мод -чулуу хөдөлгөхгүй байх, тэр ч байтугай содон зүстэй ан амьтан агнахыг хүртэл хориглодог байлаа. 'Лусын хорлол болно, лус савдаг хилэгнэнэ" гэж цээрлэдэг байсан нь санаанаасаа зохиосон үлгэр домог биш болохыг олон тохиолдлууд баталдаг.

2011 оны 8 сард нэгэн дээд сургуулийн Солонгос таван багш Цэнхрийн халуун рашаанд орсон аж. Буцахын өмнө тэд рашааны эхийг үзэхээр болж машинаар ойртож баруун хойноос явган ус намагтай газраас очиж байх үедээ Ан багшийн гэргий намганд шинэ пүүзээ хоёуланг сугалж шавар болгочхоод барьж хүрэв. Тэнд ёстой 92 градусын халуун рашаан олгойдож байв. Тэгтэл Ан багш монголчуудын үгнээс зөрж рашааны эхэнд гутлаа угаачхав. Тэгтэл Шин багш ханиалгангуутаа цэрээ булгийн эх рүү хаячихсан юм. Харамсалтай нь нөгөө хоёр багшийн баруун зүүн хөл шагайгаараа хавдаж жижиг хөх ягаан толбонууд гарч явж чадахгүй хоёулаа доголж, сүүлдээ хавдаж, ямар ч сайн эм, эмчид хандсан ч эдгэрэхгүй байсан учир бидний зөвлөснөөр Цэнхрийн рашаан дээр очиж, аргадаж, лам хараар ном уншуулснаар сая нэг хөл дээрээ явсан билээ. Үүнээс харахад үнэхээр лус савдаг байдгийг үгүйсгэж боломгүй. Харин саяхан манай редакцид хандан ирсэн эмэгтэйн охин мөн л лусын хорлол болсон байна.

Энэ талаар Ж.Анужин охины ээж С.Наранчимэгтэй ярилцсанаа хүргэж байна. Учир нь манай сонины зүгээс зуны дэлгэр цаг болж, ард иргэд хөдөе гадаа явахдаа гарч болохгүй уул, гаталж болохгүй усны лус савдгийг хилэгнүүлэх вий хэмээн сэрэмжлүүлэх үүднээс Ж.Анужин охинд тохиолдсон зүйлийн талаар ярилцсан юм.

-Охиныхоо лусын хорлол болсныг хэрхэн мэдэв ээ?
-Энэ явдал ингэж эхэлсэн юм аа. Манай гэр бүлийнхэн 2005 онд Өвөрхангай аймгийн Хужиртын амралт руу амрахаар наадмын өмнөхөн зорилоо.
Хархоринд нөхрийн маань найзынх байдаг бөгөөд жигтэйхэн анд хорхойтой хүн байдаг юм. Тэднийд очиж хонотол найз нь “Манай энүүгээр ойрд хар чоно үзэгдээд байгаа, түүнийг албал баяждаг гэнэ” гэж ярьсан. Учир нь хэдэн жилийн өмнө тус сумын нутагт цагаан тарвага үзэгдэж, түүнийг нь нэгэн ядмагхан эр намначхаж л дээ. Гэхдээ тэр хэдэн хүүхдүүддээ махаар нь хоол хийж өгч, арьсыг нь гэрийнхээ хойморт залчихсан юм билээ. Нутгийнхан нь түүнд “лусын хорлол болно доо" гэж хэлсэн ч харин эсрэгээрээ юм болж, тэдний амьдрал хэдхэн жилийн дотор эрс дээшилсэн байна. Тэгээд халамцуудаа "Зүс содон хангайн амьтан хишгээ хайрлалаа” гээд ярьснаас болоод тэр хар чоныг хэн түрүүлж алж, арьсыг нь ханандаа өлгөх вэ гэсэн бараг л уралдах шахаж байсан үед бид нар тэднийд очиж таарсан. Ингээд манай нөхөр найзтайгаа хамт шенө Хангайн овоон дээр оччихоод ирье гээд гарсан юм. Би ч дотроо хар чоныг авлахаар гарлаа гэж сэжиглэж байсан ч арай ч нөхрийгөө зүс содон тэр амьтныг намначихна гэж бодоогүй. Гэтэл өглөөгүүр тэр хоёр ирэхдээ машиныхаа хамар дээр өнөөх хар чоныг тавьчихсан ирсэн. Надад тэр үед нэг л хачин санагдаад явчихсан. Ялсан баатар шиг л манай нөхөр найзтайгаа тэднийд өдөржингөө архидаж, хар чоныг үзэхээр бараг Хархориныхон тэр чигээрээ шахуу ирсэн. Ингээд бид амралт руугаа явж, найз нь хар чоноо аваад үлдсэн. Харамсалтай нь хэдхэн хоногийн дараа найз нь мотоцикльтой унаад нугасаа таслаад нас барчихсан мэдээ дуулдсан.

-Хар чоныг хэн нь буудсан юм бол?
-Манай нөхөр буудсан гэсэн. Харин энэ бүх лай ланчиг манай гэрт ар араасаа л ирсэн дээ. Найз нь нас барснаас хойш нөхөр маань лам хараар нэлээд явж, ном засал хийлгүүлсэн. Гэхдээ л нөхрийн маань зан чанар нэлээд өөрчлөгдөж, уух сонирхолтой болж, сүүлдээ ч дийлдэхээ больсон. Хэд хэдэн удаа архины гүн хордлогод орж солиорохдоо дандаа л “хар чоно" хэмээн орилж хашгирна. Ингээд 2006 онд нөхөр маань өөрийгөө егүүтгэчихсэн. Тэр үед би хоёр сартай жирэмсэн хоцорсон бөгөөд 2007 онд бага охин маань төрсөн юм. Нөхрөө нас барахад мөрөн дээр нь тэмдэг тавьсан.
Гэтэл охин маань төрөхдөө зүүн мөрөн дээрээ том хар мэнгэтэй төрсөн болохоор аавынх нь сүнс ирлээ гэж бодож байлаа. Харин энэ хар мэнгэ нь жилээс жилд томорсоор байгаад одоо бараг биеийнх нь тал хэсгийг бүрхээд байна. Хамгийн аймшигтай нь биеэр нь үс ургаж эхэлсэн бөгөөд нэгэн хүний хэлснээр яг чонын арьстай адилхан болж байна гэсэн. Одоо хар мэнгэ, үс нь хүрээгээ тэлсээр охины маань нүүр рүү орох гээд байна. Лам хард үзүүлэхээр лусын хорлол болжээ гэдэг юм. Гэвч бид хоёр анагаахаар тууштай явж байгаа ч одоохондоо олигтой үр дүн гарахгүй л байна.

-Манай улсад охины энэ үс ургалт болоод мэнгийг зогсоох эмчилгээ хийдэг юм болов уу?
-Манай улсад мэнгэ, ургацаг авах мэс ажилбар хийдэг гоо сайхны эмнэлгүүд зөндөө байдаг ч мэнгэн дээр нь ургаж байгаа үсийг зогсоож чадахгүй гэсэн.
“Тод каннам", “Пак Жэ Ү” эмнэлэг болон арьс судлалын эмнэлэгт хүртэл хандсан ч төгс эмчилж чадахгүй гэдгээ хэлсэн. Гурван удаа лазерт орсон боловч биен дээрх үс, мэнгэ нь улам томорсоор байна. Харин Солонгост бүх онош, зургаа явуулснаар бүрэн
эмчилж чадахгүй ч гэсэн одоо байгаа хэмжээнээс нь хэтрүүлэхгүйгээр зогсоож чадна гэж амласан. Иймд охиноо аваад Солонгост
эмчлүүлэхэд 30 орчим сая төгрөг шаардлагатай болоод байна. Бидэнд энэ мөнгө нь байхгүй учир монголчуудаа охинд минь тус болооч гэж хүсч байгаагаа дамжуулан танай сонинд хандсан юм. Зовж явахад манай эмч нар үнэхээр хүний мөсгүй болчихсон гэдгийг маш сайн ойлгосон. Охиныг маань лазерт ороод л зүгээр болно гээд удаа дараа лазерт орсноор мэнгэнийх нь үс нэг их унаагүй. Харин толгойных нь үс нэлээд шингэрч, зарим газраараа халцарсан. Солонгос эмч үзчихээд ийм өвчнийг яагаад ч лазераар эмчилдэггүй, харин арьс татах эмчилгээгээр аргалж болно гэж хэлсэн.

-Ер нь эмчлээд үр дүн гарах магадлал хэр өндөр вэ?
-Дэлхий дээр ийм өвчтэй хүмүүс мэр сэр байдаг юм билээ. Хятадад яг манай охин шиг бие нь үсээр хучигдсан нэг залуу тууштай эмчилгээнд яваад зургаан удаа мэс засалд орсноор одоо биеийнхээ тал үснээс салсан байсан. Мөн бие дээр нь байх том мэнгэнүүдээ мэс ажилбарын аргаар авахуулсан хүмүүс цөөнгүй байдаг юм билээ. Тэгэхээр үр дүн ямар ч байсан гарна гэдэпг найдаж байна. Ийм хүмүүс нэлээд дарамтан дор амьдардаг. Одоо зун болохоор охин маань нимгэн цамц өмсөөд явахаар хүмүүс гар нүүр рүү нь харчихаад “Аймаар юм, яачихсан юм“ гээд байдаг. Бас хүүхдүүд “Мангас, чөтгөр, шулам" гэх мэтчилэн элдвээр хэлж шоолдог. Эмэгтэй хүүхдийг ингээд багаас нь элдвээр хэлээд байхаар охин маань одоо гэрээсээ ч гарах дургүй. Охин маань намар сургуульд орох учраас түүнээс өмнө охиноо эмчлүүлэх хэрэгтэй байгааг ойлгоно гэдэгг найдаж байна.

-Лам хараар явсан уу, лусын хорлолыг аргалж болдог болов уу?
-Ер нь үзсэн үзмэрч төлөгч бүгд л лусын хорлол болсон байна гэдэг. Гэхдээ би одоо яаж ч аргалаад лусын хорлолыг нь аргадах нь нэгэнт өнгөрсөн учраас анагаахаараа явсан нь дээр гэж бодож байна. Нэг ламын хэлснээр “Лус буруу үйл хийсэн хүний! үнэрээр нь мөшгөх ба генээр нь хорлодог. Тиймээс лусын хорлол нь удам дамжих аюултайгаас гадна тухайн хүнийг өөрийг нь биш юм аа гэхэд үр хүүхэд, эцэг эх аль нэгийг нь тарчлаан шийтгэдэг” гэсэн. Ан амьтан, үр төл, мөн ганцаар яваа амьтан ба содон зүстэй ан амьтан агнах зэрэгт цагаан лусын хорлолд өртдөг ба энэ хорлол нь голчлон тухайн хүний бие эрхтэнг тахир дутуу болгох хараалтай юм гэнэ лээ. Гэхдээ би охиндоо үргэлж л лусын хорлол аргадах ном уншуулдаг. Гэсэн ч охины маань мэнгэ нь улам томорч, үс нь улам ургасаар байна. Ер нь анхааруулахад, сүүлийн үед манай шинэ баячууд хурдан буу, хүчтэй машинаараа гайхуулцгаан анагнахаар явдаг. Ан агнахдаа болгоомжтой байхгүй бол ямар ч зүйл тохиолдож болно шүү гэдгийг манай гэрийн амьдрал харуулж байгааг ойлгож авна биз. Тэгэхээр манай өвөг дээдсийн эртнээс нааш “Байгаль дэлхийтэйгээ зөв зохистой харьцаж бай" гэж захиж хэлдэг байсан нь оргүй захиас биш гэдгийг миний охин биеэрээ харуулж байна. Эцэст нь гуйхад, охиныг маань эмчлүүлэхэд хандив өргөөч гэж монголчуудаасаа хүсэж байгаа юм шүү.

/Одоо цаг сонин/

Ж.Анужин охинд удам дамжиж илэрсэн "Хар чонын" хорлол
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (23)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Зочин
булдазороор ухаад байхад юм уу УЙХ ийн гишуун дагуулаад л очихоор тэр свадагууд чини айгаад ********га болж угийш дээ... УЙГХ гишуунд савдаг лус юм хийсэн гэж би лав сонсоогуй тэхээр тийм л байна

2013-07-25 | 22:53:07 | 84.132.8.122 |

Зочин
бөөгөөр сайн

2013-07-19 | 12:44:52 | 202.179.11.58 |

Зочин
bi ch bas sain boogoor yawah ni dr gej bodoj bna manai huuhed owdood ogt onshlogdohgui bainga l owchin oroogood bsan bood uzuuleed uchirig ni olj emchilsen sain boo nar bayan bdaggui um shig bnalee shuu zaawal ochij uzeerei eej ohin *****t amjilt husie handivin dansaa bichsen ni deer bh.

2013-07-17 | 17:46:30 | 202.126.89.177 |

Зочин
яаж холбоо барихуу

2013-07-16 | 14:25:51 | 103.23.51.1 |

Зочин
Аянга удганыг олж уулз нэтд энэ нэрээрээ бдаг юм бна лээ

2013-07-16 | 06:21:49 | 79.85.129.249 |

Зочин
sn boogoor l ywsan ni deer ugaasaa lusiin horloliig sn boo ongodiinhoo tuslamjtaigaar darj chadna angaah yachij chadahgui ee gol ni zow boo olhon chuhal zarim hudlaa boo nar yuch chadahguishuu mongnii toloo yuch hj medne

2013-07-16 | 04:06:20 | 80.217.188.147 |

Зочин
Анагаахаар ябаад ч нэг их нэмэргыи байхаа сайн боогоор л ябсан ни дээр байх даа ээж охин 2.т амжилт хысиэ.бас хандибийн дансаа бичих хэрэгтэй ым байнаа.

2013-07-16 | 02:13:36 | 108.214.184.252 |

Зочин
зон билэгчидээс асуугаавгл дээр

2013-07-15 | 23:51:13 | 182.160.12.246 |

Зочин
зон билэгчидээс асуугаавгл дээр

2013-07-15 | 23:51:12 | 182.160.12.246 |

Зочин
Eej ohin 2 toi yaj holboo barih uu tuslah huseltei bna

2013-07-15 | 23:32:40 | 122.201.18.3 |

Зочин
Ymar sonin dohioldol ve ene ohiniig haraad mash ih orovdloo deer mash olon hun boogoor yav gesen bna bi uuntei sanal negbna lamaar yavaad oorchlolt garahgui bh harin boogoor yavsan ni deer bh uchir ni ene lus geheesee iluu oor uchirtai bhaasain sahius deer oc*****oi ohin edgeh bh aa eej ohin 2t amjilt husey

2013-07-15 | 23:30:35 | 122.201.18.140 |

Зочин
лусын хорлол биш лусын бариа

2013-07-15 | 17:14:24 | 202.21.106.166 |

Зочин
Би бол бөөгөөр л яв гэж зөвлөх байна. фасебоок дээр гэрлийн өргөө гэж байгаа хаягийг авч байгаад жинхэнэ буян болох гэсэн чад********тай чадвартай бөө дээр очсон нь дээр дээ.

2013-07-15 | 17:12:45 | 203.91.116.34 |

Зочин
Lam lam l gd yu ch chadkv shdee Ted chn boogoor vzvvlj lusiin horloloo argaduulsan ni deer

2013-07-15 | 17:12:28 | 27.141.63.109 |

Зочин
лусийн хорлол бол анагаах яаж чадахгүй ш дэ, ёстой багахан л арг********ж чадна, харин сайн бөөгөөр яв бүгдийг нь биш ч нилээн чад********тай бөө анагаахаас хамаагүй дээр арг********на итгээрэй. Манай ахын хөл дээр бас лусын хорлол байдаг аймар загатнадаг, бөөгөөр арг********уулаад загатнах нь гайгүй болсон. Гол нь сайн бөө дээр л очих нь чух********, мөнгө харсан бөө бол олчихгүй бол....

2013-07-15 | 16:07:16 | 202.126.91.159 |

Зочин
ЯМАР АЙМААР ЮМ БЭ БӨӨГӨӨР ЯВАА ЭМНЭЛЭГ ЛУСЫН ХОРЛОЛЫГ ЯАХ БИЛЭЭ ДЭЭ ДАНСАА БИЧЭЭЧЭЭ

2013-07-15 | 15:29:10 | 103.11.195.163 |

Зочин
энэ ямар тэнэг сайт вэ бичсэн юм одоор дүүрчихээд байхын

2013-07-15 | 15:21:39 | 202.126.91.171 |

Зочин
ер нь хүний газар явахдаа чулуугы нь ч хөдөлгөхгүй явсан нь өлзийтэй. тун чиг авах ********рд******** гарв******** заав******** газарт нь өргөл өргөж аргадаж гуйж авах нь өлзийтэй . эзэнгүй юм гэж энэ хорвоо дээр байдаггүй юм байна. бидний зогсож байгаа газар , амьдарч байгаа газар орчин тэр чигээрээ эзэнтэй байдаг ажээ. тийм ээс заав******** гуйж аргадаж авахгүй бол та хүний юм хулгай хийсэнтэй адил гэнэ.

2013-07-15 | 15:20:42 | 202.126.91.171 |

Зочин
хүмүүсийн өөрсдийнх нь санаатай болон санамсаргүй үйл ажил********анаас ийм юм болчихоод байх юм даа. лусын хорлол байдаг гэдэгт би л хувьдаа 100% итгэдэг. тийм юм тохиолдсоныг тун саяхан бэр дүү дээрээ үзчихээд байна. гэхдээ сайн мэддэг хүмүүсийн ачаар сайн лам нарын ачаар харин ч гайгүй өнгөрчихөөд байна. их л сонин юм болдог юм байна. хүмүүс мухар сүсэг гээд байдаг яг цаг дээрээ мухар сүсэг огт биш. бид байг********ьтайгаа яаж харьцана яг тэгж хариугаа авдаг .

2013-07-15 | 15:20:08 | 202.126.91.171 |

Зочин
Хандивийы дансийг ни бичээч

2013-07-15 | 14:47:03 | 202.126.89.191 |

Зочин
ЭЭ БРХАН МИН АЙМАР УМ БЭЭ БООГООР ЫҮААД НЭМЭР АЛГА УУ

2013-07-15 | 14:01:24 | 202.126.89.162 |

Зочин
ЭЭ БРХАН МИН АЙМАР УМ БЭЭ БООГООР ЫҮААД НЭМЭР АЛГА УУ

2013-07-15 | 13:59:36 | 202.126.89.162 |