс намайг барилдаж байсан. Хүнд спортоор хичээллэж, барилдаж байхдаа боломжийн цалин хөлстэй байсан учраас бас энд ирээд гэр орноо боломжийн хэмжээнд авч яваа болохоор туйлын баян гэж ойлгодог шиг байгаа юм. Үнэндээ бол тасраад явчихсан юм байхгүй. Намайг “тасарчихсан” хүмүүстэй адилхан түвшинд авч үзээд байдаг юм. Би айхтар том үйлдвэрлэл ажиллахуулах боломж чадалтай хөрөнгө чинээтэй хүн биш. Тэр түвшинд хүрэх ч болоогүй байна. Зүгээр л өөрийнхөө хүчээр хувийн асуудлаа зохицуулдаг хүн. 17-18-хан настай хүүхэд барилдахаар яваад дөрөв тавхан жилийн өмнө л эх орондоо ирсэн. Орох орон, унах унаатай, “тасарсан” юмгүй л амьдардаг. Би эх орондоо ирээд УИХ-ын гишүүн болсон. Сайд биш зүгээр л сул гишүүн шүү дээ.

Тухайн үедээ Сонгинохайрхан дүүргийнхэн намайг зовж зүдэрч хөлсөө гаргаж хөдөлмөрлөж мөнгө олсон. Хүний мөнгө, улстөр хөрөнгө завшиж хөлжсөн хүн биш гэж ойлгож сонгосон байх гэж боддог. Тиймдээ ч намайг ямар унаатай болсон, хаана яаж явна гэхчлэн шүүмжлээд байдаггүйд дотроо баяртай л явдаг. Ямар хүмүүс шиг сайд дарга хийж үзсэн биш, улсын мөнгө хаана ч явдаг юм мэдэхгүй. УИХ-ын гишүүдэд жилд нэг тэрбум төгрөг өгдгийг нь дүүрэг рүү шууд шилжүүлдэг. Мэдээж ийм ийм асуудлуудыг шийдээрэй гэх чиглэлээ өгдөг. Тэр тендер нь ч яаж явагддаг юм бэ, ёстой мэдэхгүй. Миний хувьд Н.Алтанхуяг даргатай ярилцаж байгаад л дүүрэг рүү мөнгөө шилжүүлдэг. Манай туслахууд ч оролцдоггүй юм шүү дээ, тэр гишүүний нэг тэрбум төгрөгийн зарцуулалт хэрхэн хийгдсэн тухай асуудалд. Тэр утгаараа намайг яаж ч ухаж төнхөөд мөнгө төгрөг идсэн уусан юм гарахгүй. Би ард түмэнд очиж байгаа нэг тэрбум төгрөгөөс аваад ч яах юм бэ. Тийм биз дээ.

-Та сонгогчидтойгоо хэр ойр ажилладаг вэ. Сонгууль дөхөх тусам гишүүдийн идэвх атаархмаар сайжирдаг нь нууц биш шүү дээ?

-Намайг зарим нэг хүмүүс том юм руу орооч, жижиг юм руу хэт анхаараад байна гэж шүүмжилдэг л юм. Гэхдээ жижиг юм руу орохгүй бол болохгүй байна. Жишээлбэл, хүүхдийн тоглоомоор дамжаад халдварт өвчин гардаг. Хорь гучин болчихсон тоглоомонд вирус энэ тэр шингэчихсэн байдаг шиг байгаа юм. Тэгээд л хүүхдүүд бөөнөөрөө нэрвэгдээд байна. Тиймээс би цэцэрлэгүүдийг оргиналь, уламжлалт монгол модон тоглоомоор хангах асуудалд анхаарсан. Бас хамгийн аймаар нь цэцэрлэгүүдийн гудас, дэвсгэр даавуу. Угаагаад олон жил хэрэглэчихсэн хэцүүхэн юм байдаг. Ямартай ч би ажилаж байх хугацаандаа жил бүр солиод өгчихье гэсэн. Энэ чинь жижигдээ биш л дээ. Хүүхдийн ирээдүй гэдэг талаасаа их том асуудал. Тэгээд ч том зүйл жижгээс эхэлдэг биз дээ.

Ташрамд өгүүлэхэд спортын хүн болоод ч тэр үү, би сургуулийн спорт заалын тохижолтонд анхаарлаа хандуулсан. Ялангуяа нэгдүгээр хороололд хэд хэдэн дэлхийн С зэрэглэлийн биеийн тамирын талбайг 300 сая гаран төгрөгөөр барилаа. Арай ч А, В зэрэглэлийнхийг нь хийж амжихгүй юм, юуг нь нуух вэ. Гэхдээ энэ бүхэн ямар нэг байдлаар хөрөнгө оруулалт учраас аль болох олон хүнд хүртэх юм хийхсэн л гэж хичээх юм байна шүү дээ. Мэдээж тойргийнхоо 270 мянган хүнд бүгдэд нь юм өгнө гэвэл хэцүү. Нөгөөтэйгүүр би тасарсан баян хүн биш учраас бололцооныхоо хэрээр л зүтгэж байна. Халаасны мөнгө бол ямар ч хяналтгүй л гараад явчихна шүү дээ. Энд ингэлээ, тэр тэглээ гэхээр халаасны мөнгөө гөвөөд явуулчихна.

Сая чуулганд орохын өмнө олон хүүхэдтэй айлд асуудал тулгарлаа гэхээр нь халаасанд байсан мөнгөө хамж жолоочдоо өгөөд зохицуулаарай гээд л явуулчихсан. Энэ бүхний эцэст миний нэр гарна гэхээсээ илүү хүмүүсийг аргагүй байдалд байгаа үед нь тусалсандаа баяртай явдаг. Энүүхэндэ эгээд хэлэхэд гишүүдэд өргөдөл гомдол, захидал хүсэлт их ирдэг. Талыг нь ч болов өөрийнхэр чадлаар шийдэж өгчих санаатай үздэг. Айхтар том том төсөл хэрэгжүүлж, үйлдвэрлэл байгуулаагүй ч их бага хэмжээгээр ард түмнээ дэмжиж байна л гэж боддог. Гэхдээ өөрийгөө Сонгинохайрханд их бага хэмжээгээр хөрөнгө оруулалт хийгдэж байгаа гэж бардам хэлнэ. Өнгөрсөн шинэ жилээр Н.Алтанхуяг дарга намайг хамгийн бодитой хөрөнгө оруулалт хийсэн гишүүн гэж хэлсэн.

-Тухайлбал та яг ямар асуудлыг яаж шийдэв?

-Яг энэ тэр гээд хэлж чадахгүй. Яагаад гэвэл мартчихсан. Тодорхой цөөн юм хийсэн бол тэр тэр тооччих юм шиг байна билээ. Санаанд байгаагаас тойргийнхоо бүх өрхийн эмнэлгийн комьпютерыг иж бүрэн шинэчилсэн. Гишүүний тэрбум төгрөгөөс гадна халааснаасаа их гаргана шүү дээ. Гишүүд хэлдэг юм, чи арай дэндүү, тооцоогүй байна гэж. Ер нь би их уяхан хүн шиг байгаа юм. Иргэдээс ирсэн захидлыг уншиж байгаад л шанаа дагаад нулимс урсгана шүү дээ. Тэгээд л болгох гээд зүтгэчихнэ. Уг нь бол би чинь арабын шейх шиг баян амьтан биш болохоор боломжгүйдэж, өөрөө хүнд байдалд орчих гээд л байдаг юм. Хүүхдийн төлбөр хүссэн энэ тэр юмыг бол тоодоггүй болсон. Зарим нэг захидлыг уншиж байгаад яалт ч үгүй нулимс гаргачихаар манай туслахууд намайг дооглоно. Нэг л бүдүүн хадуун том бөх хүн уйлаад унахаар сонин байдаг юм байгаа биз. Одоо ч тоохоо байж дээ. Ний нуугүй хэлэхэд би бололцоогоороо чуулганд суугаад айхтар том хууль санаачлаагүй ч олны итгэл дэмээр сонгогдсон юм чинь амласандаа хүрэхсэн гэх эрмэлзэлтэй л ажилладаг хүн дээ.

-Төрийн бодлого гэхээр юм Монголд алга гэх шүүмжлэл их гардаг. Та энэ талаар юу хэлэх вэ?

-Манайхныг хараад байхад дөрвөн жилийн хугацаанд л айхтар бодлого боловсруулаад хэрэгжүүлчих юм шиг муйхарлаад байдаг юм. Дараагийн сонгуулиар одоо эрх барьж байгаа нам дахиж гараа ч уу, үгүй ч үү гэдэг талаас нь харахаар их л гоомой юм хийгээд байгаа нь анзаарагддаг. Дөрөвхөн жилийн дотор ирээдүйн хөгжлийг цогцоор нь шийдэх юм хйинэ гэж яаж байхав дээ. Тэр тусмаа хоёр том нам хүчтэй өрсөлдөж байгаа энэ үед. Нэг нь ялаад л нөгөөгийнхөө эхлүүлснийг ор тас үгүйсгэж мартчихаж байгаа юм чинь.

Сонирхуулахад Япон улс урт хугацааны хөтөлбөр хэрэгжүүлсэн учраас л ийм мундаг хөгжсөн юм шүү дээ. Харин сүүлийн үед намуудын өрнүүлээд буй “Ард түмнээ сонсоё”, “Монгол хүн-2020” гэх мэтийн энэ бодлогууд амжилтанд хүрч юм дуулгана шүү. “Монгол хүн-2020” хөтөлбөр миний хувьд загатнасан газар маажих шиг л болсон. Би барилдаж байхдаа л манайх Япон шиг болоосой гэж хүсдэг байсан. Тэгээд тэндхийн нэг парламентын гишүүний туслахаас танай хөгжлийн хурдац юутай холбоотой вэ гэж асуухад урт хугацааны бодлого боловсруулж, хэрэгжүүлэх л хэрэгтэй гэж байсан юм. Гэтэл манайд дөрвөн жил хамгийн урт хугацаа юм шиг байдаг. Өнөөхөө биелүүлэх гэж ганц хоёр жил зүтгээд сонгууль дуусаа өнөө хөтөлбөр ч бас дуусаа шүү дээ. Бодоод үз л дээ, манайхан гадагшаа гарах гэж зүтгээд л гадаад улсын элчингийн үүдэнд зогсож байхыг харахад өрөвдмөөр байгаа биз дээ. Би чинь их олон удаа гадагшаа гарах гэж байгаа монголчууддаа баталгаа гаргаж өгсөн. Заримдаа бүр банкны баталгааг нь хүртэл гаргана шүү дээ.

Тэгээд тэр мөнгө нь ирэхгүй алга болох ч тохиолдол зөндөө. Ер нь бол Монголын амьдрал ямар хэцүү байгааг надаар хэлүүлэлтгүй тодорхой доо. Гэхдээ би манай намаас явуулж буй “Монгол хүн-2020” хөтөлбөр сайн хэрэгжвэл магадгүй 20 жилийн дараа бид биш япон, солонгосууд Монгол руу явах гэж визэнд дугаарлах цаг ирнэ гэдэгт итгэдэг. Тэгж ч харж байгаа. Тиймээс энэ хөтөлбөрийг улстөржүүлэхгүй зөв өрнүүлээсэй гэж хүсдэг. Энэ бол Монголын ард түмэн, ирээдүйн төлөөх ажил. Сайн уншвал хэрэгтэй зүйл их бий. Ялангуяа хүүхдүүдийн ирээдүйд асар их хэрэгтэй олон зүйлийг бодлогын түвшинд боловсруулснаа тусгасан байгаа. Монгол хүүхдийн ирээдүй гэдэг чинь шууд утгаараа Монгол улсын ирээдүй шүү дээ.

Д.Батбаяр: Ганцхан сард хоёр тэрбум төгрөг олох телевизээ яалаа гэж 1.5 тэрбумаар зарах вэ дээ
Tweet
Bolod.mn