Одоогоос хэдэн жилийн омнө нийслэл хотын их, дээд сургуулийн оюутнууд ч, багш нар ч, сантехникийн болон

үйлчилгээний ажилчид ч ер нь толгойтой бүхэн л өрөөндөө, анги танхимдаа архидаж, хонох хонодог байлаа. Чухам тэр үед биеийн тамирын багш, тамирчин бэлтгэдэг нэгэн дээд сургуульд архи ууж байгаад багш эр нас барсан бөгөед сүнс нь уг сургуульд хоргодсон аж. Уг сургуулийн жижүүр эмэгтэйн ярилцлагыг уншигч танд толилуулья. Дээд сургуулийн болон жижүүр эмэгтэйн нэрийг биччихвэл элдэв яриа гарч магадгүй тул нууцлахаар шийдсэн билээ.

-Та энд жижүүр хийгээд хэдэн жил болж байна?

- Эгч нь долоон жил болж байгаа шүү дээ. Чи мэднэ дээ, арваад жилийн емнө зүүн дөрвен замын тэнд орой ажлаа тараад харьж яваад машинд шүргүүлж гэмтсэнийг. Тэгээд 2-3 жил эмнэлгээр явж, бие маань ч сайжирсан. Гэхдээ толгой тархи, ууц нуруу маань үе үе айхтар хүчтэй өвддөг болохоор ажил хийх хүсэлтэй ч чаддаггүй байлаа. Би чинь гурван хүүхэдтэй өрх толгойлсон эмэгтэй. Гурван хүү, гурван охинтой айлын отгон хүүхэд болохоор ах, эгч нар маань эм тан, хоол унд, хүүхдүүдэд хувцас хунар, сурах бичиг, дэвтэр гээд л хэрэгтэй бүхнийг авчирч өгнө. Гэлээ гээд яах билээ дээ, цаадуул чинь цаанаа эхнэр нөхөр, үр хүүхэд, аж амьдралтай улс шүү дээ. Хэдий ах, эгч нар ч гэсэн алийн болгон тэднийгээ зулгаах вэ гээд ажил олж хийхээр шийдсэн юм. Ингээд эгч, ах нартаа энэ тухайгаа хэлтэл тэд нар "Чи бие муутай юм чинь юу яриад балайраад байгаа юм бэ?! Бид нар тийм айхтар баян цатгалан биш ч гэсэн өвчин хуучтай отгон дүүгээрээ ажил хийлгэхгүй ээ. Тэгээд ч энэ хавар том охин чинь 10-р ангиа төгсөнө. Их, дээд сургуульд орчихвол бид тав сургалтын төлбөр, хувцас хунар, будаг шунхыг нь чамайг харалгүйгээр аваад өгчихөж чадна. Харин чи элдэв янзын юм бодож саналгүй зүгээр л байгаарай" гэлээ. Би ч хариуд нь "Тэгээд байх юм бол би та нараас хэнээс нь ч ямар ч тусламж авахгүй. Та нар маргаашнаас манайд ирсний хэрэггүй шүү. Ирлээ ч би хаалга үүдээ тайлж өгөхгүй. Яах вэ, би өөрөө та тавыг дуудсан юм чинь авчирсан юмыг авъя" гэсэн юм. Намайг багын л их зөрүүд, нэг зүтгэсэн бол тэр чигээрээ зүтгэсээр зөв ч бай, буруу ч бай өөрийнхөөрөө гүрийгээд дуусдгийг манайхан мэднэ л дээ. Тэр өдрөөс хойш ах, эгч нар маань над руу утасдаад утасдаад би утсаа аваагүй, үүдэнд ирж хонхдоод хонхдоод хаалгаа тайлаагүй. Аргаа барсан нөгөөдүүл чинь гурван хүүхдийн сургууль дээр очиж уулзаад мөнгө, эм, хоол унд өгдөг болоход хүүхдүүдээ би загнаж, хөөж туусаар байгаад авчирсан юмнуудыг нь буцаалгана. Хүүхдүүд маань мөнгөнөөс бусдыг нь буцааж өгдөг байсныг би төдөлгүй мэдсэн. Ах, эгч нар ч "Та нарт мөнгө хэрэгтэй шүү дээ. Цаад ээж чинь бид нарын аваачиж өгсөн юмнуудыг авахгүй, зөрүүд нь хэтэрсэн амьтан байхгүй юу. Хүүхдүүд минь ядахнаа хоол ундныхаа юмыг та нар өөрсдөө авчих" гээд мөнгө өгдөг байсан гэнэ билээ. Энэ тухай сүүлд мэдээд би хүүхдүүдээ хичээлээ тараад хүнсний зүйл авчрахыг нь ч хориглосон.

- Яагаад хориглосон гэж? Нөгөө ажилдаа орох хүсэлд хөтлөгдөөд тэр үү?

- Тэгэлгүй яах вэ. Чи бод доо. Бараг бүтэн арван жил гэр, эмнэлэг, дэлгүүр, хүүхдүүдийн сургууль, гарын таван хуруунд багтах найз хүүхнүүд, ах, эгч нарынхаараа л орно шүү дээ. Бараг өөрийгөө амьд хүний тооноос хассан гэхэд болно. Ах, эгч нараас юу ч авахыг нь хориглосон болохоор тэд нар нэлээн ярилцсаны эцэст нэг өдөр тавуулаа ирлээ. Би ч гөжүүд зангаараа хаалгаа тайлж өгсөнгүй. Утас руу маань залгаад байхаар нь аваагүй. Тэгсэн "Мйний дүү хаалгаа онгойлго л доо доо. Эгч нь чамд тохирох ажил олсон. Гэхдээ 24 цаг ажиллаад, 48 цаг амрах жижүүрийн ажил шүү. Чи хийж чадах юмуу?" гэсэн мессеж том аниагийн утаснаас ирсэн юм. Манай том эгчийн найзынх нь нөхөр энэ сургуульд аж ахуйн дарга хийдэг болохоор би энэ ажилд орсон доо.

- Танаас нэг зүйл асуух гэсэн юмаа. Танай сургуулийн шатнаас хэдэн жилийн өмнө нэг согтуу эрэгтэй багш унаж нас барсан даа...

- Хөөе чи юу яриад байгаа юм бэ? Наад асуултад чинь би хариулахгүй ээ.

- Тэр үед би энд хичээл заадаг байсныг та мэднэ шүү дээ. Сонин дээр таны ч, танай сургуулийн ч нэр гарахгүйг амалж байна...

 - За тэгвэл яах вэ, тэр тухай ярьж болох л юм. Чи харин хэлсэндээ яг хүрнэ шүү. Миний, бас сургуулийн нэр танай сонинд гарчихвал бөөн сенсаци болж, ёстой баларсан юм болно.

- Би тэр талийгаач багшийг бас танина. Танайхаас өөр сургуульд багшилдаг байсан санагдана.

- Харин тиймээ. Өөр сургуульд багшилдаг байсан юм. Энд ирж найзуудтайгаа архидаж архидаж байгаад л явдаг байлаа, тэр талийгаач. Мэдлэг боловсролтой хүн байж яасан ч их уудаг байсан юм бэ. Ер нь ч тэгээд багш нар нь хөгшин залуугүй, оюутнууд нь эр эмгүй, ажилчид үйлчилгээнийх, сантехникийнх ялгаагүй өрөөндөө, анги танхимдаа ууцгаадаг байлаа, тэр үед. Гайтай тэр өдөр нэг эрэгтэй жижүүрийн ээлж байсан. Манайх нэ гэмэгтэй, хоёр эрэгтэй жижүүртэй л дээ. Ажил тараад 22 цагийн алдад тэр жижүүр давхруудаар явж, анги өрөөнүүдийг шалгасан юм билээ. Тэгээд багш нарын өрөөнд ортол манай хоёр багш талийгаачтай гурвуулаа ууж байсан гэсэн. Нөгөө жижүүр маань ч бас балгана л даа. Гэхдээ ажлын цагаар биш, сургуулиа шалгасныхаа дараа 22 цагаас хойш. Тэрнийг өрөөнд нь ороход нөгөө багш нар ууж суусан архинаасаа аягалж өгөөд гурав уулгасан байна билээ. Нөгөө гурав жаал сууж байгаад 00 цагийн үед явцгаах болж л дээ. Талийгаач бие засахаар үлдэж, хоёр багш жижүүрийн хажууд хүлээж байсан гэсэн. Тэгтэл хоёрдугаар давхрын шатан дээрээс бүрлээч их л дуу чимээтэйгээр пидхийтэл унажээ. Жижүүр, хоёр багштай гүйгээд очтол тархи толгой нь хагараад, шалан дээр нэлээн цус туначихсан байсан гэнэ билээ. Тэр чинь 55 орчим настай, 170-аад см өндөр, 100 гаруй кг хүн шүү дээ. Нөгөө гурав босгох гээд чадаагүй, амьсгаатай ч хөдлөхгүй болохоор нь түргэн дуудсан чинь 30-аад минутын дараа ирэхэд нь амьсгал хураачихсан байсан юм. билээ. Цагдаа нар ч ирээд гадны нөлөөгүй, өндрөөс унаж үхсэнийг нь тогтоосон л доо.

Талийгаачийн гэр бүлийнхэн бөөн хзл ам гаргаа биз?

- Авгай нь хэдэн жилийн өмнө нас барчихсан, охин нь гэр бүлтэйгээ Америкт амьдардаг байсан юм билээ. Бүрлээч оюутан хүүтэйгээ амьдардаг байсан. Тэр хүү "Энэ хоёр ах аавын минь оюутан цагийн сайн найзууд. Нэгэнт аав маань өөрийн буруугаар өнгөрсөн болохоор тэд нарт юуны буруу байх билээ. Надад гомдол алга" гэж хэлсэн гэсэн. Тэр хоёр багш, жижүүр гурав захирлын тушаалаар халагдсан даа.

-Тэр хүний сүнс танай сургуульд шүгэлсэн гэж сонссон юм байна...

- Тийм юм болох нь ч болсон шүү. Шөнө 00 цаг болохоос яг дөрвөн минутын өмнө хоёрдугаар давхрын шатан дээр хар юм сүүтэгнэснээ доош унах чимээ гардаг юм. Очоод үзэхээр хов хоосон. Эхний хэдэн сар их айдаг байсан болохоор намайг жижүүртэй үед гурван хүүхдийн маань нэг ирж, хамт хонодог байлаа. Оюутнууд энэ тухай дуулчихаад жижүүр бид нараас 00 цаг хүртэл сургууль дээр байлгахыг гуйдаг ч бид нар огт зөвшөөрдөггүй. Манай сургууль оюутан, багш нарыг 22 цаг хүртэл байлгаад, хаалгаа барих дотоод дүрэмтэй.

- Та нар сүнсийг хеех арга хэрэглээгүй юу?

- Хэд хэдэн удаа лам авчирч ном уншуулсан л даа. Доод тал нь арван хэд хоног, дээд тал нь 3-4 сар чимээгүй байснаа эргээд ирчихдэг юм. Яагаад байдгийг эгч нь яаж мэдэх вэ дээ.

- Сонирхолтой ярилцлага өгсөнд баярлалаа.

Я.Ирээдүй

ЭХ СУРВАЛЖ: АЛАГ ХОРВОО