Халз өөдөөс ёлтойх чийдэнгийн шил ялааны баас, хумхын тоосонд дарагдан баарцаглагдсан нь булингартан бужигнах дотрыг бүр ч муухайруулах шиг. Аминдаа зүг буруулан эргэж харан хэвтлээ. Чийг ханхалсан өрөөний адар, ханыг хэрсэн аалзны шүлс түүнийг багалзуурдах мэт санагдаж улам ч давчдуулав. Хар хөлс нь цутгаж, хөх мах нь татваганан мэргэж, хөрвөөж хэвттэл үүр манхайн цайж байлаа. “Ялын хугацаа нэгээр хорогдлоо доо” гэсэн гэгээн бодлоор өглөөг угтдаг байсан Бошигт энэ удаа тэгсэнгүй. “Үхдлийг яагаад зайлуулахгүй байна? Үүр цайчихлаа. Энэ бузрууд мэдчихвэл өгөр толгойт намайг үлдээнэ гэж үү” хэмээн бодох түүний зүрхний цохилт түгшүүрийн харанга адил дэлдэнэ.
Аркны төмөр хаалга галзуурам ёолох адил чихран дуугарав. “Ашгүй, авах нь “ гэж өөртөө хэлээд Бошигт хөнжлөө толгой дээгүүрээ нөмөрлөө. Яраглах, ярих, хар даран хашгичих гээд янз бүрийн чимээ гарган гал нойрондоо дарагдах 200 гаруй хоригдол унтаж байгаа өрөөний хойд талын хаалга онгойхыг сонсоод сэтгэл нь амсхийв бололтой хоёр гараа ил гарган хулгайн нүдээр эргэн тойрныг ажиглав.
“Хоёр хуруут явчихлаа даа, хөөрхий...” гээд чихийг нь сэвтнүүлэн шивнэчихээд цааш эргэхдээ худлаа ханиалгах “багалзуур” Нэргүйн үг Бошигтын бүх биеийг зарсхийлгэв. Монголын номер нэг хулгайч ногоон Дэмбээгийн хэргийг үүрүүлээд 20 жил өгч “Онцгой” руу шидсэн хоёр хуруут Тошлойг цааш нь харуулах даалгавар өгсөн хүн бол эрүүгийн төлөөлөгч Ухнаа. Мань ногоон Дэмбээ бол 14-тэйгээсээ эхлээд шоронгийн босго давсан эр. 20 гаруй жил нарсанд мөнчгөрөөрөө мөлхсөн тэрбээр суллагдаж гараад гурван жил болж байгаа юм. Нарсанд яаж амь зогоож байсан яг тэр аргаараа наранд амьдарч яваа Дэмбээ “ялгүй” байх замаа ч их сайн засч сурсан нь үйл хөдөлгөөн, үг ярианаас нь харагддаг л даа. Машины хэдэн ченж ногоон Дэмбээгийн сүүдрийг хараад л шээс нь савирдаг болсон гэхэд нэг их хилсдэхгүй. Хамгийн сүүлийн үеийн, үнэтэй төмөр хүлгийн жолоон дээр Ногоон эхэлж гар тавьдаг ёс хүртэл тогтсон гээд л бод. Унах машинаараа уралдаж, өөрийгөө бас өв хөрөнгөө тодорхойлж гайхуулах гэж мунхагладаг гэнэн занг нь гишгүүр болгон дөрөөлдөг нь ногоон Дэмбээгийн арга. Тэрбээр энэ аргаа урхи болгон ашиглаж, уургалах гэснээ уургалж, ууталъя гэснээ авч чаддаг болчихсон. Дэмбээ хамгийн түрүүнд урхиа цагдаагийнхан руу харуулж тавьжээ. Түүний буянаар сайхан машин сэлгэж, салхи татуулан гайхуулдаг хууль сахиулагчид хэзээний ногоон Дэмбээгийн бүлэгт орчихсон болохоор мань хулгайчийн үгнээс гарна гэж үгүй.
Түүний юу хийж, хэнийг шоглож, хэдийг авч хааш нь яаж гулсуулж байгааг алган дээрээ тавьсан юм шиг мэддэг цагдаагийн мөрдөс зүүсэн зарим нэг эрхмүүд хэзээ, юу өгөх бол? хэмээн хөхүүл хүүхэд аятай хаалга хүлээн суудаг болсон байгаа юм. “Тонгойвол арыг нь даах” том хамгаалалтандаа дэндүү эрдсэн ногоон Дэмбээ хилээр оруулж ирсэн хэдэн машиныг нь дээрэмдэж байгаад “дайсны” талынханд гардуулчихжээ. “Ганц”-д “морилсон” мань эр урхиныхаа хэдэн төлөөлөгчид найдан, хэд хоног ясаа амраан хэвтэж байтал “Чиний хэрэг хүнийх болсон” гэх бор шувуу нисэн ирж, эхнэр, хадам хоёр нь “Энэ хүнийг харж, хариуцна” гээд л батлан дааж авсан байна. Дэмбээгээ мулталж авсан хурандаа Гэндэн “Одоо айлтгүй. Онцгой” руу шидүүлчихсэн байхад нэгэнт “За” гэсэн бацаан “чад” гэсэн үг” гээд уусан сархдандаа хөлчүүхэн улаан зээрд юм цээж яран ханхалзахад,
- Өгөө, аваа тэнцлээ шүү. Өөр юм байхгүй гээд тамхиныхаа утааг цагираглуулан үлээх ногоон Дэмбээ цадсан муур шиг нүдээрээ цоо ширтэв.
... Үйл нь ирсэн энэ муу хоёр хуруут уг нь эр хүний хуйх юм ш дээ. Ногоон новшийн хэргийг үүрүүлсэн юм чинь ноход нь айгаад энэ амьтны амыг ингэж хамхиж байгаа юм. Ээ, чааваас гэж. Би гэж нэг өөдгүй амьтан, энэ муу Ухнаад олзлуулж, ингэж ч явах гэж... Ээжийн минь бие муу. Хавдар гэсэн оноштой гэж хэл ирсэн. Хэдэн жил ч уулзсангүй вэ дээ. Инээд гэрэлтсэн царайг нь гунигаар дарж, элээх насных нь ихэнхийг зовлонтой хутгалдуулсан ч гэсэн намайг хараад яасан их баярлах бол. Ухнаа новш хэлсэн үгэндээ хүрэхгүй бол яана аа. Бошигт ингэж бодсоноо нүдээ анив. Бүлээн нулимс хоёр шанааг нь даган чих рүү нь урсана. “Ээж минь өршөө. Тантайгаа л уулзах юмсан. Яарч байна. Тэнэг хүү чинь хүн алчихлаа. Өршөө, өршөө...” хэмээн амандаа бувтнаж хэвттэл “Гонодоо” гэх хахир дуу ясанд нь тулж сонсогдов.
Нулимсаа хөнжлийнхөө булангаар яаран шударчихаад босч хувцсаа өмслөө. “Яана даа. Бөөн асуудал дэгдэх вий. Өсгийт ахмад ч уг нь хоншоортой доо. Үхлийн талаар ам нээхгүй л гэж хэлсэн” хэмээн өөрийгөө тайтгаруулах гэж оролдовч үнэнээс айсан мэт үл захирагдан чичирхийлэх хоёр хөлөө хараан зогсч байгаад тоогоо буруу хэлчихэв.
- Лалар минь, юу бодоод тоогоо шилжүүлж чадахгүй байгаа юм бэ?
- Наад хулгайчдаа тоо зааж өгөөч!
- Новш оо! Чи анхны хэрэгтэн, анхилуун сарнай биш яагаад новшроод байна аа?
Хараалын үгэнд буудуулж ийнхүү зогсохдоо хариу баримаар байвч дуугарч чадсангүй. Дотор муухайрам эвгүй үнэр нь улам ч содон, хурц зэвүүн санагдсанд Бошигт хараал тавьж, дороо хэд эргэлдэн халаасаа хий тэмтчиснээ энгэрийнхээ дотор хадсан уутнаасаа тамхиа аваад гарав. “Үхлийн шалтгааныг тогтооно. Ойрд шулуун гэдсээрээ цус алдаад байсан гэж эмч хэлж байна лаа. Энэ газрын аяыг даасангүй бололтой. Энэнийг сонирхож, гайхаж яав, ийв гэх юм байхгүй. Шалгадаг газар нь шалгана биз. Амаа татаад аятайхан байцгаа, ойлгов уу?”. Өсгийт ахмадын хэлсэн энэ үг Бошигтыг арай уужим амьсгалахтай болгожээ. “Үхэлгүй хоног” гэж бараг ховор доо. Иймэрхүү маягаар хөөрхийсийг нөгөө ертөнц рүү илгээгээд байдаг юм биш үү? Би гэхэд л нэгийг нь өөрийн гараар явуулчихлаа. Ухнаа хэзээ ирж авах юм бол? Ойр зуурын юмаа угааж бэлтгэе байз.
Эгц, байц хадан уулын оройг гунигтай нь аргагүй харж зогссон Бошигт алдлан суниаж, айдас түгшүүрээсээ бага ч болов салчих шиг болоод дотогш орлоо. Хоёр хуруутыг хэн нударчихдаг байна аа?
- Уг нь ч дайсан цөөнтэй, мөрөөрөө амьтан ш дээ.
- Цаадах чинь ногоон Дэмбээгийн ногтыг ганзагласан гээд ирснээсээ хойш бүтэн нойртой хонож үзээгүй хүн шүү.
- Мань хүн гэнэдлээ. “Зөрүүлнэ” гээд заавал Дамбарэнцэн (хутга) дэрлэж хэвтдэг хүн ш дээ.
- За, за битгий олон юм яриад бай. Заяа муутай нэг новш далд ороо л биз. Ээлжээ хүлээгээд, эвтэйхэн хэд хоног энэ нартад хөл тавихаа бодъё.
Бошигтын чихийг ийм ярианууд шилбүүрдэвч тэрбээр дүлий хүн шиг савангийн хөөсөөр гараа булхан суулаа. 20 гаруй хоноод байхад Ухнаа ирсэнгүй. Бошигтын итгэл бүрэн алдарсан хэрнээ л байн байн чулуу татаж сэтгэлээ зогооно. “Хоёр хуруутан ар гэрээс хүн ирээгүй юм байх аа. Хорих анги оршуулж гэнэ. Хөөрхий дөө, 20 жилийн онцгойг хоёр сарын дотор дуусгалаа. Шоронгоор гэр хийсэн мань мэтийг шороонд булчих хүн хүртэл олдохоо больчих юм шив. Хоёр хуруут эхнэр, хүүхдээ хаана явааг мэдэхгүй. Эргэж ирэх хүн байхгүй гэж тэмдэглүүлсэн гэсэн. Биеэ зовоож муу явснаас нэгмөсөн ясаа тавьчихсан нь ч амар юм уу”. Хэд хоног үргэлжилсэн ийм яриа чихнээс холдсон нь Бошигтыг нэлээд тайвшруулжээ.
“Гоодон Бошигт” гэх дуудлаганд урьдын адил баярласангүй. Гэхдээ гүйх нь холгүй хурдан хурдан алхалсаар шалган нэвтрүүлэх байранд очиж “Ээлжийн даргын дуудсанаар ялтан Бошигт ирлээ” хэмээн илтгэл өглөө. Нүдний шилнийхээ дээгүүр муухай харсан хошуучийн харцнаас дальдирсхийн зогстол:
- Ор гээд хаалга онгойлгов.
“Төлөөлөгч” гэх өрөө рүү эрүүгээрээ дохисны дагуу ногоон хаалганд тулж очсоноо “Ухнаатай хатуухан ярина шүү” гэж өөртөө сануулаад дотогш орлоо. Улайж, хавагнасан нүдээр цоо ширтсэн эрүүгийн төлөөлөгч:
- Давгүй биз дээ? Суу гээд хананд шахаж байрлуулсан модон сандал руу харав. Тэгснээ урьдын адил “Хоол ид” гээд хаанаас олсон юм бол гэмээр хөхөрч царцсан хэдэн хуушуур ширээн дээр тавив.
Бүгдийг нь давхарлаж бариад идмээр байвч Бошигт тэгсэнгүй.
Түүний асуулт ойлгомжтой, бас ая зан нь ч тийм тогтвортой биш байгааг анзаарсан бололтой Ухнаа сая ам нээж,
- Бид хоёрын гар их сайн нийлж байгаа шүү. Надад бас бусад хүмүүст ч гэсэн бодож, санаж байгаа юм бий гэснээ,
- Тамхи татаж л байгаа биз дээ гээд блок “Алтан навч” гаргаж ирэв.
Бошигт духаараа харан, цааш юу гэж хэлэх, юу гаргаж ирэхийг хүлээн суулаа.
“Новш чинь аминдаа уурлаад байгаа юм байх даа. Эвгүйтвэл өөрийг нь өндийлгөхгүй гэдгийг мэдэхгүй байгаа юм биш биз... Гэхдээ энүүн шиг аавын хүү бас ховор оо. Хөлд нь сууж байгаад Хөхөөгийн ажлыг бүтээчихвэл би гэдэг хүн чинь баяжих юм биш үү” гэсэн бодолдоо хөтлөгдөн инээвхийлснээ:
- Чөлөө гэж бодохоос уур чинь хүрээд байна уу? Бүтнэ ээ, бүтнэ. Одоохондоо прокурорын шалгалттай байгаа болохоор “Онцгой”-гоос аваад гарч болохгүй байна, ойлгов уу? Сая их сайн ажилласан. Ойлгож, мэдэж байгаа... гэснээ асаагаагүй тамхи сорж үлээж барьц алдахыг нь харж суусан Бошигт “Та нар ч хулгайч бид нараасаа долоон дор новшнууд даа. Хавдар туссан ээжийнхээ барааг амьд дээр нь харчих юм сан гэж бодсондоо хүн аллаа. Өөр яалгах гээд байгаа юм бол?” хэмээн бодов. Тэгснээ халааснаасаа “Parliament” гаргаж, нэгийг асаан:
- Тэгээд яах гэж ирсэн юм бэ? Хуушуурын акурк, хөгцтэй хужаа тамхи өгөх гэж энд хүрсэн юм биш биз... гээд ёжтойхон инээх гэж оролдов.
- Хөхөө дарга чамд мэнд хүргэсэн. Та хоёр их эртний түншүүд юм билээ ш дээ. Чамд өгөөрэй гэсэн гээд хэтэвчээ гарган ийш тийш хулмалзсанаа 100000 төгрөг сарвайлаа.
- Тэгээд хөгшин Чоровын амыг барь гэсэн. Цаадахь чинь өөрөө долоо хоногийн дараа ирнэ.
- Юу уу? Дахиад... Дахиад хүн алуулах гэж үү... Царай нь хүрлийж, нүд нь гялалзсан Бошигт босоод ирэхэд сандлаасаа ухарч боссон Ухнаа:
- Чи юундаа хашгичаад унав? Итгээд ингэж хэлүүлсэн байх гэснээ буцаж суув.
Чөлөөгөөр авч чадаагүй байж “суллана” гэдэг байж болох уу? Хөхөө хурандаа ч уг нь хэлсэндээ л амьтан байсан юмсан. Одоо яаж хувирсныг нь мэдэхгүй юм. Долоо хоног юухан байхав дээ” гэж бодсоор байрандаа орлоо.
- Байн байн төктэй уулзах юм. Энэ новш чинь нохой юм биш үү?
- Харин тийм. Хаздаг нь уу, хуцдаг нь уу гэдгийг нь мэдэх юмсан.
- Үгүй байх аа. Дух Бошигт арай ч шоронд нохой хийхдээ тулаагүй. Цаадуул нь хөнтрөх гээд үгүй бол бас нэг хэрэг үүрүүлэх гээд наадаж яваа биз. Түүнээс биш Дух “хазах, хуцах” сэтгэлгүй эр гэдгийг би мэднэ.
Хоёр цаг гаруй Ухнаатай уулзаад ирсний дараа ийм яриа чих дэлсэн Бошигтын дургүйг хүргэсэн авч тэрбээр нэг гараа нөгөөгөөрөө барин ёстой л шүд зуусаар орон дээрээ шууд хэвтээд өглөө.
Цаг хэртэй унтчихжээ. Босоход нь түүний гал хам Додгой гарынхаа цуйванг хийгээд, сайхан баавар дарчихсан байж. Хоол хоолой руу нь давахгүй байсан хэд хоногийг бодвол бие нь тавирсан бололтой. Хөлс нь чийхарч сайхан болов. Хоёр орцны цаад талд худлаа ярин нуг нуг инээх Чоров дээр шатраа барьсаар очсон Бошигтыг ямар нүүдэл хийх гэж байгааг өөрөөс нь өөр хэн ч эс гадарлах. Тамхи, цай, молоко гээд юу байгаагаа бооцоонд тавин халз үзэх дуртай хоёр нэг нүүхээрээ мөд салдаггүйг ойр орчныхон нь сайн мэддэг болохоор овгоруудыг өргөө дэлгэнгүүт бүгд зайгаа тавин өгч алга болцгоов.
Ийм таатай орчин бүрдэнэ гэдгийг мэдэж очсон Бошигт хоёр дараалан хожигдож, Ухнаагийн Улаанбаатараас авчирч өгсөн блок “Алтан навч”-ийг өгч Чоровын аазгайг улам хөдөлгөлөө.
- Ахиад нэг нүүх үү?
- Маргааш миний сүлд өдөр. Өнөөдөртөө больё.
- Өө, чи шогнойсон юм биш биз?
- Тэр яах вэ? Цоогий, хоёулаа буу халъя.
Чамтай олон жил гэмгүй явлаа. Тэгсэн мөртлөө чамайг яаж яваад “Авдрант” хайрханы “амралтанд” ийм олон жилийн почоонк (путевка) авсныг мэддэггүй ш дээ гэж яриа өдсөн Бошигт “Мань эр их л том юм хийсэн гэж мултардаг гэсэн” хэмээн бодож суув. Оройн тоонд нэгдтэлээ буу халж Чоров томоохон банкирын хэргийг авч Хөхөөг хурандаа цолонд хүргэж өгсөн болохыг нь мэдэж авлаа. Тэр шөнө найраатай ээлж таарсан тул Бошигт хурандаагийн эчнээ даалгаврыг биелүүлэх бэлтгэл ажилдаа оров.
Насаараа шорон манасан Өсгийт жилийн өмнө моёор цол зүүж, нүдэндээ нулимс цийлэгнүүлэн баярлаж байхад хулгайч нар хүртэл талархаж байжээ. Гэвч нэг их удахгүй Өсгийт цолоо хусуулж өнөөх л мөрдөс дүүрэн дөрвөн шоргоолжоо зүүсэн гэх. “Үгүй” гэж хэлдэггүй ганцхан гэмтэй энэ эр амьдралын эрхээр хиртэй хэдэн төгрөгнөөс болж цол нэмэхгүй, тушаал ахихгүй өнөөг хүрсэн гэдгийг нь өсгий нь хазайгаад майжийчихсэн гутал, өвдөг нь дугуйрч унжсан өмд, өлөн хиртэй цамц, китель нь өөрийн эрхгүй хэлээд өгдөг юм. Эрүүгийн хэдэн төлөөлөгчийн гар, хөл болж, энэ л хүний ээлжин дээр эвгүй даалгавар хэрэгждэг гэдгийг тэр бүр мэдэхгүй, Бошигт бол дэндүү сайн мэднэ. Байраар орж ерөнхий байдлыг тандаж яваа Өсгийт рүү нүд ирмэхэд цааш хараад алхахдаа толгой дохихыг нь анзаарсан Бошигт газар булж нуусан “зэвсгээ” авчирч өөрийн болгож авлаа. Занганд өртөхгүйн тулд Бошигт жарт Өөжгий дээр очиж, таван гарын мушикны талд сууж хүчээр хожигдон хэдэн төгрөгөө халаасанд нь хийж амжив. “Дух нэг юмны үнэр авчихаж дээ. Элдэв зангүй их сайн залуу юмсан. Энэ хэдэн төкийн гараар ороод мултрах нь дээ... “Үгүй” гэх эрхгүй лаларын энэ сав ч эрчүүдийг ингэж л баллах юм даа” гэж бодоод Өөжгий “Болгоомжтой байгаарай. Би өөрийнхөө чадах бүхнийг зохицуулна” хэмээн хэлгүй хүний дохиогоор “ярив”.
“Толгой өвдөөд байна” гээд Бошигт тэр орой бусдаас түрүүлэн орондоо орлоо. Гооног өмнөхөн Чоров, Нуурын хорихоос дэлгэм дээшилж “онцгой”-д заларсан шөвгөр Ганаа хоёр нударга зөрүүлж, нэгнийхээ толгойг хагалж, нөгөөгийн хамар нээгдсэнээр зодоон дуусчээ. “Онцгой”-д ирээд 10 шахам жил болохдоо ингэж гар хүргүүлж үзээгүй Чоров уурандаа багтран ойр хавийнхнаа диаграмдсанаар тэр орой түүнийг харааж зүхсэн хулгайч нарын тоо улам олширчээ.
Эхээс олуул болохоор Чоровыг ах, эгч, дүү нар нь улирал бүр эргэж ирдэг. Дээд сургууль төгссөн, инженер мэргэжилтэй түүний нэр нөлөө энэ шоронд их. Хэнийг ч асуусанд хариулж, өөрөөсөө дүү бага залуу хүмүүст үргэлж захиж, сургаж байдаг гээд Чоровт авах сайхан чанартай, уг нь. Харин мань эр хэн нэгэнд гаргасан уур бухимдлаа хаана тааралдсан болон хавь ойрынхоо дорой буурайд гаргадагт нь өсөрхөж явдаг хүмүүс цөөнгүй. Түүний энэ сул талыг өгөөш болгон ашиглахаа Бошигт их сайн тооцсон нь энэ. “Ах”-аас даалгавар авсан жүгдэр Чоровын бие засах цагийг отон амьсгал даран хэвтэж байтал ашгүй онилсон “бай” нь товлосны дагуу босч байгаа харагдав. Чоровыг бие засах өрөө рүү орох мөчид гэрэл унтарчихлаа. Ажлаа амжуулсан Бошигт, хамгаалалтын албанд явсан Жүгдэр хоёр харанхуйгаар мөлхөх шахам явж орондоо оров. Гар чийдэнгийн гэрэл гялалзуулсан хянагч, ээлжийн дарга хоёр хэдэнтээ тойрч явснаа өөр өөрсдийн ажлын байран дээр очих мөчийг хүлээж байсан хоёр залуу Чоровын цогцсыг өргөж гадаахь хаалганы ард тавьж амжив.
Зүрхнийхээ цохилтыг тоолон хэвтэх Бошигт операци амжилттай боллоо гэж баярлавч ахиад л хүн алсандаа багтран хамаг биеэ салгалахыг анзаарч өөрийгөө харааж байлаа. Хаалганы харалдаа суух хоригдлуудын үйл хөдлөл бүрийг хянах үүрэгтэй хуяг залуу хүйтнээс дайжин тэртээ урд буланд ширээ, сандлаа аваачсан нь ч энэ шөнийн ажиллагаанд тус болсон нь мэдээж. Ажилд ороод удаагүй хянагч залууд нойрсуулах эмийн орцтой сайхан баавар өгсөн болохоор тэрбээр ширээгээ дэрлээд нам унтчихаж. Сэрэх ч шинж алга. Өндийж хэсэг сууж эргэн тойрноо ажиглаж байсан Бошигт асаагуурын гэрэлд цагаа хартал шөнийн 03 цаг өнгөрч байв. Дайвалзах шиг болж, бушуухан дэрэн дээрээ толгойгоо тавьтал гэрэл аслаа. Ээлжийн моторч байхгүй болохоор үе үе энд тэнд гэмтэл гарч гэрэл унтрах бол энүүхэнд. Уг нь онцгой объектод нэг минут ч харанхуй байх учиргүй. Энэ шөнө гэрлийн асуудлыг, камертай хамт хариуцсан Хөлөгбаатар хөнжилдөө орчихоод сэмээрхэн ханиаж, дохио өгөхөд Бошигт бүгшүүлэн ханиасан хариу барьсан нь баярласны илэрхийлэл. Чоровын толгойг хага цохисон шөвгөр хочит Ганааг үхэлд хүргэсэн гэж сахилга хэмээх хар нүхэнд сар хорьж шалгах болсон тухай мэдээлэл амнаас ам дамжсаар Бошигтын чихэнд ирэв. Ингэнэ гэдгийг мэдэж байсан болохоор тэр үү нэг их талархалтай хүлээж авсангүй. Зөвхөн ээжтэйгээ уулзах юмсан гэх хүсэл нь түүнийг эзэмдсэн байлаа.
... Хуучин хашаанд нь өөр айл байсан тул Хөхөө хурандаагийн буянаар долоо хонохдоо ээжийгээ олсонгүй. Уулзалгүй удсан хоёр дүүгийнхээ сургийг гаргасан боловч уулзаж чадсангүй. Тансаг зочид буудалд хөлчүүрэн, биеэ үнэлэгчдийг эдлэж эр биеийн жаргалд мансууран хэд хоноод буцахдаа аймшигтай даалгавруудыг сайн биелүүлсний шагналд удахгүй “суллана” гэсэн үг хэлүүлж чадсандаа л тэжээгдэж явав. Чөлөөгөөр яваад ээжтэйгээ уулзаж чадаагүйдээ харамссан Бошигт тоонд ч гаралгүй тав хоног орноосоо боссонгүй. Гэтэл итгэж, өөрийн бүр мөрөөдлөө ярьдаг Хөлөгбаатарын зан илт хувирч түүнд дургүй байгаагаа далдуур илэрхийлж эхэлснийг мэдсэн Бошигт дуугүй сууж чадсангүй.
Найзыгаа нэвширтэл нь нүдсэн түүнийг мөн л хар гэрт хорив. Харин шөвгөр Ганаа “хүн алсан” гэх хэрэгт ял нэмүүлээд гяндан руу шилжжээ.
... “Би бүгдийг хийсэн” гээд хашгирч, төрийн нударгын дор энэ ертөнцөөс тонилъё гэж олонтаа бодож байсан Бошигт хаврын хуйсгануур салхитай өдөр суллагдсан байна. “Авдрант” ууландаа хэдэнтээ мөргөөд зам тосохоор алхаж явахдаа эргэж харахгүйг хичээвч чадсангүй. Ээлтэй, энэрэлтэй хандсан энэ сайхан хангайн буяныг би дааж амьдрахгүй бол “үхнэ” гэсэн тангаргийг чанга гэгч нь хэлж асгартлаа уйлж суутал замаар тоос татуулан машин ирж яваа харагдав. Байн байн сүрхий харж болгоомжлох Сугар гэх жолоочийн кабинд үүргэлж явсаар Улаанбаатарын ярайсан гэрлийг хараад учиргүй их баярлаж байснаас хойш тавхан жил өнгөрчээ. Хүүгээ цэцэрлэгээс нь аваад эхнэрийнхээ ажлын гадаа иртэл “Police” гэсэн бичигтэй саарал фургон дуут дохио өгөн хөдөлж байлаа.
Улаан кашемиран пальтоны энгэр задгайлсан өндөр цагаан хүүхэн инээсээр гарч ирсэн нь эхнэр Одмаа нь. Нөхөр, хүү хоёрыгоо ээлжлэн үнсчихээд урт гэгч нь санаа алдахад,
- Миний хань яагаад санаа алдав? Өнөөдөр их олон хуралтай байсан уу гэж Бошигт асуув.
- Ганцхан хуралтай байсан. Өдөртөө багтахгүй болов уу гэсэн чинь харин амжчихлаа. Үйлийн үрийг үүрч гарах учиртай гэж үнэн юм даа. Ухнаа, Хөхөө хоёрыг шүүх хурал болсон гээд Бошигт руу урсгал зөөлөн харцаар ширтэв.
- Чи өмгөөлсөн хэрэг үү? Тэгээд яасан...
- Хохирогчийг би өмгөөлсөн. Олон жил хүнээр, хүний хувь заяагаар тоглосон хоёр хөгшин бурхи хөтлөлцөөд явчихлаа. Хуулийг гууль болгоод сурчихсан шигээ хачин хачин юм их ярьж байна аа. Намайг өс хонзонгийн шугамаар энэ хэрэгт өмгөөлөгчөөр орлоо гэж хүртэл хэлж үзэж байна билээ. Би ганцхан үг хэлсэн. “Үнэнд ялагдаж, бас гүйцэгдэж сур” гэж.
- Миний ханьд айх, эмээх юм одоо байхгүй ээ. Буруутнууд нь өөрсдөө сонголтоо хийчихсэн байна шүү дээ.
- Тийм ээ. Миний ханийг тэнгэр бурхан илгээсэн болохоор би сайхан амьдарч байна гээд өөрийн эрхгүй урсах нулимсаа хэлээрээ долооход шорвог амттай байв. “Амьдрал тэр чигээрээ шорвог. Түүнийг юугаар амтлах вэ гэдгийг хүн өөрөө тааруулдаг юм байна” гэж Бошигт өөртөө хэлсэн үгээ шивнэж биш чангаас чанга хэлчихжээ. “Нүгэл нүдээрээ” гэх үгийг батлах гэсэн шиг хэдхэн сарын дараа Бошигт аваарт орон амь эрсэдсэн тухай сонсдов. Сайхан амьдрал эхлүүлсэн ч элээж чадаагүй нь бурхны гэсгээл биз ээ.