2011-09-02Монголын говьд цөмийн хог, хаягдал булшлахаар нууц гэрээ,

хэлцэл хийгдэж байна гэсэн мэдээлэл гараад дөрвөн сар өнгөрлөө.
Энэ мэдээллийг анх Японы “Майничи” сонин дэлгэн тавьсан бол дэлхийн нэр хүндтэй олон сайтууд түүнээс иш татан олон нийтэд цацаад байгаа юм. Харин манай Гадаад харилцааны яам, Засгийн газар дээрх мэдээллийг эрс үгүйсгэж, ямар ч гэрээ хэлцэл болоогүй хэмээн мэдэгдэж байгаа.
УИХ-ын гишүүдийн хувьд энэ талаар мэдээлэл алга ч хардлага байсаар байна. Ерөнхийлөгчийн зүгээс энэ асуудлын учрыг тодруулахаар Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлд үүрэг өгснийг албаны эх сурвалж хэвлэлээр мэдэгдээд удаагүй байна. Энэ талаар дуугарч тайлбар өгөх ёстой мэргэжлийн байгууллага болох Цөмийн энергийн газрын удирдлагууд удтал дуугүй байсны эцэст хоёр хоногийн өмнө “Албан бус яриа хэлэлцээр болсон” хэмээн ам ангайсныг “Өнөөдөр” сонин олон нийтэд хүргэлээ.
Гадаадын хэвлэлүүд ил тод мэдээллээд байхад эрх бүхий хүмүүс, холбогдох байгууллагууд дотооддоо учир битүүлэг байдлаар муур, хулгана болон тоглож байгаа нь эргэлзээ, хардлагыг улам лавшруулж байна. Олон нийтийн зүгээс мэдээлэлд ойр эрхмүүдийн хэвлэлээр илэрхийлсэн байр, суурь, гадаад, дотоодын сонин хэвлэлд гарсан мэдээллүүдийг анхааралтай ажиглаж, харьцуулж байгаа нь лавтай.
Өдөр тутмын зарим сонин УИХ-ын гишүүн О.Чулуунбатыг энэ асуудалд холбоотой хэмээн мэдээлсэн бол тэрээр сэтгүүлчдийн асуултад үгүйсгэсэн хариултыг өгч байв. Хэвлэл, мэдээллийн хэрэгслүүдэд цөмийн хаягдлын асуудлаар манай талаас Засгийн газрын гишүүн яриа, хэлэлцээ хийсэн бололтой хэмээн тухайн үед мэдээлсэн нь өнөөдөр ч халуун сэдэв хэвээр байна.
Бидний олж авсан мэдээллээр цөмийн хаягдал булшлах талаар манай талаас 1-2 сайд гадаадад айлчлалаар явж байхдаа яриа, хэлэлцээ эхлүүлсэн. Ямар ч байсан энэ талаар Засгийн газрын хуралдаанаар тухайн үед асуудал хөндөгдсөн гэсэн мэдээлэл байгаа юм.
Ерөнхий сайд С.БАТБОЛД: ЦӨМИЙН ЭНЕРГИЙН ГАЗРЫН УДИРДЛАГАД ХАТУУ ХАРИУЦЛАГА ТООЦОХ ЁСТОЙ
-Ажлаа хийж чадахгүй байгаа, цөмийн хаягдлын талаар элдэв шуугиан гараад байхад мэргэжлийн байгууллагын хувьд тодорхой, үнэн зөв мэдээллийг олон нийтэд тайлбарладаггүй, бодлого хэрэгждэггүй, салбарын уялдаа холбоо байхгүй энэ байгууллагын удирдлагатай хатуу хариуцлага тооцох ёстой.
Засгийн газрын хуралдаан 2011.08.24
Цөмийн энергийн газрын дарга С.ЭНХБАТ: ЦӨМИЙН ХОГ ХАЯГДЛЫГ МОНГОЛД БУЛШЛАХ ТУХАЙ АЛБАН БУСААР ЯРЬСАН ЗҮЙЛ БИЙ
-Албан бусаар энэ тухай ярьсан нь үнэн шүү дээ. Сүүлийн үед хэвлэлд гарч байгаа зүйлээс харахад гол эздээс нь энэ асуудлыг холдуулж над руу чиглүүлж байгаа нь анзаарагдаж байна…
“Өнөөдөр” сонин 2011.09.01
УИХ-ын гишүүн Г.БАЯРСАЙХАН: ЦӨМИЙН ХАЯГДАЛ 10 МЯНГАН ЖИЛИЙН ДАРАА АЮУЛГҮЙ БОЛДОГ
-Цөмийн хаягдлыг Монголд булшилна гэж гадаадын хэвлэлүүдэд бичсэн тухай мэдээлэл цацагдах боллоо?
-Ийм зүйл болсон гэдэгт итгэл үнэмшилтэй байгаа. Дэлхий нийт ил тодоор энэ тухай ярьж байна. АНУ-ын дэд Ерөнхийлөгч түр саатаад явлаа. Ганцаарчилсан уулзалтынхаа үеэр юу ярьсныг хэн мэдэх вэ дээ. Цөмийн хог хаягдлыг булшлах талаар ч юм билүү. Энэ талаар тодорхой мэдээлэл алга байна. Том гүрнүүд цөмийн хог хаягдлаа ардчилсан, ардчилаагүй аль улсад булж байгаа нь хамаагүй гол нь цөмийн хог хаягдлаасаа салах нь тэдэнд чухал. Гэтэл цөмийн хаягдал арван мянган жилийн дараа аюулгүй болдог. Цөмийн хаягдлыг булшилвал монголчууд арван мянган жил айж чичирч суух болж байна.
“Ардчилал” 2011.09.01
УИХ-ын гишүүн, ИЗНН-ын дарга Д.ЭНХБАТ: ЦӨМИЙН ХАЯГДЛЫГ БУЛШЛАХ ТУХАЙ ЯРИА ОРГҮЙ ЗҮЙЛ БИШ ГЭДГИЙГ БИД МЭДНЭ
-Би тавдугаар сард Ерөнхий сайдад асуулга тавьсан. Засгийн газар энэ талаар ямар ч гэрээ, хэлцэл хийгээгүй гэсэн албан хариу авсан. Хэрэв Ерөнхий сайд асуулгад худлаа хариулбал хуулийн дагуу хариуцлага хүлээх учиртай. Түүнээс хойш одоо бидэнд нэмэлт мэдээллүүд ирлээ. Асуулгыг дахин тавихаар бэлдэж байна. Хэрэв Засгийн газар дахин гэрээ хэлцэл хийгээгүй гэвэл манай төрийн зарим хүмүүс хувийн санаачлагаар энэ бүх ажлыг хийсэн болно. Монгол төрийн нэгдмэл байдал алдагдсанаас ийм явдал гарах боллоо.
“Ардын эрх” сонин 2011.08.31
Ерөнхийлөгчийн гадаад бодлогын зөвлөх Л.ПҮРЭВСҮРЭН: ЦӨМИЙН ХАЯГДАЛ БУЛШЛАХААР ЯРИЛЦАГЧДАД ХАТУУ АРГА ХЭМЖЭЭ АВАХ ҮҮРЭГ ӨГСӨН
-Энэ чиглэлээр ямар нэгэн зүйл яригдсан байна гэсэн хардлага бий. Тиймээс Ерөнхийлөгч гадаадын хэвлэлүүдээр манайд цөмийн хог хаягдал булшлах тухай асуудал гарч байгаа бол даруйхан шалга. Хэрэв Монголын талын ямар нэгэн албан тушаалтан, аль нэг байгууллага энэ талаар яриа, хэлэлцээр хийсэн бол зогсоож, хатуу арга хэмжээ ав гэсэн үүргийг ҮАБЗ-д өгсөн.
Өглөөний сонин 2011.08.29
Гадаад харилцааны сайд Г.ЗАНДАНШАТАР: ГАДААДЫН ХЭВЛЭЛҮҮД ҮНДЭСЛЭЛГҮЙ МЭДЭЭЛЭЛ ЦАЦСАН ГЭДГЭЭ ХҮЛЭЭСЭН
-АНУ-ын дэд Ерөнхийлөгч Жозеф Байдэны айлчлалын үеэр цөмийн хаягдал булшлах тухай гэрээг баталгаажуулах гэж байна хэмээн Иргэний Хөдөлгөөнүүд хардаж байна. Энэ тухай Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатараас тодруулахад тэрээр “Дэд Ерөнхийлөгчийг айлчлах үеэр цөмийн хаягдал булшлах тухай ярилцахгүй. Урьд нь энэ чиглэлээр хоёр улсын Засгийн газар хооронд яриа хэлэлцээ явуулж байгаагүй” хэмээн мэдэгдлээ.
“Майничи” болон гадаадын бусад хэвлэлүүдэд цөмийн хаягдлыг Монголд булшлах тухай гарсан мэдээллүүдтэй холбогдуулан АНУ-ын эрчим хүчний яам болон Японы ЭСЯ-нд Гадаад харилцааны сайдын хувьд Засгийн газрын байр суурийг илэрхийлж, Монгол Улсын өнөөгийн хууль тогтоомжоор цөмийн хаягдлыг байршуулах асуудал хориотой бөгөөд энэ талаар ямар нэгэн албан ёсны хэлэлцээ хийж байгаагүй, ийм чиглэл байхгүйг нотолсон нот бичиг cap гаруйн өмнө хүргүүлсэн гэж байна.
Манайхыг ингэж байр сууриа илэрхийлсний дараа гадаадын хэвлэлүүд дээр гарч байсан шуугиан намдсан гэж Гадаад харилцааны сайд хэллээ. Монгол Улс ураны нөөц ихтэй орны хувьд цаашдаа цөмийн түлш боловсруулах чиглэлээр урт хугацаанд ажиллах нь ойлгомжтой. Гагцхүү цөмийн хаягдлыг байршуулах тухай яриа огт үндэслэлгүй юм гэдгийг мэдэгдэж байна хэмээн Гадаад харилцааны сайд хэллээ.
“Геологи Уул Уурхайн Мэдээ” 2011/08/23
“Викиликс” юу өгүүлэв?
Дэлхий нийтэд нэр хүндтэй “Викиликс” сайтад Монголд цөмийн хаягдал булшлах асуудлыг АНУ эртнээс сонирхсон бөгөөд энэ талаар уулзалт болсныг дэлгэрэнгүй дурджээ. Мэдээллийг манай өдөр тутмын зарим сонинууд өчигдрийн дугаартаа онцолсон.
Тус сайтад манай улсын нэр бүхий хэд хэдэн албан тушаалтнуудын нэр дурдагдсаны дотор Цөмийн энергийн газрын дарга С.Энхбат, Ашигт малтмалын газрын түшмэл С.Отгонбат, кадастрын албаны дарга Ц.Бат-Оргил нарын нэр байгаа бөгөөд тэднийг гэрээ хийсэн гэсэн утгатай мэдээлэл тавигджээ.
Японы “Майничи” сонины байр, суурь хэвээр байна
“Монголд цөмийн хаягдал булшлах төлөвл өгөө буюу Америкийн эрмэлзлэл” гэсэн гарчигтай нийтлэлийг “Майничи” сонин 2011 оны тавдугаар сарын 9-ний дугаартаа нийтэлжээ. Сэтгүүлч Айкава Харүю ки нийтлэлдээ “Япон, Америк, Монгол гурван улсын цөмийн хаягдал булшлах байгууламж барих талаарх маш нууц хэлэлцээр нь, тэдний цөмийн бизнесийг цэцэглүүлээд зогсохгүй цөмийн зэвсгийг үл дэлгэрүүлэх тогтолцоог амьдралд хэрэгжүүлэхээp “цөмийн зэвсэггүй ертөнцийг” бүтээн байгуулахыг уриалж буй АНУ-ын эрх баригчдын санаархалтай холбоотой юм” хэмээн тэмдэглэсэн байна.
“Форбс”: АНУ цөмийн хаягдлаа Монголд экспортлохоор төлөвлөж байна
“Форбс” сэтгүүлийн нийтлэлч Уиллиам Пентланд АНУ цөмийн хаягдлаа экспортлох тухай нийтлэл бичжээ. АНУ-ын “шүдний өвчин” болоод байгаа цөмийн хаягдлаа хааш нь хийх вэ гэсэн асуудал үнэндээ тус улсын дэд Ерөнхийлөгчийн Монгол Улсад хийсэн айлчлалыг тодорхойлох хэрэг болох биз ээ.
Ийнхүү хамаг асуудал нь болоод байгаа цөмийн хаягдлыг Монгол Улсын алсын нэгэн булан тохойд экспортлон гаргах тухай асуудал олон жилийн өмнөөс яригдаж эхэлсэн ч өнөөдрийг хүртэл баталгаажаагүй байна. Энэ дам яриа зөвхөн эхлэл төдий байхад ч Б.Обамагийн засаг захиргаа энэ бүхнийг баталсан зарим зүйлийг хийснийг “Форбс” сэтгүүлийн нийтлэлд дурдсан байна.
Энэ сарын эхээр Б.Обамагийн засаг захиргаанаас цөмийн түлш болоод зарим асуудлаар урьдчилсан хэлэлцээнүүдээ Япон, Монгол, Араб зэрэг оронтой хийгээд эхэлсэн байна.
Ч.Үл-Олдох