2014-06-12 Оросын дуурийн дуучин, ардын жүжигчин Надежда Андреевна Обуховагийн (1886 - 1961) нэрэмжит “Олон улсын
залуу дуу дуулаачдын” VI дугаар уралдаан энэ сарын 6-9-нд ОХУ-ын Липецк хотноо болж өнгөрлөө. Энэ уралдаанд Монгол Улсаа төлөөлж Москвагийн Соёл урлагийн их сургуулийн дуурийн дуулаачийн ангийн тавдугаар дамжааны оюутан Бямбажавын Монголхүү, Гнесиний нэрэмжит Оросын хөгжмийн академийн хоёрдугаар дамжааны оюутан Чулуунбаатарын Бадрал нар оролцсон юм. Дуурийн хоёр залуу дуулаач маань амжилттай оролцож, ганзага дүүрэн буцжээ. Тусгай байрын шагналыг хүртсэн Б.Монголхүүтэй ярилцлаа.
-Юуны түрүүнд Олон улсын нэр хүндтэй тэмцээнд олз омогтой оролцоод ирсэнд баяр хүргэе!
-Баярлалаа
-Оролцсон тэмцээнийхээ талаар манай уншигчдад тодруулж хэлж өгнө үү
-Липецк хотноо болсон меццо-сопрано хоолойтой Надежда Обуховагийн нэрэмжит Олон улсын дуурийн дуулаачдын VI дугаар уралдаанд оролцоод ирлээ. Энэ уралдаан 2 жилд нэг удаа зохиогддог. Манай Монголоос би, мөн манай нэг найз одоо Москвагийн Гнесиний академид сурдаг Монголд хөгжим бүжгийн коллеж дүүргэчихээд ирсэн Чулуунбаатарын Бадрал гээд залуу, бид хоёр оролцсон. Тэр маань 2 байранд, би тусгай байранд шалгарсан.
-Өмнө нь энэ тэмцээнд Монголын дуурийн дуулаачдаас оролцож байсан уу?
-Урьдны уралдаанд нь Энхтайван гээд одоо дуурийн театрын гоцлол дуучин хийж байгаа дуучин оролцож мөн II байранд орж байсан. Тэр үед манай найз бид хоёр энэ уралдааны талаар мэдээд. Тэгээд энэ удаагийнхад нь бид хоёр орлоо.
-Тэмцээнд нийт хэдэн орны хэд орчим дуулаачид оролцож, ямар шалгууртай явагдав?
-Уралдаан гурван үе шаттай явагдсан. Эхний шатанд бичлэгээ явуулсан. Нийт 217 оролцогчийн явуулсан бичлэгээс хоёрдугаар шатанд 34 дуучныг шалгаруулсан. Энэ 34 дуучдаас 3 шатанд Франц, Англи, Америк, Солонгос, Монгол, Орос зэрэг орнуудын 14 дуулаачид шалгарч, тэндээсээ байр эзлүүлсэн. Би 2 шатандаа Италийн хөгжмийн зохиолч Винченцо Беллини-Пуритане дуурийн Рикардогийн ари, Чайковскийгийн “Слеза дрожит”, Эдвард Григийн “Люблю тебя” гэсэн 3 бүтээлээр, сүүлийн шатан дээр бас Сергей Рахманиниов “Алеко” дуурийн Алекогийн ари, Шарав гуайн Хайрхан уулын бараа, Свиридовын “Зимняя дорога” гэсэн 3 дууг дуулж оролцсон.
-Нэгдүгээр байрт аль орны ямар дуучин шалгарсан бэ?
-Манай энэ уралдаан болохоор эрэгтэй эмэгтэйгээр нь ялгаад I байр 2, II байр 2, III байр 2, тусгай байр гэж шалгаруулсан. I байранд ОХУ - ын Марийнский театрын 2 эрэгтэй дуучин, 2 байрыг Марийнский театрын баз хоолойтой дуучин тэгээд манай Бадрал. Харин 2 эмэгтэй дуучинд III байрыг өгсөн. Энэ удаад эмэгтэй дуулаачдаас I, II байранд орохооор амжилт үзүүлээгүй.
-Б. Бадрал та хоёрын хувьд хоолойны ямар тембртэй вэ?
-Бид хоёр хоёулаа баритон хоолойтой. Өмнөх тэмцээнд оролцож байсан Энхтайван ах ч мөн баритон хоолойтой. Ер нь манай монгол чинь баритоны нэг хэсэг эрин үе болчихоод байна гэж яриад байгаа ш дээ. Хаана уралдаан тэмцээн болно монголын баритон хоолойтнууд очиж оролцоно. Заавал ямар нэг шагнал авдаг болчихоод байгаа.
-Үүнээс өмнө өөр ямар тэмцээн, уралдаанд оролцож байв. Ингээд тэмцээн уралдаанд амжилттай оролцоод ирэхэд Орос, Монголын багш нар нь хэрхин хүлээж авч байна вэ?
-Энэ тэмцээнээс өмнө 3 сарын 20-25 ны хооронд Москвад болсон Оюутны олон улсын дуурийн дуулаачдын уралдаанд оролцоод II байранд орсон. Мэдээж багш нар их баярладаг, урам, дэм, үнэтэй зөвлөгөөнүүдийг хэлж өгнө. Намайг удирдсан мэргэжлийн багш маань Оросын ардын жүжигчин Большой театрын баз хоолойтой дуурийн дуучин Зимненко Леонид Орестович гэдэг хүн бий. Мөн В.С.Поповагийн хоорийн академийн концертмейстер С.М. Юрьевич багш дээр давхар хичээллэдэг. Харин Монголоосоо Хайдав багштайгаа, Соёл урлагийн их сургуулийн багш нартайгаа холбоотой байдаг. Хайдав багш маань ер нь өөрийнхөөрөө сайхан дуулах хэрэгтэй гэж зөвлөдөг дөө.
-Уралдаанд амжилттай оролцоод ирэхэд сурч байгаа сургуулийн зүгээс, мөн Монголын талаас урамшуулал, дэмжлэг үзүүлж байна уу?
-Манай сургуульд бол байхгүй. Өөр сургуулиудад бол байдаг л гэсэн. Стипенд энэ тэрийг нь нэмэх гээд. Монголоос тийм юм байхгүй.
-Яагаад дуучин гэдэг мэргэжлийг сонгох болов?
-Бага сургуульд байхдаа дуулдаг байсан. Тэгээд дуучин больё гэж боддог байлаа. Тэгээд Соёл урлагийн их сургуульд элсэж ороод Хайдав багшийг удирдлаган дор 2 жил суралцсан. Тэр үедээ Монголдоо зохиолын сайхан Жавхлан шиг дуучин больё гэж боддог байлаа. Дараа нь ийшээ ирээд бодол өөрчлөгдсөн дөө. Орчин ч их нөлөөлсөн байх. Тэгээд сайн дуурийн дуучин больё гэж шийдсэн.
-Ингэхэд төгсөх курсын оюутан гэсэн. Дипломын ажлаа ямар сэдвээр бичиж байгаа вэ?
-Төгсөхдөө Италийн хөгжмийн зохиолч Кристоф Глюкийн “Орфей ба Эвридика” дуурийн Орфейгийн ариг дуулна. Мөн Шарав гуайн “Чингис хааны дуурийн Тэмүжиний дүр” гэсэн сэдвээр дипломын ажлаа бичиж байгаа. Ер нь манай Тэмүжиний дүрийг монгол хүн ингэж дуулдаг, харин гадаад хүн яаж дуулах, дуулахад яах ёстой юм, наад зах нь түүхийг нь мэдэх, дээл хувцасыг нь өмсөж сурах гэх мэт энэ талаас нь түлхүү судалж бичихийг зорьж байна.
-Олон улсын тэмцээнд оюутнууд оролцоод, амжилт үзүүлсэнд тун их баяртай байна. Уран бүтээлийн зам тань дардан байж, дэлхийд Монголынхоо нэрийг гаргасан сайн дуурийн дуучин болоорой.
-Ерөөл бат орших болтугай. Баярлалаа.
Э.МӨНХЦЭЦЭГ /ЗУУНЫ МЭДЭЭ/