Гэхдээ хоолны амт чанарыг голох, үйл чилгээний болхи удааныг гайхахаас өөрөөр арын албаныхны ажилд анхаарал хан дуулдаг хүн тэр бүр үгүй. Зоогийн газрын амин сүнс хэмээгддэг ч хүмүүс тэр бүр мэддэггүй энэ ертөнцийнхний нэг өдрийн ажлыг сурвалжлахаар шийдлээ. Нийслэл хотын зүрхэн тольтод байр лах тэнгэр баганадсан барилга хэдхэн жи лийн өмнө сүр дуулиантай ашиглалтад орсон.

Брэндүүдийн цуглуулга гэмээр энэ байшингийн нэгдүгээр давхарт LV, “Emperio Armani” гээд дэлхийд нэр хүндтэй компанийн салбар байрладаг бол зулайд нь “Monet” зоогийн газар, “Sky lounge”, “City Club” гэсэн үйлчилгээний гурван газар бий. Хоолны амт чанар, үйлчилгээгээ дэлхийн стандартад нийцүүлж, дээд зэрэглэлийн ангиллаар хэрэглэгчдийн анхаарлыг татаж буй тус хамт олны, тэр дундаа ерөнхий тогооч Ц.Батдаваагийн ажилтай танилцах хүсэлтэд минь тус байгууллагын маркентингийн менежер нааштай хариу өглөө.

08.30 Цас бударч, хацар жиндүүлсэн хаврын сүүл сарын нэг өдөр “Central tower”-ыг зорилоо. Үйлчилгээний газрууд хэдийгээр үдийн хоолны цагтай уралдан үүд хаалгаа нээдэг ч дотоод ажил нь 08.30 цагт эхэлдэг аж. Тэр дундаа ерөнхий тогооч хамгийн эртэч нь. Хөргөгч, хөлдөөгч, плитка, шарах шүүгээ гээд бүхий л техник хэрэгслээ шалгах үүрэгтэй тул тэрбээр тогооч, бэлтгэгч нараас ч өмнө цасан цагаан халат, малгайгаа өмсөөд ийн ажилдаа гарлаа.

Америкийн алдарт реалити нэвтрүүлэг “Тамын гал тогоо”-г санагдуулам галын өрөө бол тус байгууллагын бахархал. Яг л барууны кинонд гардаг шиг өрөө гэж эндүүрэм, томоос том хөлдөөгч, хөргөгч, хальтирдаггүй шал, салат, хөнгөн зуушинд зориулан хэрчиж, бэлдсэн ногоо, мах хадгалах шургуулган хөргөгч гээд эрүүл чанартай бүтээгдэхүүн тэдний гол зорилго гэдэг нь илт.

09.00 Гал тогооны эзэд хэдийнэ цуглачихаж. 30 орчим ажилтантай ч хоёр ээлжээр ажилладаг тул энэ удаагийн өглөөний хуралд 14 хүн ирсэн харагдана. Хурлын үеэр өмнөх өдрийн алдаа дутагдлыг шүүн хэлэлцэж, хэн юу хийхдээ алдсаныг анхааруулахын зэрэгцээ шинэ өдрийн захиалгыг танилцуулж, өнөөдрийн цэсний онцлогт тохируулан “алба” тус бүрийн ажлыг хуваарилдаг аж. Тус байгууллагын гал тогоо хэд хэдэн албатай. Үндсэн галын өрөөний үүдний хэсэгт шөл бэлтгэж, цаашилбал салат, хөнгөн зууш, түүний цаана амтлаг хоолны тогооч нарын ажлын байр бий. Баруун хэсэгт далайн бүтээгдэхүүний хоол, мах шарах хэсэг, хачир бэлтгэх газрууд хаяа дэрлэнэ.

09.20 Ажлын долоо хоногийн сүүлчийн өдөр. Албан хаагчдын хувьд бол амралтын өдрөөс ялгаагүй хөл хөдөлгөөн багатай энэ өдөр үйлчилгээний байгууллага, тэр дундаа зоогийн болон уушийн газруудын ачаалал эрс нэмэгддэг гэнэ. Тиймээс ч эхний захиалга нь өмнөх өдөр л тодорхой болчихож. “City Club”-ын “Алтай” хэмээх VIP өрөөнд 12.00 цагт 14 зочин үйлчлүүлэх захиалга өгчээ. Тэдний захиалгыг танилцуулаад өглөөний хурал дуусаж, бүгд бэлтгэх ажилдаа шамдлаа.

09.40 Өглөөгүүр бэлтгэх тогоочдын ажил ид ундарна. Загас цэвэрлэж, мах шулж, машиндах, ногоо цэвэрлэх гээд л… Бас ажилчдын хоолыг бэлтгэх даалгавар ч ногдоно. Тэднээс ялгаагүй ачаалал ихтэй алба бол амтлаг хоолны тогоочид. Бялуу, амттан төдийгүй хоолны хачирт өгөх талхыг энд “урладаг” тул өглөөгүүр үндсэн өрөөнөөс төрөл бүрийн кекс, бялууны үнэр арааны шүлс асгаруулам сэнхийнэ.

10.00 Үүнтэй зэрэгцэн бэлэн болдог уран бүтээл бол өдрийн онцлох шөл. Цайны цагаар үйлчлүүлэгчдийн цаг, хэтэвчин дэх хэдийг нь хэмнэдэг олон давуу талтай ланч меню буюу өдрийн хоолны цэсний шөлийг ерөнхий тогооч бэлтгэнэ. Өнөөдрийн онцлох шөл бол “Тахианы мах, наргил модны жимстэй шөл”. Өдрийн онцлох шөл хэд хэдэн онцлогтой. Мэдээж бүх хүнсэнд тавигддаг эрүүл зөв хоол гэсэн шалгуураас гадна цайны цагаараа ирсэн үйлчлүүлэгчдэд л зориулсан “Хэзээд бэлхэн” гэсэн шаардлагад бүрэн нийцэх ёстой. Тиймээс ч ачаалал ихтэй

11.00-14.00 цагт бага хэмээр үргэлжлүүлэн буцалгахад өтгөрч, амт чанараа алдахгүй байх нь чухал.

11.00 Албан газруудын цайны цаг 13.00-т эхэлдэг бол гал тогооны өрөөний эздийнх 11.00-11.30 цагт амжих ёстой. 12.00 цагт үйлчилгээний танхим үүд хаалгаа нээж, арын албанд ачаалал эрс нэмэгддэгээс тэр. Үйлчлүүлэгчдийн захиалга ирээгүй үед өдөржин зүгээр суудаг болов уу гэсэн төсөөллийг минь үгүйсгэх шиг гал тогооны өрөөнд нэг ч сандал харагдсангүй. Үдийн цайны цаг болоход өрөөний голд тогооч нар орлуулж болох зүйлсээр сандал хийж, босон суун хоолоо идэж харагдав. Өдрийн их ачаалалдаа бэлдэж, хүч сэлбэж байгаа нь тэр.

11.40 Өрөөний голд байрлуулсан ши рээн дээр өглөөнөөс хойш чимээгүй хэвтэж байсан утас гэнэтхэн хангинах нь тэр. 17 дугаар давхарт байрлах үйлчилгээний гурван газрын хоолыг бэлтгэдэг тул цаг хугацаа хэмнэхийн тулд дотуур утас суурилуулсан гэнэ. “Алтай” өрөөнд захиалга өгсөн зочид хэдийнэ ирснийг зөөгчид сануулж, ерөнхий тогоочид үүрэгдлээ. Түүнчлэн тусгай гурван өрөө бүгд захиалгатай бөгөөд “Алтай”-гаас бусад өрөөнд захиалга өгсөн зочид хоолоо сонгож амжаагүйг сануулсан аж. Өглөөхөн бөөрөнхий байцаа, бөндгөр сонгино байсан хүнсний бүтээгдэхүүнүүд “Monet” зоогийн газрын нэрийн салат болон тавагнаа заларч, “Алтай” өрөөг зорилоо.

12.00 Амттан урлаачдын дэргэд амирлангуй байсан принтер жингэнэн дугарлаа. Яг л ерөнхий тогоочийн хэлсэнчлэн зоогийн газраар үйлчлүүлэгчдийн эхний захиалга үд дунд ирж буй нь энэ. Эхний захиалга ирмэгц ерөнхий тогооч чихэнд дасал болоогүй хэлээр хоолны нэрсийг ар араас нь уншиж дуусмагц бүх албаны тогооч нар нэгэн дуугаар “Yes, сhef” буюу “Гүйцэтгэе, ерөнхий тогооч оо” хэмээн хариу өгөх нь тэр. Тогооч ажилд авах зарын тодорхойлолтод “Англи хэлний зохих мэдлэгтэй” гэсэн өгүүлбэр байвал битгий гайхаарай. “Алтай” өрөөний захиалгыг амжуулах үеэр өнөөх жижигхэн хар принтер хэдэнтээ дуугарч, галын өрөөний тайван намдуу байдлыг орвонгоор нь эргүүлчихэв.

Ар араасаа ирсэн олон захиалга арын албаныхныг хурдны галт тэрэг мэт хөдөлгөөнд оруулав. Баруун хэсэгт мах шарж, зүүн эгнээнийхэн зууш бэлдэн, галын өрөөний өнцөг булан бүрт ажил ундарна. Яг л “Тамын гал тогоо” нэвтрүүлэгт гар даг шиг. Гэхдээ энд хэн ч хэнийг ч заг наж, хараахгүй. Үе үехэн “Хөвсгөлийн цагаан загас хоёр минутын дараа. Хачир” гэсэн битүү дохио өгч, хариуд нь хачрын тогооч “Yes” хэмээнэ. Төдөлгүй төв хэсэгт байрлуулсан таваглах тавцан дээр газрын гаваас гараад ирэв үү гэлтэй жижигхэн хайруулын тавагтай шарсан мах, ногоо цуглалаа. Үүнийг ерөнхий тогооч урьдаас бэлдсэн таваг дээр тавиад, чимэглэж дуусмагцаа хонхыг жингэнүүлэн дарна.

Захиалсан хоол бэлэн болсныг мэдэгдэж байгаа нь тэр. Өглөө хаалгыг нь татахад спортын багахан талбай гэлтэй том харагдаж байсан үндсэн өрөө үдийн хэрд гишгэх зайгүй болон ажилтнууд нь бужигналдаж эхлэв. Хаанаас хэн авчирсныг нь ч анзаарч амжимгүй хоолны хачир, үндсэн мах, шөл нэг л мэдэхэд таваглах тавцан дээр бэлэн болно. Арын албаныхны ажлыг сурвалжлахаар зогсох ганц хүнд ч гишгэх зайгүй болсон галын өрөөг дээрээс нь харсан бол шоргоолжны эвдүүлсэн үүр шиг л харагдаж байсан биз. Ганцхан хоолны захиалга ирсэн ч хачир, мах, амттан гээд бүх л тогооч оролцдог тул зоогийн газарт тэр дундаа дээд зэрэглэлийн зоогийн газрын хамгийн чухал зүйл нь хамтын ажиллагаа. Тийм ч учраас тогооч нар байсхийгээд л бие биенээсээ “ам асууна”. Тэр бүрт хоёр эсвэл гурван минут гэсэн хариулт өгч, таваглах тавцанд “цаг болзоно”.

14.00 Арайхийн амсхийх боломж гарч байгаа нь үдийн цайны цаг дууссаны дохио. Их ажлын ард гарсан тогооч нар энэ зуур ажлын үр дүнгээ сонсоно. Үйлчлүүлэгчдээс ирсэн санал гомдлыг зөөгч нар ерөнхий тогоочид уламжилж, тэдэнд хэн ямар дүн тавьсныг анхааруулав.

14.20 Үйлчилгээний танхим эзгүйрч, захиалга дууссан ч галын өрөөнийхний ажил завсарласангүй. Алба бүр оройн хоолны хүнсээ базаан бэлтгэл ажилдаа ахиад л орлоо. Гурван цагийн турш үг солих завгүй нааш цааш холхисон ерөнхий тогоочоос юм асуух цаг арайхийн гарах нь гэж бодтол түүний бичиг хэргийн ажил эхэлж байгааг зарлан, цагаан халаттай бүсгүй өрөөнд орж ирлээ. Гэсэн ч Ц.Батдаваа тайлан бичих, шинэ хоолны цэс гаргах гэх мэт ажлаа энэ удаа түр хойш тавьж, ажлаа танилцуулахаар боллоо.

-Одоо 18.00 цаг хүртэл ерөнхийдөө ачаалал бага, захиалга бараг ирдэггүй. Ажил тарах үеэр дахиад л оволзчихдог. Гэхдээ өдрийнх шиг шахуу хугацаанд олон захиалга ирэхгүй. Тиймээс өдрийн хамгийн ачаалалтай үе нь дууссан гэж ойлгож болно. Гэхдээ өглөө хэрчиж бэлдсэн хүнс өдрийн хоолны үеэр дуусчихдаг болохоор оройн хоолонд хэрэглэх зүйлсээ одоо хэрчиж, болгоно. Бас амралтын өдрүүдээр хэрэглэх хүнсээ ч урьдчилан зэхнэ.

-Танай гал тогооныхон хоорондоо яагаад англиар ярьдаг юм бэ?

-Манай зоогийн газар европ стандарт мөрддөг. Тиймээс үүнд дасгах гэж англиар заавар өгч байгаа юм.

-Европ стандарт мөрддөг гэхээр хоолны цэсэнд дандаа европ хоол бий гэсэн үг үү?

-Сүүлийн үед контемпорари буюу холимог урсгал нэлээд моодонд ороод байгаа. Тэр нь ази болон европ гээд бүхий л үндэстний онцлогийг шингээсэн цогц зүйл гэсэн үг. Энэ урсгал хоолны урлагт ч эрчээ аваад буй. Манай зоогийн газарт ч энэ зарчмыг баримталж байгаа.

-Хоолны захиалгыг танилцуулах үед тогооч нар нэгэн дуугаар хариу өгөх юм. Тэр нь ямар учиртай юм бэ?

-Гал тогоо гэдэг хагас цэрэгжилтийн зохион байгуулалттай газар. Хүнс гэдэг их чухал зүйл. Үүгээр дамжуулан хүнийг анагааж бас хордуулж болох тул тогооч нар тун хариуцлагатай байх ёстой. Тиймээс олон жилийн өмнөөс гал тогооныхон хагас цэргийн зохион байгуулалттайгаар ажиллаж ирсэн.

-Та яагаад энэ мэргэжлийг эзэмшсэн юм бэ?

-Англид байхдаа би зоогийн газарт ажилладаг байлаа. Тус зоогийн газрын эзэд нь намайг Англид нэлээд нэр хүндтэй тогоочийн коллежид суралцуулах санал тавьсан. Тэр дагуу долоо хоногт нэг удаа хичээлдээ суугаад бусад өдөр нь гал тогоондоо ажилладаг байсан.

-Английн ямар зоогийн газарт ажиллаж байв?

-“Тамын гал тогоо” нэвтрүүлгийн тогооч Гордон Рамсигийн сүлжээ зоогийн газар дэлхийн өнцөг булан бүрт бий. Англид гэхэд л хоёр салбар бий. Тэнд ажилладаг байсан.

-Рамси өөрийн зоогийн газрын гал тогоондоо хоол хийдэг үү?

-Их том сүлжээ зоогийн газар болохоор тэр бүр өдөр тутмын ажилд өөрөө хутгалдахгүй. Тухайн салбарыг нь хариуцаж байгаа тогооч нар өөрөөс нь дутахгүй ур чадвартай байдаг. Тэдэндээ л даатгачихдаг юм билээ. Сардаа нэгээс хоёр удаа ирж, үйл ажиллагааг нь шалгадаг.

-Гордон Рамси нэвтрүүлгээр гардаг шигээ их ууртай, ширүүн хүн үү?

-Мэдээж шоу нэвтрүүлэг болохоор нэмж хачирласан зүйл их бий. Гэхдээ уг зан төлөв нь их ширүүн. Түүнээс гадна 1980- аад онд тогооч нар их ууртай, догшин байх моод дэлгэрсэн юм билээ. Үүнтэй ч холбоотой биз. Биднийг ийн ярилцах зуур үндсэн гал тогоонд банш чимхэж, ногоо хэрчих, төмсний нухаш бэлтгэх ажил өрнөсөөр л… Ажилчдын цагийн бүртгэлээ бичиж дуусмагцаа ерөнхий тогооч цэргүүдийнхээ ажлыг шалгаж, зааж зөвлөх үүргээ биелүүлэхээр гал тогоо руу орлоо. Загас хэрхэн цэвэрлэхийг, ногооны шанзтай баншийг хэрхэн чимхэхийг, шоколадаар бүрсэн бялууг яаж зүсэхийг зааж, үүний хажуугаар өөрөө ногоо шарж, сүмс бэлдэж харагдав.

Удалгүй тогтмол хэмд халуунаа барьдаг тавцан дээр таваг тавьж, хоол аягалав. “Үүрэгдэх” дуртай принтерээс дохио ирээгүй атал хэнд юу бэлдэж байгаа юм бол хэмээн гайхашран зогстол маркетингийн менежер ирж, тавагласан хоолноос амсан, дүн тавьсны дараа л тэрбээр шинэ цэсэнд санал болгож буй хоол хийсэн гэдгээ тайлбарлалаа. Үг хэлээр бус үйл хөдөлгөөн, үр дүнгээр ажлаа тайлагнаж сурсан нь галын өрөөний тусгай салааныхны дадсан зан бололтой.

16.00 Дахиад л хоол. Гэхдээ энэ удаа бусдад биш өөрсдөдөө зориулсан хоолоо дүгнэнэ. Үдийн өмнөх хоолтой харьцуулахад энэ удаагийнх харьцангуй тайван. Өдрийн хамгийн их ачаалалтай үеэ давж, үнэлгээгээ авчихсаны дараа л хоолоо сэтгэл амар идэж болохуйц. Гэхдээ бүрэн тайвшрах болоогүй. Оройн ээлжний ажил эхлэхэд хоёр цаг дутуу байна.

16.20 Оройн ажил өрнөхөөс өмнө нэмэгдэл хүч ирлээ. Энэ үеэр ээлж солигдож, хоёр ч ахлах тогооч ирсэн тул ерөнхий тогоочийн ажил харьцангуй хөнгөрдөг гэнэ. Үдээс өмнө ажиллаж байсан урчуудаас амттаны болон хачрын тогооч солигдсоноос өөрөөр төдийлэн өөрчлөлт гарсангүй. Бэлтгэлийн тогооч нар бүгд амрахаар харилаа.

17.30 Өдрийнх шиг уулзалт, тэмдэглэлт үйл явдлын захиалга үгүй тул оройн ажил харьцангуй тайван эхлэв. Зоогийн газраар үйлчлүүлэхээр ирсэн зочдын захиалга санасныг бодвол цөөн ирж, хоол удсан тохиолдолд байн байн жингэнэж, банга хүртээдэг хар утас ч нам жим.

18.40 Олон боловч захиалга харьцангуй хол зайтай ирж байгаа тул оройн ээлжний ажил өдрийнх шиг үймсэнгүй. Гэхдээ гэрлэх санал тавихаар захиалга өгсөн залуугийн болзоо арын албанд ажиллаж байсан хүн бүхний сэтгэлийг үймүүлээд амжсан. Өдөр хөл хөдөлгөөн бага байсан амттаны хэсэгт энэ өдөр урьд урьдынхаас илүү олон хүн цуглаж, оройн онцлох үйл явдлын эздийг ямар бялуу чимэхийг хүн бүхэн сонирхоно. Нэгдүгээр хоолыг нь хүргэж өгөх үед л “Will you marry me” гэсэн бичигтэй бялуу бэлэн болж, сүйт бүсгүйн бөгжийг оройд нь шигтгэв.

20.00 Уг нь ерөнхий тогоочийн ажлын цаг албан хаагчдынхтай адил байдаг ч тэрбээр ажлаа орхиод явчихаж зүрхэлдэггүй. Ахлах тогооч нарт ажлаа хүлээлгэчихээд амрах эрхээсээ татгалзан орой

21.00 цаг хүргэх тохиолдол ч цөөнгүй гардаг гэсэн. Гадаа хэдийнэ гэгээ тасарсан хойно л гараа угаан хувцсаа солилоо. Өдрийн турш хоол урлахдаа үйлдэл бүрийнхээ дараа гараа угааж байсан тэрбээр энэ ажилд их цаг алддаг хэмээн сонирхуулж байсан. Дэлхийн стандартад нийцсэн гэдэг нэр томъёо бараг л моод болоод буй өнөө цагт зоогийн газруудад стандарт гэх үг хэвшихгүй хэвээр л… Харин тус хамт олон барууны киноноос л олж хардаг үйлчилгээг хэвшүүлснээрээ төрийн өндөрлөгүүд төдийгүй Элчин сайдуудад үйлчилж, Монголын үйлчилгээний байгууллагуудын нүүр царай болж буй. “Эрүүл хүнс” гэдэг үгийг уриа болгож, шинэ, чанартай гэсэн бүхнээр үйлчилж, хадгалалтын горимыг чанд сахин, хоол бүрээсээ дээж аван хадгалж, үүнийгээ мэргэжлийн хяналтын байгууллагаар шинжлүүлдэг гээд олон талаараа үйлчилгээний газруудад үлгэр дуурайл үзүүлж байгаа цөөн газруудын нэг нь “Monet”.

О.УНДАРМАА

"Өнөөдөр"