экс Ерөнхийлөгч Н.Энхбаяр энэ удаад Ерөнхий сайд С.Баяр “Намайг шахаж, дарамтлан Онц байдал зарлахад хүргэсэн” хэмээн хэвлэлд ярилцлага өгөх болсон. Улмаар уг мэдээлэлтай хобогдуулан түүнээс хуулийн байгууллага тайлбар авч, нэр дурьдагдсан хүмүүсийг дуудаж байцаалт авах болоод байгаа билээ.
Тэдний нэг нь удтал АНУ-д эмчлүүлээд ирсэн УИХ-ын гишүүн С.Баяр юм. Чухам тэрбээр дээрх мэдээлэлд хэрхэн хандах бол, Н.Энхбаярт ямар хариу цохилт хийх бол гэсэн хүлээлт нийгэмд бий болоод байгаа юм. Өнгөрсөн долоон хоногт нээлтээ хийсэн чуулганы хуралдааны дараа УИХ-ын гишүүн С.Баяр “МN-25″ телевизэд дээрх сэдвийн хүрээнд байр сууриа илэрхийлж ярилцлага өгсөн юм. Түүний ярилцлагыг товчлон хүргэе.
-Долоодугаар сарын 1-ний асуудлаар тухай үеийн Ерөнхий сайд С.Баяр, Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд асан Ц.Мөнх-Оргил нараас тайлбар авах хэрэгтэй гэх мэдээлэл цацагдах боллоо. Улмаар экс Ерөнхийлөгч Н.Энхбаяр тайлбар өгөхдөө Ерөнхий сайд С.Баяр Онц байдал зарлахад Ерөнхийлөгчид шууд тулган, шаардаж зарлигт гарын үсэг зуруулсан гэж мэдэгдсэн. Та энэ асуудалд өөрийн байр сууриа илэрхийлээч?
-… тухайн үед долоодугаар сарын 1-ний үйл явдлын үеэр Ерөнхий сайд, Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн гишүүнээр ажиллаж байсан хүнийхээ хувьд би гэрчийн мэдүүлэг өгөх шаардлагатай гэж боддог. Энэ тухай албан тоот Ерөнхий прокурор Д.Дорлигжавт явуулсан. Гэрчийн мэдүүлгийг өгснөөр үнэн мөнийг тогтооход тус болох болов уу гэж итгэж байгаа.
Энэ долоодугаар сарын 1-тэй холбоотой олон асуудал бий. Ялангуяа, Онц байдал зарлах зарлиг гаргасан нөхцөл байдал, хэн тогтоосон, хэн нөлөөлсөн. Ерөнхийлөгч асан Н.Энхбаярын хэлж байгаагаар Ерөнхий сайд байсан С.Баяр би шахаж, дарамталж байгаад зарлигт гарын үсэг зуруулсан гэдэг юм билээ. Хууль хараарай. Ямар нэгэн дарамт шахалтын асуудал байхгүй.
.. .Би Ерөнхий сайдын хувьд тодорхой байр суурьтай байсан. Тэр байр суурь маань ч хэвээр байгаа. Үүнийгээ ч албан тоотдоо дурьдана гэж бодож байгаа.
… онц байдал зарлах нь буруу юу, зөв үү. Нөгөө талаас онц байдал тогтоохдоо цаг алдсан эсэхийг ч тогтоох нь зүйтэй байх. Миний бодлоор долоодугаар сарын 1-ний үйл явдал өдрийн 12 цагаас эхлээд шөнийн 24 цагт Онц байдал тогтоох зарлиг тогтоож эхэлснээр энэ бүх ил явдал баримтжсан байдаг. Хурлууд телевиз болон авианы бичлэгтэй, түүнийг нь буулгасан протокол, тэмдэглэлтэй.
Баримтаар нотлогдож байгаа учраас аль нэг этгээд мушгин гуйвуулах, буруу зөрүү ярих бололцоогүй. Иймээс баримтынхаа дагуу үнэн, зөвийг илтгэх мэдүүлэх ёстой. Хэн нэгэн этгээдийн тэгж авирлаж байгаа талаар ярьмааргүй байна.
… Tөрдөө, хууль хяналтын байгууллагад өөрт байгаа, мэдэж байгаа, бүхий л мэдээллийг нууж, хаалгүй, мушгиж гуйвуулалгүйгээр албан ёсоор тайлбар, мэдүүлэг эсвэл бүр Эрүүгийн гэмт хэрэг гээд гэмт хэргийн бүрэлдэхүүнтэй байвал гэрчийн мэдүүлэг өгөхөд ч бэлэн байна.
-Н.Энхбаяр таныг хүчээр шахаж, шаардаж байгаад Онц байдлын зарлигт гарын үсэг зуруулсан гэж хэлэхэд бас цаана нь тодорхой шалтгаан бий болов уу. Ямар шалтгаан бий болоод ийм тайлбар хийх болов танд бодогдсон зүйл бий юу?
-Ерөнхийлөгч асан Н.Энхбаяр намайг ганц долоодугаар сарын 1-ний үйл явдалд буруутгаад зогсохгүй олон зүйлд буруутгадаг юм билээ. Ноднин өдийд Ерөнхийлөгчийн сонгуульд манай нам миний эсрэг үйл ажиллагаа явуулж унагалаа. Энэ ажлыг намын дарга байсан С.Баяр зохион байгуулсан гэж шуугиан болгож байсан. Үнэн мөнийг тогтоолгохын төлөө намын дотоод асуудал учраас ямар хууль, хяналтын байгууллагад хандалтай биш намынхаа Хяналтын байгууллагад хандсан.
Үүнтэй холбоотой материалаа гаргаж өгөхийг Н.Энхбаяраас хүссэн боловч гаргаж өгөөгүй. Энэ хавар дахиад л долоодугаар сарын 1-ний үймээнд буруутгаж эхэлээ. Шахаж, дарамтлуулж зарлиг гаргуулна гэдэг үгийнхээ агуулгыг бас бодмоор юм. Шахаж, дарамтлуулж зарлиг гаргадаг байсан Ерөнхийлөгч мэтээр өөрийгөө ярих нь хэр зохимжтой юм бол…
-Тухайн үеийн ҮАБЗ-ийн нарийн бичгийн дарга, генерал А.Ганболд Ерөнхийлөгчтэй бус Ерөнхий сайдтай зөвшилцөж Онц байдлыг тогтоосон мэтээр хөндөж ярьж байгаа нь хэр үндэслэлтэй юм бол?
-ҮАБЗ-ийн нарийн бичгийн дарга, генерал А.Ганболд надтай үгсэн хуйвалдаж, Онц байдал тогтоосон гэвэл үнэнд нийцэхгүй. Тийм бололцоо ч байхгүй. Зарлигт Ерөнхий сайд бус Ерөнхийлөгч гарын үсэг зурдаг…
…Онц байдлыг үгүйдээ 30 минутын өмнө зарлах үүднээс шуурхай хуралдсан. Тэр хурал дээр бүх асуудал шийдэгдсэн учраас хэн нэгэн, аль нэгэн албан тушаалтаныг дарамтлах, үгсэн хуйвалдах боломж байгаагүй.
… Төр засгийн өндөрлөгт байсан хүмүүс нэгнийгээ ийм, тийм гэж ярих нь хүн ёсонд төдийгүй төрд харшилна.
-Тухайн үед та шатаж байгаа намын байрандаа олон цаг хүнд байдалд байсан. Ерөнхийлөгч шийдвэрээ гаргаж чадалгүй тээнэглэзсээр нэлээд хугацаа алдаж зарлиг гарсан гэж та түрүүн дурьдлаа. Шатаж байгаа байшингаас Төрийн ордонд очоод шууд Ерөнхийлөгчтэй уулзахдаа ямар асуудал ярьсан бэ?
-Үйл явдлын цагийн хувьд Ерөнхийлөгч УИХ-ын ажлыг хэсэгт өгсөн тайлбарыг уншсан. Тайлбарт дурьдсанаар мань хүн цагны тухайд нэлээд будилсан байдаг. Уг нь тодорхой л баймаар. Бүхий л телевизэрээр үймээн цаг, минуттайгаа гарсан байдаг. Асуудлыг товчхон хэлэхэд, байдал бишдэж эхэлсэн нь үдээш хойш 15-16 цаг. Урд өмнөх жагсаалуудаас огт өөр байсан.
Тухайн үед намын байрны тавдугаар давхарт Удирдах зөвлөл хуралдаж байсан юм. Гэтэл гаднаас чулуу нүүлгэж, нэг ч бүтэн цонх үлдээгүй. Ингээд хурлаа хийж чадахаа больж, тарсан. Уг нь 17.00 цагаас сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийнэ гэж зар түгээсэн байсан юм. 50-60 сэтгүүлч ч ирсэн байлаа. Яг тэр үед дөрвөн талаас тоосгоор бөмбөгдөөд намын байрнаас гарч чадахгүй хэцүү байсан.
Харин галыг 17.00 цагаас тавьсан байдаг. Гал тавьсныг хэвлэлийн бага хурлын танхимд байсан учраас би мэдээгүй. Хэвлэлийн хурал ч сунжирсаар 17.30 цагт эхэлж, би 5-10 минут мэдээлэл хийгээд, сэтгүүлчдийн асуултад хариулж эхэлтэл утаа ороод ирсэн. Намын ажилтнууд гүйж орж ирээд гаднаас гал тавьчихлаа гэж байсан. Цонхнууд нь онгорхой учраас гал салхинд улам авалзаж байлаа. Ингээд хэвлэлийн хурлаа дуусгаагүй. Энэ бүх хугацаанд би Ерөнхийлөгчтэй холбогдож байсан…
…18.20 цагийн үед Ерөнхийлөгчид энэ ганц намын байр биш цаашаа өргөжих аюултай болж байна. Гэхдээ би намын байранд байгаа хүн үйл явдлыг бодитойгоор үнэлж чадаж байна уу, үгүй юу. Та хуулиа сайн хараарай гэж хэлсэн. Тухайн үед надад Онц байдал зарлах тухай хууль байгаагүй. Гэтэл Ерөнхийлөгч ‘Та гараад ирээч” гэж байсан. Би гарч ирж болохгүй байна аа. Учир нь шатаж байсан байранд намын ажилтнуудаас гадна, сэтгүүлчид гээд 300 гаруй хүн байна. Гаднаас чулуу шидээд байгаа учраас гарч чадахгүй байсан.
Цагдаагийнхан бамбайгаар хааж, хүмүүсийг 5-6-аар нь Улаанбаатар зочид буудлын зүг зөөж байсан. 300 гаруй хүнийг ингэж гаргана гэдэг их хугацаа шаардлагатай. Хоёрт, гал ч авалзаж байлаа. Гал руу нийллэг сентитик эдлэл хаяад байран дотор байсан хүмүүс нүд нь хорсож, амьсгаа нь давхцаж хэцүү байсан. Өрөөнүүдэд угаартаад уначихсан хүн байх вий бүгдийг нь шалга гэж,хаалга бүрийг нягталж байсан. Гал 18.30 цагийн үед улам ширүүссэн байх. Энэ бүх хугацаанд Ерөнхийлөгчтэй холбогдож, нөхцөл байдлыг танилцуулсаар л байсан.
…Би 18.50 цагийн үед намын байрнаас гарч Төрийн ордонд ирсэн. Тухайн үед би Ерөнхийлөгчид маш их бухимдсан. Учир нь Ерөнхийлөгч “Би улс төрийн намуудын дарга нарыг цуглуулаад зөвлөгөөн хийж байна” гэсэн юм. Юун зөвлөгөөн бэ. Улс төрийн намууд чинь хийдэг гайгаа хийчихлээ. Тэдэнтэй яриад байх юм байхгүй. Бүгдийг нь хөөгөөд гарга. Одоо Монголын төр ажлаа хийх ёстой.
…Өнөөх хурал нь 21.00 цагаас эхлээд 30 минут болоод тарсан. Мэдээж, тийм өдөр улс төрийн намуудын дарга нар надаас биш чамаас болсон гэж нэгэн рүүгээ дайрч давшилсан, хэрүүл л болсон юм. Ингээд тэднийг гаргасны дараа зарлиг руугаа анхаарлаа хандуулсан. Харамсалтай нь 21.00 цаг хэдийн өнгөрсөн байсан.
… Миний бодлоор зарлиг оройтож гарсан. Шөнө байсан болохоор иргэдийг хэн буудсан гэдгийг тогтоогоогүй. Дорж гэдэг цагдаа Дондог гэдэг иргэдийг буудчихлаа гэдгийг тогтоогоогүй гэж л би ойлгосон. Гэтэл галт зэвсгээр амь насаа алдсанаас гадна, шархдсан иргэд бий. Гэвч тэр дотор цагдаагийн зэвсэглэлд байгаа АКА-М автомат бага гарын калибериас гадна жижиг калиберийн буугаар буудсан шарх байдаг. Үүнийг одоо болтол нарийвчилж шалгаагүй.
Цагдаа буудсан байлаа гэхэд өөрийнх нь зэвсэглэлд байхгүй жижиг калиберийн буугаар яаж буудсан байх уу. Хэрэв цагдаа биш юм бол хэн буудав. Хурц гэрэлтэй хар машинаар хөөж буудсан гэсэн тэр машин хаана байна.
-Цагдаагийн байгууллагад тийм машин байхгүй юу?
-Байхгүй. Одоо болтол тодорхой болоогүй олон асуудал бий. Намын байран дээр болсон жагсаал цуглаан явсаар байгаад улайран дайрсан үйлдэл болсон. Ингэхдээ урьдчилан Пургон машинаар чулуу, шатах бодис тээвэрлэж авчирсан байдаг. Тэр бүхнийг авчирсан машины улсын дугаар бий. Тэгвэл түүнийг хэн зохион байгуулж авчрав. Энэ асуултын хариуг өнөөг болтол хэн ч аваагүй. Эцэст нь аюулын эсрэг сөрч зогссон Монголын цагдаа буруутан болж, энэ бүхнийг зохион байгуулсан хүн нь тухайн үеийн Ерөнхий сайд С.Баяр миний бие, Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Ц.Мөнх-Оргил гэсэн дүгнэлтэд хүрч байгаа бол би санал нийлэхгүй.
…Би ингэж ярихдаа мөрдөн байцаалт болон хууль хяналтын байгууллагын нууцыг задруулсангүй. Зөвхөн таны асуултад л хариуллаа. Энэ дотор шийдвэр гаргахтай холбоотой нарийн асуудлууд бий. Үүнтэй холбоотой асуудлуудыг хууль хяналтын байгууллагад мэдүүлнэ гэж бодож байгаа.

Л.Нинжсэмжид
"Нийгмийн толь" сонин

С.Баяр: Цагдаад байхгүй жижиг калиберийн буугаар буудсан шарх бий
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (4)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Зочин
Сонгуульд ялагдсан баагийнууд л анх турхираа биз дээ. Эээбээ Яс Уруул Онгон Ногооноо энэ хэд л эхэлж ялагдсандаа хорссон гаруудыг турхирч үймээн дэгдээсэн шдээ. Цаашаагаа бол хэн ч юу ч мэдэхээ болиод замбараагаа алдсан Энхбаяр ерөхийлөгч онц байдал зарлаагүй бол хэдэн өдөр сараар үргэлжилсэн юу ч болох байсм билээ чөтгөр гуай л мэдэх байх

2011-12-02 | 14:50:52 | 180.149.97.250 |

Зочин
Яадгын буудаа л биз буудсан хэдэн цагдаа ч гэсэн зүгээр байхад нь буудаагүй биз дээ. яаж даварч хөөсөрсөн байлаа та нарын гэр орныг хэдэн лалар түйвээж шатаавал яахуу.

2011-12-02 | 14:36:25 | 180.149.97.250 |

Зочин
Бүх юм тодорхой хэн зохион байгуулсан нь тодорхой байхад зарим улсууд бүх бурууг Баяр даргад тохох гээд байгаа нь сонин юмаа. Бид нарын нүдэнд ил болсон зүйл шүү дээ. Зарлигт Энхбаяр гарын үсэг зурахаас Баяр дарах зурахгүй шүү дээ

2011-12-02 | 10:02:36 | 180.149.65.158 |

Зочин
энэ долоон сарын нэгэнд гадаадын аюулгүй албаныхан монголыг хоёр хуваах гэж оролдсон санагддаг юм. монголд өнгөт хувьсгал гаргах гэсэн биз. киргиз гэх мэт төв ази өнгөт хувьсгалд автсан. эдгээр хувьсгалуудыг газрын баялагтай орнуудад америкийн тусгай албат турхирч байдаг гэж сонссон. энэ ч үнэн байхаа.

2011-11-30 | 07:46:27 | 130.79.184.174 |