Л.ТЭЛМЭН: Монголын циркийн 70 жилийн тvvхэнд анх удаа гэж бодоод шууд л уйлсан

2011-06-09

БНХАУ-ын Ухань хотод болсон олон улсын циркчдийн тэмцээнд ХБК-ийн сурагч 15 настай Л.Тэлмэн хvv дэлхийн

циркчдийг гайхшруулжээ. Тэрбээр шидэлттэй акробатын тєрлєєр тулгууртай сандал дээр хамгаалалтгvйгээр гурван эргэлт хийж дэлхийн дээд амжилт тогтоосон юм. Ингээд “Бvжинхэн”-ий зочинд Л.Тэлмэнг урилаа.
-Юуны ємнє дэлхийн дээд амжилт тогтоосонд танд баяр хvргэе. Уг нь, чамтай сарын ємнє уулзах гэсэн боловч Арабын нэгдсэн Эмират улс руу явчихсан гэж байсан. Ямар ажлаар явсан юм бэ?
-Баярлалаа. Арабын нэгдсэн Эмират улсад Монгол Улсаа сурталчлаад 40 гаруй хоноод ирсэн юм аа.
-Дэлхийн рекорд тогтоосон талаараа дэлгэрэнгvй ярьж єгєєч?
-БНХАУ-д зохиогдсон мэргэжлийн циркчдийн олон улсын “А” зэрэглэлийн тэмцээнд дэлхийн 24 орны циркчид єрсєлдсєн. Эхлээд рекорд тогтоосон тєрлийнхєє талаар тайлбарлъя. Циркийн тєрлийн газрын хаан нь шидэх банз гэж ярьдаг.
Шидэх банзны нэг талд зогсч, нєгєє талд нь хvч єгснєєр агаарт vсэрч эргээд тулгууртай сандал дээр тогтоно гэсэн vг юм. Манай багийн гишvvн СТА Одбаяр ах ємнє нь хамгаалалттай гурван удаа эргэж амжилт гаргаж байсан юм. Харин энэ удаад би анх удаа хамгаалалтгvйгээр агаарт гурван удаа эргэж таван метрийн єндєртэй сандал дээр суусан юм. Ингээд л багаараа “Мєнгєн цом”-ын эзэн болж 10 жил тасарсан цомыг эх орондоо авчирч чадлаа. Акробатын тєрлийн анхных нь цом энэ л дээ.
-Ямар мундаг юм бэ. Хэзээнээс эхэлж ийм зориг гаргаж бэлтгэл хийж эхэлсэн бэ?
-Эхлээд тэмцээнд явахаасаа сарын ємнє сэтгэлзvйн бэлтгэл хийсэн. Арав хоног дутуу байхад єдєр бvр хамгаалалттайгаар туршиж эхэлсэн. Хамгаалалттай бэлтгэл хийж байхад сэтгэлзvй маань бэлэн болж, толгойдоо ямар vйлдэл хийх ёстойгоо нvдэлсэн гэх vv дээ. Хятад руу явахаас гурван хоногийн ємнє манай багш СТА Энхбаяр хамгаалалтгvй шууд гар гэсэн команд єгсєн. Команд єгснийхєє дараа их сандарсан гэж багш дараа нь ярьж байсан юм.
-Эхний туршилт шууд амжилттай болсон хэрэг vv?
-Тийм ээ. Шидэх банзан дээр гарсан л бол буцах эрх байхгvй. Банзан дээр зогссон л бол багш команд єгєх ёстой. Команд єгсєн л бол шууд гvйцэтгэнэ. Эхний шидэлт шууд л амжилттай болж санасандаа хvрсэн. Тухайн vед монголын циркийн 70 жилийн тvvхэнд анх удаа хийж чадлаа шvv гэж бодоод шууд л уйлсан.
-Дэлхийн рекорд эвдэхдээ ч гэсэн баярын нулимс унагасан байх?
-Тэгэлгvй яах вэ. Циркийн тvvхэнд уран нугаралт, хvндийн жингийн тєрєлд олон улсаас шагнал авч байснаас биш акробатаар авч байгаагvй шvv дээ. Тэмцээнд орохынхоо ємнє бэлтгэл хийж байсан чинь уралдааны ерєнхий шvvгч нь єєрєє ирээд надад баяр хvргэсэн. Тэгэхэд тайвширсан л даа. Гэхдээ энэ бол зєвхєн минийх биш манай багийн амжилт.
-Чамаас гадна єєр орны циркчид энэ vзvvлбэрийг vзvvлэв vv?
-Vзvvлсэн. Хамгаалалтайгаар гурван удаа эргэж, гурван метрийн єндєртэй сандал дээр суусан. Гэтэл миний сандлын хэмжээ бараг таван метрээс єндєр. Сандлын єндєр, инерц, шидэлтээ тооцвол зургаан метр дєхнє шvv дээ.
-Бахархмаар юм аа. Эрсдэл ихтэй учраас ар гэрийнхэн чинь эмээдэг байх даа?
-Тэгэлгvй яах вэ. Хамгаалалтгvй юм чинь сандал дээр бууж чадахгvй бол тэр єндрєєс шууд л унана шvv дээ. Алдаж болохгvй, ухарч болохгvй хатуу урлаг. Гэмтэл бэртэл авна. Ер нь л хэцvv дээ. Манай ээж залуудаа нугардаг, аав маань дугуйны спортоор хичээллэж байсан. Миний эгч Энхзаяа циркийн агаарын хаан гэгддэг номероор бол Монголдоо нэр хvндтэй. Би айлын бага хvvхэд. Ямар ч vед эгчийнхээ нэр хvндийг бодоод шvд зуун тэвчдэг. Гэр бvлийнхэн маань “Миний хvv чадна, vvнээс илvvг нь хийж чадсан шvv дээ” гэж зоригжуулдаг.
-Энэ тєрлєєрєє дахиад рекорд тогтоохоор бэлтгэж байгаа гэсэн байх аа?
-Тийм ээ. Италид аравдугаар сард болох тэмцээнд уригдсан. Миний туйлын зорилго хам-гаалалтгvйгээр агаарт дєрвєн удаа эргэх. Багш болно л гээд байгаа.
-Чєлєєт цаг гарах юм уу?
-Бараг гардаггvй. Бэлтгэлийнхээ хажуугаар эгчийнхээ хvvхдийг харна. Хvvхдийг нь уй-лангуут гэртээ байнга цирк тоглочихно шvv дээ. Тэгэхээр уйлахаа больчихдог юм. Эсвэл “Чи-пи&Дили” гээд хvvхэлдэйн кино тавиад єгчихєєр амаа ангайтал vзээд амар байдаг.
-Арабын нэгдсэн Эмират улсад Монгол Улсаа сурталчилсан гэсэн. Дэлхийн хэчнээн орноор явж vзэв. Аль орон нь их таалагдсан бэ?
-Зєндєє орноор явж байсан. Тайвань улс хамгийн их таалагдсан. Ард иргэд нь, амьдрах орчин гээд єєлєх юмгvй орон шиг санагдсан. Би зургаан сар орчим багийнхантайгаа хамт бай-сан. Чєлєєт цаг гарахаар зургуулаа дугуйгаар аялаад л.
Мопид авч унах гэсэн чинь насанд хvрээгvй гээд болоогvй л дээ. Ирэх наймдугаар сарын 8-нд 16 нас хvрнэ. Би насанд хvрээгvй болохоор манай багш миний итгэмжлэх болдог. Намайг насанд хvрэхийг хvлээж ядаж байгаа. /инээв/ “Аса” циркийн хамт олонд баярлаж явдгаа хэлмээр байна. Стандарт талбайд бэлтгэл хийлгэж, хамгаалалтын бvснээс авахуулаад бvхий л зvйлээр тусалж байдаг болохоор баярладаг.
-За баярлалаа. Дэлхийн олон рекорд эвдэж Монгол Улсынхаа нэрийг єндєрт єргєж яваарай.
-Баярлалаа эгчээ. Хичээх болно оо. Баяртай.

"Ардчилал"