2020 оны эцэст хөрөнгө оруулалтын "Credit Suisse” компанийн судалгаагаар “Ковид-19” цар тахал дэгдсэн эхний жилд таван сая гаруй хүн саятнуудын эгнээнд нэмэгдсэн байна. Тухайн жилд дэлхийн хэмжээнд 5.2 сая ам.долларын саятан нэгдэж, дэлхийн нийт саятнуудын тоо 56.1 саяд хүрсэн аж. Энэ үзүүлэлт нь хүн төрөлхтний түүхэнд анх удаа дэлхийн нийт хөдөлмөрийн насны иргэдийн нэг гаруй хувь нь саятан болсон тохиолдол болон бүртгэгдэв.

-САЯТНУУД ХЭРХЭН “ТӨРӨВ”-

Цар тахлын эхний давлагаанд эдийн засаг уналтад ороход эсрэгээрээ хөрөнгийн зах зээл сэргэж, орон сууц, барилга, байшингуудын үнэ нугарчээ. Дэлхийн улсуудын Засгийн газрын зээлийн хүү бууруулах, хойшлуулах зэрэг дэмжлэг хөтөлбөрт зориулсан асар их хэмжээний мөнгө баячуудын халаасанд орж байсныг дээрх судалгаанд оролцсон шинжээчид онцолсон байна.

Орон сууц өмчлөгч, түрээслэгчдийн хөрөнгийн орлого, зарлага

“Дэлхийн баялгийн тайлан” номын зохиогч, эдийн засагч Энтони Шоррокс “Цар тахал дэлхийн зах зээлд богино хугацаанд хүчтэй нөлөөлсөн” гэж тайлбарлажээ. Тэрбээр цар тахлын эхний давлагааны үеэр “Ердөө гурван сарын хугацаанд дэлхийн эдийн засаг, зах зээл орвонгоороо эргэх болно” гэж байв. Үнэхээр ч түүний хэлсэн голоо онож, эдийн засгийн агшилт хөрөнгийн зах зээлд нөлөөлсөн нь үл хөдлөн худалдаа эрхлэгч, вирусийн эсрэг эм, бэлдмэл, амны хаалттай үйлдвэрлэгч, борлуулагч компаниудад эерэгээр нөлөөлжээ. Үүний хамгийн чухал хэсэг нь анх “Ковид-19” эсрэг зүй зохистой эмчилгээг олоогүй байх үед халуун буулгагч, хуурай ханиадны эм төсөөлшгүй их хэмжээгээр зарагдсан нь тус салбарын бизнесийн томчуудын “халаасыг түнтийлгэх” шалтгаан болсон байна.

Хөдөлмөрийн нас нэг иргэнд ногдох хөрөнгийн өөрчлөлт.

-ӨНГӨРСӨН ОНД 493 ХҮН ТЭРБУМТАН БОЛЖЭЭ-

Тэгвэл “Forbes” сэтгүүлийн 2021 оны дэлхийн тэрбумтнуудын жагсаалтад шинээр 493 хүн нэгджээ. Шинэ тэрбумтнуудын 40 нь “Ковид-19” цар тахалтай тэмцэх үйл ажиллагаа явуулдаг, вакцины судалгаа, үйлдвэрлэлийн компанийн эзэн, хөрөнгө оруулагч байна. Тэд дундаа хамгийн олон хүнд танигдаж, амжилттай ажилласан нь коронавирусийн эсрэг вакцин үйлдвэрлэгч “Moderna” компанийн гүйцэтгэх захирал Стефан Бансел, “BioNTech” компанийн үүсгэн байгуулагч Угур Шахин хоёр юм.

СТЕФАН БАНСЕЛ

Өдгөө 49 настай Францын биохимич Стефан Бансел шинэ тэрбумтнуудаас хамгийн их алдар нэрд хүрэв. Түүний “Moderna” компани цар тахал гарсан цагаас хойш чимээгүйхэн вакцины хөгжүүлэлт хийж, дэлхийн үр дүнгээрээ тэргүүлж байгаа модерна вакциныг гаргасан. Модерна вакцин 2020 оны арванхоёрдугаар сарын 18-нд АНУ-ын Хүнс, эмийн захиргаанаас зөвшөөрөл авч, дэлхийн олон оронд хүрсэн. Харин энэ үеэр тус компанийн гүйцэтгэх захирал Стефан Банселын цэвэр хөрөнгө 4.3 тэрбум ам.долларыг давж, өнгөрсөн онд шинээр нэмэгдсэн тэрбумтнуудын жагсаалтыг тэргүүлэв.

УГУР ШАХИН

Германы дархлаа судлаач Угур Шахин болон түүний гэр бүлийн хүн хамтран үүсгэн байгуулсан “BioNTech” компани хамгийн анх туршилтын шатуудаа амжилттай давж, вакцины зөвшөөрөлд хүрсэн. Яаралтай тусламжийн үед ашиглах вакцины зөвшөөрөл авснаас хойш буюу 2020 оны арванхоёрдугаар сарын 11-нээс хойш жил хүрэхгүй хугацаанд Угур Шахины нийт хөрөнгө дөрвөн тэрбум ам.долларыг давсан юм.

ЛИГИЙН ГЭР БҮЛ

Цар тахлын үед вакцин үйлдвэрлэгч, хөрөнгө оруулагчдаас гадна “Ковид-19”-өөс урьдчилан сэргийлэх багаж, хэрэгслийн зах зээлд оройлсон нь БНХАУ-ын улстөрч Ли Жианчуань болон түүний гэр бүл. Ли болон түүний гэр бүлийн гишүүдийн компани цар тахлын үед амны хаалт, комбинзон үйлдвэрлэж, зөвхөн БНХАУ-д төдийгүй олон улсын зах зээлд гаргаж, маш ашигтай ажиллажээ. 2021 оны “Forbes” сэтгүүлийн хөрөнгөтнүүдийн жагсаалтад дурдсанаар Ли Жианчуань болон түүний гэр бүлийн нийт хөрөнгө 6.8 тэрбум ам.доллар болжээ.