Монголын нүүрснээс тонн тутамд 60-120 юаны төлбөр авах шийдвэрийг Өвөрмонголын Баяннуур аймгийн Урдын дунд хошууны удирдлага гаргаж шинэ оноос эхлэн хэрэгжүүлэх гэж байна. Өвөрмонголын Өөртөө засах Орны Баяннуур аймгийн Урдын дунд хошууны удирдлага,

Нүүрсний нийгэмлэгийнхэн Монголын нүүрснээс тонн тутамд 60-120 юанийн хураамж авах шийдвэрийг хэдхэн хоногийн өмнө гаргажээ. Энэ тухайгаа импортлогч аж ахуйн нэгжүүддээ мэдэгдэж, өөрсдийн ашиг орлогыг тооцон, нүүрсний үнийг Монголын талтай ярилцах үүрэг чиглэл өгсөн байна.

БНХАУ-ын талаас Монголд тулгах гэж буй энэ шийдвэрээр түүхий нүүрсийг гадагшаа борлуулсны хөлсөнд тонн тутамд 60 юань, баяжуулсан нүүрсний тонн тутамд хадгалалтын хураамж гэж 120 юань авах юм байна. Үүнийг нэг талаас Урдын дунд хошууны дотоодын импортлогч компаниудад зориулан гаргасан шийдвэр гэж ойлгож болох ч нөгөө талаас Монголын экспортлогч компаниудаас авах хураамж хэмээн ойлгож болохоор байгаа юм. Эх сурвалжууд үүнийг үгүйсгэхгүй байгаа бөгөөд ирэх оны нэгдүгээр сарын 01-ээс Хятадын импортлогч компаниуд энэхүү татварыг Монголоос экспортлох нүүрсний үнэнд давхар шингээнэ хэмээн хэлж байна.

Хэрэв үүнийг Монголын тал, манай экспортлогч компаниуд хүлээн зөвшөөрвөл жилд дунджаар 200 гаруй сая ам.долларыг Хятадын талд “хураалгах” тооцоо гарчээ.

Тооцоо бодьё. Өнгөрсөн жил 18.3 сая тонн нүүрс түүхийгээр нийлүүлж, энэ жил хоёр сая тонн орчмыг баяжуулан БНХАУ-д экспортлоно. Хамгийн багаар 18 сая түүхий нүүрсээ тонн тутмыг нь 60 юаниар тооцвол нэг тэрбум 80 сая юань. Үүнийг ам.долларт хөрвүүлбэл 170 сая ам.доллар болно. Энэ бол Монголын түүхий нүүрсийг худалдан авч хятадын бусад бүс нутагт нийлүүлснийхээ төлөө Өвөрмонголын Баяннуур аймгийн Урдын дунд хошууны авах хураамж. Харин одоо баяжуулсан нүүрсний тухайд тооцьё. Энэ жил хоёр сая орчим тонн баяжуулсан нүүрсийг БНХАУ-д экспортлоно. Тонн тутмыг нь 120 юаниар тооцвол 240 сая юань буюу 40 сая орчим ам.доллар болно. Энэ бол баяжуулсан нүүрсээ Баяннуур аймгийн нутаг дэвсгэр дээр хадгалуулсны төлөө Монголоос авах Хятадын татвар. Энэ хоёр хураамж нийлээд нийтдээ 200 гаруй сая ам.доллар болж байна. Үүнийг хамгийн багаар буюу өнгөрсөн онд экспортолсон түүхий нүүрс болон энэ жил экспортлох баяжуулсан нүүрсний хэмжээгээр тооцсон. Харин ирэх 2012 оноос нүүрсний экспорт хоёр дахин нэмэгдэж 41.6 сая тоннд хүрэх урьдчилсан прогноз бий. Тэр үед Хятадад төлөх энэ төлбөр, хураамжийн хэмжээ хоёр дахин нэмэгдэнэ гэсэн үг. Харин энэ ачааллыг дааж, давж гарах нүүрс экспортлогч компаниуд Монголд үлдэхгүй л болов уу.

Уг нь Өвөрмонголын хошуу гэдэг Монгол Улсынхаар бол сумтай ижил хэмжээнд статустай, засаг захиргааны нэгж юм. Өнөөдөр Монгол Улсын экспорт, эдийн засгийн гол хөдөлгөгч хүчний нэг болсон нүүрс ийнхүү Хятадын нэг жижигхээн хошууны удирдлагын шийдвэрээс шууд хараат байдалд орчихсныг энэ үйл явц харууллаа. Монголын нүүрсийг үнэгүйдүүлэх, хямд, хамгийн хямд бас дахин хямд зарчмаар баялгийг нь авч түүхий эдийн бэлтгэл бааз болгох Хятадын төрийн бодлого ийнхүү Өвөрмонголын захын нэг хошууны шийдвэрээр хэрэгжиж эхэллээ. Энэ бол Монголын нүүрсний зах зээлийг хяналтандаа оруулснаа илэрхийлэх гэсэн Хятадын талын анхны оролдлого биш. Өмнө нь ч хэд хэдэн удаа нүүрсний үнийг хямдруулах, хилээ хаах зэргээр биднийг түншиж байсан юм. 2011 он гараад хэдхэн хонож байхад Шивээхүрэн-Цэхэ боомтоор Хятадын тал тав хоног хилээ хааж байсныг холбогдох хүмүүс санаж байгаа байх. Тэр үед МАК зэрэг хэд хэдэн компанийн нүүрс хил дээр боогдож, зургаан сая ам.долларын урсгал нам зогссон гэдэг. Шивээхүрэнтэй хил залгадаг Өвөрмонголын Альшаа аймгийн Эзний хошууны орон нутгийн захиргааныхан нүүрс импортлогч компаниудтайгаа нийлэн “Нүүрсний экспортын нийгэмлэг” гэгчийг байгуулж Монголын нүүрс экспортлогч компаниудад үнийн тулгалт үзүүлэхийн тулд ийнхүү хил хаан тохуурхаж байсан удаатай.

Урдын дунд хошууны гадагшаа борлуулсан ба хадгалсан нүүрсний тонн тутмаас төлбөр авах энэ удаагийн шийдвэр ирэх оноос хэрэгжиж магадгүй болов. Энэ нь Монголын нүүрсний экспорт ирэх жилээс эрс нэмэгдэх, Тавантолгойд БНХАУ-ын нүүрсний мангас “Шинхуа” оролцох эсэх зэрэг нөхцөл байдлуудтай холбоотой угтал арга хэмжээ хэмээн судлаачид үзэж байна.

Энэ нь Монголын төрөөс баримталж буй түүхий нүүрсний экспортыг багасгах, боловсруулах, баяжуулах үйлдвэрүүдийг байгуулан нэмүү өртөг шингэсэн нүүрсийг экспортлох манай бодлогыг сөргүүлэн тавьж буй хятад бодлого гэж ойлгож болохоор байгаа юм. Хоёрдугаарт, Монголын нүүрс экспортлогч компаниудын борлуулалтын суваг болон Монголоос импортлох нүүрсний үнийг монополчлон барих, Монголын нүүрсийг түүхийгээр нь авах гэсэн зорилго нуугдаж буй. Учир нь өнгөрсөн жил БНХАУ-ын нүүрсний салбарын хамгийн хүчирхэг компаниуд болох “Шинхуа”, “Чинхуа”, “Пүүшин” зэрэг компаниуд нийлж “Боомтын компани” гэгчийг байгуулжээ.

Шинхуа дийлэнх хувьцааг нь эзэмшигч “Боомтын компани” нь Монголын нүүрсний экспорттой холбоотой бүх асуудлыг зохицуулах эрхийг гартаа авсан хэрэг юм. Мөн “Шинхуа” корпораци Өвөрмонголын Баяннуур аймгийн Улиастай хошууны Ганцмод хилийн боомтод 10 тэрбум юанийн хөрөнгө оруулалт хийж, жилд 20 сая тонн нүүрс угааж, коксжуулах хүчин чадал бүхий үйлдвэр байгуулах төслийн бүтээн байгуулалтын ажлаа эхэлжээ.

Тус хошууны Өөрчлөлт шинэчлэлтийн хорооны мэдэгдсэнээр уг төсөл хэрэгжиж эхэлснээр жилд 12 сая тонн нүүрс угааж, 4.8 сая тонн кокс боловсруулахаас гадна 480 мянган тонн метилийн спирт, 48 мянган тонн нүүрсний тос үйлдвэрлэх хүчин чадалтай бөгөөд бүтээн байгуулалтын ажил 2012 онд дуусч үйлдвэрлэлээ эхэлнэ хэмээн Синьхуа мэдээлжээ. Тиймээс энэ аварга том үйлдвэрлэлийн түүхий эдийг Монголоос хамгийн хямдаар бэлтгэхийн тулд манай төрийн бодлогод тавьсан Шинхуагийн “хориг” энэ байж болох юм. Цаашид баяжуулсан нүүрс гаргах зорилттой манай компаниудын хувьд тонн тутамд 120 юань төлнө гэдэг хэн нэгэнд мөнгөө дээрэмдүүлснээс ялгаагүй тул ядаж хоёр дахин хямдаар түүхий нүүрсээ экспортлох замыг сонгохоос өөр гарцгүй болж мэднэ.

Харин төмөр замаар экспортолж эхэлсэн тохиолдолд Хятадын талаас ирэх энэ мэт орон нутгийн дарамт багасах боломжтой юм. Тэр дундаа Монголын нүүрсийг эцсийн хэрэглэгчид хүргэх үүргийг хятадууд дангаараа хүлээж буй энэ үед олон чиглэлийн төмөр замд анхаарал хандуулах цаг ирж байна. БНХАУ-ын төрийн өмчит “Шинхуа”, “Чайналко”-гийн охин компани “Chalco” Тавантолгойн нүүрсний гол худалдан авагчаар тодорсон. Ийм үед манай парламент, Засгийн газарт Хятадыг даган дуурайх бус түүнийг давж тоглох, илүү алсыг харсан нүүдлийн талаар бодох, ядаж л “Шинхуа”-д тавих угтвар нөхцлийн талаар олон талын эрх ашгийг тооцох цаг иржээ.

Хилээ хаалгаж, үнээ заалгаж, үйлдвэрлэлээ боомилуулж, үндэсний компаниудаа сөхрөхөөс өмнө эдийн засаг болон улс төрийн даацтай, зоригтой алхам хийх хэрэгтэй байна.
Бензин, шатахууны үнэ нэмэгдэхээр ОХУ-тай дээд хэмжээнд хүртэл тохиролцдог, ойлголцдог туршлага бий. Гэтэл Монголын эдийн засгийн гол хөдөлгөгч хүч болж буй нүүрсний асуудлаар Монгол-Хятадын төрийн хэмжээнд яриа хэлэлцээр хийж яагаад болохгүй гэж.

Хятадын нэг хошуугаар Монгол Улсын нүүрсний салбар үнийн бодлогоо тодорхойлуулж, дэлхийн зах зээлтэй хөл нийлүүлнэ гэвэл түүн шиг эмгэнэл байхгүй. Энэ нь Монголын нүүрсийг Хятадын нэг мужийн бүрэн хамааралд орохыг хүлээн зөвшөөрсний илэрхийлэл болно. Түүний оронд олон муж руу нийлүүлэх, үүний тулд олон боомтоор экспортлосноор энэхүү хараат байдлаас зах зээлээ урьдчилан сэргийлэх боломжтой.

Монгол, Хятадын Засгийн газар хооронд нүүрсний салбарт хамтран ажиллах хэлэлцээрийг шинээр байгуулах, хоёр улсын хооронд нүүрсний суурь үнийг тогтоосон гэрээ байгуулахаас эхлээд нүүрсний худалдаа эрхэлдэг томоохон хот, мужууд болон хилийн боомтуудад Монгол Улсын нүүрсний экспорт, тээвэрлэлттэй холбоотой асуудлыг зохицуулах, хянах эрх бүхий албан тушаалтантай болох зэргээс эхлээд төрийн бодлогоор Засгийн газрын төвшинд хийх зайлшгүй шаардлагатай олон асуудал хуримтлагдаж буйг дээрх шийдвэр харууллаа.

Манай улсын нүүрсний үнэ дэлхийн зах зээлийн ханшид хүрэхгүй байна хэмээн улстөрчид шүүмжлэх болсон. Гэтэл үнэндээ БНХАУ-ын Худалдааны яам хийгээд бусад төвийн болон орон нутгийн засаг захиргааны байгууллагууд Монголоос хамгийн хямд үнээр нүүрс авах бодлогыг төрийн хэмжээнд явуулж байна. Энэхүү бодлогын хүрээнд цөөн компаниар нүүрсний худалдаа хийлгэх, тэднийг тусгай зохион байгуулалтад оруулах зэргээр өөрсдийн монополь байдлаа улам нэмэгдүүлэхийн тулд Хятадын төр компаниудаа бодлогоор дэмжиж, давуу эрх олгож байна. Гэтэл манайд ямар байгаа билээ. Монголын нүүрсийг үнэгүйдүүлэх Хятадын бодлогын эсрэг тавих Монголын төрийн бодлого үгүйлэгдэж байна.
Д.ОЮУН-ЭРДЭНЭ

МОНГОЛЫН НҮҮРСИЙГ ҮНЭГҮЙДҮҮЛЭХ БОДЛОГО БА УРДЫН ДУНД ХОШУУНЫ ШИЙДВЭР
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (3)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Зочин
нүүрс гуйтал нь экспортлолохоо л больчийлдоо

2011-12-04 | 23:24:23 | 182.160.58.4 |

Зочин
НЇЇРС нь Монголын эдийн засгийн хувьд хар тамхи адил болох цагт тэд маш том хєнєєлтэй тоглолтууд хийнэ.ИЙМЭЭС боловсруулах їйлдвэрээ байгуул.НЄГЄЄ МУНДАГ СТРАТЕГИЙН ЭРХ АШГАА ХАМГААЛАХ ГЭРЭЭНИЙ АЧ ХОЛБОГДОЛ БАЙНА Уу

2011-12-02 | 09:44:21 | 202.72.245.190 |

Зочин
607доллар Uuнээс илuu хямдаар Монголд DELL i3, 15.6", 3GB RAM, 320GB Hard олдохгuй гэдэгт 100% итгэлтэй байна! (Монголд бэлэн байгаа) Мөн олон өөр нөuтбuuк, компьютерuuд ч бас байна.Та манайхаар ороод uзээрэй.Яагаад 1000zahia c o m -оос бараа худалдан авах нь танд ашигтай вэ? Манайх Монголдоо хамгийн хямд нь Хэрвээ та манайхыг хамгийн хямд нь гэдэгт эргэлзэж байгаа бол манай дээр байгаа комьютерuuдийн uнийг, uзuuлэлт, өнгө uзэмж, брэнд нэртэй нь цуг бичиж аваад өөр дэлгuuрuuдээр ороод харьцуулаад хараарай Доод тал нь 50,000 төгрөгний зөрuu гарах болов уу (700,000 төгрөгний зөрuu гарж байсан тохиолдол байгаа) Манайх бuх бараагаа Америкаас оруулж ирдэг бөгөөд бuгд Америк стандардын дагуу uйлдвэрлэгдсэн, 100% оригналь, цоо шинэ, uйлдвэрийхээ баглаа, боодол, битuuмжлэлтэйгээ байдаг Манайх бuх электрон бараандаа 3 сарын баталгаа өгж байгаа Эцэст нь, та манайхаас зuгээр л бараа аваад uз гэж хэлмээр байна Сэтгэл ханамжийн баталгаа 100% байна гэдэгт бид 100% итгэлтэй байна Харин бараагаа хuлээж авсныхаа дараа найз нөхөд танилууддаа бидний тухай хэлээрэй (Бас манай Хэрэглэгчдийн Сэтгэгдэл буланд сэтгэгдлээ uлдээж, манай Facebook-д Like өгөөрэй) Баярлалаа 1000zahia c o m Монголын хамгийн хямд интернет дэлгuuр!

2011-12-02 | 09:36:53 | 202.126.91.246 |

Мэдээ
Гадаад мэдээ
Видео