2011-02-23“Зууны мэдээ” сонин энэ удаагийн “Цахим анд” буландаа Британи дахь Монголын соёлын төвийн захирал Б.Мартыг урилаа.
- Сайн сууж байна уу. Та Англид удаж байгаа юу. Амьдрал ямар байна?
-Сайн сууж байна. Энд ирээд долоон жил болж байна. Саяхан л ирж байсан санагдах юм. Цаг хугацаа харвасан сум шиг л өнгөрөх юм даа.
- Гэр бүлийнхнээ танилцуулахгүй юу. Ер нь гэр бүлээрээ байгаа хүн олон байдаг уу?
-Хоёр охин, нөхрийнхөө хамт амьдардаг. Гэр бүлээрээ амьдардаг монголчууд энд олон бий.
- Танай төвийн “Facebook”-ээр зочиллоо. Лондон дахь монголчууд ч цагаан сарыг нижгэр тэмдэглэдэг бололтой юм . Энэ жил хэчнээн хүн цагаан сараар золгов?
-Британийн монголчууд цагаан сар, эрийн гурван наадмыг хамтдаа тэмдэглэдэг уламжлал тогтоод байгаа. Сүүлийн хоёр жилд үүнийг манай соёлын төв Англи дахь Монголын ЭСЯ, Монголчуудын холбоотой хамтран зохион байгуулсан. Үндэсний баяр наадмаа тэмдэглэх үеэр монголчууд маань хүчит бөхийн барилдаан, урлагийн тоглолтоо сонирхдог. Нэг талаараа энэ нь монголчуудын уулзалт юм шиг боловч нөгөө талаараа ёс заншлаа уламжлах, британичуудад Монголоо сурталчилж таниулах гээд олон талын ач холбогдолтой. Энэ жил 100 гаруй монгол иргэн цагаан сарын ёслолд ирж, 20 гаруй гадаадын төлөөлөгч оролцсон. Өргөн дэлгэр, сайхан шинэлцгээсэн шүү.
-Уучлаарай, цагаан сар гэснээс, Лондонд байгаа монголчууд цагаан сараар нударга зөрүүлж, нэгийгээ эмнэлгийн орон дээр аваачсан тухай таагүй мэдээлэл хэвлэлүүдэд гарсан?
- ЭСЯ-наас үүнийг шалгаад худал гэдгийг нь тогтоосон. Эндхийн монголчууд харьцангуй тайван амьдардаг. Ажил, сургууль гэсээр зав ч бага.
- Англи дахь монголчуудын соёлын төвийг хэзээ байгуулсан юм бэ. Үйл ажиллагаа нь ямар төвшинд байна вэ?
- Хоёр жил болж байна. 2009 оны арваннэгдүгээр сард нээлтээ хийсэн. Гол зорилго нь монгол хэл, соёл, зан заншлаа хүүхэд, залуучууддаа уламжлуулан, өвлүүлэх. Бас Монголынхоо соёлыг британид таниулах сайн дурын, олон нийтийн байгууллага. Бид төрөл бүрийн сургалт, уулзалт, семинар, соёлын арга хэмжээ зохион байгуулдаг. Бас хуулийн байгууллагатай хамтран ажилладаг. Энд ажиллаж, сурч байгаа монголчууддаа гадаад сурах, бизнес эрхлэх, гэр бүл, орон байрны асуудлаар 40-60 хувь хямд үнээр хуулийн зөвлөгөө өгдөг юм.
- Үйл ажиллагаа явуулах байр, зардал мөнгөө хэрхэн олж байна вэ. Эдийн засгийн хувьд ашигтай байж чадаж байна уу?
- Эрхийг нь нарийн шалгуураар өгдөг юм билээ. Бид энэ төвөө байгуулах гэж их удаан хөөцөлдсөн. Тэгээд Лондонгийн баруун дүүрэг болох Хаммерсмитээс бидэнд байр гаргаж өгсөн. Энэ байранд манайхаас гадна 20 гаруй олон нийтийн байгууллага үйл ажиллагаа явуулж байна. Яг бизнесийн үйл ажиллагаа явуулдаггүй учир арай хямд үнэ төлдөг. Анх байраа авчихаад бид бөөн баяр хөөр болж байлаа. Олон хүн ирж засвар хийж өгөөд л, ном, сурах бичиг хандивлаад л. Сайхан сэтгэлтэй олон монгол хүний хандив, бас өөрсдийнхөө цуглуулсан мөнгөөр одоо болгож байна. Дэм дэмэндээ, дээс эрчиндээ гээд зүтгэж байна даа.
- Танай төвд хэчнээн хүн ажилладаг вэ. Та Монголд байхдаа ямар ажил хийдэг байсан юм бэ?
- Дөрвөн хүн бий. Ер нь манай багш нар болоод бусад хүмүүс дандаа сайн дураараа ажилладаг. Би Монголд байхдаа Монголын үндэсний телевизийн Соёл урлагийн редакцид найруулагчаар ажиллаж байсан.
-Англид хэчнээн монгол иргэн байдаг юм бэ. Олонхи нь сурдаг байх. “Хараар” амьдарч байгаа хүн олон байдаг уу?
-Албан ёсны тоогоор Британид нийтдээ 10 гаруй мянган монгол хүн ажиллаж, амьдарч, сурч байгаа. Олонхи нь сурдаг, оюутан. Бичиг баримтгүй, хууль бусаар амьдардаг хүн бараг байхгүй. Хуруу дарам цөөн. Энд хууль дүрэм хатуу, чанга учраас хууль бусаар амьдрахад хэцүү.
-Та олон хүнтэй харилцаж байгаа болохоор мэдэж байгаа байх. Монголдоо ирээгүй удсан хүмүүс эх орноосоо юуг нь хамгийн их санадаг бол. Мэдээж, гэр бүл байж таарна. Өөр?
- За даа, ер нь санахгүй зүйл гэж үгүй. Хүн яг дэргэдээ байгаа зүйлсийн сайхныг нэг их анзаардаггүй шиг байгаа юм. Хүний газарт хөлөө олж, сурч, амьдарна гэдэг тийм ч амар биш. Амьдралын нэг том шалгуур байдаг. Төрүүлсэн ээж, ааваараа биш, Монгол улсаараа “овоглуулж” явна гэдэг их том хариуцлага байдаг. Эх орноороо бахархаж, сайн сайхан болгоныг нь мэдэрч явах сайхан гэж олон хүн ярьдаг юм. Цэлмэг хөх тэнгэр, цэлийсэн уудам тал, хүн ардынхаа уужуу сэтгэл гээд бүгдийг нь санадаг даа. Эцэг өвгөдөөс өвлүүлсэн хэл, соёл, зан заншлаа мэдэхийг тэд илүү хүсдэг.
- Лондон дахь Монголын ЭСЯ-тай ямар харилцаатай байдаг вэ. Лондон дахь Монголын Элчин сайд иргэдийнхээ эрх ашиг, аюулгүй байдалд нийцэж ажиллаж чаддаг уу. Бас манай улсын Засгийн газраас Лондон дахь монголчуудынхнаа эрх ашгийн тулд танай байгууллагад дэмжлэг үзүүлдэг биз дээ?
- Лондон дахь ЭСЯ бидний үйл ажиллагааг дэмждэг, бас хамтарч ажилладаг. Элчин сайд Б. Алтангэрэл гуай монголчуудтайгаа уулзаж, санал сэтгэгдлийг нь сонсдог юм. Монголчуудтайгаа их ойрхон байдаг шүү. Боловсрол, соёл шинжлэх ухааны сайд Д.Отгонбаяр саяхан манай төвд ирж, үйл ажиллагаатай маань танилцаад, монголчуудтай уулзчихаад явсан. Тэрээр бидэнд ном, сурах бичиг, сургалтад хэрэгтэй материалуудаар тусламж үзүүлнэ гэсэн. Энэ дагуу нь бид сайдад манай төвөөс явуулж байгаа сургалтад хэрэглэгдэх ном, сурах бичгээр хангахад тусална уу гэсэн хүсэлтийг захидлаар илгээгээд байгаа.
- Гадаадынхан амьдрах нөхцөл Англид ямар байна вэ. Монголчуудын авч байгаа цалин, оюутнуудын хөдөлмөр эрхлэх боломж, амьдралын өртөг нь ямар байна?
- Хууль, дүрмийнх нь дагуу амьдарч байгаа бүх хүнд боломж нээлттэй байдаг. Амьдралын өртөг өндөр ч, авдаг цалин хөлс боломжийн, болоод л байдаг юм. Харин оюутнуудад ажил хийх зөвшөөрөлтэй цаг нь бага байдаг. Долоо хоногт 10-20 цаг ажиллах эрхтэй. Энд цалинг цагаар нь бодож олгодог.
-“Лондон-2012” зуны олимп ирэх оны долдугаар сард болох юм билээ. Танай төвөөс энэ үеэр хийхээр төлөвлөж байгаа зүйл байгаа юу?
- Манай төв дэргэдээ “LondonMN” студитэй. Британид болж байгаа бүхий л уулзалт, үйл ажиллагааны мэдээ, мэдээллийг бид энэ студид бэлтгэж, www.mongolianculturecentre.co.uk цахим хуудсаараа дамжуулан уншигчдад хүргэдэг. Олимпийн үеийн мэдээ, мэдээлэл, дүрс бичлэгийг бид мөн л студидээ бэлтгэж, цахим хуудастаа байршуулна. Бас эх орноо сурталчилсан, тамирчдаа дэмжсэн танилцуулга бүхий ширээ захиалах эрх авна. Түүнчлэн Монголоос ирэх хүмүүст Лондонг танилцуулах аялал хийхийн зэрэгцээ Британийн монголчуудыг тамирчидтай танилцуулах уулзалт, үдэшлэгийг зохионо. Олон ажил төлөвлөж байгаа.
- Ярилцсанд баярлалаа. Монголчуудынхаа төлөө олон сайхан үйл бүтээж байгаа танай төвийнхний цаашдын ажил үйлсэд улам их амжилтыг хүсье!
- Баярлалаа. Та бүхэнд ч бас хамгийн сайхныг хүсч, Британи дахь монголчуудынхаа өмнөөс амжилт хүсье. Дашрамд дуулгахад Англид сурч, ажиллах сонирхолтой монголчууддаа бид хуулийн зөвлөгөө өгч байна. www.mongolianculturecentre.co.uk цахим хуудас болон info@mongolianculturecentre.co.uk хаягаар захидал бичиж бидэнтэй холбогдож болно.
Х.Хулан
.jpg "Томруулж харах")
.jpg "Томруулж харах")
.jpeg "Томруулж харах")
.jpg "Томруулж харах")
