Mobile хувилбар
www.BOLOD.mn
Fact.mn | Miss.mn | Ord.mn | Choibalsan.mn |

Архив ангилал
ДЭЛГҮҮР ХУДАЛДААНЫ ТӨВ
» ДАА ХҮРЭЭ (101581)
» ДҮНЖИНГАРАВ ХТ (84735)
» Гранд плаза (79092)
» Боса (47439)
» БӨМБӨГӨР ХТ (77966)
» Замбала (63283)
» Метромолл (68109)
» Миний дэлгүүр (83446)
» Эвридэй (58540)
» Чансаа гутлын дэлгүүр (82896)
» Хар Хорин зах (65779)
» Хүчит Шонхор ХТ (74694)
» ТОСА ХТ (55602)
» Скай их дэлгүүр (50343)
» Сандэй плаза (68136)
» Нарантуул ОУХТ (77391)
» НАРАН ИХ ДЭЛГҮҮР (64754)
» НОМИН (72350)
» АЗ ХҮҮХДИЙН ИХ ДЭЛГҮҮР (56293)
» Оргил худалдааны төв (60904)
» Next Center (140729)
» E-mart (30115)
» БСБ (38280)
» БАРС ХТ (54130)
» UB MART (60789)
ДҮҮРЭГ ХОРОО
» Баянгол дүүргийн хүүхэд залуучуудын хөгжлийн газар (19383)
» БАГАНУУР (75217)
» ЧИНГЭЛТЭЙ (60460)
» ХАН УУЛ (70234)
» СҮХБААТАР (61577)
» НАЛАЙХ (63143)
» БАГАХАНГАЙ (53113)
» БАЯНГОЛ (67870)
» БАЯНЗҮРХ (78534)
» СОНГИНОХАЙРХАН (67948)
БАЙГУУЛЛАГА
» ГЛОБ ИНТЕРНЭШНЛ ТББ (52871)
» ГААЛЬ (77277)
» Барилгын хөгжлийн төв (6525)
» Засгийн газрын авто бааз ТӨҮГ (6680)
» ЗАМЫН ЦАГДАА (87121)
» ИНЕГ-МИАТ (92111)
» ММСУХ- Морин спорт (36967)
» Монголын Дарцын холбоо (51693)
» Монголын Залуучуудын Холбоо (85592)
» Монголын Үндэсний Бөхийн Холбоо (57618)
» МЭРГЭЖЛИЙН ХЯНАЛТ (83458)
» МСНЭ (50256)
» МОНГОЛЫН ЗОХИОЛЧДЫН ХОРОО (61391)
» МОНГОЛЫН ЦАХИЛГААН ХОЛБОО (60932)
» МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ (78285)
» МОНГОЛЫН САЙТЫН ХОЛБОО (72509)
» МОНГОЛЫН ОЮУТНЫ ХОЛБОО (62102)
» МОНГОЛ УЛСЫН ХҮҮХЭЛДЭЙН ТЕАТР (40954)
» МҮЭХ (58152)
» МҮХАҮТ (52439)
» МҮСХНХ (18399)
» МҮОНРТ (62290)
» Мэдээлэл технологи шуудан харилцаа холбооны газар (50713)
» ЭМНЕСТИ ИНТЕРНЭШНЛ ОУБ (36371)
» ШШГЕГ (55522)
» ШҮҮХ ПРОКУРОР (74046)
» Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар (77709)
» ЧИНГИС ХААНЫ ДЭЛХИЙН АКАДЕМИ (46632)
» Чөлөөт Бүс (54324)
» ЦЕГ (88177)
» Цахилгаан тээвэр (52329)
» ЦОГЦ ХАРИЛЦАА ТӨВ (60574)
» Цөмийн энергийн газар (55688)
» Хил хамгаалах ерөнхий газар (19427)
» Харилцаа Холбооны зохицуулах хороо (54404)
» ХХЕГ (49716)
» ХҮЧИРХИЙЛЛИЙН ЭСРЭГ ҮНДЭСНИЙ ТӨВ (55096)
» УБЦТС TЭЦ-4, 3 (74453)
» УМБГ (50074)
» Улсын мєрдєн байцаах газар (49481)
» УРЛАГ- УЛСЫН ДРАМЫН ЭРДМИЙН ТЕАТР (54061)
» УРЛАГ- УДБЭТ (51024)
» Ус сувгийн удирдах газар (18249)
» ТАГНУУЛ (86711)
» ТАТВАРЫН ЕРӨНХИЙ ГАЗАР (70399)
» ТӨМӨР ЗАМ (96155)
» Тээврийн төлөвлөлтийн хэлтэс (47775)
» Санхүүгийн зохицуулах хороо (18849)
» СОНГУУЛИЙН ЕРӨНХИЙ ХОРОО (58055)
» Сэргээн засалт, сургалт үйлдвэрлэлийн төв (32074)
» НИТХ (42090)
» Нийгмийн даатгал (53565)
» Нийслэлийн ЗДТГ (18378)
» Нийслэлийн газрын алба (21704)
» Нийслэлийн агаарын чанарын алба (49136)
» Нийслэлийн статистикийн газар (19325)
» НАББҮХ (46652)
» НҮБ (47630)
» Авлигатай Тэмцэх Газар (79709)
» Авто тээврийн газар (62736)
» ОБЕГ (65424)
» Оюуны өмчийн газар (16181)
» Үндэсний Дата Төв (45737)
» ҮТЕГ (46567)
» ҮНДЭСНИЙ НОМЫН САН (49546)
БАРИЛГА
» Гангар инвест (47574)
» ГАЗАР ХАШАА (76833)
» ГАНДИРС (34915)
» ГАНГАР ИНВЕСТ (52951)
» Барилгын материал (45893)
» БАЯСАХ ТРЕЙД (35916)
» БАРИЛГА-САЙН МЭДЭЭ (53635)
» БАРИЛГА-ҮНЭ ХАНШ (100586)
» БАРИЛГА (88930)
» ЖИГҮҮР ГРАНД (62942)
» ИХ ҮЙЛСИЙН ЭРЭЛД (35298)
» МУУ МЭДЭЭ (66327)
» ЭКО КОНСТРАКШН (58309)
» ШИНЭ БАЙР (74571)
» ЦАСТ ИМПЕКС (50926)
» УЛААНБААТАР ӨРГӨӨ (33566)
» Тахилт өндөр уул (46818)
» АЛТАЙ КОНСТРАКШН (60531)
» АВЗАГА ТРЕЙД (54172)
» Пума констракшн (49472)
БАРАА БҮТЭЭГДЭХҮҮН
» БҮТЭЭГДЭХҮҮН-АРХИ (76014)
» СЭЖИГТЭЙ БАРАА (71781)
БАНК САНХҮҮ
» ДААТГАЛ (47363)
» ГОЛОМТ (65540)
» ББСБ (48413)
» БАНК САНХҮҮ (76626)
» БАНК (52946)
» МУУ МЭДЭЭ (56216)
» МОНГОЛ ДААТГАЛ (46375)
» МОНГОЛ БАНК (81517)
» МОНГОЛ ШУУДАН (46635)
» ЭРЭЛ (47237)
» ЧИНГИС ХААН (46322)
» ХЗХ (50704)
» ХХБ (50299)
» ХАДГАЛАМЖ (54587)
» ХАС (51001)
» ХААН (65666)
» ХӨГЖЛИЙН БАНК (69849)
» УЛААНБААТАР БАНК (50518)
» ТРАНС (46643)
» ТӨРИЙН БАНК -ЗООС (67991)
» Тээвэр хөгжлийн банк (47339)
» САЙН МЭДЭЭ (49734)
» НАЙМАН ШАРГА (64785)
» АНОД (57714)
» ПРАЙМ ДААТГАЛ (31446)
» КАПИТРОН (46306)
» КАПИТАЛ (48931)
» ҮНДЭСНИЙ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ (47444)
» ҮНЭ ХАНШ (63185)
БААР РЕСТОРАН ЦАЙНЫ ГАЗАР
» Дреам (46721)
» БААР- ДОРГИО (57236)
» Бусад (48682)
» ЗОЧИД БУУДАЛ (60695)
» Жура ресторан (45701)
» МЕТРОПОЛИС (35510)
» ЧАПЛИН РЕСТОРАН (32816)
» Цайны газар- БЭЭЖИН НУГАС (33768)
» Цайны газар- ХААН БУУЗ (34122)
» СТЕЛЛА (40913)
» СТРИНГС КЛУБ (32425)
» СӨҮЛ РЕСТОРАН (45695)
» АМРИТА (33710)
» The Bull (40547)
» RIVER SOUND (42020)
» Loving hut (39677)
» HOLLYWOOD (42110)
» САУН МАССАЖ (54289)
» SS клуб (43584)
ЗӨВЛӨГӨӨ
» БИЗНЕС ТӨЛӨВЛӨГӨӨ (607576)
» ЗУРХАЙ (1210263)
» ЗАР (818651)
» ЗӨВЛӨГӨӨ (1438959)
» ИРГЭНИЙ ЭРХ (55334)
» МАРКЕТИНГ МЕНЕЖМЕНТ (74712)
» ХИЧЭЭЛ СУРГАЛТ (83465)
» ХУУЛЬ (785407)
» ХООЛНЫ ЖОР (245632)
» СЕКС ЗӨВЛӨГӨӨ (100196)
» СУРГАМЖ (48523)
» СОНЖОО (121025)
» Сэтгэл зүй (685221)
» РЕКЛАМ БАЙРЛУУЛАХ (33376)
» ПИ АР (66251)
» РЕКЛАМ (58493)
МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ
» ЛАВЛАХ (55367)
» Дартс (43114)
» ГЭМТ ХЭРЭГ (228738)
» ГАДААД МЭДЭЭ (1635099)
» ВИДЕО МЭДЭЭ (983314)
» БИЗНЕС МЭДЭЭ (684863)
» Их хуралдай (64854)
» МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ (496757)
» МЭДЭЭ АЙМААР (163914)
» МЭДЭЭ ҮНЭ ХАНШ (111488)
» ЦУНАМИ (43233)
» Цөмийн хаягдал (43669)
» ХҮНИЙ ХӨГЖИЛ САН (65011)
» ХҮНС (45382)
» ФАКС МЭДЭЭ (46711)
» ФОТО МЭДЭЭ (1110823)
» УРЛАГ (1301052)
» ТЕХНОЛОГИ (1085375)
» ТВ МЭДЭЭ (58782)
» ТАНИН МЭДЭХҮЙ (84965)
» ТОДРУУЛГА (72234)
» СЕКС (1182014)
» СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ (65756)
» СУДАЛГАА (673778)
» СОНИН ХАЧИН (309882)
» СПОРТ (1308891)
» СКАНДАЛ (63919)
» НИЙТЛЭЛ (238522)
» НОЦТОЙ МЭДЭЭ (419990)
» Өвөр Монголын мэдээ (50942)
» NEWS /Russia/ (49443)
» NEWS /English/ (46377)
» NEWS /China/ (58730)
ЯРИЛЦЛАГА
» БИЗНЕС (1050298)
» УЛС ТӨР (1053463)
» УРЛАГ (1046669)
» СПОРТ (1047155)
» НИЙГЭМ (1048823)
ЯАМ
» ГАДААД ХЭРГИЙН ЯАМ (57491)
» Барилга хот байгуулалтын яам (27096)
» БСШУЯ (81772)
» БАТЛАН ХАМГААЛАХ ЯАМ (60037)
» БОАЖЯ (49306)
» Зам, тээврийн хөгжлийн яам (43145)
» ЯАМ (44117)
» ЭМЯ (65750)
» ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ЯАМ (43274)
» Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам (5722)
» ХХААХҮЯ (44619)
» ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ (40190)
» Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам (47810)
» УУЯ (31321)
» Соёлын яам (4754)
» САНГИЙН ЯАМ (44815)
» ХЗДХЯ (40228)
ЭРҮҮЛ МЭНД
» ЙОНСЕЙ эмнэлэг (49898)
» ГЯЛС ТӨВ (37862)
» ГАРЬД МАГНАЙ эмнэлэг (45300)
» МОНОС (48867)
» Мөнх-Үйлстэн (39411)
» ЯТТ 103 (44147)
» ЭМДЕГ (7922)
» ЭМИЙН САН (63834)
» ЭМНЭЛЭГ-АЧТАН (44317)
» ЭМНЭЛЭГ (76254)
» ЭМ БЭЛДМЭЛ (53402)
» ЭХ НЯЛХАС (51704)
» ЭРYYЛ МЭНД (129891)
» ЭРҮҮЛ МЭНД ЗӨВЛӨГӨӨ (156609)
» Шинжлэх ухаан (40609)
» Халдварт Өвчин Судлалын ҮТ (45858)
» ХАВДАР СУДЛАЛ (43381)
» УЛАМЖЛАЛТ АНАГААХ (38209)
» УЛААН ТУУЗ эмнэлэг (46131)
» СЭТГЭШГҮЙ эмнэлэг (41305)
» СОНГОДО эмнэлэг (50057)
» ЁН МЭЛМИЙ эмнэлэг (35364)
ШИНЭ НОМ
» ШИНЭ НОМ (886234)
» НОМ (57353)
Шинэ 8 ангилал
» Ярилцах цаг (7842)
» Энтертаймент (29406)
ШАР МЭДЭЭ
» ШАР МЭДЭЭ (1118574)
ХҮМҮҮС
» Д.Дагвадорж /сумоч/ (71476)
» Д.Сумьяабазар /бөх/ (54219)
» ГАДААД ХҮМҮҮС (79081)
» БОЛОД.М Утга зохиол (64817)
» БОЛОД.М Нийтлэл (60215)
» ИЛТГЭЛҮҮД (53301)
» ИРГЭДИЙН ЗАХИДАЛ (864870)
» ЯРИЛЦЛАГА (1212833)
» Ц.Мянганбаяр (55517)
» ХҮМҮҮС-ТҮҮХ НАМТАР (161603)
» ХҮМҮҮС (1142882)
» ХҮНИЙ АМЬДРАЛ (122281)
» ТӨРИЙН ХУТГУУР (77465)
» Тэр хэн бэ? нэвтрүүлэг (16851)
» СЭЖИГТЭЙ ХҮМҮҮС (114310)
» С.Жавхлан /дуучин/ (58920)
» ОДДЫН АМЬДРАЛ (1118256)
УЛС ТӨРЧ
» Лу.Болд (48364)
» Л.Гантөмөр /АН/ (47034)
» Л.Гансүх АН (46145)
» Л.Гүндалай АН (49282)
» Д.Лүндээжанцан /МАН/ (44815)
» Д.Дондог (40754)
» Д.Дорлигжав /АН/ (47072)
» Д.Дамба-Очир (44877)
» Д.Дэмбэрэл /МАН/ (49536)
» Д.Ганхуяг (46196)
» Д.Балдан-Очир (45525)
» Д.Батбаяр /АН/ сумоч (57570)
» Д.Бат-Эрдэнэ /Ажнай/ (44813)
» Д.Зоригт /МАН/ (54046)
» Д.Зоригт /АН/ (42061)
» Д.Загджав МАН (45554)
» Д.Идэвхтэн /МАН/ (42767)
» Д.Энхбат /Ногоон нам/ (53014)
» Д.Эрдэнэ-Бат /АН/ (43624)
» Д.Хаянхярваа (45879)
» Д.Тэрбишдагва (49076)
» Д.Нямхүү (44060)
» Д.Амарбаясгалан /МАН/ (39970)
» Д.Арвин (48435)
» Д.Одбаяр /МАН/ (45389)
» Д.Одхүү АН (44645)
» Д.Очирбат (45149)
» Д.Оюунхорол /МАН/ (46497)
» Г.Батхүү АН (52095)
» Г.БАЯРСАЙХАН (49030)
» Г.Занданшатар /МАН/ (47934)
» Г.Мөнхбаяр (46983)
» Г.Шийлэгдамба МАН (43935)
» Г.Уянга (49667)
» Бадмаанямбуу. Бат-Эрдэнэ /МАН/ (65612)
» Баабар (46482)
» Батж.Батбаяр /АН/ (48646)
» Б.Баттулга (39954)
» Б.Жаргалсайхан /БНН/ (58545)
» Б.Чойжилсүрэн (53768)
» Б.Наранхүү АН (42208)
» Б.Нямтайшир (44708)
» З.Энхболд (51435)
» З.Алтай (47324)
» Ж.Батзандан (47282)
» Ж.Батсуурь (46301)
» Ж.Бат-Эрдэнэ (45559)
» Ж.Мөнхбат /МАН/ (46279)
» Ж.Энхбаяр (48739)
» Ж.Цолмон /ЭМЯ/ (48722)
» Ж.Сүхбаатар /МАН/ (43709)
» М.Зоригт / ИЗН/ (47987)
» М.Энхболд МАН (50079)
» М.Энхсайхан (50622)
» М.Сономпил (39713)
» Я.Батсуурь (42152)
» Э.Батүүл (72010)
» Э.Мөнх-Очир (43980)
» Ш.Сайхансамбуу (55086)
» Ч.Хүрэлбаатар (46021)
» Ч.Улаан (49207)
» Ч.Сайханбилэг (51393)
» Ц.Даваасүрэн (47034)
» Ц.Дашдорж (43599)
» Ц.Батбаяр /МАН/ (49569)
» Ц.БАЯРСАЙХАН (43452)
» Ц.Жанлав МАН Дорнод (33709)
» Ц.Мөнх-Оргил /МАН/ (48814)
» Ц.Элбэгдорж АН (74226)
» Ц.Шинэбаяр (49460)
» Ц.Шаравдорж /МАН/ (44696)
» Ц.Цэнгэл (45449)
» Ц.Сэдванчиг (42928)
» Ц.Нямдорж МАН (57774)
» Ц. Оюунгэрэл (54208)
» Х.Болорчулуун (41519)
» Х.Бадамсүрэн (41823)
» Х.Баттулга АН (57046)
» Х.БАДАМСҮРЭН (41706)
» Х.Жекей (42900)
» Х.Тэмүүжин /АН/ (75279)
» Х.Наранхүү (43726)
» УЛС ТӨРЧ (70935)
» У.Барсболд /МАН/ (41097)
» У.Хүрэлсүх МАН (51402)
» Т.Ганди (53112)
» Т.Бадамжунай /МАН/ (48547)
» Т.Энхтайван (39569)
» Сү.Батболд (49990)
» Су.Батболд МАН (46586)
» С.Ламбаа /АН/ (46112)
» С.Дэмбэрэл /ТАНХИМ/ (46377)
» С.Ганбаатар (47350)
» С.Баяр МАН (62552)
» С.БАЯРЦОГТ /АН/ (58754)
» С.Бямбацогт (49251)
» С.Эрдэнэ АН (52193)
» С.Оюун (50223)
» Р.Гончигдорж (52329)
» Р.Содхүү (46486)
» Р.Раш (46184)
» Р.Амаржаргал /АН/ (51290)
» Н.Ганбямба (45692)
» Н.Болормаа (47664)
» Н.Батбаяр /АН/ фортуна (57813)
» Н.Баяртсайхан (41824)
» Н.Энхбаяр (80068)
» Н.ЭНХБОЛД (47297)
» Н.Удвал МАХН (46870)
» Н.Номтойбаяр МАН (57780)
» Н.Алтанхуяг АН (57058)
» А.Мөнхбат МЗХ (40823)
» А.Тлейхан (41082)
» Ё.ОТГОНБАЯР (53503)
» О.Магнай (45550)
» О.Чулуунбилэг /АН/ (37901)
» О.Чулуунбат (45727)
» П.Алтангэрэл АН (46834)
» Ө.Энхтүвшин МАН (45503)
» Ч.Ганхуяг (47682)
УЛС ТӨР
» ЕРӨНХИЙЛӨГЧ (77777)
» ЕРӨНХИЙ САЙД (72100)
» Гал үндэстэн (45085)
» БХЯ Цэрэг (42373)
» ЗАСГИЙН ГАЗАР (81182)
» ЗАСАГ ДАРГА (42029)
» ИРГЭНИЙ ХӨДӨЛГӨӨН (50453)
» МАХН /new/ (47209)
» МҮАН нам (38952)
» ЭЛЧИН (43489)
» УЛС ТӨР (1458690)
» УИХ-дарга (59218)
» УИХ (68816)
» Төлбөртэй (24088)
» Тєрийн ордон (44883)
» Нам- Монголын консерватив нам (28452)
» НАМЗХ /МАСЗХ/ (42378)
» НАМОХ /МАСОХ/ (39381)
» НАМ-ИРГЭНИЙ ЗОРИГ (43210)
» НАМ-НН (39355)
» НАМ- АРДЧИЛСАН НАМ (88952)
» НАМ - МАН (65129)
» НАМ (78380)
» ҮНДСЭН ХУУЛИЙН ЦЭС (42246)
» Өргөдлийн байнгын хороо (22011)
УУЛ УУРХАЙ
» ДАРХАНЫ ТӨМӨРЛӨГИЙН ҮЙЛДВЭР (45526)
» ДОРНОТ УРАНЫ ОРД (42325)
» ГАШУУН СУХАЙТ (40869)
» ГАЦУУРТ ХХК (49279)
» БАГАНУУР УУРХАЙ (49277)
» БАГАНУУР (42404)
» БОРОО ГОУЛД (50647)
» БОРОО ОРД (40914)
» БҮРЭН ХААН ОРД (31082)
» МАРДАЙ (47395)
» МАК /МОНГОЛ АЛТ/ (51884)
» МОНГОЛРОСЦВЕТМЕТ (44540)
» МОНГОЛ ГАЗАР (41042)
» МОНГОЛ 999 (40063)
» ЭМЭЭЛТ МАЙНЗ (33180)
» Энержи ресурс (45591)
» ЭРДЭНЭТ (73259)
» ЭРДЭНЭС МЖЛ (41764)
» ЭРДЭНЭС ТАВАНТОЛГОЙ (68036)
» ШИВЭЭ ОВОО ОРД (50675)
» Чалко (37881)
» ЦАЙРТ МИНЕРАЛ (31886)
» ЦАГААН СУВАРГА (43487)
» ХАН РЕСОРСЕЗ Инк (40761)
» ХӨШӨӨТИЙН УУРХАЙ (122616)
» УУЛ УУРХАЙ (102010)
» УРАН (44376)
» Тавантолгой Түлш ХХК (22708)
» Тавантолгой төмөр зам (17426)
» ТАВАНТОЛГОЙ (80220)
» ТӨМӨРТЭЙН ОВОО (44342)
» ТӨМӨРТЭЙН ОРД (46098)
» РИО ТИНТО (49571)
» НИНЖА (44144)
» Нийтлэлч Болормаа (24728)
» НАРИЙН СУХАЙТ (40670)
» АЙВЕНХОУ МАЙНЗ (40686)
» АЛТАНДОРНОД МОНГОЛ (61056)
» АДУУНЧУЛУУН ХК (40568)
» АЖНАЙ (46457)
» АШИГТ МАЛТМАЛ (46004)
» Арева “Кожеговь” (37739)
» ОЛОН ОВООТ (47961)
» ОЮУТОЛГОЙ (116198)
» ПЕТРО ЧАЙНА ДАЧИН ТАМСАГ (62179)
» ПОЛО РЕСОУРСЕС (30736)
УРАН ЗОХИОЛ
» ДУУНЫ ҮГ (84671)
» ЗҮЙР ЦЭЦЭН ҮГ (74808)
» ШИНЭ ДУУ (71637)
» ШҮЛЭГ (160759)
» ХАЙРЫН ЗАХИДАЛ (50631)
» ХYYХДИЙН ЗОХИОЛ (53899)
» УТГА ЗОХИОЛ (61534)
» ТЭМДЭГЛЭЛ (62213)
» ТҮҮХ (79740)
» АФОРИЗМ (107639)
» АРДЫН УРАН ЗОХИОЛ (54118)
» ОНИГОО (959001)
» ОНЬСОГО (59405)
» ӨГҮҮЛЛЭГ (1127656)
СОНГУУЛЬ
» СОНГУУЛЬ (91178)
НИЙГЭМ ЭДИЙН ЗАСАГ
» БАЙГАЛ ОРЧИН (105167)
» БАЯР НААДАМ (102053)
» ЭДИЙН ЗАСАГ-ДЭЛХИЙ (61858)
» ЭДИЙН ЗАСАГ (1322848)
» ШИНЖЛЭХ УХААН (56007)
» ШАШИН (1142183)
» ХУВЬЦАА (48622)
» УЛААНБААТАР ХОТ (132306)
» ТАТВАР (46686)
» НИЙГЭМ (1271643)
» ОЮУТАН (63607)
» ОРОН НУТАГ (83518)
АЙМАГ
» Дорноговь (57445)
» ДУНДГОВЬ (70463)
» ДАРХАН УУЛ (87323)
» ДОРНОД (73934)
» Говьсүмбэр (50619)
» ГОВЬ-АЛТАЙ (78442)
» Баян-Өлгий (63324)
» БУЛГАН (65032)
» БАЯНХОНГОР (75532)
» ЗАВХАН (64790)
» ЭРДЭНЭТ (52643)
» ХЭНТИЙ ӨНДӨРХААН (78656)
» ХОВД (68323)
» ХӨВСГӨЛ (83695)
» Увс (77694)
» ТӨВ (50994)
» СЭЛЭНГЭ (66693)
» АРХАНГАЙ (56391)
» ОРХОН (56392)
» ӨМНӨГОВЬ (75750)
» Өвөрхангай (65267)
» СҮХБААТАР (63348)
АГЕНТЛАГ
» Мал эмнэлгийн ерөнхий газар (5402)
КОМПАНИ
» Дацан трейд (46207)
» ДЭВШИЛ (31208)
» ДАШВААНЖИЛ (47760)
» ДОНШИН (44100)
» ГОВЬ (47740)
» ГОЁО (33862)
» Витафит (46707)
» Витсамо Фрутт Жүүс ХХК (52413)
» Вагнер Ази (50831)
» ВОЯАЖ (33429)
» БИШРЭЛТ (44020)
» БИТ ХЭВЛЭХ (30164)
» Боорчи (51176)
» БУЯН ХОЛДИНГ (35682)
» БАМБУУШ (31647)
» БYТЭЭГДЭХYYН-КОКА КОЛА (32193)
» Бөхбат (47841)
» БӨXӨГ (30404)
» Зиг Заг (31526)
» ЖЕМ (50566)
» ЖИ МОБАЙЛ (58425)
» Жигүүр гранд (64425)
» ЖУУЛЧИН (31090)
» ЖАСТ ОЙЛ ШТС (53888)
» ИММО ТРЕЙД ХХ (43823)
» Имарт (16188)
» Изинис Эйрвэйс (50743)
» Их-Өвөр (56175)
» МИГ даатгал (45300)
» Монгол газар (56819)
» Монгол Шилтгээн ХК (48416)
» Монгол тамхи СО ХХК (54759)
» Мон-ад (45603)
» Мон Эн Ко (65576)
» Макс групп (57323)
» МЦХ, МОНГОЛ ШУУДАН (47013)
» МАХ ИМПЕКС (54416)
» МАК (63972)
» МОБИКОМ (77535)
» МОНДАВС ХХК (36642)
» МОНГОЛ МАХ ЭКСПО (33553)
» МОНФРЭШ (51781)
» МОНСУДАР (30523)
» МОНРОУД (43458)
» МОННИС (49905)
» МОН УРАН (61894)
» Мөнхийн үсэг (44831)
» ЮНИТЕЛ (69262)
» ЭДМОН (33248)
» ЭРЭЛ ХХК (46670)
» ШУНХЛАЙ ШТС (51127)
» Хамо (41956)
» Хаан хүнс хк (48712)
» ХОС ГАРЬД ХХК (34274)
» Хүннү-Эйр (47547)
» УЛУСНЭТ (30679)
» УЛААНБААТАР ПРИНТ (32407)
» УРЛАХ ЭРДЭМ ХЭВЛЭХ (32447)
» ТЭСО (15046)
» ТАЛХ ЧИХЭР (55894)
» ТАВАН БОГД (45467)
» Тэнгэр даатгал (43613)
» Тэнүүн-Огоо (45003)
» СББ (46132)
» Синчи-Ойл (59265)
» Саун- ТҮНДЭМҮН (36646)
» СЭЖИГТЭЙ БАЙГУУЛЛАГА (71424)
» СОДМОНГОЛ ШТС (62355)
» СОЁМБО ХЭВЛЭХ (33574)
» СКАЙТЕЛ (49530)
» СҮҮ ХК (56326)
» НОМИН ХОЛДИНГ (54072)
» АЛЕЙСК ИМПЕКС- Алейка гурил (36237)
» АЛТАЙ КАШМЕР (36846)
» АЛТАН ТАРИА (55346)
» АДМОН (31628)
» Алко групп (44596)
» Алтай Констракшн (45558)
» Алтай хүдэр (46291)
» АЭРОМОНГОЛИА ХХК (46982)
» АТАР ӨРГӨӨ (55212)
» АСА групп (43941)
» АПУ (59611)
» ОБ КАПИТАЛ (31295)
» ПЕТРОВИС НИК ШТС- (69961)
» КОМПАНИУД (53720)
» UFC (63054)
» Prophecy resource (52631)
» ӨГӨӨЖ (46447)
» Ospring (31303)
» MАГНАЙ ТРЕЙД ШТС (54586)
» MILL HOUSE-АТАР ГУРИЛ (39771)
» MCS (75429)
BOLOD STUDIO
» Иргэний үг (4993)
» МАНАЙД ИРЭЭРЭЙ НЭВТРҮҮЛЭГ (7882)
» Хүүхдийн ертөнц (10081)
» Фото сурвалжлага (5193)
» Таны мэдлэгт | Animation (6005)
» Нийгмийн төрх - Хуулийн зөвлөгөө (6312)
» Нийгмийн төрх (5715)
» Асуудлыг тодруулъя (8353)
» Онцлох хүмүүс (5443)
» Оточ - Эмчийн зөвлөгөө подкаст (4856)
» Контентууд (6442)
» Petrichor /Гэгээлэг нийгмийн үнэр/ (7906)
» LIVE (10657)
» Expert podcast (4871)
» Bolod Studio | Ярилцлага (8666)
» Bolod Studio | Реклам (8538)
» Bolod Studio | Онцлох нийтлэл (5941)
» Bolod News (14178)
» 7 хоногийн тойм (14798)
» "Тэр хэн бэ?" ярилцлагын нэвтрүүлэг (8811)
» "Нутаг нэг" подкаст (7563)
   

Оролцох эрхгүй хэлэлцээр

Оролцох эрхгүй хэлэлцээр
2013-12-17

Ерөнхий сайд асан С.Баярын 1995 онд бичсэн нэгэн өгүүллийг толилуулж байна.


«Гадаад Монголын статус кво»


Этгээд гэмээр энэ томъёолол яагаад гарч ирэв, хэн түүнийг зохиов, улс төрийн ямар утга агуулж байв. Монголын туүхэнд чухам ямар үурэг гүйцэтгэв?
Эдгээр асуултын хариу 50 жилийн дараа ч гэсэн сонирхол татсан хэвээр байна. Монгол Улсын тусгаар тогтнол, аюулгүй байдал, стратегийн ач холбогдолтой шууд холбоотой энэ сэдвээр манай түүхч, судлаачдын сонирхолтой бүтээл гарч байна, олноор гарах биз ээ. Эл бичихдээ манайд урьд өмнө нийтлэгдэж байгаагүй өрнөдийн төрийн зүтгэлтэн, судпаачдын дуртгалаас түүхэн баримт түлхүү иш татахыг хичээлээ.



50 жилийн тэртээ буюу 1945 оны наймдугаар сарын эхээр Монгол Улсын тусгаар тогтнолын хувь заяаг И.Сталин болон Хятадын гоминданы Засгийн газрын Ерөнхий сайд Т.В.Сүнг нар Москвад хийсэн хэлэлцээрийнхээ явцад эцэслэн шийдвэрлэж байв. Энэ үеэр Москва хотноо маршал Х.Чойбалсан тэргүүтэй Монгол Улсын төлөөлөгчид айлчилж байсан хэдий ч тэд улс орныхоо хувь заяаг шийдвэрлэх тэр хэлэлцээрт биечлэн оролцох эрхгүй байсан аж. Маршал Чойбалсан зочид буудалдаа тамхи татан нааш цааш холхиж, хааяа нэг Сталин багшдаа дуудагдан уулзаж, томчуулын шийд яаж гардаг бол хэмээн хүлээж суухаас өөр яаж ч чадахгүй байв.


Хятадын төлөөлөгчдийн бүрэлдэхүүнд Чан Кай Шигийн төрсөн хүү Чан Чин Куо байсан бөгөөд Сталин түүнтэй нэг өдөр уулзахдаа «Гадаад Монгол Улсын стратегийн байршил нь түүнийг тусгаар тогтносон улс байхаас өөр аргагүй болгож байгаа юм. Энэ нь ЗХУ- ын хувьд амин чухал асуудал мөн. Хэрэв аль нэгэн гүрэн Монголын нутгаар дамжин манай улсад халдаж, улмаар Сибирийн төмөр замыг таславал ЗХУ сүйрнэ» гэж байжээ. Энэ ярианы тухай Америкийн судлаач О.Эдмунд Клабб «Хятад ба Орос» гэсэн номондоо дурдсан байдаг.«АНУ-Хятадын харилцаа» хэмээх өөр нэг зузаан номонд дээрх хэлэлцээрийн тухай бас нэгэн сонин баримт бий. Уг номын 117 дугаар талд хэлэлцээрийн явцад доктор Сүнг «Монгол Улс бол Хятадын бүрэлдэхүүн хэсэг мөн» гэдгийг зөвлөлтийн талаар хүлээн зөвшөөрүүлэх гэж улайран оролдож байв. Гэтэл Монгол Улс нь үнэн хэрэгтээ Хятадаас хэдийнэ салж Зөвлөлтийн мэдэлд орсон байжээ. Энэ нь Зөвлөлт Хятадын 1924 онд байгуулсан Гэрээний зарчимтай илт харшилж байсан хэдий ч бодит байдал аргагүй ийм л байв. Үүнийг үл харгалзан ноён Сүнг дээрх асуудлыг зөвлөлтийн тал нааштай шийдвэл хятадын тал хэлэлцээрийн бусад асуудлаар буулт хийхэд бэлэн байна гэж ч мэдэгдэж байжээ. Америкийн элчин сайд ноён Харриман доктор Сүнгтэй удаа дараа уулзаж ятгасны эцэст тэрбээр зөвлөлтийн талын байр суурийг аргагүйн эрхэнд хүлээн зөвшөөрөв.


-Гэхдээ тэрбээр "Гадаад Монголын тусгаар тогтнолийн асуудлаар тус улсад бүх нийтийн санал асуулга явуулсан тохиолдолд л бид түүний үр дүнг харгалзан байж шийдээ хэлнэ хэмээн эцсийн аргаа хэрэглэв " гэж бичсэн байдаг.
Сталин ийм санал асуулга явуулахыг зөвшөөрснөөр Монголын тухай асуудал ерөнхийдөө шийдэгдэж 1945 оны наймдугаар сарын 14-нд талууд ЗХУ, Хятадын Найрамдлын Гэрээнд гарын үсэг зуржээ. Уг Гэрээний хавсралт болох нот бичигт ЗХУ «БНМАУ-ын (Гадаад Монголын) тусгаар тогтнол, нутаг дэвсгэрийн бүрэн бүтэн байдлыг хүндэтгэнэ» гэж заасан байдаг. Харин хятадын тал «Гадаад Монголын тусгаар тогтнолыг тус улсын одоо оршин тогтнож буй хил хязгаарын хэмжээнд хүлээн зөвшөөрнө» хэмээн тусгажээ. (Хэнри Вэй. Хятад ба Зөвлөлт Орос улс, Д.Ван Ностранд Ко, Лтд, 1956, тал 336)


Зөвлөлт, Хятадын уг Гэрээ хүчин төгөлдөр болсноос хойш арав хоногийн дараа Хятадын удирдагч генералиссимус Чан Кай Ши албан мэдэгдэл гаргаж түүндээ «Гадаад Монголын үндэстний бүлэг нь эх нутгаасаа салан гарч тусгаар тогтнолоо зарласнаас хойш бараг 25 жил өнгөрчээ. Аеуудал нэгэнт ийм болсон тул бид Гадаад Монголын тусгаар тогтнолыг хууль ёсны горимын дагуу хүлээн зөвшөөрч, тус улстай найрамдалт харилцаа тогтоох хэрэгтэй болж байна» гэж өгүүлсэн байдаг (Жерард М. Фрайтерс «Гадаад Монгол ба түүний гадаад байр суурь», Балтимор. 1949. тал 211)


Сталин, Сүнг хоёрын хэлэлцээрийн явцад тохиролцсон ёсоор Монгол Улсын насанд хүрсэн нийт хүн амаас тус улс тусгаар тогтносон улс байх эсэх асуудлаар 1945 оны аравдугаар сарын 20-нд санал асуулга авав. Түүний үр дүнгийн талаар «Нью-Йорк таймс сонин 1945 оны аравдугаар сарын 24-ний дугаартаа мэдээлэхдээ санал асуулгын дүнгээс үзвэл «Монгол Улс тусгаар тогтносон улс байх ёстои гэсний дотор 483231 хүн санал өгч эсрэг саналтай хүн нэг ч гарсангүй гэж тэмдэглэсэн байна.


Санал асуулгын дүн гарснаас хойш хоёр сарын дараа буюу 1946 оны нэгдүгээр сарын таванд Хятадын гоминданы Засгийн газар Монгол Улсын тусгаар тогтнолыг хүлээн зөвшөөрчээ. Ийнхүү 1911 оноос хойш Монголчуудын тэмцэж, зорьж байсан зорилт хэрэгжив. Харин монголчуудыг биечлэн оролцуулалгүйгээр Москвад эцэслэн шийдэж , Бээжингээр хүлээн зөвшөөрүүлсэн Монголын тусгаар тогтнолийн тухай энэ асуудал Ялтад байгуулсан нууц гэрээнээс үүдэлтэй билээ.


ЯЛТЫН НУУЦ ГЭРЭЭ


- Гадаад Монголын статус квог хэвээр үлдээх нь бидэнд маш чухал. Энэ асуудпыг АНУ, Их Британи, ЗХУ-ын төлөөлөгчдийн дээдхэмжээний ээлжит уулзалтаар зайлшгүй хэлэлцэх ёстой бөгөөд энэ асуудал бол Японы эсрэг дайнд бидний оролцох чухал угтвар нөхцөл мөн хэмээн Сталин ЗХУ-д сууж байсан АНУ-ын элчин сайд Харриманд 1944 оны арван хоёрдугаар сард буюу Ялтын Бага хурал болохоос гурван сарын өмнө анх дуулгажээ. Сталинтай энэ сэдвээр ярилцсан тухайгаа элчин сайд Харриман 1951 онд АНУ-ын Сенатын чуулганд илтгэл оруулахдаа дурдсан байдаг. (АНУ-ын Сенат, 82-р чуулган, нэгдүгээр хуралдаан, Хурлын тэмдэглэл, 97-р боть, 14-р хэсэг. тал 5410-5416) 1944 оны арванхоёрдугаар сар.


Фашистын Герман дайнд ялагдал хүлээх нь зайлшгүй гэдэг нэгэнт тодорхой болж, улмаар ЗХУ, АНУ, Их Британи буюу «их гурвын» анхаарал дорно зүгт чиглэж эхэлсэн үе байв. Харин Японы эсрэг ирээдүйн дайнд ЗХУ чухам хэзээнээс яаж оролцох нь тодорхойгүй байсан бөгөөд энэ нь Ялтын Бага хурлын хамгийн гол асуудал болох ёстой байжээ. Энэ асуудлаар талууд Тегераны Бага хурлын үеэс буюу бүр 1943 оноос хойш удаа дараа санал солилцож байв. «ЗХУ нь Номхон далайн эргийн хэд хэдэн боомт болон Хятадын дорнодын төмөр замыг эзэмших ирээдүйн эрхээ баталгаажуулсан тохиолдолд л бид Японы эсрэг хөдөлнө» гэсэн утгатай үг Сталин хэлдэг байжээ. Харин чингэхдээ Монгол Улсын тухай асуудлыг тэрбээр огт хөнддөггүй байснаа Ялтын уулзалтын өмнөхөн энэ тухай анх ам нээсэн нь сонин юм.


1945 оны хоёрдугаар сард Ялтад болсон «их гурвын» Бага хурлын үеэр Японы эсрэг дайнд ЗХУ оролцох нөхцөл болзлын талаархи хэлэлцээрийг Сталин болон АНУ-ын Ерөнхийлөгч Рузвельт нар халз тулан хийжээ.
«Их гурвын» уулзалтад оролцсон Их Британийн Ерөнхий сайд Черчилль яг энэ асуудпыг хэлэлцэн шийдвэрлэхэд огт үүрэггүй шахуу сууж байсан гэдэг. Тэрбээр энэ талаар дуртгалдаа бичихдээ «Энэ асуудлыг шийдвэрлэх үед бидний саналыг хэн ч асуугаагүй. Бид ч саналаа заавал хэлнэ гэж зүтгээгүй. Учир нь энэ асуудал АНУ-ын хувьд тэргүүн зэргийн ач холбогдолтой байсан болохоос биш бидний хувьд тийм байгаагүй. Шийд гарсны дараа биднийг гарын үсгээ зурна уу гэсэн. Бид түүнийг нь ёсоор болгосон» гэжээ. (У.Винстон Черчиллийн дуртгал, Бостон, 1953 он, 3-р боть, тал 390)


Ялтын Гэрээг 1945 оны хоёрдугаар сарын 11-нд ёсчлон батлав. Эл баримт бичигт Японы эсрэг дайнд ЗХУ оролцох гурван үндсэн нөхцөл болзлыг заасан байдаг. Үүнд: нэгд, Гадаад Монголын (Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсын) статус квог хэвээр хадгалах, хоёрт, Сахалины хойгийн өмнөд хэсэг болон Курилын арлуудыг ЗХУ-ын мэдэлд шилжүүлэх, гуравт, Хятадын дорнод төмөр зам болон Дайрен, Порт-Артур зэрэг боомтыг Орос улс урьд нь эзэмшилдээ байлгаж байсан байдлыг сэргээх гэсэн асуудлууд тусгагджээ.


Ялтын уулзалтыг биечлэн ажиглаж байсан түүхч бичихдээ «Монголын тухай асуудал яриа хэлэлцээр дуусан дуустал хөндөгдсөнгүй. Харин уулзалтыг хаах үеэр Сталин Рузвельтэд хандаж Гадаад Монголын статус квог Чан Кай Шигээр хүлээн зөвшөөрүүлэх үүргийг танай тал хүлээвэл сайн байна гэхэд АНУ-ын Ерөнхийлөгч энэ саналыг хүлээн авч байгаагаа илэрхийлэв» гэжээ. (Жорж Ленсен, «Ялта ба Алс Дорнод», Батон Руж, 1965, тал 143-144)


Ялтын Гэрээтэй холбоотой бас нэг сонин баримт бий. Эл Гэрээ анх батлагдахдаа «маш нууц онц чухал» гэсэн зэрэглэлтэй байсан бөгөөд дэлхийн хоёрдугаар дайн дууссанаас хойш жил хагасын дараа буюу 1946 оны арваннэгдүгээр сард л АНУ-ын Төрийн департамент түүнийг нь нийтэлж олны хүртээл болгосон юм. «Эл Гэрээний нэг хувь Ерөнхийлөгч агсан Рузвельтийн хувийн сейфэнд хадгалагдаж байсан бөгөөд АНУ-ын дараагийн Ерөнхийлөгч Трумэн хүртэл баримт бичиг нийтлэгдэхээс өмнө түүний агуулгын тухай бүү хэл, ийм баримт ерөөс байдаг эсэх талаар огт мэдэхгүй байсан гэдэг». (Э.Р.Стеттиниус, Рузвельт ба оросууд, Нью-Йорк, 1949, тал 96)


Ялтын шийдвэр бол өнөө үеийн Монгол Улсын тусгаар тогтнолын түүхэн чухал эх сурвалж аргагүй мөн. Энэ утгаар нь авч үзвэл бид Ялтын ач тусыг хэзээ ч мартах ёсгүй юм. Харин дэлхийн олон улс гүрэн Ялтын Бага хурлын бусад шийдвэрийг (Курилын арлуудыг ЗХУ-ын мэдэлд өгсөн. Польш болон Дорнод Европын бусад орныг хүч түрэн «коммунистжуулах» боломж олгосон "зэрэг асуудлаар) одоо хүртэл зэмлэн , буруушааж заримдаа бүр харааж зүхдэгийг бас анхаарах ёстой. Гэхдээ бид аливаад бусдын бус давын өмнө өөрийн улс орны эрх ашгийн үүднээс хандаж байх ёстой биз ээ.
Хэдхэн жилийн өмнө манай улс төрийн зарим зүтгэлтнүүд «Курилын арлыг Японоос булаан авсан Ялтын цуст Гэрээг даруй цуцлая» гэсэн утгатай санал дэвшүүлж хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр шуугиулж байсныг санаж байна Хүний газар нутгийн төлөө санаа зовох нь нэг хэрэг. Харин өөрийн улс орны тусгаар тогтнолтой холбоотой түүхзн баримт бичигт мэдэн будилж халдах гэх нь өөр хэрэг юм. Сталин, Чойбалсан нарын уулзалт ярианы үед болон тэдний захидал харилцаанд «статус кво» гэсэн үг хэллэг гарч байсан эсэхийг мэдэхгүй юм. Хэрвээ ийм үг гарч байсан бол түүнийг нь Сталин, Чойбалсанд чухам юу гэж тайлбарлан таниулж байсан бол?


«Статус кво» хэмээх оньсого»


«Статус кво» буюу «тухайн байдал» гэсэн утга бүхий латин гаралтай энэ үгийг хэл зүйн талаас нь маршал Чойбалсан эрх биш мэдэж байсан биз. Харин «Гадаад Монголын тухайн байдлыг хэвээр хадгалах» хэмээх оньсого мэт томъёоллын улс төрийн утга агуулгыг харилцагч талууд өөр өөрөөр төсөөлж байсан болов уу.


Дэлхийн хоёрдугаар дайн шувтарч байсан тэр үед Монгол Улс чухам ямар «тухайн байдалтай» байлаа гэж үзээд түүнийг нь «хэвээр хадгалах» шаардлага гарч улмаар «их гурвын» нууц гэрээгээр баталгаажуулав? Тухайн үед Монгол Улсын эрх зүйн статусыг чухам яаж "тодорхойлж байв? Монгол Улсыг тусгаар улс гэж үзэж байв уу, эсвэл ЗХУ, Хятад хоёрын аль нэгнийх нь дагуул улсын тоонд оруулж байв уу? Энэ талаар холбогдох талуудын байр суурь ямар байв гэсэн олон асуулт гарнэ.
МонголУлсын хувьд гэвэл 1911 онд Богдын Засгийн газраас гаргасан Тунхаглал, 1924 онд Ардын Их Хурлаар баталсан Үндсэн хуулийнхаа дагуу өөрийгөө бүрэн эрхт, тусгаар тогтносон улс гэж үзэж байсан нь тодорхой. Харин дэлхийн бусад улс гүрний хувьд гэвэл тэд Монгол Улсыг Хятадын харьяа гэж тооцож байв.


Хятад улс иймэрхүү байр суурийг дуртайяа хүлээн зөвшөөрч байсан нь ойлгомжтой. БНМАУ-ыг албан ёсоор хүлээн зөвшөөрсөн хэрнээ Чан Кай Ши, Мао Зэдуны засаглалын аль ч үед Монгол бол Хятадын нэгэн хэсэг юм гэсэн байр суурийг ил далд хэлбэрээр цухалзуулсаар ирсэн билээ.


Монголын тусгаар тогтнолын асуудлаархи ЗХУ-ын бодлого, байр суурь хоёрдмол шинжтэй байв. Монгсл Улстай 1921 оны арваннэгдүгээр сарын 5-нд Москва хотноо байгуулсан Гэрээнийхээ нэгдүгээр зүйлд «ЗСБЧХОУ-ын Засгийн газар нь Монгол Улсын Засгийн газрыг тухайн улсын цорьн ганц хууль ёсны Засгийн газар мөн гэж үзэн хүлээн зөвшөөрч байна» гэж тунхагласан хэрнээ 1924 онд Хятадтай байгуулсан Гэрээндээ «ЗСБНХУ-ын Засгийн газар Гадаад Монгол нь Бүгд Найрамдах Хятад улсын салшгүй нэг хэсэг хэмээн үзэж улмаар Хятад улсын бүрэн эрхийг хүндэтгэн эрхэмлэнэ» гэж заасан байдаг.
Өөр нэг жишээ нь 1919 оны наймдугаар сард Зөвлөлт Засгийн газраас Монголын ард түмэнд хандаж гаргасан Тунхаглалд «Монгол Улс бол эрх чөлөөт улс мөн» хэмээн зарлаж «Зөвлөлт Орос улстай дипломат харилцаа нэн даруй тогтоохыг» уриалсан байдаг. Гэтэл 1920 онд улаан армийн цэрэг Монголын нутаг дэвсгэрт нэвтрэн орох тухай зөвшөөрөл хүсэмжилж Хятадын Засгийн газарт илгээсэн ноот бичигтээ «...манай цэргүүд Цагаан гвардийнхныг бут цохиж дуусмагц Хятадын нутаг дэвсгэрийг (тодруулав- С.Б) орхиж гарна» хэмээн Гадаад хэрэг эрхлэх ардын комиссар Чичерин мэдэгджээ. («Правда» сонин, 1920 оны арваннэгдүгээр сарын 14-ний дугаар)


Бас нэг жишээ нь Франц улсад суугаа Зөвлөлтийн Элчин сайдын яамнаас 1925 онд гаргасан нэгэн мэдэгдэлд «БНМАУ бол Зөвлөлтийн хэсэг биш бөгөөд тусгаар тогтносон улс мөн» гэж тэмдэглэсэн байдаг. (Жерард.М Фрайтерс «Гадаад Монгол ба түүний гадаад байр суурь», Балтимор, 1949, тал 285). Гэтэл энэ мэдэгдэл гарсны дараахан Ардын комиссар Чичерин Баку хотноо болсон Коминтерны хурал дээр хэлсэн үгэндээ « Зевлөлтийн Засгийн газар нь Монгол Улсыг Бүгд Найрамдах Хятад улсын нэгэн хэсэг гэж үздэг» хэмээн мэдэгдэж байв. (Эйтчен К.Бу, «Хятад ба Зөвлөлт Холбоот Улс), Жон Дэй Ко, Нью-Йорк, тал 168). Улааныг үзэн урвах, шарыг үзэн шарвах гэдэг чухам энэ биз ээ.


Монгол Улсын тусгаар тогтнолын тухай асуудпаар Зөвлөлтийн Засгийн газар хоёр нүүртэй ийм бодлого, байр суурь яагаад баримтлаж байв? Үүнийг ойлгохын тулд түүх сөхөж тэрхүү бодпого, байр суурийн үндсийг нь олох хэрэгтэй юм. ЗХУ-ын гадаад бодлого хоосон орон зайд гэнэт гарч ирээгүй. Зарим талаараа тэрхүү бодлого нь хаант Орос улсын гадаад бодлогын логик үргэлжлэл байсан гэхэд хилсдэхгүй биз. Ерөөс их гүрний гадаад бодлого, үйл ажиллагаа нь тухайн гүрний нийгмийн байгуулал өөрчлөгдсөн эсэхээс үл хамаарч үндсэн шинжээ хадгалж үлддэг билээ. Энэ нь тухайн орныг сайн, муу талаас нь харуулж байгаа зүйл биш бөгөөд үндэсний эрх ашиг, стратегийн сонирхлоор нь тодорхойлогддог гадаад бодлогын залгамж чанарын илэрхийлэл юм


Стратегийн сонирхол


Монголыг чиглэсэн Орос Улсын сонирхол олон зуун жилийн түүхтэй. Гэхдээ Орос Улс 1905 оны дайнд Японд ялагдсанаараа л энэхүү сонирхол нь страте-гийн шинжтэй болсон гэж үздэг «Орос Японы дайны үеэр оросын тал Транс Сибирийн чиглэлийн төмөр замын ач холбогдол хийгээд түүнийхээ эмзэг талыг маш сайн ухаарсан гэж Америкийн монгол судлаач Роберт Рупен бичжээ («Монгол Улсын жолоог үнэн хэрэгтээ хэн барьдаг вэ- Хүүвэр Инст, Лресс.
Стэнфорд, Калифорни, тал 5) Стратегийн ач холбогдол бүхий бүс нутагтай хил залгаа орших Монгол Улс өөрөө бусад улсын стратегийн сонирхлыг татаж эхэлсэн нь ойлгомжтой.


Орос-Японы дайн дууссаны дараа тус хоер улс хоорондоо хэд хэдэн нууц гэрээ байгуулж улмаар нөлөөллийнхөө хүрээг зааглаж тогтоосон байна. (Эрнст Прайс, Манжуур, Монголын талаархи 1907-1916 онд байгуулсан Орос-Японы гэрээнүүд, Балтимор, 1933 он). Эдгээр гэрээнд тусгагдсанчлан Өмнөд Манжуур болон Солонгосын хойг нь Японы нөлөөллийн хүрээнд хамрагдаж, харин Умард Манжуур болон Гадаад Монгол нь Орос улсын нөлөөллийн хүрээнд орох болсныг хоёр тал хүлээн зөвшөөрсөн байна.


1911 онд Манжийн засаг балран унаж. Богдын Засгийн газар Монгол Улсын тусгаар тогтнолыг тунхагласны дараа Монголыг чиглэсэн хаант Орос улсын бодлого үлэмж эрчимжжээ. 1911 оноос хоиш Орос улсаас тусламж хүсч Москвад очсон Монголын төлөөлөгчдийг найрсгаар хүлээн авч бүхий л талаар тусалж дэмжихээ илэрхийлж байв. Тухайлбал, Сайн ноён хан тэргүүтэй төлөөлөгчид 1913 оны арваннэгдүгээр сард Москвад айлчлах үеэр хаант Орос улсын Засгийн газраас Монгол Улсад нэмэлт гурван сая рублийн хүүгүй зээл олгох (мөн оны нэгдүгээр сард хоёр сая рублийн зээй олгосон байв) болон зэр зэвсэг (20 мянган винтов, зургаан их буу, дөрвөн пулемет, сум зэрэг) нийлүүлэх талаар хоёр тал тохиролцжээ. (Жерард Фрайтерс, «Гадаад Монголын гадаад байдал», Балтимор, Жонс Хопкинс Пресс, 1956, тал 82) Гэхдээ ийм тусламж үзүүлж байсан хэдий ч Богдын Засгийн газраас тунхагласанчлан «Монгол Улс бол бүрэн эрхт тусгаар тогтносон улс мөн» гэснийг Оросын Засгийн газар албан ёсоор хүлээн зөвшөөрөхөөс элдэв шалтаг заан цааргалсаар байв. Монгол дахь байр сууриа эрчимтэй бэхжүүлэн улмаар тэндээс Хятадыг шахан гаргах, нөлөөллийн хүрээг нь хумих бодлого явуулж байсан хэрнээ Монголыг Хятадын бүрэлдэхүүн хэсэг гэсэн албан ёсны байр сууриа тунхагласаар иржээ. (Энэ байр суурь нь 1912 оны Орос, Монголын Гэрээ, 1913 оны Орос- Хятадын хамтарсан Тунхаглал, 1915 оны Гурван талын Гэрээнд тус тус тусгалаа олсон байдаг).


Монголын талаар явуулж байсан хоёрдмол шинжтэй эл бодлогыг хаант Орос улс дэлхийн нэгдүгээр дайны өмнө эхлүүлж, түүнийг нь дэлхийн хоёрдугаар дайн дуустал ЗХУ үргэлжлүүлсээр ирсэн юм. Их гүрний эл бодлогын үндэс шалтгаан, эх сурвалж үлэмж олон байж таарна. Жишээ нь «Монгол нь Хятад улсын нэгэн хэсэг мөн» хэмээн Орос улс (ЗХУ) байн байн тунхаглаад байсны шалтгаан бол болгоомжлол юм. Дэлхийн хоёр дайны хоорондох үед эл гүрэн бусад их гүрнээс илүү гарах хүч чадавхи, хүчирхэг хамсаатны аль аль нь байсангүй Тийм ч учраас нэгд, Монголын талаар Японтой байгуулсан нууц олон гэрээнийхээ заалтыг (тэдгээр гэрээнд Монголыг Орос улсын нөлөөллийн хүрээнд хамрагдсан хэдий ч Хятад улсын нэгэн хэсэг хэвээр байна гэсэн утгатай заалт бий) баримтласангүй гэсэн ял, зэмлэл хүлээж улмаар 1905 оны дайны үр дүнг эргэн хянах шаардлага гарч, бүр цаашилбал шинэ дайны аюул заналтай тулгарахаас болгоомжилж байв. Хоёрт, «Хятад улсыг хэрхэвч задпан бутаргаж болохгүй» хэмээн АНУ, Их Британи, Франц, Герман зэрэг их гүрнүүд тохиролцсон зөвшлийн эсрэг бодлого явуулсанд тооцогдож улмаар эдгээр хүчирхэг гүрнүүдтэй харилцаагаа хурцатгахаас болгоомжилж байв Гуравт, хэдийгээр Орос улсаас цэрэг- эдийн засгийн хувьд дутмаг ч гэлээ үй олон хүн амтай, нутаг дэвсгэр томтойгоос гадна өөртэй нь шууд хил залгаа Хятад Улстай Монголын тухай асуудлаар илт сөргөлдсөний улмаас хурцадмал байдал бий болохоос болгоомжилж байв.


Тийнхүү болгоомжилж байсан хэрнээ Монгол Улсыг өөртөө татах зорилгоор нэн идэвхтэй бодлого олон жилийн турш тууштай хэрэгжүүлж байсны үндсэн хоёр шалтгааныг дурдаж болох юм. Үүний нэгдэх нь, Монгол Улсын геостратегийн байршил, ач холбогдол юм. Монгол Улсыг өөртөө татаж, хараа хяналт дороо байлгаснаараа хаант Орос Улс (дараа нь ЗХУ) нь Дорнод Сибирийн аж үйлдвэрийн бүс нутгийнхаа болон Транс-Сибирийн тээврийн сүлжээнийхээ аюулгүй байдлыг илүү найдвартай хамгаалах боломжтой болов. Нөгөөтэйгүүр тус их гүрний цэргийн хүч Монголын нутаг дэвсгэрт байрласан нөхцөлд Бээжин, Манжуурын чиглэлд болзошгүй давшилт хийх орон зайн болон цаг хугацааны үлэмж давуу тал олж улмаар үүнийгээ ашиглан эсрэг талдаа шаардлагатай үед улс төрийн даралт шахалт үзүүлэх өөр нэгэн боломж нээгдэж байв.
Хоёрдахь шалтгаан нь: Монгол орны байгалийн баялгийг хямд үнээр, үлэмж хэмжээгээр байнга авч байх бололцоо юм. Энэ нь Монгол Улс стратегийн ач холбогдол тодрон гарч ирэхээс өмнө ч, тэрхүү ач холбогдол нь хэзээ нэгэн цагт үгүй болсон ч хөрш их гүрнүүдийн анхаарал татаж байсан ба цаашид ч татаж байх чухал хүчин зүйл билээ.


Хаант Орос Монгол дахь худалдаа, эдийн засгийн эрх ашгаа хамгаалахын тулд бусад улс оронтой ширүүн өрсөлдөн тэмцэлдэж байсан түүх XVII зуунаас эхэлж 1917 оноор дууссан байдаг.

ЗХУ ч гэсэн Монгол дахь эдийн засгийн ашиг сонирхлоо ханган хамгаалахыг бүр эхнээсээ зорьж байсан нь тодорхой. Ганц жишээ дурдахад Сталин 1929 онд хэлсэн үгэндээ «Монгол Улсын таван жилийн төлөвлөгөөг тус орны нөөц баялгийг дээд зэргээр дайчлан улмаар Зөвлөлт орныг аж .үйлдвэржүүлэх зорилгод бүрэн нийцүүлэх байдлаар хийсэн байх байв. (И.Л.Баевский, «Хозяйство Монголии», Москва, Политиздат, 1929, тал 29) Гэхдээ Монгол улс ч ЗХУ-тай худалдаа, эдийн засгийн салбарт хамтран ажиллах явцдаа өөрийн эрх ашгаа хангахыг хичээж байв. Юутай ч гэлээ цаашдын хөгжлийнхөө тодорхой бааз суурийг бүрдүүлж чадсаныг үгүйсгэх аргагүй гэж дүгнэсэн байдаг. (О.К.Хэмфри, «Монголын тухай бичил судалгаа», Нью-Йорк, Прэгэр. 1957, тал 27).Монголыг чиглэсэн цэрэг- стратегийн болон эдийн засгийн энэ хоёр үндсэн учир шалтгаанаас гадна улс төр, үзэл суртлын гэмээр ашиг сонирхол зэрэгцэн оршиж байв. Гэхдээ тэр нь хаант Оросод бус зөвхөн ЗХУ-д хамаарах юм. Тэрхүү ашиг сонирхол нь «дэлхийн пролетарийн их хувьсгалын тухай» болон «хөгжилтэй орны пролетари нарын тусламжид түшиглэн ядуу буурай орон капитализмыг алгасч социализмд шилжих боломжийн тухай» Лениний сургаалаас үүдэлтэй бөгөөд Монгол Улс эл сургаал амжилттай хэрэгжиж байгаагийн жишээ болох учиртай байлаа. Хөрш их гүрний улс төр, үзэл суртлын энэ ашиг сонирхол нь эдийн засгийн үндсэн ашиг сонирхлоос нь илүү ач холбогдолтой болдог байсан үе бий. Ийм үе нь Монгол Улсын нийгэм-эдийн засгийн хөгжилд нааштай нөлөө үзүүлж байв.Харин улс төр, үзэл суртлын ашиг сонирхол нь цэрэг-стратегийн үндсэн ашиг сонирхлоос илүүд үзэгдэж байсан үе Монголын талаархи их гүрнүүдийн гадаад бодлогын түүхэнд гарч байсангүй. Өөр бусад их гүрэн болон жижиг орны хоорондын харилцааны түүхээс ч тийм үе олдохгүй биз ээ.
Нэр, нидэр хоёрын зөрүү


Ном сөхөж үзвээс Орос-Японы гэрээ байгуулж байх үед Монголтой холбож «статус кво» гэсэн үг хэрэглэж байжээ. Гэхдээ «статус кво» буюу «тухайн байдал» хэмээх эрх зүйн хэвшмэл хэллэгийг хэдийд ч, юутай ч холбож хэрэглэж болно л доо. Нөгөөтэйгүүр дэлхийн нэгдүгээр дайны өмнөх үеийн Монгол Улсын «статус кво», дэлхийн хоёрдугаар дайны төгсгөлийн үеийн Монгол Улсын «статус кво» гэдэг нь хоорондоо зарчмын том ялгаатай хоёр өөр зүйл гэлтэй. «Нэрэн дээрээ, нидэр дээрээ» гэж утгачлан орчуулж болох «де юрэ, де факто» хэмээх эрх зүйн өөр нэг хэллэг ч байдаг
1907 онд Монгол Улс нэрэн дээрээ ч, нидэр дээрээ ч Манжийн Чин улсын хэсэг байлаа Хятад ч гэсэн де факто биш гэхэд де юрэ Чин улсын нэгэн хэсэг бас л байсан. Бараг 300 жил оршин тогтносон Чин улс 1911 онд задран унахад Манжийн дарлалд байсан Хятад ч тэр Монгол ч тэр цаашдын хөгжлийнхөө замаа сонгох эрхээ адил олж авсан билээ. Гэтэл эрх чөлөөгөө адил олж авсан хоёр улсын нэгийг нөгөөгийнх нь харьяа улс болгон де факто тунхаглана гэдэг олон улсын эрх зүйн зарчимд ч ердийн шудрага ёсонд ч нийцэхгүй Үүнийг эс өгүүлэн өгүүлэхэд Монгол Улсыг де факто, де юрэ аль ч талаас нь Хятадын хэсэг мөн гэж Орос-Японы гэрээнд тусгагдсан ийм «статус квог» Ялтын уулзалтаар баталгаажуулах гэж Сталин зүтгээгүй нь лавтай.


1945 оны эхэн үеийн буюу Ялтын Бага хурап хуралдаж байх үеийн Монгол Улсын де юрэ «статус кво» нь нэн бүрхэг, харин де факто «статус кво» нь нэн тодорхой байсан билээ. Өөрөөр хэлбэл Монгол Улсыг эрх зүйн статусынх нь хувьд тусгаар улс гэх үү, харъяа улс гэх үү гэдэг нь маргаантай, харин улс төрийн статусынх нь хувьд өөрийгөө «тусгаар тогтносон» хэмээн үздэг Зөвлөлтийн дагуул улс болсон нь маргаангүй байв. Сталин чухамхүү ийм «статус квог» баталгаажуулах гэж АНУ, Хятадын удирдагчдыг аргадаж, айлгахыг хослуулан байж өөртөө ашигтай шийдвэр гаргуулж авсан түүхтэй билээ.
Үүнээс хойш 50 жил өнгөрчээ. Өнөөгийн Монгол Улсыг де юрэ «бүрэн эрхт, тусгаар тогтносон улс» гэдгийг дэлхий нийтээр хүлээн зөвшөөрч байна. Энэ бол нэгэнт маргаангүй болсон зүйл. Харин Монгол Улсын өнөөгийн де факто «статус кво-г» БИД өөрсдөө болон өрөөл бусад улс төсөөлж байдаг бол оо?

1995 оны наймдугаар сарын 30
БХЯ-ны Стратегийн судалгааны хүрээлэнгийн дэд захирал Санжийн БАЯР


Оролцох эрхгүй хэлэлцээр
Bolod.mn


Сэтгэгдэл (1)


Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно
Зочин
sain niitlel bna. Amjilt husie S.Bayar-t

2013-12-17 | 17:12:04 | 103.26.194.68 |


   



Хэт их стресстэй залуучууд тархины цус харвалтад өртөж байна
14:02

Дэлхий нийтээр жилд 17 сая хүн тархины цус харваж байгаа бөгөөд зургаан секунд тутамд нэг хүн харвадаг гэсэн судалгаа байдаг юм байна. 

Хэт их стресстэй залуучууд тархины цус харвалтад өртөж байна

Дэлхий нийтээр жилд 17 сая хүн тархины цус харваж байгаа бөгөөд зургаан секунд тутамд нэг хүн харвадаг гэсэн судалгаа байдаг юм байна. 

»»
Д.Ганцэцэг: Юутай байснаас илүү хэн байсан нь амьдралын мөн чанар
13:52

Энэ удаагийнхаа зочин хойморт бид Монгол Улсын гавьяат жүжигчин Д.Ганцэцэгийг урьж ярилцлаа.

Д.Ганцэцэг: Юутай байснаас илүү хэн байсан нь амьдралын мөн чанар

Энэ удаагийнхаа зочин хойморт бид Монгол Улсын гавьяат жүжигчин Д.Ганцэцэгийг урьж ярилцлаа.

»»
Ж.Баярмаа: Төсвөөс багадаа нэг их наяд төгрөгийг хэмнэх боломж байна
12:36

Улсын Их хурлын гишүүн Ж.Баярмаатай ирэх оны төсвийн төслийн талаар ярилцлаа.

Ж.Баярмаа: Төсвөөс багадаа нэг их наяд төгрөгийг хэмнэх боломж байна

Улсын Их хурлын гишүүн Ж.Баярмаатай ирэх оны төсвийн төслийн талаар ярилцлаа.

»»
“Чингис хаан” тэргүүн зэргийн одонг хэн хүртэх вэ?
11:28

Их Эзэн Чингис хааны мэндэлсэн өдөр буюу Монгол бахархлын өдөр арваннэгдүгээр сарын 2-нд тохиож байна. Жил бүр Монгол 

“Чингис хаан” тэргүүн зэргийн одонг хэн хүртэх вэ?

Их Эзэн Чингис хааны мэндэлсэн өдөр буюу Монгол бахархлын өдөр арваннэгдүгээр сарын 2-нд тохиож байна. Жил бүр Монгол 

»»
Казахстан Төв Азийн бүс нутаг дахь Монголын анхны “Стратегийн түнш” боллоо
11:22

Монгол Улсын ээлжит Стратегийн түнш орон болсон Казахстан улсын эдийн засгийн ололт амжилтуудаас онцолж байна.

Казахстан Төв Азийн бүс нутаг дахь Монголын анхны “Стратегийн түнш” боллоо

Монгол Улсын ээлжит Стратегийн түнш орон болсон Казахстан улсын эдийн засгийн ололт амжилтуудаас онцолж байна.

»»
Орос улсад стратегийн цөмийн хүчний сургуулилалт болжээ
11:16

МОСКВА, 2024 оны аравдугаар сарын 30 /DW/. ОХУ-ын стратегийн цөмийн тогтоон барих хүчин "дайсны цөмийн

Орос улсад стратегийн цөмийн хүчний сургуулилалт болжээ

МОСКВА, 2024 оны аравдугаар сарын 30 /DW/. ОХУ-ын стратегийн цөмийн тогтоон барих хүчин "дайсны цөмийн

»»
Хайнаньд өндрөөс унаж амиа алдсан Т.Отгонбаярыг ажлаас нь чөлөөлж, нэг сая төгрөгийн буцалтгүй тусламж олгожээ
10:16

Нийслэлийн худалдан авах ажиллагааны газрын албан хаагчид БНХАУ-ын "Хайнань"-д аялж байгаад нэг нь өндрөөс унаж амь 

Хайнаньд өндрөөс унаж амиа алдсан Т.Отгонбаярыг ажлаас нь чөлөөлж, нэг сая төгрөгийн буцалтгүй тусламж олгожээ

Нийслэлийн худалдан авах ажиллагааны газрын албан хаагчид БНХАУ-ын "Хайнань"-д аялж байгаад нэг нь өндрөөс унаж амь 

»»
Ш.Алтантуяаг хөнөөсөн цагдаагийн ЦААЗЫН ЯЛЫГ хөнгөрүүлж, жанчих ялаар сольжээ
10:13

Малайзийн дээд шүүх Монгол Улсын иргэн Ш.Алтантуяагийн амь насыг хөнөөсөн хэргээр цаазын ял аваад байсан цагдаагийн 

Ш.Алтантуяаг хөнөөсөн цагдаагийн ЦААЗЫН ЯЛЫГ хөнгөрүүлж, жанчих ялаар сольжээ

Малайзийн дээд шүүх Монгол Улсын иргэн Ш.Алтантуяагийн амь насыг хөнөөсөн хэргээр цаазын ял аваад байсан цагдаагийн 

»»
АНУ: Дархлаа сул хүмүүсийг "COVID-19"-ийн хоёр тун вакцин хийлгэхийг зөвлөжээ
10:06

АНУ-ын Өвчнийг хянах, урьдчилан сэргийлэх төвөөс гаргасан хамгийн сүүлийн үеийн зөвлөмжийн дагуу 65 болон түүнээс 

АНУ: Дархлаа сул хүмүүсийг

АНУ-ын Өвчнийг хянах, урьдчилан сэргийлэх төвөөс гаргасан хамгийн сүүлийн үеийн зөвлөмжийн дагуу 65 болон түүнээс 

»»
Орон сууцны хотхон барина гэж 177 иргэнээс 8.8 тэрбум төгрөг залилсан С.Бодьмарал, Б.Гантулга нарт 8 жилийн хорих ял оноолоо
20:51

Сүхбаатар дүүргийн прокурорын газраас орон сууцны хотхон барьж ашиглалтад оруулна хэмээн иргэдийг залилж, их 

Орон сууцны хотхон барина гэж 177 иргэнээс 8.8 тэрбум төгрөг залилсан С.Бодьмарал, Б.Гантулга нарт 8 жилийн хорих ял оноолоо

Сүхбаатар дүүргийн прокурорын газраас орон сууцны хотхон барьж ашиглалтад оруулна хэмээн иргэдийг залилж, их 

»»
Саарал ус ашиглах захирамж хэрэгжихгүй зургаан жил болжээ
20:43

Монгол Улс цэвэр усны нөөцөөрөө дэлхийн 145 орноос 22-т эрэмбэлэгддэг ч усыг хуримтлуулж, нөөцөлж чаддаггүй учраас 

Саарал ус ашиглах захирамж хэрэгжихгүй зургаан жил болжээ

Монгол Улс цэвэр усны нөөцөөрөө дэлхийн 145 орноос 22-т эрэмбэлэгддэг ч усыг хуримтлуулж, нөөцөлж чаддаггүй учраас 

»»
64-н автобусны буудал дээр 50-60 орчим насны эрэгтэй хүн хөшсөн байдалтай нас барсан байна гэх дуудлага бүртгэгджээ
19:35

Цагдаагийн байгууллагын 102 тусгай дугаарт энэ оны 10 дугаар сарын 29-ний өдөр 16 цагийн орчим "Сүхбаатар дүүргийн 8 

64-н автобусны буудал дээр 50-60 орчим насны эрэгтэй хүн хөшсөн байдалтай нас барсан байна гэх дуудлага бүртгэгджээ

Цагдаагийн байгууллагын 102 тусгай дугаарт энэ оны 10 дугаар сарын 29-ний өдөр 16 цагийн орчим "Сүхбаатар дүүргийн 8 

»»
Энэ онд Эрээн боомтоор нэвтэрсэн зорчигчийн тоо 2 саяыг давлаа
17:11

Эрээн хотын Хилийн шалгалтын газрын статистикийн мэдээлснээр, 10-р сарын 14-ний өдрийн байдлаар Эрээн хот боомтоор нэвтэрсэн жуулчдын тоо 2 саяыг давж, тээврийн хэрэгсэл (галт тэрэг) 510 мянгыг даван, энэ нь өнгөрсөн оны мөн үеэс тус тус 87, 183 хувиар тус тус өссөн байна.

Энэ онд Эрээн боомтоор нэвтэрсэн зорчигчийн тоо 2 саяыг давлаа

Эрээн хотын Хилийн шалгалтын газрын статистикийн мэдээлснээр, 10-р сарын 14-ний өдрийн байдлаар Эрээн хот боомтоор нэвтэрсэн жуулчдын тоо 2 саяыг давж, тээврийн хэрэгсэл (галт тэрэг) 510 мянгыг даван, энэ нь өнгөрсөн оны мөн үеэс тус тус 87, 183 хувиар тус тус өссөн байна.

»»
Улаан навчит хурмын ууланд аялаарай
17:03

Шаньдүн дахь аялал жуулчлалын хотуудын тухай ярихад Зибө хот бол зайлсхийх боломжгүй газар юм. Зибө хот нь шарсан махаар анх алдаршиж байсан аялал жуулчлалын халуурал огтхон ч буураагүй. Мөн Зибө хотын захад Улаан навчит хурмын уул гэдэг романтик нэртэй нэгэн үзэсгэлэнт газар бий.

Улаан навчит хурмын ууланд аялаарай

Шаньдүн дахь аялал жуулчлалын хотуудын тухай ярихад Зибө хот бол зайлсхийх боломжгүй газар юм. Зибө хот нь шарсан махаар анх алдаршиж байсан аялал жуулчлалын халуурал огтхон ч буураагүй. Мөн Зибө хотын захад Улаан навчит хурмын уул гэдэг романтик нэртэй нэгэн үзэсгэлэнт газар бий.

»»
Дэлхийн агаар мандлын бохирдол түүхэн дээд хэмжээнд хүрчээ
17:03

ЖЕНЕВ, 2024 оны аравдугаар сарын 29 /azertag/.  Дэлхийн дулаарлыг үүсгэж буй агаар мандлын бохирдол өнгөрсөн онд 

Дэлхийн агаар мандлын бохирдол түүхэн дээд хэмжээнд хүрчээ

ЖЕНЕВ, 2024 оны аравдугаар сарын 29 /azertag/.  Дэлхийн дулаарлыг үүсгэж буй агаар мандлын бохирдол өнгөрсөн онд 

»»
“Өндөр чанартай хөгжлийн ногоон суурийг бэхжүүлье”
16:27

Хятадын Гуанхэ группийн Шинэ эрчим хүчний Өвөр Монгол дахь салбар компанийн төлөөлөгч Ван Жэмин “Өндөр чанартай хөгжлийн ногоон суурийг бэхжүүлье” сэдвээр лекц уншив.

“Өндөр чанартай хөгжлийн ногоон суурийг бэхжүүлье”

Хятадын Гуанхэ группийн Шинэ эрчим хүчний Өвөр Монгол дахь салбар компанийн төлөөлөгч Ван Жэмин “Өндөр чанартай хөгжлийн ногоон суурийг бэхжүүлье” сэдвээр лекц уншив.

»»
Пэнлай тагт яагаад ”Хүний ертөнц дэх диваажин”болсон бэ?
15:46

"Хүний ертөнц дэх диваажин"-ны тухайд бид "Шаньхайжин"хэмээх эртний номоос эхэлж дурдах ёстой.Уг номд “Пэнлай уул далайн дунд байрладаг”гэсэн үг байдаг.Тэр цагаас хойш Пэнлай нь далайд байрладаг гурван домогт уулын нэг болжээ.Ингээд Хятадын Жяодун хойгийн хойд захад уран зөгнөл, гайхалтай түүхүүд цуварч эхэлсэн байна.

Пэнлай тагт яагаад ”Хүний ертөнц дэх диваажин”болсон бэ?

"Хүний ертөнц дэх диваажин"-ны тухайд бид "Шаньхайжин"хэмээх эртний номоос эхэлж дурдах ёстой.Уг номд “Пэнлай уул далайн дунд байрладаг”гэсэн үг байдаг.Тэр цагаас хойш Пэнлай нь далайд байрладаг гурван домогт уулын нэг болжээ.Ингээд Хятадын Жяодун хойгийн хойд захад уран зөгнөл, гайхалтай түүхүүд цуварч эхэлсэн байна.

»»
Юнган чулуун агуйд очиж мянган жилийн түүхтэй танилцав
15:44

10-р сарын 18-нд "Шинэ эриний нээлттэй хөгжлийн замаар"- харийн хүний нүдээр Хятадтай танилцая арга хэмжээ өндөрлөхтэй зэрэгцэн сурвалжилгийн багийнхан аяллын сүүлчийн зогсоол болох Датун хотын баруун захад байрлах Юнган чулуун ангуй руу хүрч очлоо.

Юнган чулуун агуйд очиж мянган жилийн түүхтэй танилцав

10-р сарын 18-нд "Шинэ эриний нээлттэй хөгжлийн замаар"- харийн хүний нүдээр Хятадтай танилцая арга хэмжээ өндөрлөхтэй зэрэгцэн сурвалжилгийн багийнхан аяллын сүүлчийн зогсоол болох Датун хотын баруун захад байрлах Юнган чулуун ангуй руу хүрч очлоо.

»»
Хотоо тольдсон Дамин нуур нь өнгөтөй, нуураа хөвөөдсөн Чаорань тагт нь гэрэлтэй
15:41
Цахилгааны үнэ нэмэх асуудалд эргэцүүлэх нь
15:25

Эрчим хүчний салбар нь Монгол Улсын үндэсний аюулгүй байдлыг хангах, стратегийн ач холбогдолтой, хөгжлийн тэргүүлэх 

Цахилгааны үнэ нэмэх асуудалд эргэцүүлэх нь

Эрчим хүчний салбар нь Монгол Улсын үндэсний аюулгүй байдлыг хангах, стратегийн ач холбогдолтой, хөгжлийн тэргүүлэх 

»»
Контент бүтээгч залуу Испанийн хамгийн өндөр гүүрэнд авирах гэж байгаад амиа алджээ
15:16

26 настай Их Британийн иргэн Испанийн хамгийн өндөр гүүрэнд авирч буй контент хийх гэж яваад гүүрнээс унаж амиа алджээ.

Контент бүтээгч залуу Испанийн хамгийн өндөр гүүрэнд авирах гэж байгаад амиа алджээ

26 настай Их Британийн иргэн Испанийн хамгийн өндөр гүүрэнд авирч буй контент хийх гэж яваад гүүрнээс унаж амиа алджээ.

»»
Нийслэлийн удирдлага Мэлхийт хөшөөнд хүндэтгэл үзүүллээ
15:11

Нийслэл Улаанбаатар хот үүсэн байгуулагдсаны түүхт 385 жил, Нийслэл Хүрээг “Улаанбаатар хот” хэмээн нэрийдсэний 100 

Нийслэлийн удирдлага Мэлхийт хөшөөнд хүндэтгэл үзүүллээ

Нийслэл Улаанбаатар хот үүсэн байгуулагдсаны түүхт 385 жил, Нийслэл Хүрээг “Улаанбаатар хот” хэмээн нэрийдсэний 100 

»»
Хиймэл оюун ухаант роботын зурсан зургийг анх удаа дуудлагаар худалдана
13:35

Хиймэл оюун ухаант “Ai-Da” нэртэй роботын зурсан зургийг энэ сарын сүүлээр дуудлагаар худалдахаар болжээ.

Хиймэл оюун ухаант роботын зурсан зургийг анх удаа дуудлагаар худалдана

Хиймэл оюун ухаант “Ai-Da” нэртэй роботын зурсан зургийг энэ сарын сүүлээр дуудлагаар худалдахаар болжээ.

»»
Танилц: Олон жил барилга царцаасан 45 компани
12:18

2009-2024 оны хооронд улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар он дамжин удаашралтай баригдаж буй болон царцаагдсан барилга

Танилц: Олон жил барилга царцаасан 45 компани

2009-2024 оны хооронд улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар он дамжин удаашралтай баригдаж буй болон царцаагдсан барилга

»»
“Forbes” сэтгүүлийн жагсаалтад дархлагдсан тэрбумтнууд
12:17

“Forbes” сэтгүүлээс гаргадаг АНУ-ын толгой баян эрхмүүдийн жагсаалтад орж, хасагдахгүй байна гэдэг тун амаргүй хэрэг. 

“Forbes” сэтгүүлийн жагсаалтад дархлагдсан тэрбумтнууд

“Forbes” сэтгүүлээс гаргадаг АНУ-ын толгой баян эрхмүүдийн жагсаалтад орж, хасагдахгүй байна гэдэг тун амаргүй хэрэг. 

»»
Хариуцлагаас мултрагч
12:06

Монгол Улсын ес дэх парламент бүрдэж, анхны 126 гишүүн тангаргаа өргөөд удаагүй байна. Дөрвөн нам, нэг эвслийн 

Хариуцлагаас мултрагч

Монгол Улсын ес дэх парламент бүрдэж, анхны 126 гишүүн тангаргаа өргөөд удаагүй байна. Дөрвөн нам, нэг эвслийн 

»»
Эрх чөлөөнд хүрэх зам
11:56

Европын холбооны хилээс ердөө найман км-ийн зайд орших Боснийн буйдхан хотод нурж сүйдэх дөхсөн усны хуучин цамхаг 

Эрх чөлөөнд хүрэх зам

Европын холбооны хилээс ердөө найман км-ийн зайд орших Боснийн буйдхан хотод нурж сүйдэх дөхсөн усны хуучин цамхаг 

»»
УБЕГ-ын байцаагч хилээр гарахыг хориглосон этгээдэд гадаад пасспорт олгожээ
11:41

Прокурорын байгууллага өнгөрөгч долоо хоногт хэрэг бүртгэлтийн 42466, мөрдөн байцаалтын 3192 хэрэгт хяналт тавьж, 

УБЕГ-ын байцаагч хилээр гарахыг хориглосон этгээдэд гадаад пасспорт олгожээ

Прокурорын байгууллага өнгөрөгч долоо хоногт хэрэг бүртгэлтийн 42466, мөрдөн байцаалтын 3192 хэрэгт хяналт тавьж, 

»»
Гүржид парламентын сонгуулийн дүнг эсэргүүцэн олон мянган хүн жагсжээ
11:38

ТБИЛИСИ, 2024 оны аравдугаар сарын 29 /VOA/. Гүрж улсад өнгөрсөн бямба гарагт болсон парламентын сонгуульд эрх 

Гүржид парламентын сонгуулийн дүнг эсэргүүцэн олон мянган хүн жагсжээ

ТБИЛИСИ, 2024 оны аравдугаар сарын 29 /VOA/. Гүрж улсад өнгөрсөн бямба гарагт болсон парламентын сонгуульд эрх 

»»
“Галлахдаа анхааръя” аян эхлүүллээ
11:17

Хүйтний улирал эхэлж буйтай холбоотойгоор гэр хорооллын айл өрхийн гэр, байшин, хашаа, орон сууцын хорооллын хогийн 

“Галлахдаа анхааръя” аян эхлүүллээ

Хүйтний улирал эхэлж буйтай холбоотойгоор гэр хорооллын айл өрхийн гэр, байшин, хашаа, орон сууцын хорооллын хогийн 

»»
"Алтан бөмбөг" шагналыг Родри хүртлээ
11:09

ПАРИС, 2024 оны аравдугаар сарын 29 /BBC/. “France Football” сэтгүүлээс улирлын шилдэг хөлбөмбөгчинд олгодог 

ПАРИС, 2024 оны аравдугаар сарын 29 /BBC/. “France Football” сэтгүүлээс улирлын шилдэг хөлбөмбөгчинд олгодог 

»»
Өндөг шидэж танхайрсан А.Отгонбаатарыг 7-30 хоног баривчлах эсвэл ₮100 мянгаар торгох эсэхийг шүүх шийднэ
10:48

Үнэн ба зөв намын дарга А.Отгонбаатарыг "танхайрах" зүйлчлэлээр цагдаагийн байгууллагаас шалгаж байна. 

Өндөг шидэж танхайрсан А.Отгонбаатарыг 7-30 хоног баривчлах эсвэл ₮100 мянгаар торгох эсэхийг шүүх шийднэ

Үнэн ба зөв намын дарга А.Отгонбаатарыг "танхайрах" зүйлчлэлээр цагдаагийн байгууллагаас шалгаж байна. 

»»
Мөрийтэй тоглоом зохион байгуулж, гэмт хэрэг үйлдэж олсон орлогоор үл хөдлөх худалдан авчээ
10:04

Прокурорын байгууллага 2024 оны 10 дугаар сарын 21-нээс 25-ны өдрийг хүртэл хугацаанд хэрэг бүртгэлтийн 42466, мөрдөн 

Мөрийтэй тоглоом зохион байгуулж, гэмт хэрэг үйлдэж олсон орлогоор үл хөдлөх худалдан авчээ

Прокурорын байгууллага 2024 оны 10 дугаар сарын 21-нээс 25-ны өдрийг хүртэл хугацаанд хэрэг бүртгэлтийн 42466, мөрдөн 

»»
Энэтхэгчүүд уламжлалт баяраа тэргэл сар гарахад тэмдэглэдэг
08:52

Дэлхийн улс үндэстэн бүр уламжлал болгон тэмдэглэдэг баяр наадамтай байдаг. Тиймээс орон орны хамгийн сонирхолтой баярын тухай мэдээллийг хүргэж байна.

Энэтхэгчүүд уламжлалт баяраа тэргэл сар гарахад тэмдэглэдэг

Дэлхийн улс үндэстэн бүр уламжлал болгон тэмдэглэдэг баяр наадамтай байдаг. Тиймээс орон орны хамгийн сонирхолтой баярын тухай мэдээллийг хүргэж байна.

»»
НӨАТ-ын буцаан олголтыг иргэдийн дансанд шилжүүлж эхэлжээ
15:39

Гуравдугаар улирлын НӨАТ-ын буцаан олголтыг өнөөдөр /2024.10.27/-ноос иргэдийн дансанд шилжүүлэхээр болжээ.

НӨАТ-ын буцаан олголтыг иргэдийн дансанд шилжүүлж эхэлжээ

Гуравдугаар улирлын НӨАТ-ын буцаан олголтыг өнөөдөр /2024.10.27/-ноос иргэдийн дансанд шилжүүлэхээр болжээ.

»»
Хангагдаагүй зорилт
13:48

Үд хэвийх цагаар 81 дүгээр сургуулийн харалдаа орших жижигхэн хүнсний дэлгүүрт хөл хөдөлгөөн нэмэгдэнэ. 

Хангагдаагүй зорилт

Үд хэвийх цагаар 81 дүгээр сургуулийн харалдаа орших жижигхэн хүнсний дэлгүүрт хөл хөдөлгөөн нэмэгдэнэ. 

»»
Загасны уурга нь цахилгааны утсанд хүрснээр тогонд цохиулж амиа алджээ
13:10

Өчигдөр буюу /2024.10.22/ өдөр Ховд голын эрэг дээр загасчилж байсан иргэн тогонд цохиулж амиа алдсан харамсалтай хэрэг гарчээ.

Загасны уурга нь цахилгааны утсанд хүрснээр тогонд цохиулж амиа алджээ

Өчигдөр буюу /2024.10.22/ өдөр Ховд голын эрэг дээр загасчилж байсан иргэн тогонд цохиулж амиа алдсан харамсалтай хэрэг гарчээ.

»»
"Болор цом-42" наадам арваннэгдүгээр сарын 26-нд Соёлын төв өргөөнд болно
21:29

Монголын Зохиолчдын Эвлэлээс жил бүр зохион байгуулдаг “Болор цом-42” яруу найргийн наадмыг энэ жил арваннэгдүгээр 

Монголын Зохиолчдын Эвлэлээс жил бүр зохион байгуулдаг “Болор цом-42” яруу найргийн наадмыг энэ жил арваннэгдүгээр 

»»
Хятадад хүн дүрст роботуудыг цөлд уралдуулжээ
21:16

Хятадын “Robot Era” компани хүн дүрст Star1 роботуудаа цөлд уралдуулан, ур чадварыг нь танилцуулжээ.

Хятадад хүн дүрст роботуудыг цөлд уралдуулжээ

Хятадын “Robot Era” компани хүн дүрст Star1 роботуудаа цөлд уралдуулан, ур чадварыг нь танилцуулжээ.

»»
Багш мэргэжил өдрөөс өдөрт моодноос гарч байна
21:14

Саяхныг хүртэл багш бол үеэс үед өвлүүлэн үлдээдэг үнэтэй, эрхэм мэргэжил байв. Харин одоо жил ирэх тусам багшийн 

Багш мэргэжил өдрөөс өдөрт моодноос гарч байна

Саяхныг хүртэл багш бол үеэс үед өвлүүлэн үлдээдэг үнэтэй, эрхэм мэргэжил байв. Харин одоо жил ирэх тусам багшийн 

»»
"МУ-ын Ерөнхийлөгчийн цуваа түгжирчээ" гэх мэдээ ОХУ-ын хэвлэлд гарчээ
19:20

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн цуваа Улаанбаатар хотыг чиглэн явах замын нэг хэсэгт цаг агаарын нөхцөл

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн цуваа Улаанбаатар хотыг чиглэн явах замын нэг хэсэгт цаг агаарын нөхцөл

»»
Бурхан багшийн эхийн ачийг хариулсан дүйчэн өдрийн хөтөлбөр
19:17

Бурхан багшийн эхийн ачийг хариулсан дүйчэн өдөр билгийн тооллын намрын сүүл сарын хуучны 22-ны өдөр тохиодог юм. 

Бурхан багшийн эхийн ачийг хариулсан дүйчэн өдрийн хөтөлбөр

Бурхан багшийн эхийн ачийг хариулсан дүйчэн өдөр билгийн тооллын намрын сүүл сарын хуучны 22-ны өдөр тохиодог юм. 

»»
Лиам Пэйний биеэс хэд хэдэн төрлийн мансууруулах бодис ИЛЭРЧЭЭ
13:55

"One Direction" хамтлагийн дуучин Лиам Пэйн энэ сарын 16-ны өдөр Аргентины Буэнос-Айрес хотод байрлах зочид буудлын 

Лиам Пэйний биеэс хэд хэдэн төрлийн мансууруулах бодис ИЛЭРЧЭЭ

"One Direction" хамтлагийн дуучин Лиам Пэйн энэ сарын 16-ны өдөр Аргентины Буэнос-Айрес хотод байрлах зочид буудлын 

»»
Бурхан багш эхийнхээ ачийг хариулсан дүйчин өдөр лхагва гарагт тохионо
11:32

Бурхан багшийн эхийн ачийг хариулсан дүйчэн өдөр 10 дугаар сарын 23-ны лхагва өдөр тохионо.

Бурхан багш эхийнхээ ачийг хариулсан дүйчин өдөр лхагва гарагт тохионо

Бурхан багшийн эхийн ачийг хариулсан дүйчэн өдөр 10 дугаар сарын 23-ны лхагва өдөр тохионо.

»»
Яармагийн замд гарцаар гарч явсан хүн мөргүүлж, газар дээрээ нас баржээ
11:28

Яармагийн замд гарцаар гарч явсан хүн мөргүүлж, газар дээрээ нас баржээ

Яармагийн замд гарцаар гарч явсан хүн мөргүүлж, газар дээрээ нас баржээ

Яармагийн замд гарцаар гарч явсан хүн мөргүүлж, газар дээрээ нас баржээ

»»
Хөхний хорт хавдартай тэмцэх сар: Хөхөө шалгах арга
11:23

Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагаас жил бүрийн аравдугаар сарыг "Хөхний хорт хавдартай тэмцэх сар" болгон зарласан.

Хөхний хорт хавдартай тэмцэх сар: Хөхөө шалгах арга

Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагаас жил бүрийн аравдугаар сарыг "Хөхний хорт хавдартай тэмцэх сар" болгон зарласан.

»»
Аравдугаар сарын 31-нийг хүртэл цаг агаар тогтуун байна
10:47

Цаг агаар аравдугаар сарын 31-нийг хүртэл харьцангуй тогтвортой байна. Өнөөдрөөс буюу аравдугаар сарын 22-ноос 

Аравдугаар сарын 31-нийг хүртэл цаг агаар тогтуун байна

Цаг агаар аравдугаар сарын 31-нийг хүртэл харьцангуй тогтвортой байна. Өнөөдрөөс буюу аравдугаар сарын 22-ноос 

»»
Бруно Марс чанаргүй уран бүтээлд хамтарсан гэх ШҮҮМЖЛЭЛД ӨРТӨВ
10:41

Алдарт дуучин Бруно Марс болон BLACKPINK хамтлагийн гишүүн Рөүс нарын хамтарсан APT хэмээх дуу цацагдсан даруйдаа чартуудыг тэргүүлж, хэдийнэ хит болоод байгаа билээ. 

Бруно Марс чанаргүй уран бүтээлд хамтарсан гэх ШҮҮМЖЛЭЛД ӨРТӨВ

Алдарт дуучин Бруно Марс болон BLACKPINK хамтлагийн гишүүн Рөүс нарын хамтарсан APT хэмээх дуу цацагдсан даруйдаа чартуудыг тэргүүлж, хэдийнэ хит болоод байгаа билээ. 

»»
БРИКС-ийн бэлэг
10:16

Таван жилийн зайтай Монголд үдлээд буцахдаа Владимир Путин аравдугаар сарын 22-24-нд ОХУ-ын Казань хотноо болох 

БРИКС-ийн бэлэг

Таван жилийн зайтай Монголд үдлээд буцахдаа Владимир Путин аравдугаар сарын 22-24-нд ОХУ-ын Казань хотноо болох 

»»
Гадна хаяг, зар сурталчилгаанд тавигдах стандартыг мөрдүүлнэ
09:46

Улаанбаатар хотод 2022 оны аравдугаар сарын 1-ний өдрөөс 52 стандарт батлагдан хэрэгжиж эхэлсэн байдаг. 

Гадна хаяг, зар сурталчилгаанд тавигдах стандартыг мөрдүүлнэ

Улаанбаатар хотод 2022 оны аравдугаар сарын 1-ний өдрөөс 52 стандарт батлагдан хэрэгжиж эхэлсэн байдаг. 

»»
Орос улсад стратегийн цөмийн хүчний сургуулилалт болжээ
11:16

МОСКВА, 2024 оны аравдугаар сарын 30 /DW/. ОХУ-ын стратегийн цөмийн тогтоон барих хүчин "дайсны цөмийн

Орос улсад стратегийн цөмийн хүчний сургуулилалт болжээ

МОСКВА, 2024 оны аравдугаар сарын 30 /DW/. ОХУ-ын стратегийн цөмийн тогтоон барих хүчин "дайсны цөмийн

»»
АНУ: Дархлаа сул хүмүүсийг "COVID-19"-ийн хоёр тун вакцин хийлгэхийг зөвлөжээ
10:06

АНУ-ын Өвчнийг хянах, урьдчилан сэргийлэх төвөөс гаргасан хамгийн сүүлийн үеийн зөвлөмжийн дагуу 65 болон түүнээс 

АНУ: Дархлаа сул хүмүүсийг

АНУ-ын Өвчнийг хянах, урьдчилан сэргийлэх төвөөс гаргасан хамгийн сүүлийн үеийн зөвлөмжийн дагуу 65 болон түүнээс 

»»
АНУ-ын ерөнхийлөгчийн сонгууль болоход долоо хоног үлджээ
16:14

ВАШИНГТОН, 2024 оны аравдугаар сарын 29 /NHK/. АНУ-ын ерөнхийлөгчийн сонгууль болоход ердөө долоо хоногийн 

АНУ-ын ерөнхийлөгчийн сонгууль болоход долоо хоног үлджээ

ВАШИНГТОН, 2024 оны аравдугаар сарын 29 /NHK/. АНУ-ын ерөнхийлөгчийн сонгууль болоход ердөө долоо хоногийн 

»»
Гүржид парламентын сонгуулийн дүнг эсэргүүцэн олон мянган хүн жагсжээ
11:38

ТБИЛИСИ, 2024 оны аравдугаар сарын 29 /VOA/. Гүрж улсад өнгөрсөн бямба гарагт болсон парламентын сонгуульд эрх 

Гүржид парламентын сонгуулийн дүнг эсэргүүцэн олон мянган хүн жагсжээ

ТБИЛИСИ, 2024 оны аравдугаар сарын 29 /VOA/. Гүрж улсад өнгөрсөн бямба гарагт болсон парламентын сонгуульд эрх 

»»
Умард Солонгосын цэргүүд Курск мужид нэвтэрснийг НАТО мэдэгдлээ
09:05

Умард Атлантын гэрээний байгууллага /НАТО/-аас Умард Солонгосын цэргүүд Оросын Курск мужид нэвтэрснийг даваа гарагт мэдэгдлээ.

Умард Солонгосын цэргүүд Курск мужид нэвтэрснийг НАТО мэдэгдлээ

Умард Атлантын гэрээний байгууллага /НАТО/-аас Умард Солонгосын цэргүүд Оросын Курск мужид нэвтэрснийг даваа гарагт мэдэгдлээ.

»»
Вьетнамын Ерөнхийлөгчөөр армийн генералыг томилжээ
13:14

ХАНОЙ, 2024 оны аравдугаар сарын 22 /VOA/. Вьетнамын парламент даваа гарагт армийн генерал Луонг Куонгийг 

Вьетнамын Ерөнхийлөгчөөр армийн генералыг томилжээ

ХАНОЙ, 2024 оны аравдугаар сарын 22 /VOA/. Вьетнамын парламент даваа гарагт армийн генерал Луонг Куонгийг 

»»
БРИКС-ийн бэлэг
10:16

Таван жилийн зайтай Монголд үдлээд буцахдаа Владимир Путин аравдугаар сарын 22-24-нд ОХУ-ын Казань хотноо болох 

БРИКС-ийн бэлэг

Таван жилийн зайтай Монголд үдлээд буцахдаа Владимир Путин аравдугаар сарын 22-24-нд ОХУ-ын Казань хотноо болох 

»»
BRICS-ын дээд хэмжээний чуулга уулзалт ОХУ-д өнөөдөр эхэлнэ
09:48

Энэ жилийн BRICS-ын дээд хэмжээний чуулга уулзалтыг ОХУ-д зохион байгуулж буй. Уулзалт энэ сарын 22-24-ний өдрийг хүртэл үргэлжилнэ.

BRICS-ын дээд хэмжээний чуулга уулзалт ОХУ-д өнөөдөр эхэлнэ

Энэ жилийн BRICS-ын дээд хэмжээний чуулга уулзалтыг ОХУ-д зохион байгуулж буй. Уулзалт энэ сарын 22-24-ний өдрийг хүртэл үргэлжилнэ.

»»
Индонезийн шинэ Ерөнхийлөгч тангараг өргөжээ
18:30

ЖАКАРТА, 2024 оны аравдугаар сарын 21 /DW/. Индонезийн найм дахь Ерөнхийлөгчөөр сонгогдсон, генерал асан 

Индонезийн шинэ Ерөнхийлөгч тангараг өргөжээ

ЖАКАРТА, 2024 оны аравдугаар сарын 21 /DW/. Индонезийн найм дахь Ерөнхийлөгчөөр сонгогдсон, генерал асан 

»»
Эрчим хүчээ сэргээх Кубын оролдлого бүтэлгүйтэж, иргэд цахилгаангүй хоёр хонов
15:09

Куба улсын эрчим хүчний системд доголдол үүсэж, эрчим хүчний яамнаас сэргээх гэж хэд хэдэн удаа оролдсон ч дахин бүтэлгүйтлээ.

Эрчим хүчээ сэргээх Кубын оролдлого бүтэлгүйтэж, иргэд цахилгаангүй хоёр хонов

Куба улсын эрчим хүчний системд доголдол үүсэж, эрчим хүчний яамнаас сэргээх гэж хэд хэдэн удаа оролдсон ч дахин бүтэлгүйтлээ.

»»
Куба даяар цахилгаан тасарчээ
10:53

Куба улс даяар баасан гарагт үндэсний эрчим хүчний сүлжээний үйл ажиллагаа зогссон тухай дэлхийн хэвлэл мэдээллийн агентлагууд мэдээлж байна.  

Куба даяар цахилгаан тасарчээ

Куба улс даяар баасан гарагт үндэсний эрчим хүчний сүлжээний үйл ажиллагаа зогссон тухай дэлхийн хэвлэл мэдээллийн агентлагууд мэдээлж байна.  

»»
Израил: Хамасын дээд удирдагч үхсэн ч дайн үргэлжилнэ
09:40

Хамас зэвсэгт бүлэглэлийн дээд удирдагч Яхья Синвар Газын зурваст амиа алдсан болохыг Израилын талаас баталжээ.

Израил: Хамасын дээд удирдагч үхсэн ч дайн үргэлжилнэ

Хамас зэвсэгт бүлэглэлийн дээд удирдагч Яхья Синвар Газын зурваст амиа алдсан болохыг Израилын талаас баталжээ.

»»
Өмнөд Солонгостой нэгдэхээс Умардын тал албан ёсоор татгалзжээ
10:44

СӨҮЛ, 2024 оны аравдугаар сарын 17 /DW/. БНАСАУ-ын шинэ Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулж, Өмнөд Солонгосыг 

Өмнөд Солонгостой нэгдэхээс Умардын тал албан ёсоор татгалзжээ

СӨҮЛ, 2024 оны аравдугаар сарын 17 /DW/. БНАСАУ-ын шинэ Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулж, Өмнөд Солонгосыг 

»»
Зеленський “ялалтын төлөвлөгөө”-нд НАТО-оос урилга авах заалтыг тусгажээ
09:44

Украины Ерөнхийлөгч Володимир Зеленський өчигдөр буюу лхагва гарагт “ялалтын төлөвлөгөө”-гөө парламентдаа танилцуулсан.

Зеленський “ялалтын төлөвлөгөө”-нд НАТО-оос урилга авах заалтыг тусгажээ

Украины Ерөнхийлөгч Володимир Зеленський өчигдөр буюу лхагва гарагт “ялалтын төлөвлөгөө”-гөө парламентдаа танилцуулсан.

»»
Өмнөд Солонгостой холбогддог авто замын зарим хэсгийг Умардын тал дэлбэлжээ
19:39

СӨҮЛ, 2024 оны аравдугаар сарын 15 /Yonhap/. БНАСАУ-ын тал Өмнөд Солонгостой холбогддог авто замын зарим 

Өмнөд Солонгостой холбогддог авто замын зарим хэсгийг Умардын тал дэлбэлжээ

СӨҮЛ, 2024 оны аравдугаар сарын 15 /Yonhap/. БНАСАУ-ын тал Өмнөд Солонгостой холбогддог авто замын зарим 

»»
Бархасбадийн дагуулаас амьдрах нөхцөл хайх сансрын хөлгийг хөөргөлөө
12:15

ВАШИНГТОН, 2024 оны аравдугаар сарын 15 /VOA/. АНУ-ын сансар судлалын НАСА агентлаг Бархасбадийн дагуул 

Бархасбадийн дагуулаас амьдрах нөхцөл хайх сансрын хөлгийг хөөргөлөө

ВАШИНГТОН, 2024 оны аравдугаар сарын 15 /VOA/. АНУ-ын сансар судлалын НАСА агентлаг Бархасбадийн дагуул 

»»
Хог гэж андууран музейн үзүүлэнг хаяжээ
12:05

Францын уран бүтээлч Александр Лаветийн “Бидний хамтдаа өнгөрүүлсэн сайхан мөчүүд” гэх нэртэй бүтээлийг Голландын 

Хог гэж андууран музейн үзүүлэнг хаяжээ

Францын уран бүтээлч Александр Лаветийн “Бидний хамтдаа өнгөрүүлсэн сайхан мөчүүд” гэх нэртэй бүтээлийг Голландын 

»»
90 настай Жоржио Армани хоёроос гурван жилийн дотор тэтгэвэртээ гарах тухай ярьжээ
12:53

Ням гарагт Corriere della Sera сонинд нийтлэгдсэн ярилцлагадаа Италийн домогт загвар зохион бүтээгч Жоржио Армани удахгүй тэтгэвэрт гарахаар төлөвлөж байгааг мэдэгджээ.

90 настай Жоржио Армани хоёроос гурван жилийн дотор тэтгэвэртээ гарах тухай ярьжээ

Ням гарагт Corriere della Sera сонинд нийтлэгдсэн ярилцлагадаа Италийн домогт загвар зохион бүтээгч Жоржио Армани удахгүй тэтгэвэрт гарахаар төлөвлөж байгааг мэдэгджээ.

»»
"BRICS"-ийн уулзалтад "томчууд" ирсэнгүй
11:00

"BRICS"-ийн дээд хэмжээний уулзалт энэ сарын 22-24-ний хооронд ОХУ-ын Казаньд болно. Харин өнгөрсөн Баасан гаригт 

"BRICS"-ийн дээд хэмжээний уулзалт энэ сарын 22-24-ний хооронд ОХУ-ын Казаньд болно. Харин өнгөрсөн Баасан гаригт 

»»
Өмнөд Солонгосын зах зээлд Нобелийн шагналтны зохиолууд дөрвөн өдрийн дотор 500,000 гаруй хувь зарагджээ
10:52

Пүрэв гарагийн орой энэ оны утга зохиолын Нобелийн шагналтнаар Өмнөд Солонгосын зохиолч Хан Кан тодорсон билээ.

Өмнөд Солонгосын зах зээлд Нобелийн шагналтны зохиолууд дөрвөн өдрийн дотор 500,000 гаруй хувь зарагджээ

Пүрэв гарагийн орой энэ оны утга зохиолын Нобелийн шагналтнаар Өмнөд Солонгосын зохиолч Хан Кан тодорсон билээ.

»»
150 мВт хүчин чадалтай станц эрчим хүчээ нийлүүлж эхэллээ
18:43
СТАНДАРТ бидний амьд явах баталгаа
18:22
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа
13:48

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

»»
Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна
10:57

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа
17:57

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

»»
Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ
23:25

Төсөл-1

Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ

Төсөл-1

»»
Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ
22:02

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

»»
Авлигачид ялах уу, ард түмэн ялах уу?
20:36
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ
14:45

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

»»
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай
20:57
Дубай хотод “нисдэг хүмүүс”-ийн анхны уралдаан зохион байгуулагджээ
14:35

Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.

Дубай хотод “нисдэг хүмүүс”-ийн анхны уралдаан зохион байгуулагджээ

Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.

»»
ОХУ-ын Алс Дорнодын Сахалин мужид их хэмжээний цас орсон байна
11:28

ОХУ-ын  Алс Дорнодын Сахалин мужид энэ сарын 24-ний өдрөөс эхлэн их хэмжээний цасан шуурга гурван өдөр үргэлжилж, урд өмнө нь болж байгаагүй байгалийн аюулт үзэгдэл тохиолоо. 

ОХУ-ын Алс Дорнодын Сахалин мужид их хэмжээний цас орсон байна

ОХУ-ын  Алс Дорнодын Сахалин мужид энэ сарын 24-ний өдрөөс эхлэн их хэмжээний цасан шуурга гурван өдөр үргэлжилж, урд өмнө нь болж байгаагүй байгалийн аюулт үзэгдэл тохиолоо. 

»»
Хятад-Монголын олон улсын худалдааны хот
17:13
“Алтан холбоо” 1 – Хилийн Эрээн боомт
17:02

“Алтан холбоо” нэвтрүүлгийн эхний дугаараар та бидний сайн мэдэх Эрээн – Замын-Үүд боомтыг танилцууллаа.

“Алтан холбоо” 1 – Хилийн Эрээн боомт

“Алтан холбоо” нэвтрүүлгийн эхний дугаараар та бидний сайн мэдэх Эрээн – Замын-Үүд боомтыг танилцууллаа.

»»
Орос үндэстний цорын ганц шян
16:30

“Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”

Орос үндэстний цорын ганц шян

“Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”

»»
Шинэ Барга зүүн хошууны Соёлын ордон
18:24

Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”

Шинэ Барга зүүн хошууны Соёлын ордон

Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”

»»
Мияа: Мөрөөдөл эхэлсэн газар
17:41

Гадаад хүмүүс Хятадад

Мияа: Мөрөөдөл эхэлсэн газар

Гадаад хүмүүс Хятадад

»»
Гацууртын Л.Чинбат гарал үүслийн бичиггүй 300 тооны адууг нь нутагтаа оруулахыг эсэргүүцсэн малчдыг машинаараа дайрав
11:38

Гацуурт компанийн ерөнхий захирал Л.Чинбат адууг нь албадан гаргах гэсэн Сэлэнгэ аймгийн Цагааннуур сумын малчдыг 

Гацууртын Л.Чинбат гарал үүслийн бичиггүй 300 тооны адууг нь нутагтаа оруулахыг эсэргүүцсэн малчдыг машинаараа дайрав

Гацуурт компанийн ерөнхий захирал Л.Чинбат адууг нь албадан гаргах гэсэн Сэлэнгэ аймгийн Цагааннуур сумын малчдыг 

»»
Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая
17:58

Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая Утас: 8071-6660 /шууд/ Хаан банк #5417007768

Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая

Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая Утас: 8071-6660 /шууд/ Хаан банк #5417007768

»»
“Tesla” компанийн салбарыг Монголд байгуулахыг хүсэв
10:08

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өчигдөр АНУ-ын “Tesla”, “SpaceX” компанийн гүйцэтгэх захирал, “Twitter” компанийн 

“Tesla” компанийн салбарыг Монголд байгуулахыг хүсэв

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өчигдөр АНУ-ын “Tesla”, “SpaceX” компанийн гүйцэтгэх захирал, “Twitter” компанийн 

»»












bolod.mn logo
RSS Feeds | Холбоо барих | Маркетингийн алба |
Мэдээлэл хуулбарлах хориотой. © 2005-2024 Bolod Мэдээллийн сүлжээ сайт. Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан. Developed by: "Онлайн Хүрээ" ХХК