Аюул дагуулсан амьтад

2014-02-27

"Таны эргэн тойронд, магадгүй гэрт тань эгдүүтэй хөөрхөн амьтад олон байгаа биз. Муурын зулзага, үнэнч нохойгоо илэхдээ та

аюултай эсэхийг бодох ёстой. Ер нь дэлхий дээрх бүхий л амьтан өөрийгөө хамгаалах зүй тогтолтой байдаг нь бидний эргэн тойрныг аюултай болгодог. Тэдний дундаас хамгийн аймшигтай амьтад

20. Үхлийн анчин буюу хилэнцэт аалз- Хойд африк, Дундад дорнодод ихээр үзэгдэх энэ хилэнцэт аалз жилд аалзанд хазуулж амиа алдаж буй хүмүүсийн 75 хувийг хазсан байна гэсэн судалгааг гаргажээ. Энэ нь үхлийн анчинг элбэг байдгийг нотолж байгаа юм. Хилэнцэт аалзад хазуулсан ч яаралтай тусламж авч чадсан насанд хүрсэн чийрэг хүн тэвчишгүй өвчин мэдэрдэг бол хүүхдүүд халуурах, коомд орох, татдаг болох, саа өвчин тусах зэрэг нэн аюултай.

19. Конус эмгэн хумс- Энэ удаа, жижиг амьтнаас гарсан нэг дусал хор насанд хүрсэн 20 чийрэг эрийг хөнөөх хүчтэй. Конус хэлбэрийн эмгэн хумсыг "тамхины эмгэн хумс" гэх нь ч бий. Учир нь энэ амьтанд хазуулсан бол танд нэг тамхи татах хугацаанд л амьсгалах боломж бий. Түүний хорны эсрэг ерөндөг үгүй.

18. Хадны загас- Энэ бол дэлхийн хамгийн хортой загас. Далайн ёроолд хаданд нуугдаад, бусад загасыг дээгүүр нь явахыг хүлээнэ. Маш хурдан шаламгай энэ амьтны нуруун дээр гишгэвэл хөлгүй боллоо л гэсэн үг.

17. Цагаан аварга загас- Та энэ амтьныг олон удаа харсан биз. Түүний зэвсэг бол хурдан хөдөлгөөн, давшилтат чанар мэдээж шүд. Гэхдээ цагаан аварга загас ихэнхдээ хүнээр хооллодоггүй. Хүн хэт их ястай тул таны биеийн нэгээхэн хэсгийг л зулгаах болно. Тиймээс та далайд цус алдаж л үхэх болов уу.

16. Хорт хошуут мэлхий- Хоёрхон инч хэмжээтэй хоёр нутагтан амьтны хор 20 мянган хулганатай ямар ч армийг устгаж чадна. Энэ нь түүний хоёрхон микрограм хор нь таны зүрхийг шууд хаана гэсэн үг юм. Түүний хор арьсанд нь байдаг тул та хэзээ ч хүрч болохгүй шүү.

15. Туйлын баавгай- Дэлхийн хамгийн том махчин амьтдын нэг хүнээс хэзээ ч айдаггүй. Байгалиас махчин амьтан биш хэдий ч туйлын баавгай бусдыгаа идэх тохиолдол олон.

14. Далайн залхаг- Энэ амьтан хөнөөсөн хүнийхээ тоогоор аварга загас, матар, хадны загаснаас ч илүү амжилттай байдаг байна. Дэлхийн хамгийн хортой амьтныг нэг далайн залхагт баригдвал та амьд гарах магадлал 0 хувь шахуу юм.

13. Африкийн арслан- Энэ амьтад хүнийг идэх зорилго өвөртлөн явдаггүй ч түүний аманд амиа алдсан хүний тоо олон. 1898 онд Кенид есөн сарын хугацаанд 28 төмөр замын ажилтан Африкийн арсланд идүүлж байсан аймшигт түүх бий.

12. Нүцгэн гинж- Энэ могой ичимхий бөгөөд хүн лүү дайрах нь ховор. Гэсэн хэдий ч түүний дусалхан хор таны цусыг нөжрүүлэх болно. Өөрөөр хэлбэл нүцгэн гинжид хазуулсан хүний нүх сүв бүрээс нөжирсөн цус алдаж үхдэг байна.

11. Үлээгч загас- Энэ загас танд хөөрхөн харагдаж байгаа ч дэлхийн хамгийн хортой сээр нуруутнуудын нэг. Үлээгч загасны хор таны өрцийг татаах бөгөөд амьгалахыг тань хурдан зогсоох болно.

10. Комодо луу- Туйлын баавгай шиг харагддаг Комодо луу хоол хүнсийг голж шилдэггүй. Тэд шувуунаас эхлээд усны үхэр, хүн, шавьж гээд бүхнийг иднэ. Комодо луу аймшигтай анчин. Тэд нүх ухаад идшээ орохыг хүлээн чимээгүй нуугдана. Хэн нэгэн унасан тохиолдолд давхин ирж хамгийн түрүүнд багалзуурыг нь хаздаг. Ингэснээр түүний ихэнх олз цус алдаж үхдэг байна.

9. Цэ Цэ ялаа- Энэ жижигхэн цус сорогч ялаа Африкт унтах өвчний хазалт хийдэг гэдгээрээ алдартай. Жилд дунджаар 300 мянган хүн энэ ялаанд хазуулж үхдэг байна.

8. Ирвэс- Ихэнх амьтад шархадсан үедээ айж, зугтаадаг. Гэхдээ ирвэс биш. Энэ араатан шархадсан үедээ улам ч ууртай болдог байна. Зөвхөн ууртай болоод зогсохгүй хүчтэй болдгийг ч эрдэмтэд тогтоожээ. Ирвэсийг шархдуулна гэдэг ч бодоод ч хэрэггүй санаа биз.

7. Бүрхүүлт хорт могой- Энэ могойд хазуулсан хүн хамгийн ихээр тарчилдаг. Түүний хор бусад могойн адил шууд биед нөлөөлдөггүй. Та эмнэлэгт хүргэгдэж, түргэн тусламж авсан ч долоо хоногийн турш цус алдаж үхэх болно.

6. Бразилийн хэсүүлч аалз- Энэ бол дэлхийн хамгийн хортой аалз юм. Үүгээрээ ч Гиннессийн номонд бичигджээ. Бразилийн хорт аалзыг улам аюултай болгож байгаа зүйл нь “хэсүүлч” хэмээх нэр нь юм. Тэд орон байр, машинд нуугдаад таныг отож байдаг бөгөөд хүн олонтой газар зэрэгт өдрийн цагаар хүртэл байж л байдаг.

5. Цэнхэр бөгжит наймаалж- Гольфийн бөмбөг шиг хэмжээтэй энэ амьтныг биеийнх нь хэмжээгээр басах хэрэггүй. Түүний биед насанд хүрсэн 26 хүнийг зэрэг хөнөөх хэмжээний хорын шингэн бэлэн байдаг. Тэр шингэнийг тайлах ерөндгийг эрдэмтэд гаргаж авч чадаагүй байна. Түүнд хазуулаад нэгхэн секунд болоход та амьсгалж чадахгүйд хүрнэ.

4. Хиппо буюу Армана-Тэд өвсөн тэжээлтэн хэдий ч догшин ширүүн гэдгээрээ Африкийн хамгийн аюултай амьтны тоонд орж байгаа юм. Түүнийг уурлуулаагүй байхад ч хүн лүү гэнэт дайрах явдал элбэг.

3. Давслаг усны матар- Давслаг усны матар үхэрнээс эхлээд халим хүртэл усан дотор байгаа бүхий л зүйлийг иддэг. Хоолоо амьгүй болгохын тулд “үхлийн эргэлт” хэмээх тактик хэрэглэнэ. Давслаг усны матар хоолоо бат зуугаад усан дотор түүнийг живж амьгүй болтол эцэг төгсгөлгүй мэт эргэлддэг байна. Хэрвээ та түүнд баригдвал аврал үгүй.

2. Африкийн заан- Дэлхийн хамгийн том амьтдын нэг зааныг та “Дабмо” дээр гардаг шиг амгалан амьтан гэж бодож байна уу? Тэд ихэнхдээ тайван байдаг. Гэхдээ уур нь хүрвэл нэг дэвсэлтээр хоёр хирсийг дэвсэж алах чадалтай амьтан.

1. Шумуул- Аюултай амьтны жагсаалт дэлхийн хамгийн том амьтнаас хамгийн жижиг рүү ирлээ. Хэдий тийм ч жижиг гэлтгүй үхлийн аюултай амьтан бол шумуул юм. ДОХ-ыг шумуулын хазалтаар дамждаг гэсэн яриа бий. Энэ худал. Гэсэн хэдий ч энэ жижиг амьтанд хазуулж өвчин авснаар жилд 2-3 сая хүн амиа алддаг байна.

Ч.Мөнхбат /bolod.mn/