үндэсний аюулгүй байдалд аюул учруулж мэдэхээр аюултай төвшинд хүрлээ. Үр хөндүүлж буй эмэгтэйчүүдийн 6.2 хувь нь 20 хүртэлх, 25.1 хувь нь 35-аас дээш насныхан байна.

Ийм сонголт хийсэн эмэгтэйчүүдийн 46 хувь нь анхны хүүхдээ авахуулж байгаа бөгөөд тэдний 16 хувь нь оюутан гэсэн цочмоор судалгааг Эрүүл мэндийн дэд сайд Ж.Цолмон нэлээд сүржин мэдээлэв. Үнэндээ үр хөндөлттэй холбоотой хар дарсан зүүд шиг сэтгэл сэрдхийлгэм мэдээлэл бодит амьдрал дээр тоймгүй их болсон. Улсын хэмжээнд жилд дунджаар 16000 хүүхдийг үр хөндөлтийн аргаар хөнөөж байна.

Нэг эмнэлэгт цаг хүрэхгүй хугацаанд 10-аад хүнд үр хөндөлт хийлээ гэсэн мэдээлэл саяхны хэвлэлд гарав. Хүний эрүүл мэндийн манаанд зогсдог, өвдөж, шаналсан нэгэнд амьдрал бэлэглэдэг буянтай ажил цагаан нөмрөгт эмч нарынх. Гэтэл тангараг өргөсөн эмчээс гарамгүй харгис үйлдэл газар авах шинжтэй.

Эмнэлэг хэр нь ингэж махны машин мэт ажиллаж болно гэж үү. Шулуухан хэлэхэд аллага үйлдэж байгаа эмч нарын нойр шөнө хүрдэг болов уу, яадаг бол. Монгол Улсад Эрүүл мэндийн тухай хуулийн 36 дугаар зүйлийн хоёрхон заалтаар үр хөндөлтийн асуудал зохицуулагддаг. Уг нь үр хөндөлтийг ил цагаан хүлээн зөвшөөрчихөөгүй юм.

Эхийн эрүүл мэндийн байдлаас болж хүүхэд төрүүлэх боломжгүй үед үр хөндөлтийг эмнэлгийн шаардлага хангасан нөхцөлд хийнэ гэсэн заалт бий. Үр хөндөлт ингэж газар авч, үр хөндөлтөөр амьдардаг эмэгтэйчүүдийн эмнэлэг борооны дараах мөөг шиг олшроод байгаа нь охид, бүсгүйчүүдийн маань биеийн эрүүл мэнд тэгтлээ дор орж хүүхэд төрүүлж чадахгүй болсных уу? Үгүй гэдэгт эргэлзэх юм алга.

Гэхдээ нийт үр хөндөлтийн тодорхой хувийг эмнэлгийн зайлшгүй шаардлагаар хийж байгаатай маргах юм алга. Улаанбаатарт эмэгтэйчүүдийн хувийн 120-иод эмнэлэг бий гэнэ. Эдний дийлэнх нь албан байгууллага, орон сууцны голдуу нэг өрөөг түрээслэн үйл ажиллагаа явуулдаг. Эмнэлэг гэхэд хэцүү ийм газруудыг үр хөндөлт хийх эмнэлгийн шаардлага хангасан гэж зөвшөөрөл олгодог нь хачирхалтай. Эмэг тэй чүүдийн хэд хэдэн төрлийн тус ламж үзүүлж болох ч ашиг орлого, эрэлт хэрэг цээ хамгийн ихтэй нь үр хөндөлт.

Үр хөндөлт хийсний төлбөр зах зээлээ даган жил бүр өсөж байгааг энэ чиг лэлээр сүүлийн жилүүдэд судалж, бичсэний хувьд гадарлах юм байна. Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Эрүүл мэндийн газарт эрүүл мэндийн холбогдолтой бүх төрлийн тоон мэдээлэл нэгтгэгддэг. Тус газрын өнгөрсөн оны мэдээгээр Улаанбаатарт 8214 эх үр хөндүүлжээ. Үүнийг дээр хэлсэн 120 эмнэлэгт хуваахад нэг эмнэлэгт жилд дунджаар 68.4 хүнд үр хөндөлт хийдэг аж. Жилд 100 хүрэхгүй хүнд үр хөндөлт хийх гэж эмнэлэг байгуулж, багаж, төхөөрөмж зэхдэг тэнэг “бизнесмэн” байх уу. Энэ статистик өнөөдрийн бодит амьдралд яагаад нийцэхгүй байна.

Эмнэлгүүд үр хөндөлтийнхөө тоог дардаг. Шударгаар мэдээлбэл асуудалд орно гэдгээ мэддэг учир тэд санаатайгаар худал “мэдүүлэг” өгдөг. Ийм хуурамч статистикт итгэсэн дүр үзүүлж Эрүүл мэндийн яам нүдэн балай чихэн дүлий сууж байна. 8214 эх үр хөндүүлсэн, 120 эмэгтэйчүүдийн хувийн эмнэлэгтэй. Энэ хоёр тоог харьцуулж болно гэж үү. Эрүүл мэндийн тухай хуулийн үр хөндөлтийг зохицуулсан хоёрхон заалтыг боловсронгуй болгох, замбараагаа алдсан үр хөндөлтийг цэгцлэх цаг болсны гэрч энэ.

Үүний тулд ”Өнөөдөр” сонин үр хөндөлтийг хориглох, эсвээс хязгаарлахын тулд хэлэлцүүлэг явуулж байгаа юм. Уншигч та үр хөндөлттэй холбоотой санал, бодлоо “Өнөөдөр” сонины хаягаар ирүүлээрэй.

“ӨНӨӨДӨР”-ИЙН АСУУЛТ Монголын өнөөгийн хөндүүр сэдвийн нэг болсон үр хөндөлтийг хязгаарлах нь зөв эсэх талаар нийгмийн янз бүрийн давхаргын хүмүүсийн санал бодлыг сонслоо. Тэднээс “Үр хөндөлтийг хязгаарлах, хориглохын аль нь дээр вэ?” гэсэн асуултад хариулт авсан юм.

ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН САЙД С.ЛАМБАА:

-Үр хөндөлтийг бүр мөсөн хориглох ямар ч боломжгүй. Нэгдүгээрт, эхийн эрүүл мэндийн байдлаас болоод хүүхэд төрүүлж чадахгүй бол үр хөндүүлэхээс аргагүй. Хоёрдугаарт, Хориглочихвол эхчүүдийн дураараа эм ууж зулбуулах оролдлого давамгайлдаг.

Үр хөндөлтийг хориглосон хуулиас болоод нэг амаржих газарт нэг шөнийн дотор эм ууж, бие нь муудсан 30 гаруй эх ирсэн тохиолдол манай эмнэлгийн түүхэнд бий. Түүнээс болоод эхийн эндэгдэл нэмэгддэг. Тиймээс өвчтэй, хожуу жирэмсэлсэн зэрэг шалтгаантай бол үр хөндөлт хийх ёстой. Үр хөндөлтийг хоригловол Эрээний “Найрамдал” эмнэлэг рүү манайхан цувж эхлэх байх, Хятадад үр хөндөлт чөлөөтэй учраас тэр. Ийм сөрөг үзэгдлүүд гарах тул хориглож болохгүй байгаа юм. Үр хөндөлтийг хориглоод байсан дэлхийн бүх орон энэ хуулиа хүчингүй болгосон.

Лалын шашинтай орнуудаас бусад нь. Харин үр хөндөлтийг шаардлага хангахгүй орчинд хийх зэрэг замбараагүй байдлыг хянах хэрэгтэй. Үр хөндөлтийг эх барих, эмэгтэйчүүдийн эмчтэй, магадлан итгэмжлэгдсэн эмнэлэгт хийх ёстой. Үүнийг зөрчөөд байгаа эмнэлгүүдийг илрүүлж, хаах эрх нь мэргэжлийн хяналтынханд байгаа. Энэ чиглэлээр Эрүүл мэндийн яам ажиллахад бэлэн байна.

НИЙСЛЭЛИЙН I АМАР ЖИХ ГАЗРЫН ЭХ БАРИХ, ЭМЭГТЭЙ ЧҮҮДИЙН ЭМЧ, ГАВЬЯАТ ЭМЧ Б.БҮЛТЭН:

-Үр хөндөлт бол мэдээж сайн зүйл биш. Гэхдээ үр хөндөлтийг 100 хувь хориглох хэцүү. Монгол Улсын Үндсэн хууль, Эрүүл мэндийн тухай хуулиар эх болох асуудлаа өөрөө шийднэ гэж заасан байдаг. Тиймээс энэ хүний эрхийн асуудал болно. Үр хөндүүлэх нь аймшгийн асуудал мэтээр хэвлэлээр бичиж байна. Шинжлэх ухаан, техник, технологи хөгжсөн учир үр хөндөлтийн хор уршиг одоо гайгүй болсон. Нэг удаа үр хөндүүллээ гээд үргүйднэ гэж байхгүй. Үргүйдлийн гол шалтгаан нь бэлгийн замаар дамжих халдварт өвчнөөс болдог.

Эрүүл мэндийн байдал, амьдралын боломж муу бол үр хөндүүлэхээс аргагүй. Үүнээс зүрхэндээ ортол айх зүйл биш. Гэхдээ охид, бүсгүйчүүд нэгэнт ирсэн хүүхдээ тээж төрүүлэх л хэрэгтэй. Үр хөндүүлэхээр хандсан хүнд эмч нар хүүхдээ тээж төрүүлэх бүх боломжийг судал гэж хэлдэг.

Нөгөө талаас охид, бүсгүйчүүдийн үр хөндөлтийг жирэмслэлтээс хамгаалах хэрэгсэл болгож болохгүй. Жирэмслэхээс сэргийлэх арга олон бий шүү дээ. Юуны өмнө жирэмслэлтийг зөв төлөвлөх хэрэгтэй юм. Худалдаа, үйлдвэрлэлийн дээд сургуулийн Нягтлан бодох, бүртгэлийн II дам жааны оюутан А.Оюунбаяр: -Энэ уг нь буруу л даа. Нөгөө талаар эцэг нь хүүхдээ хүлээн зөвшөөрөхгүй байвал хэцүү шүү дээ.

Эмэгтэй хүн ганцаараа хүүхдээ өсгөнө гэдэг амаргүй. Тиймээс үр хөндөлтийг хориглохгүй байсан нь дээр байх гэж бодож байна. Үр хөндөлтийг шаардлага хангасан нөхцөлд, эрүүл мэндэд хор хөнөөл багатай талаас нь хийвэл зүгээр юм болов уу. Оюутнуудын дунд, тэр дундаа шоуддаг хүүхдүүдийн дунд үр хөндөлт байдаг л юм шиг байна лээ.

БУРХАНЧ ЛАМ Г.ПҮРЭВБАТ: -Манай уламжлалд хүний төрөл олно гэдэг зүүний үзүүрт будаа тогтохын адил ховор төрөл гэж үздэг. Тэр гайхамшигтай ховор хувь заяаг дураараа устгана гэдэг нүглийн дээд нүгэл. Үр хөндөлтийг хязгаарлах тухай яриа байж болохгүй. Үр хөндөх нь туйлын буруу зүйл. Монгол уламжлалаа сайн судалбал хүссэн хүүхдээ төрүүлж болно. Сайн хүүхэд олох уламжлалаа мэдэхгүйгээс согтуу, галзуу үед, хүсэл шуналаасаа болж үл зохилдох хүнийг олж, өөртөө зовлон хурааж байна. Тиймээс тэр монгол уламжлалыг сурталчлах, сургах хэрэгтэй. Үүнийг мэдэхгүйгээс үр хөндөлт ихсэж байгаа.

БАЯНГОЛ ДҮҮРГИЙН ИРГЭН Д.ЭРДЭНЭЧИМЭГ: -Үр хөндөлтийг ор тас хориглох хэцүү шүү дээ. Түүнээс болоод янз бүрийн сөрөг үр дагавар гарна. Үр хөндөлт далд хэлбэрт өрнөх сөрөг үр дагавартай. Нууцаар, мэргэжлийн бус хүнээр үр хөндүүлээд насан туршдаа хохирсон хүн миний таньдаг мэддэг хүмүүсийн дунд ч байдаг. Хүүхэд төрүүлэх боломжгүй хүн бол үр хөндөлт хийлгэхээс аргагүй. Зөвшөөрөгдсөн орчинд, мэргэжлийн эмч нар ажиллаж болно гэж бодож байна.