УИХ-ын гишүүн Л.Энх-Амгалан:Долларын ханшийн зөрүүнээс болж компаниуд асар их хэмжээний алдагдал хүлээж байна

2014-03-07

УИХ дахь МАН-ын бүлгээс улс орны эдийн засаг, санхүүгийн нөхцөл байдал, өргөн хэрэглээний бараа

бүтээгдэхүүн, инфляц, ам.долларын өсөлтийн талаар удаа дараа эрх баригчдад шаардлага хүргүүлж, төрийн нүсэр бүтцэд зарцуулж буй зардлыг багасгах, баялаг бүтээгчдээ дэмжиж ажиллах, юуны өмнө тулгамдсан асуудлаар зөвшилцөж ойлголцох шаардлагатайг сануулсаар ирсэн билээ.

Эдийн засгийн цаасан дээрх өсөлт ард иргэдийн амьдралд наалдах нь бүү хэл улам хүндэрч, төрийн албаны хүнд суртал ихэссэн, үнэ тогтворжуулах хөтөлбөрийн үр дүнг хүртэж чадахгүй байгаа талаар АН-ын бүлгийн дарга С.Бямбацогт, УИХ-ын гишүүн Я.Содбаатар, Л.Энх-Амгалан нар сэтгүүлчдэд мэдээлэл өгсөн юм. Энэ үеэр УИХ-ын гишүүн Л.Энх-Амгалангаас дараах тодруулгыг авлаа.

-Эдийн засгийн нөхцөл байдал хүндэрсэн гэж УИХ дахь МАН-ын бүлэг дүгнэж. Гэтэл төв банкны зүгээс “Ам.долларын ханш өссөнийг эдийн засаг хүндэрсэн гэж ойлгох нь өрөөсгөл. Удахгүй эдийн засаг сэргэнэ” гэх тайлбарыг өгч байгаа шүү дээ?

-Монгол Улсын өнгөрсөн оны төсвийн гүйцэтгэлийг авч үзье, энэ үзүүлэлтээс харахад эдийн засгийг тодорхойлдог гол үзүүлэлтүүд унасан байгаа. Тухайлбал, 2013 онд ДНБ 18.5 хувиар өснө гэж төлөвлөж байсан бол гүйцэтгэлээр 11.5 хувьтай гарсан. УИХ-аар 2013 оны мөнгөний бодлогыг батлах үед төв банк оны төгсгөлд инфляци найман хувьтай байна гэсэн. Гүйцэтгэлээр инфляци 12.5 хувьтай гарсан. Инфляци бол гол нэрийн бараа, бүтээгдэхүүний үнийн өсөлт гэсэн үг. Дээр нь Монгол Улсын зээлжих зэрэглэл буурч –В рүү орсон. Гадаад худалдааны алдагдал ихэссэнээр худалдаа агшсан, өрийн хэмжээ байх ёстой хэмжээнээсээ нэмэгдсэн гээд эдийн засагт асах ёстой бүх "гал" ассан байгаа. Ийм үед ам.долларын ханш 1795 төгрөгтэй тэнцэнэ гэдэг эрсдэлтэй шүү дээ. Монгол Улс импортоос хамааралтай, бүхий л хэрэгцээтэй зүйлээ импортоор авдаг. Тийм учраас энэ асуудалд Засгийн газар төдийгүй УИХ анхаарлаа хандуулахгүй байж болохгүй.

-Валютын ханшийн өсөлт эдийн засагт ямар эрсдэл авчирч байгаа вэ?

-Тоон үзүүлэлтээр илэрхийлье. Ам.долларын ханш 1794 төгрөгтэй тэнцсэнээр 2012 онтой харьцуулахад Монгол Улсын өрийн хүүгийн хэмжээ 35 хувиар нэмэгдсэн дүн гарсан. Монгол Улс гадаадаас авсан зээлийн хүүнд жил бүр 150-180 тэрбум төгрөг төлж байгаа. Тэгэхээр валютын ханшийн өсөлтөөс болж төлж байгаа зээлийн хүүгийн хэмжээ 35 хувиар өссөн гэсэн үг юм. Мөн УИХ-аас 2014 оны төсвийн хуулийг хэлэлцэх хүрээнд хөрөнгө оруулалтыг нэг их наяд төгрөгөөр төсөвлөсөн. Эрх баригчид төсвийг батлуулахдаа ам.долларын ханшийг 1384 төгрөгөөс хэтрүүлэхгүй гэж амласан. Гэтэл валютын ханш 1794 төгрөгт хүрснээр нэг их наяд төгрөгийн хөрөнгө оруулалтын өртөг нэмэгдэх зайлшгүй эрсдэл үүсээд байна. Өөрөөр хэлбэл, валютын ханш 1794 төгрөгтэй тэнцсэнээс болоод аж ахуйн нэгжүүд тендерт оролцох сонирхолгүй болж байна гэсэн үг. Валютын ханш 1794 төгрөгтэй тэнцэж байхад 1384 төгрөгөөр тооцуулж ажил хийх компани байх уу.

- Та бүхэн хувийн хэвшлийнхний авсан зээлийн хэмжээ хэд байгаа тооцоог гаргасан уу?

-Монгол Улсын аж ахуй нэгжүүдийн авсан зээл 6 их наяд орчим төгрөг байгаа. Үүнээс хоёр тэрбум орчим нь ам.долларын зээл. Ханшийн эрсдлээс болоод аж ахуйн нэгжүүд зээлийн эргэн төлөлтийн хувьд маш том эрсдэл хүлээж байгаа.

-АН-ынхны хувьд ажил хийх боломж бага байна. Цөөнхийн бүлэг шантааж үзүүлдэг гэсэн гомдол санал байнга ярьж байгаа. Үүнийг та хүлээн зөвшөөрөх үү?

-УИХ дахь МАН-ын бүлэг УИХ-аар хэлэлцэж байгаа хуулийн төсөл бүрт тээг тавьж ирсэн гэвэл дэгсдүүлсэн хэрэг болно. Эдийн засагт голлох нөлөө үзүүлэх татварын хууль, жишээ нь алтны татварын хувь хэмжээг бууруулах асуудлыг ул суурьтай судлах, нарийн тооцоолох цаг авсан судалгаа шаардсан ажлууд байсан. Тийм учраас завсарлага авч нягтлахаас арга байгаагүй. Үүнийг зөвөөр ойлгох ёстой. Нэг зүйлийг онцолж хэлэхийг хүсч байна, өнгөрсөн онд УИХ-ын даргын захирамжаар эдийн засгийн гадаад, дотоод нөхцөл байдалд үнэлэлт дүгнэлт өгөх ажлын хэсэг байгуулагдаж байсан. Ажлын хэсэгт бүх яамдын сайд, дэд сайдууд багтаж ажилласан. Гаргасан дүгнэлтийнх нь хүрээд эдийн засагт ийм ийм нөхцөл байдал үүсч, цаашид анхаарах асуудал нь энэ юм байна гэдэг маш зөв тодорхойлж хууль эрх зүйн хүрээнд ийм хуулиудаа шинэчилье, УИХ ийм арга хэмжээ авъя, Засгийн газар ийм ажил хийх ёстой юм байна гэдэг маш тодорхой даалгавар өгөгдсөн. Харамсалтай нь, УИХ-аас өгсөн даалгаврыг Засгийн газар хэрэгжүүлээгүй. Мөн өнгөрсөн оны арванхоёрдугаар сард УИХ-ын нэр бүхий гишүүд эдийн засгийг идэвхижүүлэх, валютын ханшийг тогтворжуулах хуулийн төслийг санаачлан санал авахаар Засгийн газарт мэдүүлсэн ч буцааж УИХ-д бариагүй.

УИХ-ын гишүүн Л.Энх-Амгалан:Долларын ханшийн зөрүүнээс болж компаниуд асар их хэмжээний алдагдал хүлээж байна
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (0)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Мэдээ
Гадаад мэдээ
Видео

Японы хаан Монголд айлчлах үеэрээ Япон цэргүүдийн булшийг эргэнэ гэв
11:58

Японы Цог Жавхлант Эзэн хаан, Эрхэм Дээд хатны хамт энэ сарын 6-ны өдрөөс Монгол Улсад төрийн айлчлал хийхтэй

»»

P. Diddy-г хүнд гэмт хэргүүдэд буруугүй гэж үзжээ
11:22

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 3 /DW/. P.Diddy, Puff Daddy, Diddy гэсэн тайзны нэрээр алдаршсан Америкийн

»»

Ойн түймэр 77.1 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна
10:17

Улсын хэмжээнд өнөөдөр /2025.07.02/ 11:00 цагийн байдлаар Сэлэнгэ аймгийн Хүдэр суманд-2, Баянгол, Алтанбулаг суманд

»»

Далай лам дахин төрнө гэдгээ зарлаж, хойд дүрийг нь зөвхөн Гадэн Подран сан хайх эрхтэй гэв
09:45

Төвөдийн оюун санааны удирдагч Далай лам лхагва гарагт мэдэгдэхдээ, өөрийн нас барсны дараа дахин төрнө гэж баталж,

»»

Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав
09:44

Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.

»»

”Солонго ярилцлага”｜Г.Баатар: Тэнгэрлэг сайхан аав минь
17:34

“Бүс ба Зам - Гэрэлт аялал” үргэлжилсээр
17:18

“Бүс ба Зам - Гэрэлт аялал” Монгол улс дахь төслийн 2025 оны үйл ажиллагаанд хамрагдахаар Монгол Улсын нүдний болор цайх өвчтэй 121 хүн 06 дугаар сарын 20-ны өдөр Эрээн боомтоор Хятад улсад иржээ.

Авлига авсан ХХЕГ-ын Нууцын албаны ажилтнуудын 2 жил нийтийн албанд томилогдох эрхийг хасаж, ₮6 саяар торголоо
15:18

Хил хамгаалах ерөнхий газар (ХХЕГ)-ын Нууц, мэдээллийн аюулгүй байдлын албаны Бүртгэлийн нэгдсэн системийн

»»

Долдугаар сард ЦАГ АГААР ямар байх вэ?
13:17

Цаг уурын байгууллагаас долдугаар сард нутгийн өмнөд хэсэг болон говийн аймгуудын нутгаар бороо хур ихтэй байх төлөвтэй байгааг мэдээлжээ.

»»

BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог, дэлхийн аялан тоглолтоор эргэн ирнэ
12:49

Мягмар гарагийн /2025.07.01/ орой Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг ирэх жил эргэн эрэлтээ хийнэ гэж Weverse

»»

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа
12:47

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

»»

“Дээлтэй Монгол” наадам энэ сарын 8-нд болно
10:33

Нийслэлийн Засаг даргын тамгын газар, нийслэлийн Аялал жуулчлалын газар, Соёл, Спорт, Аялал жуулчлал,

»»

Дэлгүүрийн худалдагчийг зодсон эрэгтэйг 48 цаг саатуулжээ
09:06

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдрийн 22:40 цагт Дундговь аймгийн Сайнцагаан сумын 7-р багийн

»»

Нагоя башёд Монголын 20 бөх барилдана
08:45

Японы сумо бөхийн холбооноос ирэх сарын 13-нд эхлэх Нагоя башёгийн банцүкэг өчигдөр зарлаж манай улсаас 20 бөх дөрвөн зиндаанд зодоглох юм.

»»

Ой хээрийн хоёр түймрийг бүрэн унтраалаа
17:04

Өнөөдөр хоёр гал түймрийг бүрэн унтраасан талаар ОБЕГ-аас мэдээллээ.

»»

Өвөр Монголын цөлийг зассан туршлага
15:40

Энэ жил “Гурван умард” төсөл хэрэгжиж эхэлсний 47 жилийн ой тохиож байна. Хагас зуун жил үргэлжилсэн уйгагүй хөдөлмөрөөр Өвөр Монгол орон эх орныхоо хойд хилд нуршгүй ногоон хэрэм босгож, улс орны экологийн аюулгүй байдлыг үр ашигтайгаар баталгаажуулсан юм.

Харилцаа хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлж, Хятад Монголын найрамдлын түүхийг өгүүлнэ
15:39

6-р сарын 10-нд Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн Хүбэй муж, ӨМӨЗО дахь хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээний нээлтийн үеэр Бүх Хятадын Сэтгүүлчдийн Нийгэмлэг болон Монголын СНЭ-ыэ дарга нар захидал илгээж, хамтарсан сурвалжилга амжилттай эхэлсэнд баяр хүргэжээ.

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийнхний хамтарсан сурвалжилга эхэллээ
15:38

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн Хүбэй, ӨМӨЗО дахь "Боломжоо хуваалцан, хамтдаа хөгжье" хамтарсан сурвалжилгын үйл ажиллагаа ӨМӨЗО-ны Тунляо хотод 6-р сарын 10-ны үдээс хойш эхэллээ. Энэхүү арга хэмжээг БХСН, БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа ЭСЯ, Монголын СНЭ хамтран гүйцэтгэж, ӨМӨЗО-ны Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллин алба, Хүбэй мужийн Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба хамтран зохион байгуулж буй юм.

Шэнь Миньжуань:Хятад, Монголын хүмүүнлэгийн солилцооны агуулгыг баяжуулж, найрамдлыг бэхжүүлнэ
15:37

БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Шэнь Миньжуань Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээнд захидал илгээж, Бүх Хятадын сэтгүүлчдийн нийгэмлэг, БНХАУ-аас Монгол улсад суугаа Элчин Сайдын Яам, Монгол Улсын СНЭ, ӨМӨЗО-ны ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба, Хүбэй мужийн ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн албанаас хамтран зохион байгуулж буй Хятад, Монголын сэтгүүлчдийн Хүбэй, Өвөр Монгол дахь хамтарсан сурвалжилгын ажиллагаа эхэлсэнд баяр хүргэв.

Хятад улс сансар судлалын өдрөөрөө Хятад маягийн сансар судллын шинэ аяллаа эхлүүлэв
15:36

4-р сарын 24-ний өдөр бол Хятадын сансар судлалын арав дах өдөрлөг юм. Энэ өдөр мөн Хятад улсын анхны хиймэл дагуул "Дүнфанхүн-1"-ийг амжилттай хөөргөсний 55 жилийн ой юм. Энэ өдөр "Шэньжөү-20" нисэгчтэй сансрын хөлгийг хөөргөж, орчлон ертөнцийг судлах шинэ аяныг дахин эхлүүлсэн юм.

Өнөөдөр бид бүгдээрээ одон орон сонирхогчид болсон. 04-р сард бид сансрын нисгэгчиддээ хүндэтгэл үзүүлэх ёстой, уудам орчлонгийн нууцыг тайлж, сансрын нисгэгчдийн бичсэн хятад маягийн романтикийг мэдрэх ёстой.

Супер хиймэл оюун бүтээх лаборатори байгуулжээ
14:53

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны долоодугаар сарын 1 /Bloomberg/. Өгөгдсөн даалгаврыг хүний түвшинд эсвэл бүр илүү сайн

»»

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна
14:31

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна

»»

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар: Засгийн газар үнэнч, ил тод, хариуцлагатай байх зарчмыг тууштай баримтлана. Хөрөнгө оруулагчдад ээлтэй бодлого хэрэгжүүлж, тэдний эрх ашгийг хамгаалж ажилллана
13:57

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар гадаад улсаас Монгол Улсад суугаа дипломат төлөөлөгчийн газар болон олон

»»

Ганцмод-Гашуунсухайт боомтын хил дамнасан төмөр замын шав тавилаа
12:55

Хятад, Монголын уламжлалт анагаах ухааны эмчийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт болов
12:37

Эрч хүчтэй залуу насаа хайрлая
12:00

Найруулагч:	С.УРЬХАН
Эх сурвалж:	СОЛОНГО

Уламжлалт заслаар бяцхан охины ”Нойрмог”нүдийг сэргээлээ
11:50

Зохиогч:	Ц.Урантунгалаг,Б.Сурнаа
Найруулагч:	Б.СУРНАА
Эх сурвалж:	solongonews.mn

2025 онд ахмад настанд амралт, сувиллын үйлчилгээ үзүүлэх байгууллагын жагсаалт гарлаа
09:57

Ахмад настны тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.1.2-т заасан эрхийн бичгийн хөнгөлөлттэй үнээр ахмад настанд амралт,

»»

Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв
09:25

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө

»»

Аутизмын хүрээний эмгэгийн оношилгоог эрт илрүүлж, эмчлэх боломж нээгдлээ
15:34

”Монгол Улсад эмчлэгдэх боломжгүй өвчлөлийг бууруулах” бодлогын хүрээнд СЭМҮТ-ийн нарийн мэргэжлийн хүүхдийн

»»

Баруун Европ даяар хэт халж байна
15:25

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм

»»

Blue Origin жуулчдыг сансарт аялуулжээ
12:44

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /TASS/. Америкийн “Blue Origin” компани сансрын дэд тойрог замд

»»

Хөх хот Улаанбаатар чиглэлд шууд нислэг үйлдэнэ
10:25

Хөх хот Улаанбаатар чиглэлд шууд нислэг үйлдэнэ

»»

Улаанбурханы товлолт дархлаажуулалтад бүрэн хамрагдаагүй хүүхдүүдийн гэрт нь очиж вакцин хийнэ
09:49

Улаанбурханы нөхцөл байдалтай холбоотойгоор дархлаажуулалтыг эрчимжүүлэхээр болоод байна.

»»

"Багийн бага сургууль"-д хувийн хэвшлийнхэн хөрөнгө оруулна
09:24

Боловсролын яам, НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн хамтын ажиллагааны хүрээнд хэрэгжүүлэх “Багийн бага сургууль” санаачилга албан ёсоор эхэллээ.

»»

"Түймрээр эхээсээ өнчирсөн хоёр янзагыг хариуцлагатай айлд хүлээлгэн өгнө"
09:16

Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг сумын ойн түймэрт өртөж, эхээсээ өнчирсөн 2 янзагыг өөрсдийн нутагт нь амьдардаг

»»

С.Молор-Эрдэнэ Монголчуудтай “таарсан” анхны философич гэж үү?
08:58

Олон нийтийн анхаарлын төвд байдаг хүмүүсийн нэг бол философич С.Молор-Эрдэнэ . Тэрээр “Монголчууд анх удаа л

»»

“GEM Mall”-д эхнэрээ хутгалж хөнөөсөн хэрэг гарлаа
08:07

Өнөөдөр Баянгол дүүргийн 6 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах “GEM Mall” худалдааны төвд эмэгтэй хүнийг

»»

Дорнодын түймрийг унтрааж, Хөвсгөл, Сэлэнгэ, Булган аймагт гарсан 7 түймрийг цурамд оруулжээ
19:16

Дорнод аймгийн Баян-Уул сумын Өвөр эрээн багийн “Тарам” гэдэг газар өчигдөр буюу энэ сарын 26-нд гарсан ой,

»»

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар Хүнс, Хөдөө Аж Ахуй, Хөнгөн Үйлдвэрийн салбарын цаг үеийн ажлын талаар УИХ-д мэдээлэл хийлээ
19:14

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын цаг үеийн

»»

Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ
18:24

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар

»»

Төр нийгмийн нэрт зүтгэлтэн Жамсрангийн Самбуугийн алдар гавьяаг мөнхжүүллээ
17:31

АРД ОЛОНДОО МОНГОЛ ТӨРИЙН МЭРГЭН ӨВӨӨ ХЭМЭЭН АЛДАРШСАН ТӨР, НИЙГМИЙН НЭРТ ЗҮТГЭЛТЭН

»»

Хятад-Төв Азийн олон улсын соёл аялал жуулчлалын анхны галт тэрэг Ши-Аниас аялж эхэллээ
16:23

Энэ онд Казахстаны "Хятадын аялал жуулчлалын жил" тохиож байна. Хятад, Казахстаны соёлын солилцоог дэмжиж, Хятад, Төв Азийн орнуудын дэд бүтцийн холболтыг гүнзгийрүүлэх зорилгоор өчигдөр Хятадын Ши-Ань хотоос Казахстаны Алматы хот чиглэлийн Хятад-Төв Азийн олон улсын соёл аялал жуулчлалын тусгай галт тэрэгний анхны галт тэрэг Ши Ань өртөөнөөс хөдөллөө. Тусгай галт тэрэг Шааньши, Ганьсу, Шиньжян зэрэг муж, өөртөө засах орныг дайран өнгөрч, Хоргос боомтоос хил гарч, 05-р сарын 31-нд Алматы хотод ирэх төлөвтэй байна.