Тэрхүү шийдэл нь орон сууцжуулах л гэсэн үг. Гэвч олон жилийн туршид энэ шийдэл хэрэгжилгүй өдийг хүрэв. Гэтэл орон сууцны үнэ жил ирэх тусам нэмэгдсээр байна. Тэр хэрээр хүмүүсийн худалдан авах чадвар буурсаар байгаа юм. Гэхдээ Монголын төр өнгөрсөн жилээс эхлээд орон сууцжуулах томоохон төслүүдийг эхлүүлж, мөнхүү хүмүүсийг орон сууц худалдан авах буюу ипотекийн зээл, элдэв хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр зээл олгох боломж олгохыг оролдож байна.

Ер нь бол, Монгол Улсын орон сууцны сан. 2023 оны эцэст энэ тоо 411 101 болж нэмэгдсэн. Энэ нь Монгол Улсын нийт айл өрхтэй харьцуулбал 41.1 хувьтай тэнцэж байгаа үзүүлэлт юм. 2024 оны намар, наймдугаар сар гэхэд 37.3 мянган айлын орон сууцны барилга угсралтын ажил шинээр эхэлсэн.

Эндээс, 2024-2025 онд нийт 66.4 мянган айлын орон сууцны нийлүүлэлт бий болохыг салбарын яамныхан хэлж байна. Мөн ипотекийн санхүүжилтийн эх үүсвэрийг 2025 онд 1.2 их наяд төгрөгт хүргэнэ. Жил бүр тус эх үүсвэрийг үе шаттайгаар нэмэгдүүлж, 2028 он гэхэд 60 мянган айл өрхийг ипотекийн зээлд хамруулж, ирэх дөрвөн жилд 150 мянган айлын орон сууцыг ашиглалтад оруулахаар төлөвлөжээ. Ингээд барилга, орон сууцууд нэмэгдэж буй ч үнэ нь тогтмол өсөж байгаа нь худалдан авалтад ихээхэн нөлөөлөх болсон. 2024 оны аравдугаар сарын статистикаас харахад, Улаанбаатар хотод орон сууцны үнэ өмнөх оны мөн үеэс 13.1, өмнөх сараас 1.6 хувиар өссөн байна. Шинэ орон сууцны үнэ өмнөх оны мөн үеэс 11, өмнөх сараас 1.9 хувиар, хуучин орон сууцны үнэ өмнөх оны мөн үеэс 14.7, өмнөх сараас 1.6 хувиар өсжээ.

Тодруулбал, 2024 оны аравдугаар сард шинэ орон сууцны нэг мкв талбайн дундаж үнэ 4.57 сая төгрөг болсон. Эндээс, Сүхбаатар дүүрэгт хамгийн өндөр буюу 4.96 сая төгрөгт хүрчээ. Харин хуучин орон сууцны нэг мкв талбайн дундаж үнэ 4.16 сая төгрөг болж, Сүхбаатар дүүрэгт хамгийн өндөр буюу 5.14 сая төгрөгийн үнэтэй байна.

Түүнээс хойшх 4-5 сарын хугацаанд ч орон сууцны үнэ өссөөр байгаа талаар эх сурвалжууд мэдээлж байгаа юм. За ингээд, үнэ ч, нийлүүлэлт нь ч зэрэгцэж өссөөр байгаа орон сууцны тухайд анхаарах асуудал олон байдаг. Наад зах нь ХЭҮК-т гомдол олноороо очдог. Тус комиссын дарга Д.Сүнжид 2024 оны есдүгээр сард Хот байгуулалт, барилга, орон сууцжуулалтын сайд Ж.Батсуурьтай уулзахдаа “ШТС, авто газын цэгийн судалгааг нарийвчлан гаргаж, хүн олноор цуглардаг байршлаас нүүлгэн шилжүүлэх, аюулгүй байдлыг хангах, эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх, мөн үндэсний болон олон улсын стандартыг баталж, нээлттэй цахим хэлбэрээр байршуулах, стандартын шаардлагыг хангуулах, хяналтын тогтолцоог сайжруулж, хэрэгжүүлэх, зөрчлийг тухай бүр залруулах, таслан зогсоох, байгууламжийн зай, талбай, стандартыг баримталж ажиллах чухал байна гээд шаардлагатай арга хэмжээг үе шаттай хэрэгжүүлэхийг зөвлөж байна” гэжээ. Энд нэг зүйл орхигдоод байна. Ордер буюу орон сууц эзэмших гэрчилгээ дээрх талбайн мкв бодит байдал хоёр зөрдөг. Өөрөөр хэлбэл, орон сууцны ордер дээрх хэмжээндээ хүрдэггүй. Энэ асуудал 10-аад жилийн өмнө сүрхий яригддаг байсан.

Дээрх “сэдэв” сүүлийн үед намжсан. Угтаа, барилгын компаниуд орон сууцны мкв-ыг ордер дээрхтэй нийцүүлдэг болчихсон юм биш. Харин ийм өргөдөл гомдол гаргасан хүмүүсийн талд асуудал шийдэгдэхээ больсонтой холбоотой бололтой.

Уг нь иргэд мкв-ын зөрүүгүй орон сууц худалдан авах бололцоотой. Гэвч арайхийж олдсон зээлийн боломж, бас барилгын компанийн нэр хүндэд итгээд тэдний бэлдсэн гэрээний дагуу худалдаадп авчихдаг. Өөрөөр хэлбэл, худалдаж авсныхаа дараа л орон сууц нь мкв-ын зөрүүтэй байгааг мэддэг байгаа юм. Гэтэл 2009 онд Стандартчилал хэмжил зүйн үндэсний төвөөс баталсан “Орон сууцны барилгын доторх талбайг тооцох аргачлал” гэж бий. Түүнд “Орон сууц барилгын талбайн хэмжилтийг барилгын зураг төсөл боловсруулах тусгай зөвшөөрөл бүхий үйл ажиллагаа явуулдаг байгууллага хэмжилт хийнэ” гэж тусгасан.

Орон сууцны талбайн асуудал нь

-Иргэний хуулийн 142, 147 дугаар зүйлүүд

-Орон сууцны тухай хууль

-Орон сууц хувьчлах тухай хууль

-Орон сууцны барилгын доторх талбайг тооцох аргачлалаар зохицуулагддаг байна.

Гэвч дээр хэлсэнчлэн барилгын компани болон хэрэглэгч хооронд байгуулсан орон сууц худалдах, худалдан авах гэрээний дагуу шилжүүлсэн орон сууцны мкв дутуу байсны улмаас илүү төлсөн мөнгөө буцаан авах нэхэмжлэлтэй маргаан шүүхэд цөөнгүй очдог байна. Орон сууц худалдан авсан иргэд холбогдох мэргэжлийн байгууллагуудаар орон сууцныхаа мкв-д хэмжилт хийлгэн, дутсан тохиолдолд шүүхээр асуудлаа шийдвэрлүүлж байна. Энэ нь барилгын компани ашиг олох зорилгоор мкв-ыг илүү тооцож, иргэдээс төлбөр нэмж авдаг явдал байсаар байгааг харуулж буй юм.

Хамгийн гол нь үүнийгээ мэдээд шүүхэд ханддаг. Гэсэн ч мкв-ын зөрүүг нь арилгаж, хохирлыг нь барагдуулах шийдвэр гарна гэдэг бараг нүдний гэм бололтой.

2017.3.28. Дээд шүүх нэхэмжлэгч Ё.Ш-ийн "Хан-Уул дүүргийн 11 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах “Ривер гарден” хотхоныг барьж байгаа “Номин констракшн” ХХК-тай харилцан тохиролцож 179.8 мкв орон сууцыг тэдний санал болгосон “Орон сууц захиалан бариулах тухай” гэрээг 2013 оны есдүгээр сарын 4-нд байгуулж, орон сууцны үнэ 688.900.000 төгрөг гэсэн бөгөөд энэ нь нэг мкв-ийн үнийг 3.831.479 төгрөг байхаар тохиролцсон. 2015 оны долдугаар сарын 3-нд байраа хүлээн авсан. Орон сууцны талбайн хэмжээг гэрээнд тодорхой тусгасан ба байраа хүлээн авсны дараа байрны талбайн хэмжээ илтэд жижиг байсан нь үнэхээр 179.8 мкв бүхий байна гэдэгт эргэлзээ төрсөн юм.

Ингээд би албан ёсны тусгай зөвшөөрөлтэй зураг төслийн “Голден морган” ХХК-д хандаж Стандартчилал, хэмжил зүйн үндэсний зөвлөлийн 2009 оны арванхоёрдугаар сарын 24-ний өдрийн 52 дугаар тогтоолоор батлагдсан MNS 6058:2009 стандартад тохирч нийцэж байгаа эсэхэд хэмжилт хийлгэсэн. Хэмжилт зөрүүтэй байсан учраас өөрийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлоо хамгаалах үүднээс нэхэмжлэл гаргаж байна.

“Номин констракшн” ХХК-иас байрны талбайн зөрүү 9.73 мкв талбайд илүү төлсөн төлбөр болох 37 280 290 төгрөг, “Голден морган” ХХК-иар талбайн хэмжилт хийлгүүлэн дүгнэлт гаргуулсан төлбөр 358 000 төгрөг, “Хот айл” ХХК-ийн шинжээчийн төлбөр 336 000 төгрөг, нийт 37 974 290 төгрөгийг хариуцагч “Номин констракшн” ХХК, “Ривер гарден девелопмент” ХХК-иудаас гаргуулж өгнө үү” гэсэн гомдлыг хэлэлцжээ. Үүнийг шүүх “Нэхэмжлэгч шүүхэд гаргасан хүсэлтдээ “...Шинээр илэрсэн нөхцөл байдлын улмаас шүүхийн шийдвэрийг хянуулах” талаар дурдаад, Барилгын хөгжлийн төвийн 2016 оны арванхоёрдугаар сарын 20-нд 1/2518 дугаар албан бичиг, “Цаст богд” ХХК-ийн 2017 оны нэгдүгээр сарын 4-нд “Сууцны өрөө тасалгааны хэмжилт хийж, түүний талбайг тооцсон дүгнэлт”, Хан-Уул дүүргийн 11 дүгээр хороо, “Ривэр гарден” орон сууцны хорооллын БА318-р блокийн зургийг хавсарган ирүүлжээ. Барилгын хөгжлийн төвийн 2016 оны арванхоёрдугаар сарын 20-ны өдрийн албан бичиг, “Цаст богд” ХХК-ийн 2017 оны нэгдүгээр сарын 4-ний “Сууцны өрөө тасалгааны хэмжилт хийж, түүний талбайг тооцсон дүгнэлт” нь шүүхийн шийдвэр гарснаас хойш бий болсон баримт буюу хуулийн уг заалтад хамаарахгүй баримт байна.

Хуульд заасан дээрх үндэслэлээс өөр нөхцөл байдлыг шинээр илэрсэн гэж үзэх, мөн шүүхийн хүчин төгөлдөр шийдвэрийг дахин хянах үндэслэл болгох боломжгүй юм. Иймд нэхэмжлэгчийн “шинээр илэрсэн нөхцөл байдлын улмаас шүүхийн шийдвэрийг хянуулах тухай” хүсэлтийг хангахаас татгалзах нь зүйтэй” гэж үзжээ. 2017.9.29. Дээд шүүх нэхэмжлэгч А-гийн “Би 2014 оны арванхоёрдугаар сарын 23-ны өдөр орон сууц захиалах гэрээ байгуулан “Ю” ХХК-ийн 16 давхар орон сууцанд нэг мкв талбайн үнийг 1.880.000 төгрөгөөр бодож, Улаанбаатар хотын банкнаас зээл авч, төлбөрийг шилжүүлж, урьдчилгаа 30 хувийг төлсөн. Уг байр нь нийт 56.64. м.кв талбайтай гэж тооцон 2015 оны хоёрдугаар сарын 8-ны өдөр өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ гарч, орон сууцандаа орсон. 2016 оны арванхоёрдугаар сарын 6-ны өдөр “Инженер геодези” ХХК-иар хэмжилт хийлгэж үзэхэд нийт талбай 53.27 мкв гэж гарсан бөгөөд “Ю” ХХК нь орон сууцны талбайгаас 3.37 мкв талбайг дутуу хүлээлгэж өгсөн тул 6.335.600 төгрөгийг гаргуулж өгнө үү” гэх нэхэмжлэлийг хэлэлцсэн.

Ингээд “Хэргийн 13, 28 дугаар талд авагдсан баримтаас үзвэл, нэхэмжлэгч орон сууцыг 2015 оны хоёрдугаар сарын 3-ны өдөр хүлээн авч, улмаар 2015 оны дөрөвдүгээр сарын 15-ны өдөр улсын бүртгэлд өмчлөгчөөр бүртгүүлсэн байх тул тухайн үед орон сууцны талбайг хэмжүүлэх, эд хөрөнгийн доголдлыг мэдэх боломжтой байжээ.

Дээрх үндэслэлээр хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн хяналтын журмаар гаргасан гомдлыг хангаж, анхан болон давж заалдах шатны шүүхийн шийдвэр, магадлалыг хүчингүй болгож, нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй гэж шүүх бүрэлдэхүүн үзэв” гэсэн байна. 2017.11.21. Дээд шүүх нэхэмжлэгч Ө-гийн “Миний бие 2012 оны наймдугаар сарын 27-ны өдөр “К” ХХК-ийн барьсан Баянзүрх дүүргийн 26 дугаар хороо, Енканто таун хотхоны гурван өрөө 105.32 мкв талбайтай орон сууцыг нэг мкв талбайн үнийг 1 750 ам.доллараар тооцон нийт 184 310 ам.доллараар 801/2/65 тоот орон сууцны захиалгын гэрээний дагуу худалдан авсан. Орон сууцны захиалгын гэрээний дагуу “К” ХХК 2013 оны хоёрдугаар улиралд орон сууцыг ашиглалтад оруулах байсан хэдий ч дөрөвдүгээр улирал буюу 2013 оны арваннэгдүгээр сарын 11-нд уг орон сууцыг улсын комисст хүлээлгэн өгч ашиглалтад орсны дараа арванхоёрдугаар сард байрандаа орсон. Орон сууцандаа орсны дараа бусад оршин суугчид байрны талбайн хэмжээ дутаж байна, компаниас хохирлоо гаргуулж авлаа гэдгийг сонссон тул миний бие “Тоонтогранд” ХХК-иар хэмжүүлэхэд манай орон сууцны талбайгаас 5.974 мкв талбай дутаж байна гэсэн дүгнэлт гарсан. Ийнхүү талбайн хэмжээ дутсан тухай “К” ХХК-ийн борлуулалтын албаны даргад бичгээр мэдэгдсэн боловч хариу өгөхгүй байна.

Иймд “К” ХХК-иас орон сууцны 5.974 мкв-ын зөрүү 10 455 ам.доллар буюу гэрээ байгуулсан өдрийн ханшийг төгрөгт шилжүүлэн тооцоход 14 327 000 төгрөг, хэмжилт хийлгэсэн төлбөр 198 000 төгрөг, нийт 14 525 000 төгрөг гаргуулж өгнө үү" гэх нэхэмжлэлийг хэлэлцсэн.

Шүүх "Хариуцагч “К” ХХК нь алданги гаргуулах шаардлагыг нэхэмжлэгчид урьд гаргаж байгаагүй, зөвхөн орон сууцны талбайн зөрүүд ногдох төлбөрийг буцаан шаардсан нэхэмжлэлд сөрөг нэхэмжлэл болгон гаргажээ. Ийнхүү илүү төлбөр төлснөөс учирсан хохирлыг арилгуулах тухай үндсэн нэхэмжлэл, хариуцагч “К” ХХК-ийн ажил гүйцэтгэх гэрээний захиалагч төлбөр төлөх үүргээ хугацаа хожимдуулж гүйцэтгэсэн тул гэрээнд заасан алданги гаргуулах тухай сөрөг нэхэмжлэлийг тус тус хангах хууль зүйн үндэслэлгүй тул анхан болон давж заалдах шатны шүүхийн шийдвэр, магадлалыг хүчингүй болгож, үндсэн болон сөрөг нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй гэж шүүх бүрэлдэхүүн дүгнэв. Нэхэмжлэгч Ө-ийн хяналтын журмаар гаргасан гомдлын зарим хэсгийг хангасан болно” гэж шийдсэн байна.

2017.12.8. Дээд шүүх нэхэмжлэгч Л-ийн "...“Ю” ХХК-д 100 хувь бүрэн барагдуулж дууссан. Иргэний хууль болон орон сууц захиалгаар бариулах гэрээний 5.4-д заасныг үндэслэн дараах нэхэмжлэл гаргаж байна.

Ю ХХК-тай хийсэн “Орон сууц захиалгаар бариулах тухай гэрээ”-ний 1.1, 1.2, 1.3, 1.5, 2.1, 4.2.1, 4.2.3 заалтуудыг зөрчиж захиалагч миний орон сууцны нийт талбайг 4.98 мкв -аар дутуу буюу 57.58 мкв орон сууц хүлээлгэн өгсөн. Би орон сууцыг хүлээн авахдаа мкв дутуу байгааг мэдээгүй бөгөөд байрны мкв дутуу, хэмжүүлэх хэрэгтэй гэж хөршүүдийнхээ зөвлөснөөр 2016-12-20 -ны өдөр орон сууцны мкв хэмжих тусгай зөвшөөрөлтэй "Тоонто Гранд" ХХК-иар хэмжилт хийлгэсэн бөгөөд энэ компани МNS 6058:2009 "Орон сууцны барилгын доторх сууцны талбай тооцох аргачлал"-ын дагуу хэмжиж талбайг 57.58 м.кв хэмжээтэй гэж тогтоосон. Энэ нь гэрээний 1.2, 1.3, 2.1-д заасан орон сууцны нийт 62.56 мкв талбайгаас 4.98 мкв-аар дутаж байгаа юм. Иргэний хуулийн 251.1-ээр биет байдлын доголдолтой гэж үзэхээр байна. Гэрээнд заасны дагуу дутуу 4.98 мкв талбайн үнийг 1 880 000 төгрөгөөр тооцоход нийт 9 362 400 төгрөг байна. Иргэний хуулийн 254.3, 254.3-аар 9 362 400 төгрөг нэхэмжилж байна” гэх гомдлыг хэлэлцсэн. Ингээд шүүхээс “Гэрээгээр тохирсон орон сууцны талбайн хэмжээ 62.56 м.кв байхаас 57.58 м.кв буюу 4.98 м.кв талбай дутуу гэсэн үндэслэлээр худалдан авагч нэхэмжлэл гаргасан нь Иргэний хуульд нийцээгүй, шүүх орон сууцыг биет байдлын доголдолтой эсэх талаар Иргэний хуулийн холбогдох зохицуулалтын дагуу дүгнэлт хийж чадаагүй нь дутагдалтай болжээ. Орон сууцыг худалдан авахдаа нэхэмжлэгч нь талбайн хэмжээг гэрээний гол нөхцөл болгосон гэж үзэх баримтгүй, орон сууцыг зориулалтаар нь хэрэглэх боломжгүй байдал үүссэн гэж үзэх нөхцөл тогтоогдоогүй тул хариуцагч доголдолтой эд хөрөнгө худалдсан гэж үзэхгүй. Иймд шийдвэр, магадлалыг тус тус хүчингүй болгож, нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгов" гэж шийджээ. 2018.5.29. Дээд шүүх нэхэмжлэгч Т.Б, Ө.О нарын шүүхэд гаргасан "Нэхэмжлэгч Т.Б нь 2013 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдрийн №НРТ13В35 дугаартай Орон сууц захиалгаар бариулах тухай гэрээг “Ю Б Э П”ХХК-тай байгуулж, Баянзүрх дүүргийн тавдугаар хороо, 15 дугаар хороолол хаягт байрлах Хаппи Таун орон сууцны 56.64 мкв талбайтай, хоёр өрөө орон сууцыг 1 мкв-ын үнэ 1 880 000 төгрөгөөр буюу нийт 106 483 200 төгрөгөөр худалдан авч, үл хөдлөх эд хөрөнгийн эрхийн гэрчилгээ 2015 оны нэгдүгээр сарын 29-ний өдөр гарсан болно.

Гэтэл гүйцэтгэгч болох ”Ю Б Э П” ХХК нь орон сууц захиалгаар бариулах тухай гэрээний 4.2 дахь хэсэгт заасан үүргээ ноцтой зөрчиж, захиалагчид гэрээ ёсоор тохирсон хэмжээ бүхий орон сууцыг шилжүүлэх үүргээ зөрчиж, байрны мкв дутуу, орон сууц шилжүүлсэн байна.

Учир нь нэхэмжлэгч нь байрны мкв дутуу эсэхийг анх худалдан авахад нүдээр хараад мэдэх ямар ч боломжгүй бөгөөд гүйцэтгэгч компанийг мкв дутуу биш гэдэгт итгэж байсан билээ. Харамсалтай нь сүүлийн үед байрны оршин суугчдын дунд байрны мкв дутуу, зөрүүтэй гэсэн мэдээлэл явагдаж байсан тул байрны мкв-ыг хэмждэг мэргэжлийн тусгай зөвшөөрөлтэй "Тоонто Гранд" ХХК-иар хэмжүүлж үзтэл тус компаний дүгнэлтээр манай байрны мкв дутуу, 54.42 мкв болох нь тогтоогдсон. Нэхэмжлэгч Т.Б-т зөрүү 3.08 мкв, илүү төлөлтийн төлбөр 5 790 4 00 төгрөг, хэмжилт хийлгэсэн зардал 80 000 төгрөг, хохирол 1 130 000, нийт 7 000 000 төгрөгийг ”Ю Б Э П” ХХК-иас гаргуулж намайг хохиролгүй болгож өгнө үү" гэжээ. Шүүх “Гэрээгээр тохирсон орон сууцны талбайн хэмжээ дутуу болох үйл баримт тогтоогдсон боловч орон сууцыг доголдолтой гэж үзэх үндэслэлгүй . Учир нь “Ю Б Э П”ХХК нь 70 хувийн гүйцэтгэл бүхий барилгыг 2013 оны дөрөвдүгээр сарын 12-ны өдрийн гэрээгээр “Өндөр буянт холдинг” ХХК-иас худалдан авсан ба нэхэмжлэгч нартай гэрээ байгуулах үед барилга баригдсан байсан, гэрээ байгуулагдснаас хойш нэг жилийн дараа нэхэмжлэгч нар байрыг эзэмшсэн байна.

Барилга баригдсан байсан тул нэхэмжлэгч нар орон сууцыг тухайн үеийн байгаа байдлаар сонгож авсан бөгөөд талбайн хэмжээ дутуу гэх доголдол, уг доголдлыг арилгах боломж ч байхгүй юм. Иймд гэрээнд заасан хэмжээнд хүрээгүй орон сууцыг доголдолтой гэж үзэхгүй байна” гэжээ.

2019.3.27. Дээд шүүх нэхэмжлэгч Б-гийн “Би “Ю” ХХК-ийн Баянзүрх дүүргийн тавдугаар хороо, 15 дугаар хороололд байрлах Хаппи таун орон сууцны хотхонд 46.4 м.кв талбайтай хоёр өрөө орон сууцыг захиалж, 2013 оны аравдугаар сарын 24-ний өдөр НРТ13В29 дугаартай Орон сууц захиалгаар бариулах гэрээг байгуулсан. Гэрээний дагуу 2014 оны нэгдүгээр улиралд багтаан байрыг хүлээлгэж өгөх ёстой байсан ч 2015 оны нэгдүгээр сард хүлээлгэн өгсөн. Би гэрээнд заасан хугацаанд төлбөрийг бүрэн төлж барагдуулсан. Гүйцэтгэгч тал гүйцэтгэсэн ажлын үнэн зөв мэдээллийг гэрээнд заасны дагуу надад өгөөгүй учраас байрны м.кв дутсан гэдгийг мэдэлгүй байраа 2015 оны нэгдүгээр сарын 06-ны өдөр хүлээн авсан. Гэтэл 2016 оны арванхоёрдугаар сарын 2-ны өдөр Инженер геодези ХХК-ийн хийсэн орон сууцны талбайн хэмжилтээр өмчилж буй орон сууц гэрээнд заасан 46.4 мкв биш 42.56 м.кв талбайтай болохыг тодорхойлсон. Гүйцэтгэгч нь гэрээний үүргээ биелүүлээгүй тул орон сууцны талбайн зөрүүнээс илүү төлөгдсөн 3.84 мкв буюу үнийн дүнгээр 6.912.000 төгрөг, “Инженер геодези” ХХК-д төлсөн орон сууцны хэмжилт хийлгэсэн ажлын хөлс 63.840 төгрөг нийт 6.975.840 төгрөгийг “Ю” ХХК-иас гаргуулж өгнө үү” гэх нэхэмжлэлийг хэлэлцжээ. Шүүх “Нэхэмжлэгч орон сууцыг хүлээн авч, улмаар 2015 оны арванхоёрдугаар сарын 25-нд улсын бүртгэлд өмчлөгчөөр бүртгүүлсэн ба эд хөрөнгийг хүлээн авах үедээ орон сууцны талбайг хэмжүүлэх, эд хөрөнгийн доголдлыг мэдэх боломжтой байжээ.

Нөгөө талаар орон сууцны талбайн хэмжээний зөрүүтэй байдал нь барилгын ашиглалтын явцад мэдэгдэх далд доголдол биш тул нэхэмжлэгч Иргэний хуулийн 255 дугаар зүйлийн 255.1.1-д зааснаар худалдан авсан орон сууцны талбайн талаар шаардлага гаргах эрхээ алдсан гэж үзнэ. Иймд нэхэмжлэгчийн гомдлыг хангахгүй орхих нь зүйтэй гэж шүүх бүрэлдэхүүн үзэв” гэж шийджээ.

Шүүхээр шийдвэрлүүлсэн болон шийдвэрлүүлж буй хэргүүдээс харахад талуудын хооронд байгуулсан “Орон сууцны барилга захиалгаар бариулах гэрээ” нь иргэний хуулийн 243.1-т заасан Худалдах, худалдан авах гэрээний шинжийг агуулж байна.

Талуудын хооронд байгуулсан Орон сууц захиалгаар бариулах гэрээ нь хэт нэг талыг баримталсан, худалдан авагчийн эрхийг хязгаарласан байж болзошгүй нь шүүхийн шийдвэрүүдээс тодорхой ажиглагдаж байна. Иймээс орон сууцныхаа мкв-т эргэлзвэл мэргэжлийн лиценз бүхий байгуулагаар хэмжилтээ хийлгээрэй. Чадвал, орон сууц худалдаж авахаасаа өмнө мкв-аа хэмжүүлэх нь барилгын компаниудын энэ "луйвар" маягийн бизнесийг тасалж, иргэд ч эрсдэл, хохирлоос өөрийгөө хамгаалах боломжтой юм байна шүү.

Эрэн сурвалжлах баг

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин