Учир нь энэ өргөөнд Улсын филармони, “Баян Монгол” чуулга, Уран зургийн галерей, Театрын музей байрлахаас гадна Монголын урлаг соёлын сонгодог бүтээлүүд хадгалаатай байдаг юм. Гэвч манайхан балмад гэхэд дэндүү балмад муухай зантай. Эрх мэдэл ашиг сонирхлынхоо төлөө юуг ч, яаж ч золионд гаргаж мэдэх хачин зантай. Соёлын төв өргөө ч яг л энэ муухай монгол зангийн золиос болсон. Жишээ нь, 2008 оны долдугаар сарын 1-нд болсон үймээн. Товчхондоо бол энэ үймээний үеэр Соёлын төв өргөөний Г корпус галд өртсөн бөгөөд хөө тортгоо ч гүвсэнгүй гунигт түүх өгүүлсээр өнөөдрийг хүрч байна.

Гэтэл нийслэлийн өмч гэж байсан эл өргөөний талыг нь мөнгөтэй хүмүүс хувьчлаад авчихсан гэх мэдээлэл чих дэлслээ. Бүр хоёр гурван ч компани хувааж авсан бөгөөд тэдний нэг болох “Сод Монгол” групп гадаах талбай юутай хийтэй нь авсан гэдгийг Соёлын төв өргөөний дэд захирал Л.Гансүхээс сонслоо. Үлдсэн компаниуд нь хэн гэгч мөнгөтэй нөхрийн ямар арын хаалгатай болохыг тодруулах гэсэн ч хариуцсан мэргэжилтнүүд нь тас нуугаад хэлсэнгүй. Өмнө нь энэ асуудлыг манай сонин хөндөж байсан. Энэ шатсан барилгыг улс засвар хийж босгохгүй байж байтал мөнгөтэй эрх мэдэлтнүүд хувьчлаад авчихна даа гэж. Гэтэл энэ бүхэн ёсоор болж эхнээсээ ийн хувьчлагдаад эхэлжээ. Бид энэ талаар тодруулахаар нийслэлийн өмч хувьчлалыг хариуцсан хүмүүстэй уулзлаа. Гэвч тэд хувьд шилжээгүй хэмээн гүрийж сууна. Иймээс Соёлын төв өргөөний дэд захирлаас энэ талаар дахин тодрууллаа. Түүний өгүүлснээр нийслэлээс захирамж гаргаад нэг компани хөрөнгө оруулалт хийж босгох гэж байгаа. Өнөөдөр 100 төгрөг зарцуулж босгочихоод дараа 500 төгрөг төрөөс нэхнэ. Төр тэр мөнгийг нь өгч чадахгүй юм чинь хөрөнгө оруулалтын давуу эрх гээд хувьчилчихна шүү дээ. Ингэх нь ч тодорхой харагдаж байна гэсэн.

“Сод Монгол” групп 2008 онд Соёлын төв өргөөний “Б” корпусын нэг, хоёрдугаар давхрыг хувьчилж авсан. Хувьчлах ч гэж дээ нийслэл “Сод Монгол”-д тэрбум гаруй төгрөгийн өртэй, түүнийхээ оронд урлаг соёлын газраасаа өгчихсөн хэрэг. Тухайн барилгын нэг хэсэгт нь Монголын урлаг соёлын алтан фонд болсон Театрын музей оршдог. Гэтэл сүүлийн гурван сарын турш “Сод Монгол” групп байрныхаа подвалыг ухаж суурь ханыг нураан даацын баганыг хөндөж буй юм. Үүнээс болж Театрын музей нурахад хүрээд байна. Засвар хийж байгаагаас шалтгаалан гурван сарын турш тус музей байнгын доргио, чичиргээтэй, тоос боссон хүндхэн нөхцөлд үйл ажиллагаа явуулж байгаа. “Музейн тайлбарлагч тоостой нөхцөлд ажилласаар байгаад багтраатай болчихлоо. Залуу хүн музейд ажилласан биш эрүүл мэндээрээ хохирч байна” хэмээн Театрын музейн захирал Д.Цэдмаа халагласан.

Соёл урлагийн 9000 гаруй үзмэртэй энэхүү музейг үзэж сонирхох гэж ирсэн хүмүүс “Үйлдвэр дотор явж байгаа юм шиг” гээд бухимдангуй гарч оддог гэнэ. Үргэлжийн мөнхөд хэнгэрэг хатгам чимээ, тоостой орчинд ажиллаж байгаа тэднийг хэн ийм байдалд хүргэв. Мэдээж эрх мэдэл албан тушаалтай нөхөд мөнгөтэй нэгэнд улсын урлаг соёлын газраасаа өгчихсөн нь энэ. Цагтаа сонгодог бүтээлүүдээр ханаа чимэглэн, гадна дотны хүмүүсийн нүдийг нь хужирлаж сэтгэлийг баясгаж явсан энэ байшин одоо төрөөс нүүрээ угаах ус горьдон халтардаж үзэгдэнэ. Г.Гансүх дарга СТӨ бараг хувьд очсон утгатай үг хэлсэн. Мэдээж тэр хүн хэн нэгнийг илчлэхийг хүсээгүй ч байж болох. Сэргээх бүрэн боломжтой хоёрхон давхар байшингийн дэргэд үнс нурам болж сүйдсэн байр хэдэн давхар болчихов. Суурь нь ч байгаагүй газар өндөр байшин сүндэрлэчихээд байна. Төр өмчдөө эзний бус хоноцын сэтгэлээр хандаад байвал нэг өдөр Соёлын төв өргөө цирк шиг хувьд оччихсон байхыг үгүйсгэхгүй шүү дээ. Энэ ажил нь эхэлчихсэн байгааг дараах хүмүүсийн яриа харуулах байх. Уран зургийн галерей шатаад үзмэр нь цөөрсөн. Хэзээ хэзээгүй Театрын музей орох оронгүй болох нь. “Сод Монгол”-оос болж Соёлын төв өргөө нурж мэдэх эрсдэлд орсныг албаны хүмүүс ч баталж байна.

Подвалын ханыг нурааж, даацын баганыг нь хөндсөн байна. Соёлын төв өргөөний дэд захирал Л.Гансүх

-Театрын музейн подвалыг ухаж ханыг нурааж байна. Үүнээс болж тоосонцор, утаа тортог дийлдэхээ больсон. Танайхаас хяналт тавьдаггүй юм уу?

-Нийслэлээс захирамж гаргаад “Сод Монгол”-д өрөндөө өгчихсөн шүү дээ. Хувийн эзэмшилд бид хяналт тавихгүй. Хэд хоногийн өмнө Соёлын төв өргөөний заалаар утаа ороод ирсэн. Гэтэл “Сод Монгол”-ын засварчид гагнуур хийж, утаа нь нэвтэрч амьсгалахад ч түвэгтэй болсон нь үнэн.

-Подвалыг ухаж хана нураагаад байгаа нь барилгад нөлөөлнө биз дээ?

-Тэгэлгүй яах вэ. Подвалын ханыг бүгдийг нь нураасан. Даацын хана баганыг нь хөндсөн байна билээ. Энэ талаар Мэргэжлийн хяналтын газарт мэдэгдсэн. Гэтэл тоох шинж алга.

-Нийслэлийн мэргэжлийн хяналтын газар сая очоод ирлээ. Танайхаас бичиг аваагүй гэж байсан шүү дээ?

-Өгсөн шүү дээ. Хамгийн анх Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газар өгсөн. Сарын дараа нийслэл рүү шилжүүлсэн юм билээ. Нийслэлийн өмчийн харилцааны газарт ч өгсөн.

-Мэргэжлийн хяналтын газраас хүн ирээгүй юм уу?

-Ирсэн, “Сод Монгол” хаалгаа тайлж өгөхгүй бөөн юм болсон. Одоо тэр асуудал юу болсныг бүү мэд. Соёлын төв өргөө ч нийслэлийн дууслаа л даа.

-Шатсан байшинг сэргээн засварлана гээд байсан юу болсон бэ?

-Засварлах бүрэн боломжтойг гурван жилийн өмнө мэргэжлийн байгууллага нь тогтоосон. Харин саяхан нийслэлээс захирамж гаргаад нэг компанид өгчихсөн юм билээ.

-Танайх засварыг нь хийнэ гээд тооцоо гаргаад байсан больсон юм уу?

-Сэргээхэд 194 сая төгрөг шаардлагатай гэсэн. Төрөөс бидэнд мөнгө гаргаж өгч чадаагүй. Өндрийн доор гал гарсан. Бид засвар хийсэн. “Г” корпуст засвар хийх гэхээр хашаагаар хаачихаад нохойтой харуул гаргачихсан. Хувийн өмч л ийм хамгаалалтад байдаг биз дээ. Одоо 80 хувийг нь авчихсан хүн удахгүй Театрын музейг хувьчилж авна биз.

Монголын урлаг соёлын гайхамшигт бүтээлүүд сэвтэж байна .Театрын музейн захирал Д.Цэдмаа

-Театрын музей хувьчлагдах гэж байна гэсэн сураг сонслоо?

-Энэ чинь музейн барилга биш, Соёлын төв өргөөний мэдэлд байдаг. Төр бүх хөрөнгө хувьчлаад байгаа юм чинь магадгүй шүү. Хувьчлах сонирхолтой хүмүүс хэдэн жилийн өмнө л дуулдаж байсан. Ямар ч л байсан өнөөдөр бид байрандаа байж л байна.

-Энэ музейд олон гайхамшигт үзмэр байгаа биз дээ?

-Нэр нь театрын гэх боловч тайз дэлгэцийн бүх урлагийн 9000 үзмэр хадгалагдаж байдаг. Энэ музейг байгуулах тушаал гараад 14 жил хэрэгжээгүй явж ирсэн. Оршин тогтноод 20 жил болж байна. Энэ музей өнөөдөр байхгүй гээд бодвол Монголын театр урлагийн түүх гэж дурсах зүйлгүй болно.

-“Сод Монгол” группийн барилгын засвар танай музейн үзмэрүүдэд төдийгүй ажилтнуудад сөргөөр нөлөөлж байгаа гэсэн.

-Арай дэндүү юм болж байна. Музейн байр доргихгүй, чийггүй, тоосгүй байх ёстой. Сүүлийн гурван сар байнгын доргиотой орчинд байгаа болохоор үзмэрүүд сэвтэж байна.

-Музей үзэх гэж ирсэн хүмүүст ч хэцүү байгаа биз дээ?

-Тоос үнэртээд, энд тэндгүй өрөмдөөд, доргилт өгөөд байхаар ямар сайн байх вэ. Хэн ч тухтай үзэж харж чадахгүй шүү дээ.

Барилгын хийц бүтцэд өөрчлөлт хийх гэж байгаа бол манайхаас дүгнэлт гаргуулах Ёстой Нийслэлийн мэргэжлийн хяналтын газрын барилга техник хяналтын улсын ахлах байцаагч А.Мягмаржав

-Соёлын төв өргөөний “Б” корпусын доод подвалыг ухаж байна. Танайхаас зөвш өөрөл авсан уу?

-Анх удаа чамаас сонслоо. Мэдэхгүй байна.

-Нийслэлийн өмчийн байртай залгаа юм чинь танайхаас аюулгүй байдалд хяналт тавих ёстой биз дээ?

-Барилгын хийц бүтцэд өөрчлөлт хийх гэж байгаа бол барилга ашиглалтын дүрэм ёсоор манайхаас дүгнэлт гаргуулах ёстой.

-Тэгвэл дүгнэлт гаргуулааг үй барилгын ажлыг хууль бусаар явуулж байна гэж ойлгож болох уу?

-Ямар ч л байсан манайхаас дүгнэлт гаргуулж авах ёстой. Одоогоор дүгнэлт гаргасан зүйл алга.

-Даацын ханыг нь нурааж байна. Хяналт тавиач гэсэн албан бичиг Соёлын төв өргөөнөөс өгсөн юм биш үү?

-Үгүй. Соёлын төв өргөөтэй холбоотой бичиг сүүлийн үед ирээгүй.

Л.Гал